«اصحاب یمین» کسانی هستند که نامه اعمالشان به دست راستشان داده می‌شود.[1] اما «سابقون» به سبقت‌گیرندگان از امت‌های پیامبران که پیشوایان و رهبران هدایت‌اند گفته می‌شود؛ یعنی کسانی که نه تنها در ایمان پیشگام‌اند، بلکه در اعمال خیر و صفات و اخلاق انسانی نیز پیش‌قدم هستند؛ لذا در «اصحاب یمین»‌بودن فرقی بین این دو گروه نیست؛ چرا که در حقیقت، سابقون در ایمان و اعمال صالح نیز از اصحاب یمین خواهند بود؛ زیرا فردای قیامت، نامه اعمالشان به دست راست آنها داده خواهد شد، اما «سابقون» به دلیل ویژگی‌های برتری که دارند از مقام بسیار بالاتری برخوردارند. به عبارت دیگر هر کدام از «سابقون» از «اصحاب یمین» به شمار می‌آیند، اما این‌گونه نیست که هر اصحاب یمینی از سابقون باشد. در ارتباط با «اصحاب یمین» و «السابقون السابقون»، نظریات دیگری هم از سوی مفسران نقل شده است؛ مانند: 1. «قال الیمین علی أمیر المؤمنین ع و أصحابه شیعته»؛[2] علی(ع) یمین است و «اصحاب یمین» پیروان آن‌حضرت می‌باشند. 2. «السابقون الذین قد سبقوا إلی الجنة بلا حساب»؛[3] سابقون کسانی هستند که بدون حساب و کتاب به سمت بهشت پیشی گرفتند.[4] 3. «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ فإنهم أنبیاء مرسلون و غیر مرسلین»؛[5] سبقت گرفتگان، پیامبران مرسل و غیر مرسل هستند. 4. «و هو أن المراد منه أن السابقین إلی الخیرات فی الدنیا هم السابقون إلی الجنة فی العقبی»؛[6] منظور از سابقون، سبقت گیرندگان در خیرات دنیا، همان سبقت گیرندگان به سوی بهشت هستند در آخرت. [1] . طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی‏، محمد جواد، ج 9، ص 324، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش؛ طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 19، ص 123، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق. [2] . قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب،‏ ج ‏2، ص 348، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق. [3] . همان، ص 346. [4] . ر. ک: 36388(کسانی که بدون حساب وارد بهشت می‌شوند). [5] . عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، تحقیق، رسولی محلاتی، سید هاشم، ج ‏5، ص 206، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، 1415ق. [6] . فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج ‏29، ص 390، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، 1420ق.
«اصحاب یمین» کسانی هستند که نامه اعمالشان به دست راستشان داده میشود.[1]
اما «سابقون» به سبقتگیرندگان از امتهای پیامبران که پیشوایان و رهبران هدایتاند گفته میشود؛ یعنی کسانی که نه تنها در ایمان پیشگاماند، بلکه در اعمال خیر و صفات و اخلاق انسانی نیز پیشقدم هستند؛ لذا در «اصحاب یمین»بودن فرقی بین این دو گروه نیست؛ چرا که در حقیقت، سابقون در ایمان و اعمال صالح نیز از اصحاب یمین خواهند بود؛ زیرا فردای قیامت، نامه اعمالشان به دست راست آنها داده خواهد شد، اما «سابقون» به دلیل ویژگیهای برتری که دارند از مقام بسیار بالاتری برخوردارند. به عبارت دیگر هر کدام از «سابقون» از «اصحاب یمین» به شمار میآیند، اما اینگونه نیست که هر اصحاب یمینی از سابقون باشد.
در ارتباط با «اصحاب یمین» و «السابقون السابقون»، نظریات دیگری هم از سوی مفسران نقل شده است؛ مانند:
1. «قال الیمین علی أمیر المؤمنین ع و أصحابه شیعته»؛[2] علی(ع) یمین است و «اصحاب یمین» پیروان آنحضرت میباشند.
2. «السابقون الذین قد سبقوا إلی الجنة بلا حساب»؛[3] سابقون کسانی هستند که بدون حساب و کتاب به سمت بهشت پیشی گرفتند.[4]
3. «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ فإنهم أنبیاء مرسلون و غیر مرسلین»؛[5] سبقت گرفتگان، پیامبران مرسل و غیر مرسل هستند.
4. «و هو أن المراد منه أن السابقین إلی الخیرات فی الدنیا هم السابقون إلی الجنة فی العقبی»؛[6] منظور از سابقون، سبقت گیرندگان در خیرات دنیا، همان سبقت گیرندگان به سوی بهشت هستند در آخرت. [1] . طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج 9، ص 324، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش؛ طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 19، ص 123، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق. [2] . قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، ج 2، ص 348، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق. [3] . همان، ص 346. [4] . ر. ک: 36388(کسانی که بدون حساب وارد بهشت میشوند). [5] . عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، تحقیق، رسولی محلاتی، سید هاشم، ج 5، ص 206، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، 1415ق. [6] . فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج 29، ص 390، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، 1420ق.
- [سایر] مقربان ، اصحاب یمین واصحاب شمال کیانند؟
- [سایر] 1. حورالعین در بهشت به عقد چه کسانی درمیآیند؟ آیا فقط برای مقرّبان است یا به دیگر بهشتیان هم که جزو اصحاب یمیناند داده میشود؟ (طبق سوره واقعه این پرسش را مطرح کردم؛ چون در مورد مقرّبان از کلمه (حورالعین) یاد کرده اما برای اصحاب یمین چیز دیگر). 2. آیا زنانی که از این دنیا به بهشت میروند از حوریان زشتترند؟
- [سایر] سوره اصحاب کهف، درباره چه موضوعی است؟
- [سایر] آیا جلو تیر قرار گرفتن بعضی از اصحاب در نماز ظهر عاشورا مصداق خود را به مهلکه انداختن نیست؟
- [سایر] چگونه ممکن است که یک صد هزار صحابی، حدیث غدیر را شنیده باشند و هیچ کدام در سقیفه اعتراض نکنند؟!
- [سایر] خواص سوره واقعه چیست؟
- [سایر] معرفی اجمالی از سوره واقعه ارایه نمایید.
- [سایر] آیه 13 سوره واقعه را تفسیر نمایید؟
- [سایر] منظور از سابقون در سوره واقعه چیست؟
- [سایر] معنای آیات 61 و 62 سوره واقعه چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] روزه روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان مکروه است، ولی مستحب است در روز عاشورا انسان، بدون قصد روزه تا عصر از خوردن و آشامیدن خودداری کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] روزه روز عاشورا وروزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان مکروه است.
- [آیت الله اردبیلی] روزه روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان، مکروه است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] روزه روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان، مکروه است.
- [آیت الله مظاهری] روزه روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان، مکروه است.
- [آیت الله سبحانی] روزه روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان، مکروه است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . روزه روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان مکروه است.
- [آیت الله بروجردی] روزهی روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان، مکروه است.
- [امام خمینی] روزه روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان،مکروه است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نماز عید سوره مخصوصی ندارد، ولی بهتر است که در رکعت اول آن سوره شمس (سوره 91) و در رکعت دوم، سوره غاشیه (سوره 88) را بخوانند یا در رکعت اول، سوره أعلی (سوره 87) و در رکعت دوم، سوره شمس (سوره 91) را بخوانند.