عهد به چه معناست؟ تعهد در اسلام با تعهد در سازمان چه تفاوتی دارد؟
ارباب لغت، «عهد» را به نگهداری و مراعات پی در پی چیزی معنا کرده اند؛[1] از این باب به «پیمان» که مراعات آن لازم است نیز عهد می گویند.[2] «تعهّد» در لغت، به معنای نگهداری چیزی و تجدید عهد است،[3] امّا در اصطلاح امروزی، بار معنایی دیگری گرفته و شاید بتوان آن را این گونه تعریف کرد: الزامی که انسان را وادار به انجام یکسری امور می کند. با این تعریف، می توان معنای تعهد اسلامی و تعهد سازمانی را به دست آورد که تعهد اسلامی این است که ما خود را ملزم به انجام دستورات اسلامی بدانیم و از اوامر، اطاعت و از نواهی، دوری کنیم. البته تعهد اسلامی تنها به امور عبادی و دستورات فقهی فردی محدود نمی شود، بلکه شامل قوانین و مقررات اجتماعی (که لزومش برای یک جامعه انکار ناپذیر است) نیز شده و این قوانین نیز دستورات اسلامی به حساب می آیند. بنابر این، الزام به قوانین سازمانی و کشوری -چه در حکومت اسلامی و چه در حکومت غیر اسلامی -در صورتی که منافاتی با دستورات اسلامی نداشته باشد- تعهّد دینی به حساب می آید و هر فردی باید به قوانین سازمانی پایبند باشد که این خود تعهدی دینی است.   [1] . راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص 59، تحقیق: صفوان عدنان داودی‏، دارالعلم، الدار الشامیة، دمشق، بیروت، چاپ اول، 1412ق.‏ [2] . قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج 5، ص 59، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ ششم، 1371 ش. [3] . طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، محقق و مصحح: حسینی، سید احمد، ج 3، ص 116، نشر کتابفروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، 1416ق.  
عنوان سوال:

عهد به چه معناست؟ تعهد در اسلام با تعهد در سازمان چه تفاوتی دارد؟


پاسخ:

ارباب لغت، «عهد» را به نگهداری و مراعات پی در پی چیزی معنا کرده اند؛[1] از این باب به «پیمان» که مراعات آن لازم است نیز عهد می گویند.[2] «تعهّد» در لغت، به معنای نگهداری چیزی و تجدید عهد است،[3] امّا در اصطلاح امروزی، بار معنایی دیگری گرفته و شاید بتوان آن را این گونه تعریف کرد: الزامی که انسان را وادار به انجام یکسری امور می کند. با این تعریف، می توان معنای تعهد اسلامی و تعهد سازمانی را به دست آورد که تعهد اسلامی این است که ما خود را ملزم به انجام دستورات اسلامی بدانیم و از اوامر، اطاعت و از نواهی، دوری کنیم. البته تعهد اسلامی تنها به امور عبادی و دستورات فقهی فردی محدود نمی شود، بلکه شامل قوانین و مقررات اجتماعی (که لزومش برای یک جامعه انکار ناپذیر است) نیز شده و این قوانین نیز دستورات اسلامی به حساب می آیند. بنابر این، الزام به قوانین سازمانی و کشوری -چه در حکومت اسلامی و چه در حکومت غیر اسلامی -در صورتی که منافاتی با دستورات اسلامی نداشته باشد- تعهّد دینی به حساب می آید و هر فردی باید به قوانین سازمانی پایبند باشد که این خود تعهدی دینی است.   [1] . راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص 59، تحقیق: صفوان عدنان داودی‏، دارالعلم، الدار الشامیة، دمشق، بیروت، چاپ اول، 1412ق.‏ [2] . قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج 5، ص 59، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ ششم، 1371 ش. [3] . طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، محقق و مصحح: حسینی، سید احمد، ج 3، ص 116، نشر کتابفروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، 1416ق.  





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین