پاسخ آیت الله هادوی تهرانی به این شرح است: ولایت مطلقه که در آثار فقهی گذشته از آن به ولایت عامه فقیه نیز یاد شده است، به معنای ثبوت ولایت فقیه در تمام دایره ای است که در آن ولایت نبی خاتم صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام ثابت بوده و می باشد. به دیگر بیان، ولایت مطلقه فقیه که اکثریت قریب به اتفاق فقها به آن باور داشته و دارند، به معنای ثبوت ولایت فقیه بر همهی آحاد جامعه و در تمام امور ولایی و حکومتی است. پس نه موردی از موارد امور حکومتی از شمول ولایت فقیه خارج می شود و نه کسی از این دایره خارج است. با این وصف، اگر فقیه عادل دارای کفایت، حکمی را با شرایط آن که مهم ترین آن رعایت مصلحت است، صادر کند بر همهی آحاد جامعه حتی سایر فقهای عادل با کفایت و حتی خود این فقیه، عمل به آن حکم لازم است. برای آگاهی بیشتر به نمایه های زیر مراجعه فرمایید: 1. معنای ولایت، سؤال شماره 153 (سایت: 1156) . 2. ولایت مطلقه٬ سؤال شماره 1887 (سایت: 2212) . 3. محدوده ولایت مطلقه فقیه٬ سؤال شماره 3105 (سایت: 3370) .
پاسخ آیت الله هادوی تهرانی به این شرح است: ولایت مطلقه که در آثار فقهی گذشته از آن به ولایت عامه فقیه نیز یاد شده است، به معنای ثبوت ولایت فقیه در تمام دایره ای است که در آن ولایت نبی خاتم صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام ثابت بوده و می باشد. به دیگر بیان، ولایت مطلقه فقیه که اکثریت قریب به اتفاق فقها به آن باور داشته و دارند، به معنای ثبوت ولایت فقیه بر همهی آحاد جامعه و در تمام امور ولایی و حکومتی است. پس نه موردی از موارد امور حکومتی از شمول ولایت فقیه خارج می شود و نه کسی از این دایره خارج است. با این وصف، اگر فقیه عادل دارای کفایت، حکمی را با شرایط آن که مهم ترین آن رعایت مصلحت است، صادر کند بر همهی آحاد جامعه حتی سایر فقهای عادل با کفایت و حتی خود این فقیه، عمل به آن حکم لازم است. برای آگاهی بیشتر به نمایه های زیر مراجعه فرمایید: 1. معنای ولایت، سؤال شماره 153 (سایت: 1156) . 2. ولایت مطلقه٬ سؤال شماره 1887 (سایت: 2212) . 3. محدوده ولایت مطلقه فقیه٬ سؤال شماره 3105 (سایت: 3370) .
- [سایر] آیاآخوند خراسانی ولایت فقیه را قبول داشند؟ ولایت مطلقه فقیه؟
- [سایر] ولایت مطلقه فقیه یعنی چه و فرق آن با ولایت فقیه چیست؟ دیگر اینکه ولایت مطلقه فقیه چگونه توجیه می شود؟ و آیابه استبداد و دیکتاتوری نمی انجامد؟
- [سایر] ولایت مطلقه فقیه یعنی چه و فرق آن با ولایت فقیه چیست؟ دیگر اینکه ولایت مطلقه فقیه چگونه توجیه میشود؟ و آیابه استبداد و دیکتاتوری نمیانجامد؟
- [سایر] ولایت مطلقه فقیه یعنی چه؟ دیگر اینکه ولایت مطلقه فقیه چگونه توجیه میشود؟ و آیا به استبداد و دیکتاتوری نمیانجامد؟
- [سایر] ولایت مطلقه فقیه چیست؟
- [سایر] شبهه: ولایت مطلق مختص خداوند است، چرا امروزه به ولایت فقیه، ولایت مطلقه فقیه می گویند؟
- [سایر] نگاهی تحلیلی به تقریر آیتالله خامنه ای از ولایت مطلقة فقیه؟ دیدگاه آیت الله خامنه ای در مورد ولایت مطلقه فقیه و حدود اختیارات ولی فقیه چیست ؟
- [سایر] اثبات عقلانی ولایت مطلقه فقیه؟
- [سایر] هدف از اضافه شدن کلمه مطلقه به ولایت فقیه (ولایت مطلقه فقیه در باز نگری قانون اساسی) چه بود و فرق این دو ولایت را بیان بفرمائید؟
- [سایر] ولایت مطلقه فقیه یعنی چه؟
- [آیت الله مظاهری] به دست آوردن فتوای مجتهد سه راه دارد: اوّل: شنیدن از خود مجتهد. دوّم: شنیدن از کسی که مورد اطمینان است. سوّم: دیدن در رساله مجتهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .تقلید مجتهد متوفّا در ابتدا جایز نیست؛ ولی بقای بر تقلید میت, اشکال ندارد و بقای بر تقلید مجتهد میت باید به فتوای مجتهد مطلق زنده باشد; خواه فرد به آن عمل کرده باشد یا نه. اگر مجتهد متوفّا اعلم باشد، بقای بر تقلید او احتیاطاً واجب است و اگر مجتهد زنده اعلم باشد، عدول از مجتهد متوفا به مرجع زنده, واجب است.
