با توجه به آیه 184 سوره بقره، آیا از نگاه فقه شیعه با توجه به دیدگاه اهل سنت روزه در سفر اختیاری است واگر روزه بگیرد قضا ندارد؟
روزه گرفتن بر هر مسلمانی واجب است، و نیز واجب است که آن روزه در ماه مبارک رمضان گرفته شود، پس اگر به سبب مانع و عذری؛ مانند مریضی و سفر، حکم وجوب روزه در ماه رمضان برداشته شد، باید همان تعداد از روزهای مریضی و سفر در وقت دیگر آورده شود. در آیه 184 سوره بقره می فرماید: "چند روز معدودی را (باید روزه بدارید!) و هر کس از شما بیمار یا مسافر باشد تعدادی از روزهای دیگر را (روزه بدارد)". این آیه شریفه تصریح دارد که بر شخص روزه دار مسافر، واجب است روزه را قضا نماید و فاء تفریع در عبارت "فعدّة من أیّام أخر" نیز مؤید این دیدگاه است؛ زیرا قضای روزه را بدون هیچ قید و شرطی متفرع بر مسافرت نموده است. پس شخص مسافر باید در سفر روزه هایش را افطار نماید و روزه روزهایی که در مسافرت بوده و افطار کرده (که باید افطار می کرد) را باید قضا نماید. به تعبیر علامه طباطبایی "حرف فاء در ابتدای آیه بیانگر آن است که این آیه نتیجه و فرع آیه قبل است". امام رضا (ع) در نامه ای که در موضوع اسلام خالص و احکام آن برای مأمون فرستاد می نویسد: و هنگامی که مسافرت می کنی و نماز را شکسته می خوانی‌ باید روزه‌ات را افطار کنی، و هر کس مسافرتش شرعی بود و (با این حال) روزه گرفت و افطار نکرد، روزه‌اش باطل است و باید آن را در وطن خود قضا کند؛ زیرا روزه در سفر باطل است. علاوه بر این، افطار در سفر یک نوع بخشش و امتنان از جانب خداوند کریم بر بندگان نیازمند است و طبیعی است که ردّ احسان شخص کریم، خلاف ادب و از جانب او ناپسند شمرده شود و چیزی که ناپسند مولی باشد مأموربه نیست و چیزی هم که مأموربه نباشد آوردن آن به قصد عبادت ناممکن و به قصد ورود بدعت و حرام است. بنابر این با توجه به موارد مذکور افطار برای مسافر عزیمت (وجوب) است نه رخصت (جواز) و مسافر حق گرفتن روزه ندارد، بلکه باید بعداً در وطنش قضا نماید.
عنوان سوال:

با توجه به آیه 184 سوره بقره، آیا از نگاه فقه شیعه با توجه به دیدگاه اهل سنت روزه در سفر اختیاری است واگر روزه بگیرد قضا ندارد؟


پاسخ:

روزه گرفتن بر هر مسلمانی واجب است، و نیز واجب است که آن روزه در ماه مبارک رمضان گرفته شود، پس اگر به سبب مانع و عذری؛ مانند مریضی و سفر، حکم وجوب روزه در ماه رمضان برداشته شد، باید همان تعداد از روزهای مریضی و سفر در وقت دیگر آورده شود. در آیه 184 سوره بقره می فرماید: "چند روز معدودی را (باید روزه بدارید!) و هر کس از شما بیمار یا مسافر باشد تعدادی از روزهای دیگر را (روزه بدارد)". این آیه شریفه تصریح دارد که بر شخص روزه دار مسافر، واجب است روزه را قضا نماید و فاء تفریع در عبارت "فعدّة من أیّام أخر" نیز مؤید این دیدگاه است؛ زیرا قضای روزه را بدون هیچ قید و شرطی متفرع بر مسافرت نموده است. پس شخص مسافر باید در سفر روزه هایش را افطار نماید و روزه روزهایی که در مسافرت بوده و افطار کرده (که باید افطار می کرد) را باید قضا نماید. به تعبیر علامه طباطبایی "حرف فاء در ابتدای آیه بیانگر آن است که این آیه نتیجه و فرع آیه قبل است". امام رضا (ع) در نامه ای که در موضوع اسلام خالص و احکام آن برای مأمون فرستاد می نویسد: و هنگامی که مسافرت می کنی و نماز را شکسته می خوانی‌ باید روزه‌ات را افطار کنی، و هر کس مسافرتش شرعی بود و (با این حال) روزه گرفت و افطار نکرد، روزه‌اش باطل است و باید آن را در وطن خود قضا کند؛ زیرا روزه در سفر باطل است. علاوه بر این، افطار در سفر یک نوع بخشش و امتنان از جانب خداوند کریم بر بندگان نیازمند است و طبیعی است که ردّ احسان شخص کریم، خلاف ادب و از جانب او ناپسند شمرده شود و چیزی که ناپسند مولی باشد مأموربه نیست و چیزی هم که مأموربه نباشد آوردن آن به قصد عبادت ناممکن و به قصد ورود بدعت و حرام است. بنابر این با توجه به موارد مذکور افطار برای مسافر عزیمت (وجوب) است نه رخصت (جواز) و مسافر حق گرفتن روزه ندارد، بلکه باید بعداً در وطنش قضا نماید.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین