چرا به سوره (یس)، حبیب نجّار می‌گویند؟
نام مشهور سوره یس، همان «یس» است که در زمان پیامبر(ص) نیز به همین نام از آن یاد می‌شد. اما چون در این سوره، داستان «حبیب نجار» آمده، بعدها در برخی منابع به نام او نیز از آن یاد ‌شده است.[1] در آیه بیستم سوره یس می‌خوانیم: «و مردی [با ایمان] از دورترین نقطه شهر با شتاب فرا رسید، گفت: ای قوم من! از فرستادگان [خدا] پیروی کنید».[2] ‏آن مرد حبیب بن اسرائیل نجّار بود[3] و منزلش در دورترین دروازه از دروازه‌های شهر بوده و هنگامی که به او خبر رسید که مردمان شهر می‌خواهند رسولان را به قتل برسانند، در حالی‌که سخت می‌دوید، به آن‌جا آمد.[4] از پیامبر اسلام(ص) روایت شده است؛ «صدیقان سه نفرند: 1. حبیب نجار، مؤمن آل یاسین که [خداوند] می‌گوید: "پیروی کنید از رسولان و پیروی کنید از کسانی که مزدی از شما نمی‌خواهد و رهبرند". 2. حزقیل، مؤمن آل فرعون، 3. علی بن ابی‌طالب(ع) که بهتر همه است».[5] در مورد حبیب نجار گفته شده؛ وی مبتلا به بیماری جذام و فلج بود، رسولان او را شفا دادند و او نیز به آنان ایمان آورد.[6] حبیب نجار در غار، خدا را پرستش می‌کرد، شنید افرادی از سوی حضرت عیسی(ع) به انطاکیه وارد شدند نزدشان رفت و پرسید: «آیا در ازای این دعوت مزدی می‌خواهید؟» گفتند: خیر. پس رو به قومش نمود و گفت: «ای قوم من! از فرستادگان [خدا] پیروی کنید! از کسانی پیروی کنید که از شما مزدی نمی‌خواهند و خود هدایت یافته‏اند! من چرا کسی را پرستش نکنم که مرا آفریده، و همگی به سوی او بازگشت داده می‌شوید؟! آیا غیر از او معبودانی را انتخاب کنم که اگر خداوند رحمان بخواهد زیانی به من برساند، شفاعت آنها کمترین فایده‌ای برای من ندارد و مرا [از مجازات او] نجات نخواهند داد! اگر چنین کنم، من در گمراهی آشکاری خواهم بود!  [به همین دلیل] من به پروردگارتان ایمان آوردم پس به سخنان من گوش فرا دهید!»، امّا قومش او را با سنگ مورد حمله قرار دادند، سرانجام او را شهید کردند و به او گفته شد: «وارد بهشت شو!» گفت: «ای کاش قوم من می‌دانستند ... که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامی‌داشتگان قرار داده است!» و ما بعد از او بر قومش هیچ لشکری از آسمان نفرستادیم، و هرگز سنت ما بر این نبود، آنان بعد از کشتن حبیب نجار چندان عمری نکردند تا این‌که یک صیحه آسمانی آنان را گرفت ناگهان همگی خاموش شدند.[7]   [1] . جعفر شرف الدین‏، الموسوعة القرآنیة، خصائص السور، ج ‏7، ص 171، بیروت، دار التقریب بین المذاهب الاسلامیة، چاپ اول، 1420ق. [2] . «وَ جاءَ مِنْ أَقْصَا الْمَدینَةِ رَجُلٌ یسْعی‏ قالَ یا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلینَ». [3] . بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج ‏4، ص 572، تهران، بنیاد بعثت، چاپ اول، 1416ق؛ ثعلبی نیشابوری، ابو اسحاق احمد بن ابراهیم، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج ‏8، ص 126، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ اول، 1422ق. [4] . طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‏8، ص 655، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش. [5] . شیخ صدوق، الأمالی، ص 476، بیروت، اعلمی، چاپ پنجم، 1400ق. .[6] مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‏8، ص 655. [7] . سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج ‏5، ص 261، قم، کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی، 1404ق؛ نیز ر.ک: یس، 20 - 29.
عنوان سوال:

چرا به سوره (یس)، حبیب نجّار می‌گویند؟


پاسخ:

نام مشهور سوره یس، همان «یس» است که در زمان پیامبر(ص) نیز به همین نام از آن یاد می‌شد. اما چون در این سوره، داستان «حبیب نجار» آمده، بعدها در برخی منابع به نام او نیز از آن یاد ‌شده است.[1]
در آیه بیستم سوره یس می‌خوانیم: «و مردی [با ایمان] از دورترین نقطه شهر با شتاب فرا رسید، گفت: ای قوم من! از فرستادگان [خدا] پیروی کنید».[2] ‏آن مرد حبیب بن اسرائیل نجّار بود[3] و منزلش در دورترین دروازه از دروازه‌های شهر بوده و هنگامی که به او خبر رسید که مردمان شهر می‌خواهند رسولان را به قتل برسانند، در حالی‌که سخت می‌دوید، به آن‌جا آمد.[4]
از پیامبر اسلام(ص) روایت شده است؛ «صدیقان سه نفرند: 1. حبیب نجار، مؤمن آل یاسین که [خداوند] می‌گوید: "پیروی کنید از رسولان و پیروی کنید از کسانی که مزدی از شما نمی‌خواهد و رهبرند". 2. حزقیل، مؤمن آل فرعون، 3. علی بن ابی‌طالب(ع) که بهتر همه است».[5]
در مورد حبیب نجار گفته شده؛ وی مبتلا به بیماری جذام و فلج بود، رسولان او را شفا دادند و او نیز به آنان ایمان آورد.[6]
حبیب نجار در غار، خدا را پرستش می‌کرد، شنید افرادی از سوی حضرت عیسی(ع) به انطاکیه وارد شدند نزدشان رفت و پرسید: «آیا در ازای این دعوت مزدی می‌خواهید؟» گفتند: خیر. پس رو به قومش نمود و گفت: «ای قوم من! از فرستادگان [خدا] پیروی کنید! از کسانی پیروی کنید که از شما مزدی نمی‌خواهند و خود هدایت یافته‏اند! من چرا کسی را پرستش نکنم که مرا آفریده، و همگی به سوی او بازگشت داده می‌شوید؟! آیا غیر از او معبودانی را انتخاب کنم که اگر خداوند رحمان بخواهد زیانی به من برساند، شفاعت آنها کمترین فایده‌ای برای من ندارد و مرا [از مجازات او] نجات نخواهند داد! اگر چنین کنم، من در گمراهی آشکاری خواهم بود!  [به همین دلیل] من به پروردگارتان ایمان آوردم پس به سخنان من گوش فرا دهید!»، امّا قومش او را با سنگ مورد حمله قرار دادند، سرانجام او را شهید کردند و به او گفته شد: «وارد بهشت شو!» گفت: «ای کاش قوم من می‌دانستند ... که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامی‌داشتگان قرار داده است!» و ما بعد از او بر قومش هیچ لشکری از آسمان نفرستادیم، و هرگز سنت ما بر این نبود، آنان بعد از کشتن حبیب نجار چندان عمری نکردند تا این‌که یک صیحه آسمانی آنان را گرفت ناگهان همگی خاموش شدند.[7]   [1] . جعفر شرف الدین‏، الموسوعة القرآنیة، خصائص السور، ج ‏7، ص 171، بیروت، دار التقریب بین المذاهب الاسلامیة، چاپ اول، 1420ق. [2] . «وَ جاءَ مِنْ أَقْصَا الْمَدینَةِ رَجُلٌ یسْعی‏ قالَ یا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلینَ». [3] . بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج ‏4، ص 572، تهران، بنیاد بعثت، چاپ اول، 1416ق؛ ثعلبی نیشابوری، ابو اسحاق احمد بن ابراهیم، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج ‏8، ص 126، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ اول، 1422ق. [4] . طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‏8، ص 655، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش. [5] . شیخ صدوق، الأمالی، ص 476، بیروت، اعلمی، چاپ پنجم، 1400ق. .[6] مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‏8، ص 655. [7] . سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج ‏5، ص 261، قم، کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی، 1404ق؛ نیز ر.ک: یس، 20 - 29.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین