پاسخ اجمالی: به طور کلی توصیه شده است که خوابها حتی الامکان با افراد مومن و صالح در میان گذاشته شود چرا که رویا ها به انواع مختلفی تقسیم می شوند و نیار به تعبیر داشته و در مورد ظاهر آنها نمی توان به سادگی قضاوت کرد. پاسخ تفصیلی: قبل از ورود به بحث، لازم به ذکر است که از لحاظ بازگو کردن و افشا کردن رویا ها می توان آنها را به چند سطح تقسیم بندی کرد. برخی از رویاها چه راست باشند و چه دروغین، در سطحی عادی بوده و به گونه ای هستند که شامل امری با اهمیت و قضاوتی تاثیر گذار نبوده و بازگو کردن آنها هم نمی تواند از این حیث منعی داشته باشد ولی برخی از رویا ها ممکن است نوعی اخبار از اموری مخفی بوده یا اموری غریب را شامل شود . از طرفی ممکن است برخی از همین نوع خوابها هم دروغین بوده یا مجرایی برای نفوذ قدرتهای منفی باشد. به طور کلی بیان کردن این گونه از خوابها جز با فردی صالح و مومن توصیه نشده و اگر بعد از مشاوره با چنین فردی، صلاح دانسته شد ممکن است برای هدایت افراد، برخی از این گونه رویا ها نیاز به بازگو کردن داشته باشد. از طرفی استاد معنوی یا معبّر صالح، خود به خوبی می داند که چه خوابی حقیقت داشته و چه خوابی تحت تاثیر قوای متخیله و واهمه ایجاد شده است، از این رو برخی از رویا ها را یا نفی خواهد کرد یا تعبیر درست آن را بیان خواهد نمود. حکمت های فراوانی برای افشا نکردن این خوابها جز با فردی مومن و صالح وجود دارد که در ذیل به برخی از آنها اشاره می شود: بسیاری از رویاها همچنان که گذشت، ساخته و پرداخته تخیلات انسان بوده و از عقائد و افکار و گرایشهای شخصی خود فرد اثر پذیر شده است و سرمنشا غیبی و الاهی ندارند. در این نوع از رویا ها ممکن است نکات منفی، نگران کننده و ترس آور، همچنین قضاوتهایی نه چندان درست در مورد افراد و پدیده های مختلف وجود داشته باشد که اگر در جنبه منفی باشد، برای آنها ایجاد ناراحتی خواهد کرد و اگر در جنبه مثبت هم باشد، امکان دارد که توهمی دروغین در ارتباط با خود یا افراد مربوط در ذهنشان ایجاد شده که مخالف واقعیت است. از طرفی تشخیص اینکه این رویا راست است یا دروغ اکثراً از عهده خود فرد خارج است. بدیهی است که بازگو کردن این رویا ها برای مردم نتایج خوبی در پی نخواهد داشت چرا که حاکی از مطالبی غیر واقع بوده و ممکن است خود فرد و دیگران را دچار این توهم سازد که: چون در خواب دیده ام پس حقیقت دارد. برخی دیگر از رویا ها جنبه هدایت برای خود فرد را داشته و بازگو کردن آن به همگان ممکن است جنبه خود نمایی و کرامت بافی داشته باشد. گاه حتی شائبه ریا در این گونه موارد جلوی پیشرفت معنوی را خواهد گرفت. ولی بازگو کردن آن با فردی مومن یا استاد معنوی باعث پیشرفت معنویات خواهد شد. برخی دیگر از رویاها رویاهایی هستند که توسط اولیای الاهی دیده شده و خود این افراد به حدی از کمال دست یافته اند که از تکلیف الاهی خود به خوبی با خبر بوده و گاه ممکن است برای هدایت مردم برخی از رویا های خود را بازگو کنند. بنابر این خوابهایی هم که در ارتباط با دیگران (اموات و ...) دیده می شود - غیر از موارد عادی که شاید مفسده ای در بازگو کردن آن نباشد - بهتر است در ابتدا با افرادی صالح در میان گذاشته شود[1]. پی نوشت: [1] مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الرُّؤْیَا لَا تُقَصُّ إِلَّا عَلَی مُؤْمِنٍ خَلَا مِنَ الْحَسَدِ وَ الْبَغْی‌؛ .... رسول خدا فرمود: رویای خود را جز با مومنی که خالی از حسد و ظلم باشد بازگو مکن. کلینی، الکافی، ج8،ص339، دار الکتب الاسلامیه. منبع: www.islamquest.net
آیا فاش کردن خوابهایی در ارتباط با مردگان و ... جایز است؟
پاسخ اجمالی:
به طور کلی توصیه شده است که خوابها حتی الامکان با افراد مومن و صالح در میان گذاشته شود چرا که رویا ها به انواع مختلفی تقسیم می شوند و نیار به تعبیر داشته و در مورد ظاهر آنها نمی توان به سادگی قضاوت کرد.
پاسخ تفصیلی:
قبل از ورود به بحث، لازم به ذکر است که از لحاظ بازگو کردن و افشا کردن رویا ها می توان آنها را به چند سطح تقسیم بندی کرد. برخی از رویاها چه راست باشند و چه دروغین، در سطحی عادی بوده و به گونه ای هستند که شامل امری با اهمیت و قضاوتی تاثیر گذار نبوده و بازگو کردن آنها هم نمی تواند از این حیث منعی داشته باشد ولی برخی از رویا ها ممکن است نوعی اخبار از اموری مخفی بوده یا اموری غریب را شامل شود . از طرفی ممکن است برخی از همین نوع خوابها هم دروغین بوده یا مجرایی برای نفوذ قدرتهای منفی باشد.
به طور کلی بیان کردن این گونه از خوابها جز با فردی صالح و مومن توصیه نشده و اگر بعد از مشاوره با چنین فردی، صلاح دانسته شد ممکن است برای هدایت افراد، برخی از این گونه رویا ها نیاز به بازگو کردن داشته باشد. از طرفی استاد معنوی یا معبّر صالح، خود به خوبی می داند که چه خوابی حقیقت داشته و چه خوابی تحت تاثیر قوای متخیله و واهمه ایجاد شده است، از این رو برخی از رویا ها را یا نفی خواهد کرد یا تعبیر درست آن را بیان خواهد نمود.
حکمت های فراوانی برای افشا نکردن این خوابها جز با فردی مومن و صالح وجود دارد که در ذیل به برخی از آنها اشاره می شود:
بسیاری از رویاها همچنان که گذشت، ساخته و پرداخته تخیلات انسان بوده و از عقائد و افکار و گرایشهای شخصی خود فرد اثر پذیر شده است و سرمنشا غیبی و الاهی ندارند. در این نوع از رویا ها ممکن است نکات منفی، نگران کننده و ترس آور، همچنین قضاوتهایی نه چندان درست در مورد افراد و پدیده های مختلف وجود داشته باشد که اگر در جنبه منفی باشد، برای آنها ایجاد ناراحتی خواهد کرد و اگر در جنبه مثبت هم باشد، امکان دارد که توهمی دروغین در ارتباط با خود یا افراد مربوط در ذهنشان ایجاد شده که مخالف واقعیت است. از طرفی تشخیص اینکه این رویا راست است یا دروغ اکثراً از عهده خود فرد خارج است. بدیهی است که بازگو کردن این رویا ها برای مردم نتایج خوبی در پی نخواهد داشت چرا که حاکی از مطالبی غیر واقع بوده و ممکن است خود فرد و دیگران را دچار این توهم سازد که: چون در خواب دیده ام پس حقیقت دارد.
برخی دیگر از رویا ها جنبه هدایت برای خود فرد را داشته و بازگو کردن آن به همگان ممکن است جنبه خود نمایی و کرامت بافی داشته باشد. گاه حتی شائبه ریا در این گونه موارد جلوی پیشرفت معنوی را خواهد گرفت. ولی بازگو کردن آن با فردی مومن یا استاد معنوی باعث پیشرفت معنویات خواهد شد.
