تشهد
تَشَهُد از اجزای نماز است که در رکعت دوم و رکعت آخر نماز پس از دو سجده خوانده می‌شود.
در حال تشهد و سلام انجام چه کارهایی مستحب است؟
رعایت موارد ذیل، در تشهد و سلام نماز، مستحب است: 1. به حال تورّک نشستن؛ یعنی نمازگزار، بر ران چپ بنشیند و روی پای راست را بر کف پای چپ بگذارد. 2. قبل از تشهد بگوید: «الْحَمْدُ لِلّه» یا بگوید: «بِسْمِ اللّٰهِ وَباللّٰهِ والْحَمْدُ لِلّٰهِ وَخَیرُ الْأَسْمٰاءِ لِلّٰهِ». 3. دست‌ها را بر ران‌ها بگذارد و انگشتان را به یکدیگر بچسباند و روی پاهای خود نگاه کند. 4. پس از اتمام تشهد، بگوید: وَتَقَبَّلْ شَفٰاعَتَهُ فی أُمَّتِه وَارْفَعْ دَرَجَتَهُ. 5. زن نمازگزار، ران‌های خود را به هم بچسباند.[1] 6. در هنگام سلام، نیت سلام کردن بر پیامبران، امامان، فرشتگان و جمیع مؤمنین انس و جنّ را داشته باشد. 7. در نماز جماعت، امام، سلام را بلند و مأموم آهسته بگوید. 8. در نماز جماعت، امام در پایان سلام دادن، به جانب راست خود اشاره کند و مأموم به هر دو جانب، البته اگر در سمت چپ او مأموم دیگر‌ی باشد و الّا همان سمت راست کافی است. همچنین نمازگزاری که فرادا نماز می‌خواند در هنگام سلام رو به طرف قبله سلام داده و با گوشه دو چشم خود به طرف راست اشاره کند. 9. همچنین، در حال تشهد و سلام «اقعاء» مکروه است، و آن عبارت از این است که کف پاها را به زمین گذارده و روی پاشنه‌ها، بنشیند. [1] . ر.ک: عاملی، بهاء الدین، محمد بن حسین و ساوجی، نظام بن حسین، جامع عباسی و تکمیل آن، ص 154، دفتر انتشارات اسلامی، قم، اول، 1429 ه‍ ق؛ امام خمینی، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل، ص 239، م 1061، اول، بی جا، 1426 ه‍ ق.
رعایت موارد ذیل، در تشهد و سلام نماز، مستحب است: 1. به حال تورّک نشستن؛ یعنی نمازگزار، بر ران چپ بنشیند و روی پای راست را بر کف پای چپ بگذارد. 2. قبل از تشهد بگوید: «الْحَمْدُ لِلّه» یا بگوید: «بِسْمِ اللّٰهِ وَباللّٰهِ والْحَمْدُ لِلّٰهِ وَخَیرُ الْأَسْمٰاءِ لِلّٰهِ». 3. دست‌ها را بر ران‌ها بگذارد و انگشتان را به یکدیگر بچسباند و روی پاهای خود نگاه کند. 4. پس از اتمام تشهد، بگوید: وَتَقَبَّلْ شَفٰاعَتَهُ فی أُمَّتِه وَارْفَعْ دَرَجَتَهُ. 5. زن نمازگزار، ران‌های خود را به هم بچسباند.[1] 6. در هنگام سلام، نیت سلام کردن بر پیامبران، امامان، فرشتگان و جمیع مؤمنین انس و جنّ را داشته باشد. 7. در نماز جماعت، امام، سلام را بلند و مأموم آهسته بگوید. 8. در نماز جماعت، امام در پایان سلام دادن، به جانب راست خود اشاره کند و مأموم به هر دو جانب، البته اگر در سمت چپ او مأموم دیگر‌ی باشد و الّا همان سمت راست کافی است. همچنین نمازگزاری که فرادا نماز می‌خواند در هنگام سلام رو به طرف قبله سلام داده و با گوشه دو چشم خود به طرف راست اشاره کند. 9. همچنین، در حال تشهد و سلام «اقعاء» مکروه است، و آن عبارت از این است که کف پاها را به زمین گذارده و روی پاشنه‌ها، بنشیند. [1] . ر.ک: عاملی، بهاء الدین، محمد بن حسین و ساوجی، نظام بن حسین، جامع عباسی و تکمیل آن، ص 154، دفتر انتشارات اسلامی، قم، اول، 1429 ه‍ ق؛ امام خمینی، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل، ص 239، م 1061، اول، بی جا، 1426 ه‍ ق.
پاسخ:
رعایت موارد ذیل، در تشهد و سلام نماز، مستحب است:
1. به حال تورّک نشستن؛ یعنی نمازگزار، بر ران چپ بنشیند و روی پای راست را بر کف پای چپ بگذارد.
2. قبل از تشهد بگوید: «الْحَمْدُ لِلّه» یا بگوید: «بِسْمِ اللّٰهِ وَباللّٰهِ والْحَمْدُ لِلّٰهِ وَخَیرُ الْأَسْمٰاءِ لِلّٰهِ».
3. دستها را بر ران‌ها بگذارد و انگشتان را به یکدیگر بچسباند و روی پاهای خود نگاه کند.
4. پس از اتمام تشهد، بگوید: وَتَقَبَّلْ شَفٰاعَتَهُ فی أُمَّتِه وَارْفَعْ دَرَجَتَهُ.
5. زن نمازگزار، ران‌های خود را به هم بچسباند.[1]
6. در هنگام سلام، نیت سلام کردن بر پیامبران، امامان، فرشتگان و جمیع مؤمنین انس و جنّ را داشته باشد.
7. در نماز جماعت، امام، سلام را بلند و مأموم آهسته بگوید.
8. در نماز جماعت، امام در پایان سلام دادن، به جانب راست خود اشاره کند و مأموم به هر دو جانب، البته اگر در سمت چپ او مأموم دیگر‌ی باشد و الّا همان سمت راست کافی است. همچنین نمازگزاری که فرادا نماز می‌خواند در هنگام سلام رو به طرف قبله سلام داده و با گوشه دو چشم خود به طرف راست اشاره کند.
9. همچنین، در حال تشهد و سلام «اقعاء» مکروه است، و آن عبارت از این است که کف پاها را به زمین گذارده و روی پاشنه‌ها، بنشیند. [1] . ر.ک: عاملی، بهاء الدین، محمد بن حسین و ساوجی، نظام بن حسین، جامع عباسی و تکمیل آن، ص 154، دفتر انتشارات اسلامی، قم، اول، 1429 ه ق؛ امام خمینی، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل، ص 239، م 1061، اول، بی جا، 1426 ه ق.
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعد از مرگ چه کارهایی مستحب است؟
- [سایر] چه کارهایی بر زن حائض مستحب است؟
- [سایر] چه کارهایی در حال رکوع نماز، مستحب یا مکروه است؟
- [سایر] فلسفه تشهد و سلام چیست؟
- [سایر] در حال قیام نماز، انجام چه کارهایی مستحب یا مکروه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چند نمونه از کارهایی که هنگام خوردن غذا مستحب است نام ببرید؟
- [سایر] حضرت زینب(سلام الله علیها) بعد از حادثه کربلا چه قدر عمر کردند و چه کارهایی انجام دادند؟
- [سایر] برای این که یک زن در بهشت همنشین حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) شود، چه کارهایی باید انجام دهد؟
- [سایر] حضرت زینب بعد از حادثه کربلا چه قدر عمر کرد و چه کارهایی انجام داد؟
- [سایر] برای کسی که یک رکعت دیرتر به نماز جماعت می رسد در رکعت چهارم امام (که رکعت سوم خودش می شود) متابعت از او در خواندن تشهد واجب است یا مستحب؟ متابعت در دادن سلام چطور؟
- [آیت الله سیستانی] مستحب است زنها در وقت خواندن تشهّد ، ران‌ها را بهم بچسبانند . سلام نماز
- [آیت الله خوئی] مستحب است زنها در وقت خواندن تشهد، ران‌ها را به هم بچسبانند. سلام نماز
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است زنها در وقت خواندن تشهد، ران‌ها را به هم بچسبانند. سلام نماز
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است زنها در وقت خواندن تشهد ، ران‌ها را به هم بچسباند . سلام نماز
- [آیت الله فاضل لنکرانی] سجده واجب قرآن، تکبیرة الاحرام، تشهّد و سلام ندارد و احتیاط مستحب آن است که پس از سر برداشتن از سجده، تکبیر بگوید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در نماز احتیاط ، تشهد یا یک سجده را فراموش کند ، احتیاط مستحب آن است که بعد از سلام آن را قضا نماید .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد کاری کند که برای آن سجده سهو واجب می‌شود؛ مثل آن که سهواً حرف بزند، باید سجده یا تشهد را قضا کند و بنا بر احتیاط مستحب علاوه بر دو سجده سهوی که برای قضای سجده یا تشهد - به تفصیلی که در مسأله 1254 گذشت - مینماید، دو سجده سهو دیگر نیز بنماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مواردی که مستحب است انسان از کارهایی که روزه را باطل می‌کند خودداری نماید
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر تشهد را فراموش کند و بایستد و پیش از رکوع یادش بیاید که تشهد را نخوانده باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و انچه باید در ان رکعت خوانده شود بخواند و نماز را تمام کند و بنابر احتیاط مستحب بعد از نماز برای ایستادن بی جا دو سجده سهو به جا اورد و اگر در رکوع یا بعد از ان یادش بیاید باید نماز را تمام کند و بعد از سلام نماز بنابر احتیاط مستحب تشهد را قضا کند و باید برای تشهد فراموش شده دو سجده سهو به جا اورد
- [آیت الله سیستانی] اگر تشهّد را فراموش کند و بایستد و پیش از رکوع یادش بیاید که تشهّد را نخوانده ، باید بنشیند و تشهّد را بخواند و دوباره بایستد ، و آنچه باید در آن رکعت خوانده شود بخواند و نماز را تمام کند ، و بنابر احتیاط مستحب بعد از نماز برای ایستادن بیجا ، دو سجده سهو بجا آورد ، و اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید ، باید نماز را تمام کند ، و بعد از سلام نماز بنابر احتیاط مستحب تشهّد را قضا کند و باید برای تشهّد فراموش شده دو سجده سهو بجا آورد .