زندگی
حیات مقابل ممات است. از آن به مناسبت در بسیاری از ابواب فقه نظیر طهارت، حج، وصیت، نکاح، استیلاد، اطعمه و اشربه، ارث و دیات سخن رفته است.
نهایت توانایی و قدرت انسان تا چه مقدار است؟ انسانی که بیش از سایر انسان‌ها به کمال نزدیک شده باشد، چه ویژگی‌هایی دارد؟ و چگونه زندگی می‌کند؟
انسان می‌تواند خود را به منبع قدرت و توانایی نزدیک کرده و اراده او کاملاً خدایی شود و جلوه‌ای از قدرت بی‌نهایت الهی شود. با این تفاوت که قدرت پروردگار ذاتی بوده و قدرت انسان به پشتیبانی قدرت پروردگار است. انسان‌هایی که به کمال الهی نزدیک‌ترند و بندگان شایسته و خاص خدا هستند؛ قرآن کریم ویژگی‌هایی را برای آنها بیان می‌کند؛ مانند: فروتنی، بردباری در برابر رفتار ناپسند جاهلان، عبادت در دل شب، میانه‌روی در انفاق و اخلاص.
انسان می‌تواند خود را به منبع قدرت و توانایی نزدیک کرده و اراده او کاملاً خدایی شود و جلوه‌ای از قدرت بی‌نهایت الهی شود. با این تفاوت که قدرت پروردگار ذاتی بوده و قدرت انسان به پشتیبانی قدرت پروردگار است. انسان‌هایی که به کمال الهی نزدیک‌ترند و بندگان شایسته و خاص خدا هستند؛ قرآن کریم ویژگی‌هایی را برای آنها بیان می‌کند؛ مانند: فروتنی، بردباری در برابر رفتار ناپسند جاهلان، عبادت در دل شب، میانه‌روی در انفاق و اخلاص.
عنوان سوال:
نهایت توانایی و قدرت انسان تا چه مقدار است؟ انسانی که بیش از سایر انسان‌ها به کمال نزدیک شده باشد، چه ویژگی‌هایی دارد؟ و چگونه زندگی می‌کند؟
پاسخ:
انسان می‌تواند خود را به منبع قدرت و توانایی نزدیک کرده و اراده او کاملاً خدایی شود و جلوه‌ای از قدرت بی‌نهایت الهی شود. با این تفاوت که قدرت پروردگار ذاتی بوده و قدرت انسان به پشتیبانی قدرت پروردگار است.
انسان‌هایی که به کمال الهی نزدیک‌ترند و بندگان شایسته و خاص خدا هستند؛ قرآن کریم ویژگی‌هایی را برای آنها بیان می‌کند؛ مانند: فروتنی، بردباری در برابر رفتار ناپسند جاهلان، عبادت در دل شب، میانه‌روی در انفاق و اخلاص.
- [سایر] نهایت توانایی و قدرت انسان تا چه مقدار است؟ انسانی که بیش از سایر انسان‌ها به کمال نزدیک شده باشد، چه ویژگی‌هایی دارد؟
- [سایر] محدوده توانایی و قدرت شیطان و جن چیست و تا چه اندازهای میتوانند برای انسان‌ها مزاحمت ایجاد کنند؟
- [سایر] محدودهی توانایی و قدرت شیطان و جن چیست و تا چه اندازهای میتوانند برای انسان‌ها مزاحمت ایجاد کنند؟
- [سایر] اگر قدرت تفکر،تعقل و اندیشه ورزی در یک انسانی زنده و شکوفا نشود چطور می تواند،علم بیاموزد و آن را در خدمت کمال خود قرار دهد.
- [سایر] بعضی از رهبران معنویت آمریکایی می‌گویند که هیچ باوری نمیتواند انسان را رستگار کند؛ آیا این جمله درست است؟ باور و اعتقاد چه نقشی در زندگی انسان‌ها دارد؟
- [سایر] گفته می شود به هر انسانی به اندازه وسع او تکلیف می شود. آیا وسعت نفس اکتسابی است و هر کسی در بدو تولد به صورت بالقوه توانایی انسان کامل شدن را دارا است؟
- [سایر] نهایت درجه تکامل انسان چیست؟ آیا اینکه می‌گویند انسان بدون حد یقف است، در عین خدا سیر می‌کند و چون خدا حدی ندارد، پس سیر و تکامل او نیز حدی ندارد و دائماً در رشد است، صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] تا وقتی که انسان تحت تکفّل والدین زندگی می‌کند تکلیف خمسش چگونه می‌باشد؟
- [سایر] خداوند در حوادث تلخ و شیرین زندگی انسان چه مقدار نقش دارد ؟
- [سایر] تله کینزی (که در آن انسان توانایی حرکت دادن اجسام، توسط انرژی روانی را پیدا می‌کند) از نظر اسلام چه حکمی دارد؟ کلا این ریاضتهایی که موجب افزایش توانایی روحی می‌شود و انسان می‌تواند کارهایی از این قبیل انجام بدهد، توصیه می‌شود؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] خرجهایی را که انسان برای به دست آوردن فایده می‌کند مانند دلّالی و حمّالی؛ از منفعت کسر شده و نسبت به آن مقدار خمس لازم نیست.
