در این آیه شریفه می‌خوانیم: «عالِیَهُمْ ثِیابُ سُندُسٍ خُضْرٌ وَ إِسْتَبْرَقٌ وَ حُلُّوا أَساوِرَ مِنْ فِضَّةٍ وَ سَقاهُمْ رَبُّهُمْ شَراباً طَهُوراً»؛[1] بر اندام آنها [بهشتیان‏] لباس‌هایی است از حریر نازک سبز رنگ، و از دیبای ضخیم، و با دستبندهایی از نقره آراسته‌اند، و پروردگارشان شراب طهور به آنان می‌نوشاند. «عالِیَهُمْ» از دو عبارت «عالی» و «هم» تشکیل می‌شود که عبارت اوّل به عبارت دوم اضافه شده است. «عالی» از ریشه «علوّ» به معنای برتری و معنای آن در این آیه، روپوش است. امام صادق(ع) در معنای این آیه می‌فرماید: «تعلوهم الثیاب فیلبسونها»؛[2] بهشتیان، این لباس مخصوص را بالای دیگر لباس‌هایشان می‌پوشند. «سندس»؛ به معنای پارچه ابریشمین نازک است،[3] در حالی که «استبرق»، به معنای پارچه ابریشمین ضخیم است.[4] خداوند مهربان در این آیه شریفه به آن انسان‌هایی که دارای ایمان و عمل صالح و آراسته به حسنات اخلاقی هستند، وعده لباس‌های فاخر بهشتی داده و فرموده به جزای عمل آنان در بهشت آراسته به لباس‌هایی هستند که عنایت و لطف خدای تبارک و تعالی برای آنان مقرر کرده است. [1] . انسان، 21. [2] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 10، ص 623، انتشارات ناصر خسرو، تهران، 1372ش. [3] . مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج ‏5، ص 233، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1360ش؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏25، ص 370، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش. [4] . همان؛ ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، ج ‏29، ص 370، بی‌جا، بی‌تا.
در آیه 21 سورۀ انسان آمده: (عالِیَهُمْ ثِیابُ سُندُسٍ خُضْر)، در اینجا (عالِیَهُمْ) و (سندس) به چه معنا هستند؟
در این آیه شریفه میخوانیم: «عالِیَهُمْ ثِیابُ سُندُسٍ خُضْرٌ وَ إِسْتَبْرَقٌ وَ حُلُّوا أَساوِرَ مِنْ فِضَّةٍ وَ سَقاهُمْ رَبُّهُمْ شَراباً طَهُوراً»؛[1] بر اندام آنها [بهشتیان] لباسهایی است از حریر نازک سبز رنگ، و از دیبای ضخیم، و با دستبندهایی از نقره آراستهاند، و پروردگارشان شراب طهور به آنان مینوشاند.
«عالِیَهُمْ» از دو عبارت «عالی» و «هم» تشکیل میشود که عبارت اوّل به عبارت دوم اضافه شده است. «عالی» از ریشه «علوّ» به معنای برتری و معنای آن در این آیه، روپوش است. امام صادق(ع) در معنای این آیه میفرماید: «تعلوهم الثیاب فیلبسونها»؛[2] بهشتیان، این لباس مخصوص را بالای دیگر لباسهایشان میپوشند.
«سندس»؛ به معنای پارچه ابریشمین نازک است،[3] در حالی که «استبرق»، به معنای پارچه ابریشمین ضخیم است.[4]
خداوند مهربان در این آیه شریفه به آن انسانهایی که دارای ایمان و عمل صالح و آراسته به حسنات اخلاقی هستند، وعده لباسهای فاخر بهشتی داده و فرموده به جزای عمل آنان در بهشت آراسته به لباسهایی هستند که عنایت و لطف خدای تبارک و تعالی برای آنان مقرر کرده است. [1] . انسان، 21. [2] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 10، ص 623، انتشارات ناصر خسرو، تهران، 1372ش. [3] . مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 5، ص 233، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران، 1360ش؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 25، ص 370، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش. [4] . همان؛ ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، ج 29، ص 370، بیجا، بیتا.
