قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی مسلمانان، شامل عقائد و دستورات زیادی از جانب خداوند است که برای هدایت همه مردم نازل شده است. کتاب‌های متعددی در تفسیر و شرح آیاتی که مربوط به بخش احکام می‌شوند، با نام «آیات الاحکام» نوشته شده است که در این بین می‌توان به آیات الاحکام استرآبادی اشاره کرد همچنین کتاب‌هایی با نام دیگر مانند کتاب «کنزالعرفان» در این زمینه تألیف شده است. در ادامه به عنوان نمونه، به برخی از این آیات اشاره می‌شود: 1. دستور به نماز و زکات: «وَ أَقیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُون»؛[1] «و نماز را برپا دارید، و زکات بدهید، از پیامبر اطاعت کنید تا مشمول رحمت او شوید». 2. دستور به توسل و جهاد: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسیلَةَ وَ جاهِدُوا فی‏ سَبیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»؛[2] ای کسانی که ایمان آورده‌‏اید! تقوای خدا پیشه کنید و وسیله‌‏ای برای تقرب به او بجوئید! و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید. 3. دستور به حجاب: «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یُبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی‏ جُیُوبِهِنَّ وَ لا یُبْدینَ زینَتَهُن...»؛[3] و به زنان با ایمان بگو چشم‌های خود را فروگیرند، و دامان خود را حفظ کنند و زینت خود را- جز آن مقدار که نمایان است- آشکار نکنند و (اطراف) روسری‏های خود را بر سینه خود بیاندازند ، و زینت خود را آشکار نکنند... . 4. دستور به امر به معروف و نهی از منکر: «وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَی الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُون»؛[4] باید از میان شما، گروهی دعوت به نیکی، و امر به معروف و نهی از منکر کنند! و آنها همان رستگارانند. 5. نهی از کشتن مؤمن: «وَ ما کانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ یَقْتُلَ مُؤْمِناً إِلاَّ خَطَاً»؛[5] هیچ مؤمنی مجاز نیست که شخص مؤمنی را به قتل برساند، مگر این‌که این کار از روی خطا و اشتباه صورت بگیرد. و... [1] . نور، 56. [2] . مائده، 35. [3] . نور، 31. [4] . آل عمران، 104. [5] . نساء، 92.
با عرض سلام و ادب و ارادت؛ احکام و دستوراتی که در قرآن مجید در آنها امر شده و لازم الاجرا است چه تعداد است؟
قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی مسلمانان، شامل عقائد و دستورات زیادی از جانب خداوند است که برای هدایت همه مردم نازل شده است. کتابهای متعددی در تفسیر و شرح آیاتی که مربوط به بخش احکام میشوند، با نام «آیات الاحکام» نوشته شده است که در این بین میتوان به آیات الاحکام استرآبادی اشاره کرد همچنین کتابهایی با نام دیگر مانند کتاب «کنزالعرفان» در این زمینه تألیف شده است. در ادامه به عنوان نمونه، به برخی از این آیات اشاره میشود:
1. دستور به نماز و زکات: «وَ أَقیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُون»؛[1] «و نماز را برپا دارید، و زکات بدهید، از پیامبر اطاعت کنید تا مشمول رحمت او شوید».
2. دستور به توسل و جهاد: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسیلَةَ وَ جاهِدُوا فی سَبیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»؛[2] ای کسانی که ایمان آوردهاید! تقوای خدا پیشه کنید و وسیلهای برای تقرب به او بجوئید! و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.
3. دستور به حجاب: «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یُبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی جُیُوبِهِنَّ وَ لا یُبْدینَ زینَتَهُن...»؛[3] و به زنان با ایمان بگو چشمهای خود را فروگیرند، و دامان خود را حفظ کنند و زینت خود را- جز آن مقدار که نمایان است- آشکار نکنند و (اطراف) روسریهای خود را بر سینه خود بیاندازند ، و زینت خود را آشکار نکنند... .
4. دستور به امر به معروف و نهی از منکر: «وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَی الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُون»؛[4] باید از میان شما، گروهی دعوت به نیکی، و امر به معروف و نهی از منکر کنند! و آنها همان رستگارانند.
5. نهی از کشتن مؤمن: «وَ ما کانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ یَقْتُلَ مُؤْمِناً إِلاَّ خَطَاً»؛[5] هیچ مؤمنی مجاز نیست که شخص مؤمنی را به قتل برساند، مگر اینکه این کار از روی خطا و اشتباه صورت بگیرد.
و... [1] . نور، 56. [2] . مائده، 35. [3] . نور، 31. [4] . آل عمران، 104. [5] . نساء، 92.
- [سایر] آیه 53 سوره احزاب چه احکام و دستوراتی را بیان میکند؟
- [سایر] به چه دلیل نام تعداد اندکی از انبیا در قرآن مجید ذکر شده است؟!
- [سایر] تعداد دفعات تکرار شده اسم حضرت جراییل در قران مجید و همچنین در کدام سوره ها تکرار شده است .