- [آیت الله خوئی] خرجهایی را که انسان برای بهدست آوردن فایده می‌کند، مانند دلالی و حمالی می‌تواند از منفعت، کسر نماید و نسبت به آن مقدار خمس لازم نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که در دو محل زندگی می‌کند چنانچه در هر یک تقریبا شش ماه از سال را زندگی می‌کند، هر دو وطن او محسوب می‌شود، ولی اگر در یکی از آن دو کمتر از شش ماه بماند آنجا وطن وی به حساب نمیآید؛ بنابراین انسان تنها می‌تواند دو وطن داشته باشد و بیشتر از دو وطن امکان ندارند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] سرمایهای که مورد نیاز انسان است و با کمتر از آن زندگی او در حدّ آبرو و شؤونش اداره نمیشود خمس ندارد، یعنی می‌تواند از درآمد خود برداشته و جزء سرمایه کند، همچنین است اموالی که برای تأمین مخارج آتیه زندگی خود، پسانداز می‌کند ولی اگر با پرداختن خمس این اموال، مشکلی در اداره زندگی او پدید نمیآید باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] آبی که به اندازه کر بوده، اگر انسان شک کند که از مقدار کر کمتر شده یا نه، حکم آب کر را دارد، یعنی نجاست را پاک می‌کند و اگر نجاستی هم به آن برسد نجس نمیشود و آبی که کمتر از کر بوده و انسان شک دارد به مقدار کر شده یا نه، حکم آب کمتر از کر را دارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان در اول وقت به اعتقاد این که تا آخر وقت از ایستادن عاجز است، نشسته یا خوابیده نماز خواند ولی در وقت بر نماز ایستاده قدرت پیدا کرد، باید نماز را دوباره بخواند؛ و اگر احتمال میداد که تا آخر وقت قدرت پیدا می‌کند و قبل از آن رجاءً نشسته یا خوابیده بر طبق حال خود نماز بخواند، چنانچه عذرش تا آخر وقت باقی نباشد، نمازش را باید دوباره بخواند و اگر باقی باشد، نمازش صحیح است؛ بلکه اگر با یقین به این که تا آخر وقت قدرت پیدا می‌کند در اول وقت با قصد قربت - مثلاً به جهت ندانستن مسأله - نشسته یا خوابیده نماز بخواند و اتفاقاً تا آخر وقت قدرت نیافت، نماز خوانده شده صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] محلّی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده به نحوی که در نظر متعارف مردم محل زندگی او محسوب می‌شود وطن اوست؛ چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را برای زندگی اختیار کرده باشد و همچنین جایی را که انسان محلّ زندگی خود قرار داده و مثل کسی که آنجا وطن دائمی اوست در آنجا زندگی می‌کند که اگر مسافرتی برای او پیش آید، دوباره به همانجا برمیگردد؛ اگر چه قصد نداشته باشد که همیشه در آنجا بماند، وطن او محسوب می‌شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر احتمال دهد پند واندرز در گنهکار اثر می‌کند، باید به آن اکتفا کند واز آن فرا‌تر نرود; ولی اگر موعظه مؤثر نباشد، چنانچه احتمال دهد امر ونهیمؤثر است باید امر ونهی کند; گرچه متوقف بر سختگیری ودرشتی در گفتار باشد. ولی باید از دروغ ویا گناه دیگر بپرهیزد. مرتبه سوم استفاده از قدرت وزور; پس اگر انسان بداند یا مطمئن شود شخص بدون اعمال قدرت وزور واجب را بجا نمیآورد یا منکر را رها نمیکند، واجب است از قدرت وزور استفاده کند; بهشرط آنکه از قدر لازم تجاوز ننماید.
- [آیت الله سیستانی] خرجهائی را که انسان برای بدست آوردن فائده می‌کند ، مانند دلاّلی و حمّالی ، و همچنین نقصی که بر آلات و وسائل او وارد می‌شود ، می‌تواند از منفعت ، کسر نماید و نسبت به آن مقدار ، خمس لازم نیست .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مال حلالی با حرام مخلوط شود و مقدار حرام معلوم باشد و انسان بداند که صاحب آن یکی از چند نفر مشخّص است ولی نتواند وی را بشناسد، باید آن مقدار را به طور مساوی بین آن چند نفر قسمت کند و اگر مقدار حرام معلوم نباشد، مقدار قطعی حرام و نصف مقدار مشکوک را به طور مساوی بین آن چند نفر قسمت می‌کند.