برخی دیگر از رویاها رویاهایی هستند که توسط اولیای الاهی دیده شده و خود این افراد به حدی از کمال دست یافته اند که از تکلیف الاهی خود به خوبی با خبر بوده و گاه ممکن است برای هدایت مردم برخی از رویا های خود را بازگو کنند.
بنابر این خوابهایی هم که در ارتباط با دیگران (اموات و ...) دیده می شود - غیر از موارد عادی که شاید مفسده ای در بازگو کردن آن نباشد - بهتر است در ابتدا با افرادی صالح در میان گذاشته شود[1].
پی نوشت:
[1] مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الرُّؤْیَا لَا تُقَصُّ إِلَّا عَلَی مُؤْمِنٍ خَلَا مِنَ الْحَسَدِ وَ الْبَغْی؛ .... رسول خدا فرمود: رویای خود را جز با مومنی که خالی از حسد و ظلم باشد بازگو مکن. کلینی، الکافی، ج8،ص339، دار الکتب الاسلامیه.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] آیا فاش کردن خواب هایی که در ارتباط با مردگان و سایر موجودات عالم که از دیده سایرین مخفی هستند می بینیم برای خانواده آن ها و سایرین جایز است و اگر نیست دلیل آن را از نظر اسلام بیان نمائید.
- [سایر] ارتباط با ارواح مردگان تا چه اندازه معتبر است؟
- [سایر] چرا اظهارات برخی که با مردگان ارتباط برقرار کردهاند، با تعالیم اسلام دربارهی قبض روح، قبر و... متفاوت است؟
- [سایر] چگونه در روز قیامت همه رازها فاش می شود؟
- [سایر] چنانچه کسی سخن محرمانه ای را برای کسی فاش کند چه کند؟
- [سایر] چرا توصیه میکنید مردم، گذشته خود را برای همسرشان، فاش نکنند؟
- [آیت الله سبحانی] ارتباط با اقوام نزدیکی که نماز نمی خوانند جائز است؟
- [سایر] چرا بدن برخی از مردگان در قبر نمیپوسد؟
- [سایر] عبرت گرفتن از آرامگاه مردگان چگونه پندی است؟
- [سایر] آیا رفتن بر سر قبر مردگان فایده ای دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] انسان می تواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان(علیهم السلام)، از طرف زندگان اجیر شود، و نیز می تواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آنر برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] انسان می تواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان علیهم السلام ، از طرف زندگان اجیر شود ، و نیز می تواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید .
- [امام خمینی] انسان می تواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان علیهم السلام، از طرف زندگان اجیر شود، و نیز می تواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله سبحانی] انسان می تواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان(علیهم السلام) از طرف زندگان اجیر شود، و نیز می تواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله بروجردی] انسان میتواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان عَلَیْهمُالسَّلَام از طرف زندگان اجیر شود و نیز میتواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله خوئی] انسان میتواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان (علیهم السلام)، از طرف زندگان اجیر شود، و نیز میتواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . انسان می تواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر صلی الله علیه و آله و ائمه:، از طرف زندگان اجیر شود. و نیز می تواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله سیستانی] انسان میتواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل حج و عمره و زیارت قبر پیغمبر و امامان علیهم السلام از طرف زندگان اجیر شود، و نیز میتواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] انسان می تواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل حج و عمره و زیارت قبر پیغمبر و امامان (ع)؛ از طرف زندگان اجیر شود و نیز می تواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان میتواند بعضی از اعمال مستحبی؛ مانند زیارت مراقد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و ائمّه معصومین علیهمالسلام را از طرف مردگان یا زندگان به جا آورد و نیز میتواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را به آنها هدیه نماید و در این دو شکل فرقی نیست که تبرعی باشد یا با اجاره یا جعاله و مانند آن.