خانواده در اسلام بر اساس محبت و مودت بنا گذاشته شده است. [1] زن و شوهر باید به یکدیگر احترام گذاشته و در برابر یکدیگر صبر و تحمل داشته باشند. مرد نمی تواند در خانه زن را مجبور به کارهایی از قبیل پخت و پز، شستن لباس و .. کند، تا چه رسد به این که به دلیل گوش نکردن به دستوراتش او را تنبیه کند! وجوب اطاعت زن از شوهر و به اصطلاح قرآنی (قنوت) زن، صرفاً در محدوده زناشویی است . اینها چیزهایی است که از راه تفاهم و صمیمیت و همکاری و همفکری و گذشت و ایثار باید به وسیله خود زن و شوهر حل شود و بنابراین، شوهر در این گونه امور، حتی حق مؤاخذه زن را هم ندارد، تا چه رسد به این که بخواهد قلدری کند و با ضرب و جرح، او را تسلیم اراده خود سازد. مرد باید بداند که کلفت یا کنیز به خانه نیاورده، بلکه همسر، همکار، همفکر و یار و مددکار به خانه آورده است و از او باید فقط انتظار (قنوت) و (حفظ) داشته باشد. بنابراین، تاکتیک های سه گانه ( اشاره به آیه قرآن که می فرماید:نخست آنان را پند دهید اگر مطیع نشدند از خوابگاه خودتان دور سازید و اگر باز فرمانبردار نشدند آنها را تنبیه نمائید) [2] در محدوده خاص نشوز زن و ترک قنوت است و ربطی به مسائل و اموری که معمولاً در محیط خانواده، زنان به خاطر همکاری و همفکری و همدلی انجام می دهند ندارد. [3] در صورتی که سرکشی و پشت‌پازدن به وظائف و مسئولیتها توسط زن از حد بگذرد و هم چنان در راه قانون شکنی با لجاجت و سرسختی گام بردارد، نه اندرزها تاثیر کند، و نه جدا شدن در بستر و کم اعتنایی نفعی ببخشد و راهی جز "شدت عمل" باقی‌ نماند، برای وادار کردن او به انجام تعهدها و مسئولیتهای خود (مانند حفظ آبرو و ناموس و اموال مرد) چاره منحصر به- خشونت و شدت عمل گردد، در اینجا اجازه داده شده که از طریق"تاکتیک سوم" او را به انجام وظائف خویش وادار کنند. تنبیه بدنی در اینجا-همان طور که در کتب فقهی آمده است- باید ملایم و خفیف باشد که نه موجب شکستگی و نه مجروح شدن گردد و نه باعث کبودی بدن. [4] حتی در برخی از روایات در تفسیر "زدن" امام (ع) می فرماید: منظور زدن با چوب مسواک است. [5] بله! هدف از تنبیه بدنی ادامه یافتن پیوند زناشویی و گرم نگهداشتن کانون خانواده است. از طرفی شاید آیه شریفه در صدد درمان یک بیماری است. روانکاوان امروزه معتقدند که جمعی از زنان دارای حالتی به نام (مازوشیسم) (آزار طلبی) هستند که اگر این حالت در آنها تشدید شود تنها راه آرامش آنان تنبیه مختصر بدنی است. [6] این نظر را ما به طور قطع به قرآن نسبت نمی دهیم و عده ای نیز با این نظریه موافق نیستند. [7] و [8] پی نوشتها: [1] "و از نشانه‌ های او این که همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد در این نشانه‌ هایی است برای گروهی که تفکّر می‌ کنند". روم، 21. [2] نساء، 34. [3] با استفاده از کتاب خانواده در قرآن، دکتر احمد بهشتی، ص 111. [4] تفسیر نمونه، ج3، ص415. نک: پاسخ شمارهislamquest.net/fa/archive/question/990 معنای اضربوهن. [5] تفسیر نورالثقلین، ج1، ص 478. [6] تفسیر نمونه، ج3، ص415. [7] خانواده در قرآن، ص 111به بعد. [8] با استفاده از سؤالislamquest.net/fa/archive/question/5467. منبع: www.islamquest.net
خانواده در اسلام بر اساس محبت و مودت بنا گذاشته شده است. [1] زن و شوهر باید به یکدیگر احترام گذاشته و در برابر یکدیگر صبر و تحمل داشته باشند. مرد نمی تواند در خانه زن را مجبور به کارهایی از قبیل پخت و پز، شستن لباس و .. کند، تا چه رسد به این که به دلیل گوش نکردن به دستوراتش او را تنبیه کند!
وجوب اطاعت زن از شوهر و به اصطلاح قرآنی (قنوت) زن، صرفاً در محدوده زناشویی است . اینها چیزهایی است که از راه تفاهم و صمیمیت و همکاری و همفکری و گذشت و ایثار باید به وسیله خود زن و شوهر حل شود و بنابراین، شوهر در این گونه امور، حتی حق مؤاخذه زن را هم ندارد، تا چه رسد به این که بخواهد قلدری کند و با ضرب و جرح، او را تسلیم اراده خود سازد.
مرد باید بداند که کلفت یا کنیز به خانه نیاورده، بلکه همسر، همکار، همفکر و یار و مددکار به خانه آورده است و از او باید فقط انتظار (قنوت) و (حفظ) داشته باشد.
