بسیاری از کلمات می‌توانند معانی گوناگونی داشته باشند و این اصل را می‌توان در تمام زبان‌ها مشاهده کرد. در همین راستا، برخی از افعال در زبان عربی، در شرایط گوناگون، معانی مختلفی دارند؛ مثلاً کلمه «اشتغال» به معنای «روی‌آوردن» است، امّا وقتی که با حرف «عن» بیاید (اشتغل عنه)، به معنای «روی‌گردان شدن» است. و کلمه «رغب» هنگامی که با «فی» مورد استفاده قرار گیرد به معنای «مشتاق بودن» است و هنگامی که با «عن» بیاید معنای «تنفر» از آن برداشت می‌شود. واژه «تولّی» نیز اگر خودش به تنهایی و بدون همراهی با حرف جرّ مورد استفاده قرار گیرد، معنای سرپرستی و دوستی و روی آوردن را دارد. خداوند متعال می‌فرماید: «فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضاها فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ».[1] «وَ مَنْ یَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‏»[2] و ... و نیز می‌گویند: «ولیت سمعی کذا»، «ولیت عینی کذا»، «ولیت وجهی کذا»؛ یعنی گوش، چشم و رویم را به سوی او گرداندم و توجه دادم. اما اگر همین «تَوَلَّی» با حروف جر «عن» یا «من» متعدی شود - چه این حروف در ظاهر وجود داشته و چه مقدّر باشند- معنایش اعراض و روگرداندن خواهد بود:[3] الف . با حرف جر آشکار: «وَ تَوَلَّی عَنْهُمْ وَ قالَ یا أَسَفی‏ عَلی‏ یُوسُف‏».[4] ب . با حرف جر مقدّر و پنهان: «عَبَسَ وَ تَوَلَّی‏‏».[5] [1] . بقره، 144. [2] . مائده، 56. [3] . راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص 886، دمشق بیروت، دار القلم، الدار الشامیة، چاپ اول، 1412ق؛ مصطفوی، حسن، تفسیر روشن، ج‏1، ص 334، تهران، مرکز نشر کتاب، تهران، چاپ اول، 1380ش. [4] . یوسف، 84. [5] . عبس، 1.
کلمه (تولی) به معنای دوستی بیان میشود، اما در قرآن مثلاً سوره عبس به معنای روی برگرداندن آمده است، آیا اینها از دو ریشه هستند یا یک ریشه، اگر از یک ریشه هستند چطور دو معنای متفاوت دارند؟
بسیاری از کلمات میتوانند معانی گوناگونی داشته باشند و این اصل را میتوان در تمام زبانها مشاهده کرد. در همین راستا، برخی از افعال در زبان عربی، در شرایط گوناگون، معانی مختلفی دارند؛ مثلاً کلمه «اشتغال» به معنای «رویآوردن» است، امّا وقتی که با حرف «عن» بیاید (اشتغل عنه)، به معنای «رویگردان شدن» است. و کلمه «رغب» هنگامی که با «فی» مورد استفاده قرار گیرد به معنای «مشتاق بودن» است و هنگامی که با «عن» بیاید معنای «تنفر» از آن برداشت میشود.
واژه «تولّی» نیز اگر خودش به تنهایی و بدون همراهی با حرف جرّ مورد استفاده قرار گیرد، معنای سرپرستی و دوستی و روی آوردن را دارد. خداوند متعال میفرماید: «فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضاها فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ».[1] «وَ مَنْ یَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ»[2] و ...
و نیز میگویند: «ولیت سمعی کذا»، «ولیت عینی کذا»، «ولیت وجهی کذا»؛ یعنی گوش، چشم و رویم را به سوی او گرداندم و توجه دادم.
اما اگر همین «تَوَلَّی» با حروف جر «عن» یا «من» متعدی شود - چه این حروف در ظاهر وجود داشته و چه مقدّر باشند- معنایش اعراض و روگرداندن خواهد بود:[3]
الف . با حرف جر آشکار: «وَ تَوَلَّی عَنْهُمْ وَ قالَ یا أَسَفی عَلی یُوسُف».[4]
ب . با حرف جر مقدّر و پنهان: «عَبَسَ وَ تَوَلَّی».[5] [1] . بقره، 144. [2] . مائده، 56. [3] . راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص 886، دمشق بیروت، دار القلم، الدار الشامیة، چاپ اول، 1412ق؛ مصطفوی، حسن، تفسیر روشن، ج1، ص 334، تهران، مرکز نشر کتاب، تهران، چاپ اول، 1380ش. [4] . یوسف، 84. [5] . عبس، 1.
