احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
احتیاط مستحب آن است که امام و مستمعین در حال خطبه، واجد طهارت کامل (که برای نماز معتبر است) باشند.
عنوان مسئله:
احتیاط مستحب آن است که امام و مستمعین در حال خطبه، واجد طهارت کامل (که برای نماز معتبر است) باشند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در نماز جماعت، مستحب است بعد از تمام شدن حمد امام، مأموم بگوید (الحمدلله رب العالمین) سؤال این است که آیا در نماز ظهر و عصر که امام حمد را آهسته می خواند، این استحباب وجود دارد؟ و حال این که مأموم وقتی متوجه تمام شدن حمد امام می شود که مشغول سوره شده است؟
- در موقع خواندن خطبه نماز جمعه باید مأمومین به حال نماز بنشینند یا اینکه نگاه کردن به اطراف جایز است؟
- اگر کسی به خطبه های نماز جمعه نرسید و فقط به نماز جمعه رسید و اقتدا کرد، آیا از نماز ظهرش کفایت می کند؟
- کسی که روز جمعه نمازش را فرادی می خواند آیا مستحبّ است حمد و سوره را بلند بخواند؟ و همچنین امام جماعت در روز جمعه که نماز را به جماعت می خواند؟
- امامت زن در نماز آیا صحیح است؟
- آیا اینکه فرموده اند مستحب است امام جماعت رعایت حال اضعف مأمومین را بکند در جایی است که مأموم ضعف جسمی و بیماری داشته باشد یا اعم است؟
- گاهی اوقات امام جماعت برای نماز حاضر نمی شود، آیا جایز است یکی از مؤمنین از افراد عادی به عنوان امام انتخاب شود؟
- شرکت مسافرین در نماز جمعه، و اقتدای به امام جمعه، صحیح است یا باید نماز ظهر خود را جداگانه بخوانند؟
- آیا اقتدای ظهر به نماز عصر امام جمعه در روز جمعه صحیح است یا خیر؟
- اگر از امام جماعت در بین نماز حدثی سر بزند چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا کسی که واجد شرایط امامت در نماز جماعت نیست، جایز است امامت نماز میّت بر جنازه یکی از مؤمنین را عهده دار شود؟
- [آیت الله سیستانی] خطبه های عید فطر که بعد از نماز هستند آیا امام جماعت حق دارد که خطبه های نماز عید را قبل از نماز بخواند ؟
- [آیت الله خامنه ای] خواندن و بجا آوردن نماز قضا یا نماز مستحبی از سوی شخص در هنگام خواندن خطبه های نماز جمعه توسط امام جمعه چه حکمی دارد؟ آیا دارای ایراد می باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا خواندن دو خطبه پس از نماز جماعت عید فطر و قربان، جزء نماز عید است؟ و چنانچه امام جماعت خطبه را قبل از نماز عید بخواند، آیا نماز عید صحیح است؟
- [سایر] آیا حدیث غدیر در کتب معتبر اهل سنت یا صحاح سته ایشان نیز آمده است؟
- [سایر] آیا حدیث غدیر در کتب معتبر اهل سنت یا صحاح سته ایشان نیز آمده است؟
- [آیت الله اردبیلی] در صورت احساس کسالت امام جماعت، پس از خواندن دو رکعت نماز عید و قبل از ایراد خطبه، حکم چیست؟
- [آیت الله سبحانی] آیا گوش دادن به خطبه خطیب جمعه واجب است و خوردن و آشامیدن و قرائت قرآن و مطالعه و یا خواندن نماز نافله موقع خطبه امام در نماز جمعه چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] اگر خطیب جمعه خطبه ها را قبل از زوال شروع کند و پس از زوال به پایان برد، آیا گفتن اذان و اقامه، پس از خطبه ها برای نماز جمعه استحباب دارد یا خیر؟
- [سایر] آیا امیرالمؤمنین(علیه السلام) برای اثبات امامت و ولایت خود، یادی از حدیث غدیر کرده است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- احتیاط مستحب آن است که امام در حال خطبه سخنی غیر مربوط به خطبه ها نگوید البته در فاصله بین خطبه ها و نماز، سخن گفتن بلامانع است.
- احتیاط واجب آن است که امام جمعه در خطبه حمد الهی و درود بر پیغمبر و ائمه علیهم السلام را به زبان عربی ایراد نماید، گر چه او و مستمعین او عرب نباشند اما می تواند در مقام وعظ و توصیه به تقوی به زبان دیگری تکلم نماید. و احتیاط مستحب آن است که موعظه و آنچه را به مصالح مسلمین مربوط می شود به زبان مستمعین ادا نماید، اگر مستمعین مختلفند آنها را به زبانهای مختلف تکرار کند. گر چه در صورتی که مأمومین بیش از حد نصاب (4 نفر) باشند می تواند به زبان حد نصاب (4 نفر) اکتفا نماید، ولی احتیاط مستحب آن است که آنها را به زبان خودشان موعظه کند.
- احتیاط مستحب آن است که مأمومین در حال خطبه روبروی امام بوده و بیش از مقداری که در نماز می توانند خود را از قبله منحرف کنند رو برنگردانند.
- واجب است امام جمعه شخصاً و در حال ایستاده به ایراد خطبه بپردازد. و اگر نتواند خطبه ها را در حال ایستاده بخواند، باید دیگری به ایراد خطبه بپردازد و امامت نماز را هم به عهده گیرد. و اگر هیچکس برای ایراد خطبه ها در حال ایستاده پیدا نشود. نماز جمعه ساقط و نماز ظهر واجب است.
