اسلام با هر علم و دانشی که موجب رشد فزاینده‌ی عقل و تعالی روح انسانی شده و یا استفادههای حلال او از زندگی مادی را تسهیل نماید، موافق بوده و خود در جهت تبیین ساختارهای آن علم و ترغیب مردم به سوی آن پیشرو است.
از این رو برخی از علوم شکل‌گرفته در عصرهای مختلف مانند علوم تجربی خاص؛ نظیر فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و ... با ارزش‌های علوم اسلامی و پذیرفته‌شده اسلام، تقریباً مشکل اساسی ندارند. از این جهت، علومی که دقیق‌اند مثل ریاضیات و همین طور دانش‌هایی که از این علوم استفاده ابزاری می‌کنند؛ مانند رشته‌های مهندسی و پزشکی به تبع آنها مشکل چندانی ندارند.
اما رشته‌هایی؛ مانند روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، مدیریت، اقتصاد و... این علومی که به آنها علوم انسانی گفته می‌شود، یا به تعبیر دیگر، علومی که به آنها علوم اجتماعی می‌گویند؛ چون، مبانی این علوم در حال حاضر مبتنی بر یک انسان‌شناسی خاص در جوامع غیردینی است، وقتی به مرحله‌ی کارکرد می‌رسد در بسیاری موارد با ارزش‌های اسلامی در تضاد است. اگرچه ممکن است، بدون نظر به نوع مبانی و ریشه‌ها، برخی راهکارهای آنها که با دستورات اسلامی در تقابل نیستند نیزمورد استفاده قرار گیرند.
