http://www.islamquest.net

معنای کلمه (نضرة) در آیه 11 سوره انسان چیست؟
در قرآن کریم می‌خوانیم: «فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِکَ الْیَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً»؛[1] (به خاطر این عقیده و عمل) خدا ایشان را از شر آن روز نگه داشت و آنان را طراوت و شادمانی بخشید. در این آیه شریفه، به نتیجه اجمالی اعمال نیک و نیّت‌های پاکی که «ابرار»[2] و نیکان دارند اشاره شده است. «نضرة» از «نضر»؛ به معنای طراوت و زیبایی و شادابی خاصی است[3] که بر اثر فراوانی نعمت و رفاه به انسان دست می‌دهد. آری رنگ رخسار آنها در آن روز از آرامش و نشاط درونی آنان خبر می‏دهد.[4] بنابر این، اگر در دنیا به خاطر احساس مسئولیت از آن روز بیمناک بودند، خداوند در عوض آنها را در آن روز غرق شادمانی و سرور می‌کند. تعبیر به «لقّاهم» از تعبیرهای بسیار جالبی است که نشان می‌دهد خداوند بزرگ از این میهمانان گرانقدر با لطف خاصش استقبال می‌کند، و در سایه رحمتش به آنها طراوت و شادمانی و زیبایی عطا می‌کند. امام باقر(ع) به نقل از پیامبر اکرم(ص) فرمود: «در روز قیامت مردی را می‌آورند و به او می‌گویند: حجت خود را بیان کن، پس او می‌گوید: پروردگارا! مرا آفریدی و راهنماییم کردی و نعمت خویش را بر من گستردی، و من نیز پیوسته از بخشش آن نعمت مایه گستردگی زندگی آفریدگانت می‌شدم و بر ایشان آسان می‌گرفتم تا در چنین روزی رحمت و آسان‌گیری خویش را به من ارزانی داری، و آن‌گاه پروردگار تعالی می‌فرماید: بنده‌ام راست گفت، او را به بهشت در آورید».[5]   [1] . انسان، 11. [2] . اشاره به: انسان، 5: «إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً»؛ به یقین ابرار (و نیکان) از جامی می‌نوشند که با عطر خوشی آمیخته است. [3] . ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، محقق و مصحح: میر دامادی، جمال الدین،‏ ج ‏5، ص 212، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، دار صادر، بیروت، چاپ سوم، 1414ق؛ قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج ‏7، ص 77، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ ششم، 1371ش.   [4] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏25، ص 357، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش. [5] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ‏4، ص 40، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
عنوان سوال:

معنای کلمه (نضرة) در آیه 11 سوره انسان چیست؟


پاسخ:

در قرآن کریم می‌خوانیم: «فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِکَ الْیَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً»؛[1] (به خاطر این عقیده و عمل) خدا ایشان را از شر آن روز نگه داشت و آنان را طراوت و شادمانی بخشید.
در این آیه شریفه، به نتیجه اجمالی اعمال نیک و نیّت‌های پاکی که «ابرار»[2] و نیکان دارند اشاره شده است.
«نضرة» از «نضر»؛ به معنای طراوت و زیبایی و شادابی خاصی است[3] که بر اثر فراوانی نعمت و رفاه به انسان دست می‌دهد. آری رنگ رخسار آنها در آن روز از آرامش و نشاط درونی آنان خبر می‏دهد.[4] بنابر این، اگر در دنیا به خاطر احساس مسئولیت از آن روز بیمناک بودند، خداوند در عوض آنها را در آن روز غرق شادمانی و سرور می‌کند.
تعبیر به «لقّاهم» از تعبیرهای بسیار جالبی است که نشان می‌دهد خداوند بزرگ از این میهمانان گرانقدر با لطف خاصش استقبال می‌کند، و در سایه رحمتش به آنها طراوت و شادمانی و زیبایی عطا می‌کند.
امام باقر(ع) به نقل از پیامبر اکرم(ص) فرمود: «در روز قیامت مردی را می‌آورند و به او می‌گویند: حجت خود را بیان کن، پس او می‌گوید: پروردگارا! مرا آفریدی و راهنماییم کردی و نعمت خویش را بر من گستردی، و من نیز پیوسته از بخشش آن نعمت مایه گستردگی زندگی آفریدگانت می‌شدم و بر ایشان آسان می‌گرفتم تا در چنین روزی رحمت و آسان‌گیری خویش را به من ارزانی داری، و آن‌گاه پروردگار تعالی می‌فرماید: بنده‌ام راست گفت، او را به بهشت در آورید».[5]   [1] . انسان، 11. [2] . اشاره به: انسان، 5: «إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً»؛ به یقین ابرار (و نیکان) از جامی می‌نوشند که با عطر خوشی آمیخته است. [3] . ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، محقق و مصحح: میر دامادی، جمال الدین،‏ ج ‏5، ص 212، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، دار صادر، بیروت، چاپ سوم، 1414ق؛ قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج ‏7، ص 77، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ ششم، 1371ش.   [4] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏25، ص 357، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش. [5] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ‏4، ص 40، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین