اگر در حدیث؛ واژه‌ها و نوع چینش آنها با تحفّظ بر معنای آن تغییر داده شود، «نقل به معنا» گویند؛ یعنی معنا و مفهوم حدیث نقل شده است، نه نصّ آن. بحث نقل به معنا در حدیث را باید از زمان حیات پیامبر اسلام(ص) و بعد از آن‌حضرت و دوره قبل از تدوین و کتابت رسمی احادیث بررسی کرد. اصل جواز و رواج نقل به معنا در متون روایی از امور مسلم است. اما نقل به معنا در حدیث دارای شرایطی است که باید رعایت شود؛ مانند این‌که ناقل چنین روایتی می‌بایست از معانی واژه‌ها و نقش آنها در جمله آگاه باشد. و به اندازه کافی گفتارشناس و ادیب باشد. نقل به معنا نباید از رساندن معنای مقصود در عین عبارت‌های معصوم دچار کاستی باشد. گفتنی است؛ مقصود از مسئله «نقل به معنا» در حدیث‌شناسی، روایاتی است که پیش از تدوین در منابع روایی سینه به سینه نقل شده است. اما پس از آن‌که روایات در منابع روایی ثبت شد، دیگر نقل به معنا، مفهوم نخواهد داشت.
اگر در حدیث؛ واژهها و نوع چینش آنها با تحفّظ بر معنای آن تغییر داده شود، «نقل به معنا» گویند؛ یعنی معنا و مفهوم حدیث نقل شده است، نه نصّ آن. بحث نقل به معنا در حدیث را باید از زمان حیات پیامبر اسلام(ص) و بعد از آنحضرت و دوره قبل از تدوین و کتابت رسمی احادیث بررسی کرد.
اصل جواز و رواج نقل به معنا در متون روایی از امور مسلم است. اما نقل به معنا در حدیث دارای شرایطی است که باید رعایت شود؛ مانند اینکه ناقل چنین روایتی میبایست از معانی واژهها و نقش آنها در جمله آگاه باشد. و به اندازه کافی گفتارشناس و ادیب باشد. نقل به معنا نباید از رساندن معنای مقصود در عین عبارتهای معصوم دچار کاستی باشد.
گفتنی است؛ مقصود از مسئله «نقل به معنا» در حدیثشناسی، روایاتی است که پیش از تدوین در منابع روایی سینه به سینه نقل شده است. اما پس از آنکه روایات در منابع روایی ثبت شد، دیگر نقل به معنا، مفهوم نخواهد داشت.
- [سایر] چرا علماء و اندیشمندان اسلامی قدیم و جدید نسبت به مسائل سیاسی، فقهی و اجتماعی جامعه وحدت نظر ندارند؟
- [سایر] نظر اندیشمندان غیر مسلمان درباره نماز چیست؟
- [سایر] نظر اندیشمندان غیر مسلمان درباره نماز چیست؟
- [سایر] نظر اندیشمندان غربی درباره قرآن چیست؟
- [سایر] نقش و جایگاه علما و اندیشمندان دینی در نظام جمهوری اسلامی ایران چگونه است؟
- [سایر] نظر روایات اسلامی راجع به معاد جسمانی - روحانی چیست؟
- [سایر] وحدت و انسجام اسلامی از نگاه رهبر چیست؟ (جهت تحقیق پیرامون موضوع وحدت و انسجام اسلامی از نگاه علما و اندیشمندان دینی)
- [سایر] نظر اندیشمندان غربی درباره ی رابطه ی اسلام و دموکراسی چیست؟
- [سایر] نظر یکی از اندیشمندان متعهد را در مورد مد و علل آن بیان نمایید؟
- [سایر] از نظر روایات اسلامی، رفتار مسلمانان با غیر مسلمانان چگونه است؟
- [آیت الله مظاهری] زن باید تمام بدن خود را از نامحرم بپوشاند، ولی نپوشانیدن صورت و کف دستها و روی آنها تا نرسیده به مچ، اگر شهوتانگیز یا فتنهانگیز و یا جالب نباشد، جائز است، گرچه پوشانیدن آنها برای یک زن با عفّت بسیار خوب است و بهخوبی از قرآن و روایات اهلبیت(سلاماللهعلیهم) و سیره آن بزرگواران استفاده میشود که روگرفتن زن، یک شعار اسلامی است و باید همه ما به شعارهای اسلامی و مذهبی اهمیّت خاصّی بدهیم.
- [آیت الله علوی گرگانی] جائز است بدن مرده کافر را تشریح کردن بتمام انواع تشریح وهمینطور است اگر مردهای اسلام او مشکوک باشد وفرق نمیکند که تشریح بدن کافر یا مشکوک الاسلام در بلاد اسلامی بوده باشد یا غیر اسلامی.
- [آیت الله خوئی] جایز است بدن مرد کافر را تشریح کردن به تمام انواع تشریح و همین طور است اگر مردهای اسلام او مشکوک باشد و فرق نمیکند تشریح بدن کافر یا مشکوک الاسلام در بلاد اسلامی بوده باشد یا غیر اسلامی.
- [آیت الله سیستانی] اگر شک داشته باشد که لباس از حیوان حلال گوشت است یا حرام گوشت ، چه در کشور اسلامی تهیه شده باشد چه غیر اسلامی ، جایز است با آن نماز بخواند .
- [آیت الله مکارم شیرازی] سلام کردن از مستحبات مؤکد است و در قرآن مجید و روایات اسلامی روی آن تأکید فراوان شده است و سزاوار است که سواره به پیاده و ایستاده به نشسته و کوچکتر به بزرگتر سلام کند.
- [امام خمینی] جایز است خون بدن انسانی را به بدن دیگری با آلات دیگری منتقل کنند و وزن آن با مقیاسهایی که دارند تعیین کنند، و ثمن آن را بگیرند و با جهالت به وزن جایز است به طور مصالحه انتقال دهند. و احوط آن است که پول را در مقابل اجازه نقل بگیرند، و این احتیاط چنانچه گذشت حتی الامکان ترک نشود.
- [آیت الله اردبیلی] ظاهر کردن هر آنچه در نظر عرف زینت و آرایش برای زن محسوب میشود، در برابر مرد نامحرم جایز نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] به دست آوردن فتوی یعنی دستور مجتهد چهار راه دارد: اول: شنیدن از خود مجتهد. دوم: شنیدن از دو نفر عادل که فتوای مجتهد را نقل کنند. سوم: شنیدن از کسی که انسان به گفته او اطمینان دارد. چهارم: دیدن در رساله مجتهد در صورتی که انسان بدرستی آن رساله اطمینان داشته باشد و در صورتی که نقل شخص معتبر با نوشته رساله معتبره مخالفت کند و اشتباه در یکی معلوم نگردد؛ شخص باید تا روشن شدن فتوای مجتهد عمل به احتیاط کند و اگر ناقل نقل خود را نسبت به رساله بدهد که در آن رساله خلاف نقل مذکور است نقل او اعتبار ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بخواهد خبری را که نمیداند راست است یا دروغ نقل کند، بنابر احتیاط واجب باید از کسی که آن خبر را گفته، یا از کتابی که آن خبر در آن نوشته شده نقل نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بخواهد خبری را که نمی داند راست است یا دروغ نقل کند ، بنابر احتیاط واجب باید از کسی که آن خبر را گفته ، یا از کتابی که آن خبر در آن نوشته شده نقل نماید.