بنابراین، تاکتیک های سه گانه ( اشاره به آیه قرآن که می فرماید:نخست آنان را پند دهید اگر مطیع نشدند از خوابگاه خودتان دور سازید و اگر باز فرمانبردار نشدند آنها را تنبیه نمائید) [2] در محدوده خاص نشوز زن و ترک قنوت است و ربطی به مسائل و اموری که معمولاً در محیط خانواده، زنان به خاطر همکاری و همفکری و همدلی انجام می دهند ندارد. [3]
در صورتی که سرکشی و پشتپازدن به وظائف و مسئولیتها توسط زن از حد بگذرد و هم چنان در راه قانون شکنی با لجاجت و سرسختی گام بردارد، نه اندرزها تاثیر کند، و نه جدا شدن در بستر و کم اعتنایی نفعی ببخشد و راهی جز "شدت عمل" باقی نماند، برای وادار کردن او به انجام تعهدها و مسئولیتهای خود (مانند حفظ آبرو و ناموس و اموال مرد) چاره منحصر به- خشونت و شدت عمل گردد، در اینجا اجازه داده شده که از طریق"تاکتیک سوم" او را به انجام وظائف خویش وادار کنند.
تنبیه بدنی در اینجا-همان طور که در کتب فقهی آمده است- باید ملایم و خفیف باشد که نه موجب شکستگی و نه مجروح شدن گردد و نه باعث کبودی بدن. [4] حتی در برخی از روایات در تفسیر "زدن" امام (ع) می فرماید: منظور زدن با چوب مسواک است. [5] بله! هدف از تنبیه بدنی ادامه یافتن پیوند زناشویی و گرم نگهداشتن کانون خانواده است.
از طرفی شاید آیه شریفه در صدد درمان یک بیماری است. روانکاوان امروزه معتقدند که جمعی از زنان دارای حالتی به نام (مازوشیسم) (آزار طلبی) هستند که اگر این حالت در آنها تشدید شود تنها راه آرامش آنان تنبیه مختصر بدنی است. [6] این نظر را ما به طور قطع به قرآن نسبت نمی دهیم و عده ای نیز با این نظریه موافق نیستند. [7] و [8]
پی نوشتها:
[1] "و از نشانه های او این که همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد در این نشانه هایی است برای گروهی که تفکّر می کنند". روم، 21.
[2] نساء، 34.
[3] با استفاده از کتاب خانواده در قرآن، دکتر احمد بهشتی، ص 111.
[4] تفسیر نمونه، ج3، ص415. نک: پاسخ شمارهislamquest.net/fa/archive/question/990 معنای اضربوهن.
[5] تفسیر نورالثقلین، ج1، ص 478.
[6] تفسیر نمونه، ج3، ص415.
[7] خانواده در قرآن، ص 111به بعد.
[8] با استفاده از سؤالislamquest.net/fa/archive/question/5467.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] آثار منفی تنبیه بدنی کدامند؟
- [سایر] آثار مخرّب تنبیه بدنی کودکان چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] تنبیه بدنی در چه حدّی جایز میباشد؟
- [سایر] آیا تنبیه بدنی، شیوه مناسبی برای اصلاح رفتار نادرست کودکان است؟ لطفاً توضیح دهید تنبیه بدنی کودک، صحیح است یا اشتباه؟
- [سایر] پیامدهای منفی تنبیه بدنی کودکان چیست؟
- [سایر] نظر اسلام درباره تنبیه بدنی کودکان چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] تنبیه بدنی در چه حدّی جایز میباشد؟
- [سایر] در رابطه با شیوه تنبیه تحریمی نه تنبیه بدنی توضیح دهید؟
- [سایر] آیا تنبیه بدنی مناسب می تواند گاهی برای کودکان مفید باشد؟
- [سایر] چه مقدار تنبیه بدنی دانش آموز از سوی معلم، قصاص دارد؟
- [آیت الله خوئی] اگر زن بگوید یائسهام نباید حرف او را قبول کرد ولی اگر بگوید شوهر ندارم حرف او قبول میشود.
- [آیت الله اردبیلی] به مجرّد این که زن بگوید: (یائسهام) حرف او قبول نمیشود، ولی اگر بگوید: (شوهر ندارم) حرف او قبول میشود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن بگوید یائسهام نباید حرف او را قبول کرد، ولی اگر بگوید شوهر ندارم، حرف او قبول میشود.
- [آیت الله بروجردی] اگر زن بگوید یائسهام نباید حرف او را قبول کرد، ولی اگر بگوید شوهر ندارم حرف او قبول میشود.
- [آیت الله مظاهری] اگر شخص غیرثقهای بگوید زن شوهر دارد ولی خود زن بگوید شوهر ندارم حرف زن مقدّم است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زن بگوید: یائسهام؛ نباید حرف او را قبول کرد، ولی اگر بگوید شوهر ندارم یا در عدّه نیستم حرف او قبول میشود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زن بگوید یائسه ام نباید حرف او را قبول کرد ، ولی اگر بگوید شوهر ندارم با در عدّه نیستم حرف او قبول می شود .
- [امام خمینی] اگر زن بگوید یائسه ام نباید حرف او را قبول کرد ولی اگر بگوید شوهر ندارم حرف او قبول می شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن بگوید یایسه ام نباید حرف او را قبول کرد ولی اگر بگوید شوهر ندارم حرف او قبول می شود
- [آیت الله سبحانی] اگر زن بگوید یائسه ام نباید حرف او را قبول کرد، ولی اگر بگوید شوهر ندارم، حرف او قبول می شود.