- [سایر] تولی و تبری جزء اسلام هست یا نیست؟ (عبس) و (تولی) منظور پیامبر(ص) بوده یا خیر؟ چرا اختلاف هست؟
- [سایر] در قرآن کریم در برخی از سوره ها از کلمۀ کوکب استفاده شده، و در برخی دیگر از کلمۀ نجم، در زبان فارسی معنای این دو، ستاره است،آیا معنای این دو کلمه در قرآن،متفاوت است؟
- [سایر] آیا کوچکترین آیه، در قرآن کریم، "و هو یخشی" در سوره عبس نمیتواند باشد؟ چرا؟
- [سایر] معرفی اجمالی از سوره عبس ارایه نمایید.
- [سایر] علت اینکه کلمه سلام در دو آیه شبیه به هم در سوره مریم، به صورت متفاوت آمده چیست؟
- [سایر] آیا آیه ای از قرآن وجود دارد که ریشه کلمه المسموکات (سمک) در آن استفاده شده باشد؟
- [سایر] آیا آیه ای از قرآن وجود دارد که ریشه کلمه المسموکات (سمک) در آن استفاده شده باشد؟
- [سایر] آیا شان نزول سوره عبس ترشرویی پیامبر(ص) است؟
- [سایر] آیا شان نزول سوره عبس ترشرویی پیامبر(ص) است؟
- [سایر] منظور دقیق قرآن از ذوالقرنین کیست ؟ این کلمه در کدام سوره و آیه قرآن آمده است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در جایی که باید حمد و سوره را بلند بخواند اگر عمداً یک کلمه را آهسته بخواند نماز باطل است، همچنین در جایی که باید آهسته بخواند اگر یک کلمه را بلند بخواند نماز باطل می شود.
- [آیت الله جوادی آملی] .کلماتی که دارای حروف متشابه اند و مخارج آنها متفاوت است مانند (صاد و دال و زاء وظا) در صورتی که برخی از آنها صحیح و بعضی غلط باشند , بای د صحیح آن یاد گرفته و ادا شود ; نیز حرکت اول یا وسط کلمه را باید ادا کرد; اما حرکت پایان کلمه، در صورتی که همواره آن را وقف یعنی ساکن نماید, فراگیری صحیح آن , لازم نیست و در صورت وقفِ به حرکت بنا بر جواز آن باید حرکت آن را یاد بگیرد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه در آیات حمد یا سوره شک کند، مثلاً موقعی که وارد آیه دوم شده شک کند آیه اول را خوانده یا نه یا وارد کلمه ای از یک آیه شده، شک کند کلمه قبل را خوانده باید بنابر احتیاط برگردد و آن را به قصد قربت به جا آورد و بعد دنبال آن را ادامه دهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خواندن قرآن در نماز، غیر از چهار سوره ای که سجده واجب دارد و در
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است برای راحت شدن محتضر بر بالین او، سوره مبارکه یس والصافات واحزاب وآیْ الکرسی وآیه پنجاه وچهارم از سوره اعراف وسه آیه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکة یس و الصافات و آیه الکرسی و آیه پنجاه و چهارم ازو سورة اعراف و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هر چه ازو قرآن ممکن بخوانند .
- [آیت الله مکارم شیرازی] در رکعت اوّل و دوم نمازهای واجب روزانه باید بعد از تکبیرة الاحرام سوره حمد را قرائت کند و بعد از آن بنابر احتیاط واجب یک سوره تمام از قرآن مجید را بخواندن. و باید توجّه داشت که سوره (فیل) و (ایلاف) یک سوره حساب می شود و همچنین سوره (والضّحی) و (الم نشرح).
- [آیت الله مکارم شیرازی] در رکعت اول و دوم نمازهای واجب روزانه باید بعد از تکبیرة الاحرام سوره حمد را قرائت کند و بعد از آن بنابر احتیاط واجب یک سوره تمام از قرآن مجید را و خواندن یک یا چند آیه کافی نیست. و باید توجه داشت که سوره (فیل) و (ایلاف) یک سوره حساب می شود و همچنین سوره (والضحی) و (الم نشرح).