تاریخ
زمان وقوع یک پدیده را، تاریخ گویند. از عنوان تاریخ در فقه در باب هایى نظیر طهارت، حج، نکاح و ارث و نیز در اصول فقه سخن رفته است.
چرا باید تاریخ را که دست نوشته عده ای انسان (جایز الخطا) است، پذیرفت؟
این استدلال را نمی پذیریم که چون دانشی، توسط بشر تنظیم و تدوین شده، و بشر نیز جایز الخطا است، آن دانش را نباید پذیرفت؛ زیرا اگر چنین استدلالی صحیح باشد، تمام علوم بشری بی اعتبار خواهند شد و در دنیای امروز نیز نمی توان به هیچ خبری اعتماد نمود؛ چراکه تمام آنها ساخته دست بشر است، بلکه ما معتقدیم که انسان ها، توانایی تشخیص درست از غلط و سره از ناسره را دارا بوده و بر اساس همین توانایی، هر چند تاریخ، دست نوشته بشر باشد، اما آنها می توانند با تحقیق و مطالعه فراوان و نیز کسب تخصص در این زمینه، وقایع معتبر تاریخی را از حوادث غیرمعتبر آن تشخیص دهند.
این استدلال را نمی پذیریم که چون دانشی، توسط بشر تنظیم و تدوین شده، و بشر نیز جایز الخطا است، آن دانش را نباید پذیرفت؛ زیرا اگر چنین استدلالی صحیح باشد، تمام علوم بشری بی اعتبار خواهند شد و در دنیای امروز نیز نمی توان به هیچ خبری اعتماد نمود؛ چراکه تمام آنها ساخته دست بشر است، بلکه ما معتقدیم که انسان ها، توانایی تشخیص درست از غلط و سره از ناسره را دارا بوده و بر اساس همین توانایی، هر چند تاریخ، دست نوشته بشر باشد، اما آنها می توانند با تحقیق و مطالعه فراوان و نیز کسب تخصص در این زمینه، وقایع معتبر تاریخی را از حوادث غیرمعتبر آن تشخیص دهند.
پاسخ:
این استدلال را نمی پذیریم که چون دانشی، توسط بشر تنظیم و تدوین شده، و بشر نیز جایز الخطا است، آن دانش را نباید پذیرفت؛ زیرا اگر چنین استدلالی صحیح باشد، تمام علوم بشری بی اعتبار خواهند شد و در دنیای امروز نیز نمی توان به هیچ خبری اعتماد نمود؛ چراکه تمام آنها ساخته دست بشر است، بلکه ما معتقدیم که انسان ها، توانایی تشخیص درست از غلط و سره از ناسره را دارا بوده و بر اساس همین توانایی، هر چند تاریخ، دست نوشته بشر باشد، اما آنها می توانند با تحقیق و مطالعه فراوان و نیز کسب تخصص در این زمینه، وقایع معتبر تاریخی را از حوادث غیرمعتبر آن تشخیص دهند.
- [سایر] چرا خداوند با داشتن آن همه مخلوق صالح، انسان را که موجودی خودپسند، طمعکار و جایز الخطا است، اشرف مخلوقات قرار داده است؟
- [سایر] بااین که انسان جایز الخطا می باشد چرا خداوند با اولین گناه آدم و حوا را از بهشت راند و در زمین جایشان داد؟
- [سایر] سرنوشت انسان با دست او رقم می خورد یا از قبل نوشته شده است؟
- [سایر] آیا انسان بر تاریخ حاکم است یا تاریخ بر انسان؟
- [سایر] سیر تاریخ بردگی را در اسلام نوشته و سیرة ائمه علیهم السّلام و علت نسخ آن را بررسی کنید؟
- [آیت الله سبحانی] بر روی فرش مسجد اسامی خداوند نوشته شده آیا دست زدن و یا پاگذاشتن و نماز خواندن روی آنها جایز است؟
- [سایر] وهابیت در طول تاریخ دست به چه جنایاتی زدند؟
- [سایر] تکلیف اساسی و حقیقی انسان و عالم چیست؟ آیا غیر از خدایی شدن می توان چیزی را پذیرفت؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر دختری را انسان در بدو تولّد به عنوان فرزندی پذیرفت، چگونه میتواند به پدرخوانده خود محرم شود؟
- [آیت الله سبحانی] تغییر تاریخ چاپ در شناسنامه ی کتاب جایز است؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که میخواهد غسل کند، اگر بر جایی از بدن او آیه قرآن یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد، حرام است دست به آن نوشته بگذارد و اگر بخواهد غسل کند باید آب را طوری به بدن برساند که دست او به نوشته نرسد.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که جنب است اگر بر جائی از بدن او آیه قرآن یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد ، حرام است دست به آن نوشته بگذارد و اگر بخواهد غسل کند باید آب را طوری به بدن برساند که دست او به نوشته نرسد .