- [سایر] با سلام و عرض ارادت؛ لطفاً بفرمایید تفاوت مبانی عقلی و مبانی نقلی از حیث واژهشناسی و مفهومشناسی چیست؟
- [سایر] با عرض سلام حکم شرعی زدن ارگ در مجالس عروسی و درامدی که از این راه است چیست
- [سایر] با سلام و عرض ادب. نماز ظهر عاشورا چگونه خوانده می شود؟ با تشکر
- [سایر] با سلام و عرض ادب. کسی که روزه قضا داره میتونه روزه مستحتبی بگیره؟ با تشکر
- [سایر] با توجه به تعبدی بودن احکام، آیا سوال از چرایی احکام و فلسفه آن امر صحیحی است؟
- [سایر] با توجه به تعبدی بودن احکام، آیا سوال از چرایی احکام و فلسفه آن امر صحیحی است؟
- [سایر] با سلام فرق بین قرآن مجید با قرآن کریم چیست . با تشکر
- [آیت الله نوری همدانی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدس به آن اهمیّت زیاد می دهد مثل اصول دین یامذهب و حفظ قرآن مجید وحفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروریّه ، باید ملاحظه اهمیّت شود ، و مجردّ ضرر ، موجب واجب نبودن نمی شود ، پس اگر توقّف داشته باشد ، حفظ عقائد مسلمانان یا حفظ احکام ضروریّه اسلام بر بذل جان و مال ، واجب است بذل آن
- [آیت الله اردبیلی] شک در تعداد رکعتهای نماز جمعه موجب بطلان آن است و در سایر احکام حکم نماز دو رکعتی را دارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدّس به آن اهمیّت زیاد میدهد، مثل اصول دین یا مذهب و حفظ قرآن مجید و حفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروری اسلام، باید ملاحظه این اهمیّت بشود و مجرّدِ خوف ضرر، موجب سقوط وجوب آن نمیشود؛ پس اگر حفظ عقاید مسلمانان یا حفظ احکام ضروری اسلام بر بذل جان و مال توقّف داشته باشد، بذل آن واجب است.
- [آیت الله اردبیلی] بیان مسأله شرعی در امر به معروف و نهی از منکر کفایت نمیکند، بلکه باید مکّلف امر و نهی کند؛ مگر آن که مقصود از امر به معروف و نهی از منکر، با بیان حکم شرعی حاصل شود و یا طرف مقابل، از آن امر و نهی بفهمد.
- [آیت الله سبحانی] هر یک از رکوع های نماز آیات رکن است که اگر عمداً یا اشتباهاً کم یا زیاد شود نماز باطل است. احکام نماز جمعه: نماز جمعه عبادتی است که در شرایط خاصی انجام می گیرد ودارای فضیلت زیادی می باشد و در قرآن مجید می فرماید:(مؤمنان هر موقع صدای مؤذن را شنیدند کارهای دیگر را ترک کنندو به سوی نمازجمعه حرکت کنند.(1)
- [امام خمینی] بیان مسأله شرعیه کفایت نمیکند در امر به معروف و نهی از منکر بلکه باید مکلف امر و نهی کند. مگر آن که مقصود از امر به معروف و نهی از منکر، از بیان حکم شرعی حاصل شود و یا طرف مقابل از آن امر و نهی بفهمد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] سلام کردن از مستحبات مؤکد است و در قرآن مجید و روایات اسلامی روی آن تأکید فراوان شده است و سزاوار است که سواره به پیاده و ایستاده به نشسته و کوچکتر به بزرگتر سلام کند.
- [آیت الله بهجت] امر به معروف و نهی از منکر با وجود شرایط ذیل واجب میشود: اول: علم؛ پس کسی که عالم به حکم شرعی نیست، نمیتواند امر به معروف و یا نهی از منکر بنماید، بنابراین در ابتدا لازم است شخص آمر و یا ناهی خودش از احکام شرعی اطلاع کافی داشته باشد. دوم: احتمال تأثیر؛ پس در صورتی که انسان میداند سخن او تأثیری در دیگری ندارد، بر او لازم نیست امر به معروف و یا نهی از منکر بنماید، اما جواز بلکه رجحان آن در صورت عدم خوف ضرر، خالی از وجه نیست. سوم: اصرار بر ترک واجب و یا انجام دادن معصیت؛ پس در صورتی که انسان بداند شخصی از معصیتی که انجام داده توبه کرده است و یا نشانههایی بر پشیمانی او دلالت کند، امر به معروف و یا نهی از منکر واجب نیست. چهارم: عدم مفسده؛ پس اگر کسی بهخاطر امر به معروف و یا نهی از منکر ترس از وقوع مفسدهای دارد، و آن مفسده عبارت از ضرر جانی یا آبرویی و یا مالی قابل اعتنایی است، این کار بر او واجب نیست. بنابراین با وجود این شرایط، امر به معروف و نهی از منکر واجب میشود، و در امر به معروف و نهی از منکر عدالت شرط نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بر کاسب لازم است احکام خرید و فروش را در موارد محلّ ابتلاء یاد بگیرد، تا در اثر ندانستن احکام، به حرام گرفتار نشود، از حضرت صادق علیهالسلام روایت شده: کسی که میخواهد خرید و فروش کند، باید احکام آن را یاد بگیرد و اگر پیش از یاد گرفتن احکام آن خرید و فروش کند، به واسطه گرفتار شدن معاملههای باطل و شبههناک به هلاکت میافتد.
- [امام خمینی] قانونی که اخیراً به اسم قانون خانواده به امر عمال اجانب برای هدم احکام اسلام و بر هم زدن کانون خانواده مسلمانان از مجلسین غیر قانونی و شرعی رژیم سابق گذشته است، بر خلاف احکام اسلام، و امرکننده و رأیدهندگان از نظر شرع و قانون مجرم هستند، و زنهایی که به استناد آن قانون به امر محکمه طلاق داده میشوند، طلاق آنها باطل و زنهای شوهرداری هستند که اگر شوهر کنند زناکارند. و کسی که دانسته آنها را بگیرد زناکار است، و مستحق حد شرعی، و اولادهای آنها اولاد غیر شرعی، وارث نمیبرند، و سایر احکام اولاد زنا بر آنها جاری است، چه محکمه مستقیماً طلاق بدهد یا امر دهد طلاق دهند، و شوهر را الزام کنند به طلاق.