واژه "شاکر" اسم فاعل از ریشه "شکر" و "کفور" صیغه مبالغه از ریشه "کفر" است. در این که یکی به صیغه اسم فاعل و دیگری صیغه مبالغه آمده است، مفسران چنین گفته اند: از آن جا که شاکران تعدادشان نسبت به ناسپاسان کمتر است، برای صفت شکر، از اسم فاعل و برای صفت کفر از صیغه مبالغه استفاده شده است.[1] در تفسیر نمونه در این باره چنین آمده است: "از آن جا که از دست و زبان هیچ کس بر نمی‏ آید که از عهده شکر خدای متعال بر آیند، در مورد "شکر" تعبیر به اسم فاعل کرده، در حالی که در مورد "کفران" تعبیر به "کفور" شده است. کفور صیغه مبالغه است؛ یعنی زیادی و شدت؛ زیرا آنها که این نعمت بزرگ را نادیده بگیرند، بالاترین کفران را کرده‏اند؛ چرا که خداوند انواع وسائل هدایت را در اختیار آنها گذارده، و این نهایت کفران است که انسان همه آنها را نادیده بگیرد و راه خطا برود.[2] گفتنی است که واژه "کفور" هم در مورد "کفران نعمت" به کار می‏رود و هم در مورد "کفر اعتقادی"، آن گونه که راغب در مفردات گفته است".[3] این پاسخ پرسش تفصیلی ندارد. [1] ر.ک: درویش محیی الدین، اعراب القرآن و بیانه، ج 10، ص 318، دار الارشاد، سوریه، 1415 ق. [2] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏25، ص 338، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1374 ش. [3] . راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص 714، دارالعلم الدار الشامیة، دمشق، بیروت، 1412 ق.
چرا در آیه 3 سوره انسان گفته شده است "اما شاکرا و اما کفورا" و چرا گفته نشده اما شاکرا و اما کافرا یا اما شکورا و اما کفورا یا اما شکورا و اما کافرا؟
واژه "شاکر" اسم فاعل از ریشه "شکر" و "کفور" صیغه مبالغه از ریشه "کفر" است. در این که یکی به صیغه اسم فاعل و دیگری صیغه مبالغه آمده است، مفسران چنین گفته اند: از آن جا که شاکران تعدادشان نسبت به ناسپاسان کمتر است، برای صفت شکر، از اسم فاعل و برای صفت کفر از صیغه مبالغه استفاده شده است.[1] در تفسیر نمونه در این باره چنین آمده است: "از آن جا که از دست و زبان هیچ کس بر نمی آید که از عهده شکر خدای متعال بر آیند، در مورد "شکر" تعبیر به اسم فاعل کرده، در حالی که در مورد "کفران" تعبیر به "کفور" شده است. کفور صیغه مبالغه است؛ یعنی زیادی و شدت؛ زیرا آنها که این نعمت بزرگ را نادیده بگیرند، بالاترین کفران را کردهاند؛ چرا که خداوند انواع وسائل هدایت را در اختیار آنها گذارده، و این نهایت کفران است که انسان همه آنها را نادیده بگیرد و راه خطا برود.[2] گفتنی است که واژه "کفور" هم در مورد "کفران نعمت" به کار میرود و هم در مورد "کفر اعتقادی"، آن گونه که راغب در مفردات گفته است".[3] این پاسخ پرسش تفصیلی ندارد. [1] ر.ک: درویش محیی الدین، اعراب القرآن و بیانه، ج 10، ص 318، دار الارشاد، سوریه، 1415 ق. [2] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 25، ص 338، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1374 ش. [3] . راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص 714، دارالعلم الدار الشامیة، دمشق، بیروت، 1412 ق.