- [امام خمینی] کسی که جنب است، اگر بر جایی از بدن او آیه قرآن یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد، حرام است دست به آن نوشته بگذارد. و اگر بخواهد غسل کند باید آب را طوری به بدن برساند که دست او به نوشته نرسد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بر بدن کسی که جنب است آیه قرآن یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد، حرام است دست به آن نوشته بگذارد و اگر بخواهد غسل کند، باید آب را به گونهای به بدن برساند که دست او به نوشته نرسد و اسامی مبارک پیامبران و امامان و حضرت زهرا علیهمالسلام به احتیاط واجب حکم اسم خدا را دارند.
- [آیت الله اردبیلی] زن بیشوهری که با او زنا شده، عدّه ندارد و ازدواج با او جایز است؛ ولی بنابر احتیاط از ازدواج با کسانی که زنا را حرفه خود قرار دادهاند خودداری شود، مگر این که به طور کلّی دست بردارند و توبه آنان احراز شود و زنی که به شبهه با او آمیزش شده، باید عدّه طلاق نگهدارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر بر جائی از بدن؛ آیه قرآن یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد؛ چنانچه بخواهد وضو یا غسل را ترتیبی به جا آورد؛ باید آب را طوری به بدن برساند که دست او به نوشته نرسد.
- [آیت الله خوئی] اگر بر جایی از بدن، آیه قرآن یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد، و چنانچه بخواهد وضو یا غسل را ترتیبی بهجا آورد، باید آب را طوری به بدن برساند که دست او به نوشته نرسد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مردی از عامه قسم یاد کند که کاری انجام ندهد و اگر ان کار را انجام داد زنش مطلقه شود و ان کار را انجام داد بر مذهب خودش زن او مطلقه می شود و بر مذهب امامیه قسم به طلاق منعقد نمی شود بنا به قاعده الزام جایز است مرد شیعی بعد از ایام عده با ان زن ازدواج کند و همچنین بر مذهب عامه به کتابت طلاق جایز است و بر مذهب امامیه طلاق به کتابت واقع نمی شود بنا به قاعده الزام مرد شیعی می تواند با زنی که به نوشته طلاق داده شده پس از ایام عده ازدواج کند
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از دست مسلمان گرفته شود اشکال ندارد، ولی اگر انسان بداند که آن مسلمان آن را از دست کافر گرفته و تحقیق نکرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده یا نه، خرید و فروش آن جایز است ولی نماز در آن چرم و خوردن آن گوشت جایز نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] در مذهب عامه در طلاق زن یایسه و یا صغیره ای که شوهر با انها نزدیکی کرده باشد بر ان زن واجب است عده نگه دارد هر چند در مورد صغیره در بعضی از مذاهب عامه تفصیلی است ولی در مذهب شیعه در طلاق زن یایسه و صغیره عده واجب نیست بنابراین بر مذهب عامه انها ملزم هستند که احکام عده را رعایت کنند پس اگر زن یایسه یا صغیره از عامه شیعه گردد لازم نیست عده نگه دارد و اگر طلاق او رجعی باشد جایز است نفقه ایام عده را از شوهر عامی مطالبه کند و جایز است با شخص دیگری در ان ایام ازدواج نماید و همچنین اگر مرد عامی شیعه شود جایز است با خواهر زن یایسه و صغیره ای که طلاق داده است و هنوز به مذهب عامه در ایام عده هستند ازدواج کند و لازم نیست احکام عده را رعایت نماید