- [سایر] "عالِیَهُمْ ثِیابُ سُندُسٍ خُضْر" در قرآن به چه معنا است؟
- [سایر] در گفتگوی حضرت خضر(ع) و حضرت موسی(ع) -که در آیه 74 سوره کهف بیان شده- از نقطه نظر عاطفی، کشته شدن بچه توسط حضرت خضر(ع) چه توجیهی دارد؟ آیا باید این حادثه را یک اتفاق خاص قلمداد کرد که به اذن الهی صورت گرفته است؟
- [سایر] تفسیر و معنای آیه 21 سوره الحجر چیست؟
- [سایر] چرا در آیه 21 سوره حشر امثال به صوت جمع آمده است؟
- [سایر] چند باغ در بهشت وجود دارد؟ یک باغ که در سورههای: زمر آیه 73، سوره فصلت آیه 30، سوره حدید آیه 21، سوره نازعات آیه 41؛ آمده است یا زیادتر که در سورههای: کهف آیه 31، سوره حج آیه 23، سوره فاطر آیه 33 آمده است؟
- [سایر] آیا حضرت خضر پیامبر بود؟
- [سایر] حضرت خضر(ع) که بود؟
- [سایر] حضرت خضر تا قیامت زنده خواهند بود؟
- [سایر] از ماجرای ملاقات حضرت موسی و خضر که در سورة کهف آمده، برای زندگی فردی و اجتماعی جامعه، چه استفادهای از آن میشود؟
- [سایر] چرا در آیه 21 سوره مبارکه نبأ، از جهنّم به عنوان "کمینگاه" نام برده شده است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنان که گفته شد در چهار سوره از قرآن مجید آیه سجده است(سوره (الم سجده) و (حم سجده) و (النجم) و (اقرء)) و هرگاه انسان آیه سجده را بخواند یا گوش کند باید فوراً به سجده رود و اگر فراموش کرد هر زمان یادش آید سجده واجب است و اگر گوش ندهد بلکه آیه سجده به گوشش بخورد، بنابر احتیاط واجب باید سجده کند.
- [آیت الله بهجت] در هریک از چهار سوره: (سجده) (سوره32)، (فصّلت) (سوره?1)، (نجم) (سوره?3)، (علق) (سوره9?)، یک آیه سجده است که اگر انسان بخواند یا به آن گوش دهد، بعد از تمام شدن آن آیه، باید فوراً سجده کند؛ و اگر فراموش کرد هر وقت یادش آمد باید سجده نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیههای: 15 سوره سجده و 37 سوره فصّلت و 62 سوره نجم و 19 سوره علق، آیات سجده واجب است که اگر انسان بخواند یا گوش دهد بعد از تمام شدن آن آیه باید فوراً سجده کند، هر چند هنگام خواندن یا گوش دادن به قرآن بودن آن توجّه نداشته باشد و اگر فراموش کرد هر وقت یادش آمد باید سجده کند و کسی که گوش نمیدهد ولی آیه را میشنود بنا بر احتیاط مستحب سجده کند.
- [آیت الله مظاهری] در هر یک از چهار سوره والنّجم، اقرء، الم تنزیل و حم سجده یک آیه سجده وجود دارد، که اگر انسان بخواند یا به آن گوش دهد، بعد از تمام شدن آن آیه، باید فوراً سجده کند و اگر فراموش کرد، هر وقت یادش آمد باید سجده کند.
- [امام خمینی] در هر یک از چهار سوره: (و النجم، اقرا، الم تنزیل و حم سجده ) یک آیه سجده است که اگر انسان بخواند یا گوش به آن دهد بعد از تمام شدن آن آیه باید فورا سجده کند و اگر فراموش کرد هر وقت یادش آمد باید سجده نماید.
- [آیت الله سیستانی] در هر یک از چهار سوره و(النجم) و (اقرأ) و (الم تنزیل) و (حم سجده) یک آیه سجده است که اگر انسان بخواند یا گوش دهد ، بعد از تمام شدن آن آیه باید فوراً سجده کند ، و اگر فراموش کرد هر وقت یادش آمد باید سجده نماید . و در شنیدن بدون اختیار سجده واجب نیست ، اگر چه بهتر سجده نمودن است .
- [آیت الله وحید خراسانی] در هر یک از چهار سوره والنجم و اقرا الم تنزیل حم سجده فصلت یک ایه سجده است که اگر انسان بخواند یا گوش دهد بعد از تمام شدن ان ایه باید فورا سجده کند و اگر فراموش کرد هر وقت یادش امد باید سجده نماید مگر در حال نماز باشد که در این صورت باید به دستوری که در مساله و و گذشت عمل کند و اما اگر بدون اختیار ایه سجده را بشنود احتیاط مستحب این است که سجده کند
- [آیت الله مظاهری] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هر چه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله سبحانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف (إنَّ ربَّکُمُ اللهُ الّذی خَلَقَ السموات و الارض) تا آخر، و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.