- واجب است مأمومین به خطبه های امام گوش فرا دهند، و احتیاط مستحب آن است که ساکت باشند و از حرف زدن بپرهیزند که صحبت کردن در وقت خطبه ها مکروه است بلکه اگر سخن گفتن مأمومین موجب نشنیدن خطبه و از بین رفتن فایده آن باشد، سکوت لازم است.
- جائز است دو خطبه نماز جمعه قبل از ظهر شرعی ایراد شود به طوری که پایان خطبه ها با ظهر شرعی مصادف باشد، ولی احتیاط مستحب آن است که آنها را در وقت ظهر بخواند.
- اگر مأمومین پس از اتمام خطبه ها و شروع نماز امام، از اقتدا به او خودداری کنند و امام را تنها بگذارند نماز جمعه منعقد نشده و باطل است و امام می تواند آن نماز را رها نموده و به نماز ظهر بپردازد، ولی احتیاط مستحب آن است که نیت خود را به ظهر برگرداند و پس از اتمام آن مجدداً نماز ظهر را بخواند و احتیاط بیشتر در آنست که نماز را به همان نیت نماز جمعه تمام کند و سپس نماز ظهر را بجا آورد.
- واجب است امام پس از خطبه اول مقدار کمی بنشیند و سپس به خطبه دوم بپردازد.
- نماز جمعه دارای دو خطبه است که مانند اصل نماز، واجب بوده و باید توسط امام جمعه ایراد شود و بدون این دو خطبه نماز جمعه محقق نمی شود.
- انسان نباید جلوتر از قبر پیغمبر و امام(علیه السلام)نماز بخواند و بنابر احتیاط مستحب مساوی قبر مطهّر معصوم نماز نخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] امام و مستمعان باید در حال خطبه دارای طهارتی باشند که برای نماز معتبر است.
- [آیت الله نوری همدانی] احتیاط مستحبّ آن است که امام درحال خطبه ، سخنی غیرمربوط به خطبه ها نگوید ، اَلْبَتَّه در فاصلة بین خطبه ها ونماز ، سخن گفتن بلامانع است .
- [آیت الله اردبیلی] در نماز جمعه علاوه بر شرایطی که برای صحّت نماز گفته شده است، پنج شرط دیگر نیز وجود دارد: 1 نماز جمعه باید به جماعت خوانده شود. 2 حداقل تعداد نمازگزاران با امام جمعه باید پنج نفر مرد عاقل و بالغ و بنابر احتیاط غیر مسافر باشند. 3 امام جمعه قبل از نماز دو خطبه بخواند. 4 بین دو محلّی که نماز جمعه برگزار می‌شود، حداقل یک فرسخ شرعی فاصله باشد. 5 امام جمعه واجد شرایط باشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] در زمان غائب بودن امام (ع) مستحب است بعد از نماز عید فطر و قربان دو خطبه بخوانند. و بهتر است که در خطبه عید فطر احکام زکاه فطره و در خطبه عید قربان احکام قربانی را بگویند.
- [آیت الله بروجردی] در زمان غائب بودن امام مستحب است بعد از نماز عید فطر و قربان دو خطبه بخوانند و بهتر است که در خطبة عید فطر احکام زکات فطره و در خطبة عید قربان احکام قربانی را بگویند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در زمان غایب بودن امام علیهالسلام ، مستحب است بعد از نماز عید فطر و قربان، دو خطبه بخوانند و بهتر است که در خطبه عید فطر احکام زکات فطره و در خطبه عید قربان احکام قربانی را بگویند.
- [آیت الله نوری همدانی] احتیاط واجب آن است که امام جمعه در خطبة حمد الهی ودرود بر پیغمبر واَئِمَّه (عَلَیْهِمُ الْسَّلامُ ) را به زبان عربی ایراد نماید ، گر چه او ومُسْتَمِعین او عرب نباشند امّا می تواند در مقام وَعْظ وتوصیه به تقوی به زبا ن دیگری تَکَلُّمْ نماید . و احتیاط مستحبّ آن است که موعظه وآنچه را به مصالح مسلمین مربوط می شود به زبان مستمعین ادا نماید، واگر مستمعین مختلفند آنها را به زبان های مختلف تکرار کند ، گرچه در صورتی که مأمومین بیش از حدّ نصاب –4 نفر – باشند به زبان حدّ نصاب –4 نفر – اکتفا نماید ، ولی احتیاط در آن که آنها را به زبان خدشان موعظه کند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در زمان غایب بودن امام علیه السلام مستحب است بعد از نماز عید فطر و قربان دو خطبه بخوانند. و بهتر آن است که در خطبه عید فطر احکام زکات فطره و در خطبه عید قربان احکام قربانی را بگویند.
- [آیت الله خوئی] در زمان غائب بودن امام (علیه السلام) مستحب است بعد از نماز عید فطر و قربان دو خطبه بخواند و بهتر است که در خطبه عید فطر احکام زکات فطره و در خطبة عید قربان احکام قربانی را بگویند.
- [آیت الله وحید خراسانی] در زمان غایب بودن امام علیه السلام بنابر احتیاط مستحب بعد از نماز عید فطر و قربان در جماعت دو خطبه بخوانند و بهتر است که در خطبه عید فطر احکام زکات فطره و در خطبه عید قربان احکام قربانی را بگویند