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط عدول از مجتهد زنده به مجتهد زنده دیگر جایز نیست، مگر این که مجتهد دوم اعلم باشد که در این صورت عدول واجب است.
- [آیت الله اردبیلی] تقلید از میّت ابتداءً جایز نیست ولی باقی ماندن بر تقلید میّت چنانچه مجتهد میّت اعلم از مجتهد زنده باشد، واجب است. و در صورت تساوی مجتهد زنده و میت در علم، بین بقاء بر تقلید میت و رجوع به زنده مخیر است؛ گرچه رجوع به مجتهد زنده بهتر و مطابق با احتیاط است. و چنانچه مجتهد زنده اعلم از مجتهد میّت باشد، رجوع به مجتهد زنده واجب است و بقاء بر تقلید میّت جایز نیست. و باید بقاء بر تقلید میّت به فتوای مجتهد زنده باشد. و اگر کسی در هنگام عمل التزام و تصمیم به عمل به فتوای مجتهد داشته است، برای بقاء در آن مسأله کافی است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان نمیتواند برخی از مسائل را از یک مجتهد و برخی دیگر را از مجتهد دیگر تقلید کند، ولی اگر یکی از مجتهدین در یک باب از احکام - مثلاً در باب نماز - از دیگران اعلم باشد و مجتهد دیگر در باب دیگر - مثلاً روزه - اعلم باشد، باید در احکام نماز از مجتهد اول و در احکام روزه از مجتهد دوم تقلید کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] حقیقت تقلید در احکام، استنادعملی به دستور مجتهد است، یعنی انجام اعمال خود را موکول به دستور مجتهد کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مأموم در اثناء حمد یا سوره امام نیّت فرادی کند، باید حمد و سوره را به قصد قربت مطلقه بخواند، بلکه بنابر احتیاط اگر بعد از حمد و سوره و قبل از رفتن به رکوع نیز نیت فرادی کند، باید حمد و سوره را به قصد قربت مطلقه بخواند.
- [آیت الله مظاهری] مجتهد و اعلم را از سه راه میتوان شناخت: اوّل: خود انسان اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را بشناسد. دوّم: یک نفر عالم ثقه که میتواند مجتهد و اعلم را تشخیص دهد مجتهد بودن یا اعلم بودن کسی را تصدیق کند. سوّم: عدّهای از اهل علم که میتوانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند و از گفته آنان اطمینان پیدا میشود، مجتهد و اعلم بودن کسی را تصدیق کنند.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که رأی مجتهد تغییر کند، مقلد نمیتواند بر رأی قبلی مجتهد باقی بماند، و اگر شک کند که رأی مجتهد تغییر کرده است یا نه، میتواند تا مشخص شدن آن بر رأی قبلی باقی بماند.
- [آیت الله بهجت] بعید نیست مستحب بودن اقرار به ولایت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیهالسلام در اذان مستحبی، در صورتی که به نیت مطلوب بودن گفته شود، به عبارات مختلفی که در (نهایه) و (فقیه) و (احتجاج) نقل شده است که (اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللّه) و یا (عَلِیٌ اَمیرُ المُؤمِنین) و یا به عبارت (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللّه) باشد، و اما اقرار به ولایت اگرچه در غیر اذان باشد خوب است، پس احتیاج به دلیل مخصوص ندارد؛ و کاملترین عبارتی که در اینجا گفته میشود آن است که اقرار به خلیفه بودن یا وصی بودن حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام و ائمه طاهرین علیهمالسلام در آن باشد.