- [سایر] چرا در آیه 3 سوره انسان: \"اما شاکرا و اما کفورا\"، در مورد شکر از اسم فاعل، ولی در مسئله کفر از صیغه مبالغه استفاده شده است؟
- [سایر] تناقض در آیات سوره 57، آیه 21و سوره 3، آیه 133 درباره آسمان چگونه قابل حل است؟
- [سایر] آیا می توان گفت طبق آیه 129 سوره نساء و آیه 3 سوره نساء, تعدد زوجات جایز نیست؟
- [سایر] در آیه 3 سوره روم معنای فی ادنی الارض چیست؟
- [سایر] آیا آیه 3 سوره نساء در مورد ازدواج مجدد مردان با زنانی که یتیم بودهاند میباشد؟
- [سایر] معنای کلمه (نضرة) در آیه 11 سوره انسان چیست؟
- [سایر] معنای کلمه (قمطریر) در آیه 10 سوره انسان چیست؟
- [سایر] با توجه به آیه 72 سوره احزاب امانت انسان چیست؟
- [آیت الله بهجت] در نمازهایی که در آن سوره یا آیه خاصی وارد شده است، اگر انسان آن آیه یا سوره را حفظ نباشد، می تواند آیه یا سوره ی دیگری بخواند؟
- [سایر] مسیح به سوی الله برخاسته است:(سوره 4 آیه 158)، در کنار او قرار گرفته است:(سوره 3 آیه 45). اما با توجه به اینکه میلیونها مسیحی خدا را میپرستند، قرآن میفرماید؛ تمام آنهایی که در کنار الله کسی را میپرستند به اضافه کسی که مورد پرستش قرار میگیرد، در جهنم خواهد سوخت:(سوره 21 آیه 98). آیا مسیح در جهنم خواهد سوخت؟
- [آیت الله بهجت] در هریک از چهار سوره: (سجده) (سوره32)، (فصّلت) (سوره?1)، (نجم) (سوره?3)، (علق) (سوره9?)، یک آیه سجده است که اگر انسان بخواند یا به آن گوش دهد، بعد از تمام شدن آن آیه، باید فوراً سجده کند؛ و اگر فراموش کرد هر وقت یادش آمد باید سجده نماید.
- [آیت الله جوادی آملی] .در چهار سوره قرآن, آیه سجده هست: آیه 15 سوره (سجده), آیه 37 سوره (فصّلت), آیه 62 سوره (نجم) و آیه 19 سوره (علق). هر کس یکی از این چهار آیه را بخواند یا گوش فرا دهد، پس از تمام شدن آیه، فوراً باید سجده کند و اگر آن را فراموش کرده، هر وقت یادش آمد, باید سجده نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در چهار سوره از قرآن مجید آیه سجده است (سوره های وَالنَّجم(53) اِقرَأْ(96) والم تنزیل(32) و حم سجده(41)) وهرگاه انسان آیه سجده را بخواند یا گوش کند باید فوراً به سجده رود، و اگر فراموش کرد هر زمان یادش آید سجده واجب است و اگر گوش ندهد بلکه آیه سجده به گوشش بخورد بنابر احتیاط واجب باید سجده کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنان که گفته شد در چهار سوره از قرآن مجید آیه سجده است(سوره (الم سجده) و (حم سجده) و (النجم) و (اقرء)) و هرگاه انسان آیه سجده را بخواند یا گوش کند باید فوراً به سجده رود و اگر فراموش کرد هر زمان یادش آید سجده واجب است و اگر گوش ندهد بلکه آیه سجده به گوشش بخورد، بنابر احتیاط واجب باید سجده کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکة یس و الصافات و آیه الکرسی و آیه پنجاه و چهارم ازو سورة اعراف و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هر چه ازو قرآن ممکن بخوانند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیههای: 15 سوره سجده و 37 سوره فصّلت و 62 سوره نجم و 19 سوره علق، آیات سجده واجب است که اگر انسان بخواند یا گوش دهد بعد از تمام شدن آن آیه باید فوراً سجده کند، هر چند هنگام خواندن یا گوش دادن به قرآن بودن آن توجّه نداشته باشد و اگر فراموش کرد هر وقت یادش آمد باید سجده کند و کسی که گوش نمیدهد ولی آیه را میشنود بنا بر احتیاط مستحب سجده کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس، و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف یعنی آیه اِنَّ رَبَّکُمُ اللهُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ... و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله مظاهری] در هر یک از چهار سوره والنّجم، اقرء، الم تنزیل و حم سجده یک آیه سجده وجود دارد، که اگر انسان بخواند یا به آن گوش دهد، بعد از تمام شدن آن آیه، باید فوراً سجده کند و اگر فراموش کرد، هر وقت یادش آمد باید سجده کند.