سلام؛ آیا در سه کتاب معتبر شیعه در مورد حفظ قرآن حدیثی آمده است؟
در نزد شیعه، چهار کتاب اصلی وجود دارد که به آنها کتب اربعه گفته می‌شود. این چهار کتاب، سه مؤلف دارد؛ یعنی دو کتاب از این چهار کتاب، توسط یک نفر جمع‌‌آوری شده است. با توجه به این‌که سه کتاب از این چهار کتاب بیشتر شامل روایات فقهی است؛ لذا در این‌باره چندان مطلبی ارائه نکرده‌اند، اما کتاب ارزشمند کافی که علاوه بر ابواب فقهی، به دیگر موضوعات دینی نیز پرداخته است، در زمینه حفظ قرآن نیز روایاتی را نقل کرده که به برخی از آنها اشاره می‌شود: 1. «الْحَافِظُ لِلْقُرْآنِ الْعَامِلُ بِهِ مَعَ السَّفَرَةِ الْکِرَامِ الْبَرَرَة»؛[1] کسی که حافظ قرآن باشد و به آن عمل کند، با سفیران هدایت، کریمان و نیکان خواهد بود. 2. «إِنَّ الَّذِی یُعَالِجُ الْقُرْآنَ- وَ یَحْفَظُهُ بِمَشَقَّةٍ مِنْهُ وَ قِلَّةِ حِفْظٍ لَهُ أَجْرَانِ»؛[2] کسی که با سختی قرآن را حفظ می‌کند، با این‌که توانایی حفظ کمی دارد، دو پاداش خواهد داشت. همچنین یک باب مستقل در زمینه دعا برای حفظ قرآن، در این کتاب وجود دارد که برای اطلاع از این روایات می‌توانید به جلد دوم کتاب کافی مراجعه کنید. یکی از این ادعیه نقل شده در این باب، چنین است: «اللَّهُمَّ ارْحَمْنِی بِتَرْکِ مَعَاصِیکَ أَبَداً مَا أَبْقَیْتَنِی وَ ارْحَمْنِی مِنْ تَکَلُّفِ مَا لَا یَعْنِینِی وَ ارْزُقْنِی حُسْنَ الْمَنْظَرِ فِیمَا یُرْضِیکَ عَنِّی وَ أَلْزِمْ قَلْبِی حِفْظَ کِتَابِکَ کَمَا عَلَّمْتَنِی وَ ارْزُقْنِی أَنْ أَتْلُوَهُ عَلَی النَّحْوِ الَّذِی یُرْضِیکَ عَنِّی اللَّهُمَّ نَوِّرْ بِکِتَابِکَ بَصَرِی وَ اشْرَحْ بِهِ صَدْرِی وَ فَرِّحْ بِهِ قَلْبِی وَ أَطْلِقْ بِهِ لِسَانِی وَ اسْتَعْمِلْ بِهِ بَدَنِی وَ قَوِّنِی عَلَی ذَلِکَ وَ أَعِنِّی عَلَیْهِ إِنَّهُ لَا مُعِینَ عَلَیْهِ إِلَّا أَنْتَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ».[3]   [1] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 603، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق [2] . همان، ص 606. [3] . همان، ص 577.
عنوان سوال:

سلام؛ آیا در سه کتاب معتبر شیعه در مورد حفظ قرآن حدیثی آمده است؟


پاسخ:

در نزد شیعه، چهار کتاب اصلی وجود دارد که به آنها کتب اربعه گفته می‌شود. این چهار کتاب، سه مؤلف دارد؛ یعنی دو کتاب از این چهار کتاب، توسط یک نفر جمع‌‌آوری شده است. با توجه به این‌که سه کتاب از این چهار کتاب بیشتر شامل روایات فقهی است؛ لذا در این‌باره چندان مطلبی ارائه نکرده‌اند، اما کتاب ارزشمند کافی که علاوه بر ابواب فقهی، به دیگر موضوعات دینی نیز پرداخته است، در زمینه حفظ قرآن نیز روایاتی را نقل کرده که به برخی از آنها اشاره می‌شود:
1. «الْحَافِظُ لِلْقُرْآنِ الْعَامِلُ بِهِ مَعَ السَّفَرَةِ الْکِرَامِ الْبَرَرَة»؛[1] کسی که حافظ قرآن باشد و به آن عمل کند، با سفیران هدایت، کریمان و نیکان خواهد بود.
2. «إِنَّ الَّذِی یُعَالِجُ الْقُرْآنَ- وَ یَحْفَظُهُ بِمَشَقَّةٍ مِنْهُ وَ قِلَّةِ حِفْظٍ لَهُ أَجْرَانِ»؛[2] کسی که با سختی قرآن را حفظ می‌کند، با این‌که توانایی حفظ کمی دارد، دو پاداش خواهد داشت.
همچنین یک باب مستقل در زمینه دعا برای حفظ قرآن، در این کتاب وجود دارد که برای اطلاع از این روایات می‌توانید به جلد دوم کتاب کافی مراجعه کنید. یکی از این ادعیه نقل شده در این باب، چنین است:
«اللَّهُمَّ ارْحَمْنِی بِتَرْکِ مَعَاصِیکَ أَبَداً مَا أَبْقَیْتَنِی وَ ارْحَمْنِی مِنْ تَکَلُّفِ مَا لَا یَعْنِینِی وَ ارْزُقْنِی حُسْنَ الْمَنْظَرِ فِیمَا یُرْضِیکَ عَنِّی وَ أَلْزِمْ قَلْبِی حِفْظَ کِتَابِکَ کَمَا عَلَّمْتَنِی وَ ارْزُقْنِی أَنْ أَتْلُوَهُ عَلَی النَّحْوِ الَّذِی یُرْضِیکَ عَنِّی اللَّهُمَّ نَوِّرْ بِکِتَابِکَ بَصَرِی وَ اشْرَحْ بِهِ صَدْرِی وَ فَرِّحْ بِهِ قَلْبِی وَ أَطْلِقْ بِهِ لِسَانِی وَ اسْتَعْمِلْ بِهِ بَدَنِی وَ قَوِّنِی عَلَی ذَلِکَ وَ أَعِنِّی عَلَیْهِ إِنَّهُ لَا مُعِینَ عَلَیْهِ إِلَّا أَنْتَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ».[3]   [1] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 603، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق [2] . همان، ص 606. [3] . همان، ص 577.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین