در روایت آمده است: مؤمنان در ارتباط با هم با چهره باز و خندان روبرو می شوند، آیا این مسئله در زندگی زن و شوهر نیز جاری است؟
شرح پرسش: با در نظر گرفتن این مطلب که فرد مؤمنی کسی است که چهره ای بشاش دارد، اما مادامی که وی غم و اندوه خویش را درون قلبش پنهان می کند، آیا بهتر آن است که این غم و اندوه را از همسر خود مخفی نموده و تنها با خدای خویش در میان بگذارد، یا آن که همسر خود را در چنین احساساتی که حاوی غم و اندوه و حزن است سهیم نماید؟ به نظر شما کدامیک رجحان و برتری دارد؟ پاسخ اجمالی: یک از صفاتی که برای مؤمن در روایات ذکر شده است، این است که هنگام برخورد با دیگران با چهره باز و خندان روبرو شود و اندوه خود را از آنان پنهان دارد و این صفت سبب گرایش و جذب و دوستی می شود. گفتنی است، این مطلب در زندگی مشترک و خانوادگی به گونه دیگر است، از آن جا که زن و شوهر شریک غم و شادی هم هستند، هر مقدار وابستگی عاطفی و محبت بین آنها شدیدتر باشد از مشکلات یکدیگر بیشتر آگاه خواهند بود، و دلیلی برای مخفی نگه داشتن مصیبت ها وجود ندارد؛ زیرا هدف از گشاده رویی و کتمان غصه ها ایجاد انس و محبت بیشتر در میان افراد است که این امر در بین آنها حاصل است و آگاهی از اسرار بین آنان سبب می شود که با کمک هم دیگر در رفع مشکلات کوشا باشند. البته این مسئله در باره همسرانی است که متعهد به رعایت اصول اخلاقی و شرعی در زندگی مشترک هستد و اگر خدای ناخواسته زن و شوهر تفاهم اخلاقی و دینی با یک دیگر نداشته باشند، همان بهتر که چنین ارتباطی بین آنها برقرار نباشد. پاسخ تفصیلی: یکی از اموری که در تعالی و رشد ما تأثیر بسزائی دارد، خوش اخلاقی است تا آن جا که در بین تمام امور نیکویی که می توانست علت بعثت پیامبر (ص) باشد، این مطلب سر لوحه قرار گرفته است. حضرت رسول (ص) می فرماید: "من مبعوث شدم تا خصلت های پسندیده اخلاقی را تکمیل کنم".‌[1] در این جا پیامبر از میان تمام خصلت های نیک به این امر اشاره می کنند، که یکی از نمونه های خوش اخلاق بودن گشاده رو بودن و با چهره بشاش با مردم برخورد کردن است، و در روایات به تعبیرات زیر از آن نام برده شده است: خصلت مؤمن،[2] خصلت آزادگان و کریمان، اول نیکوئی، خاموش کننده آتش دشمنی، رشته دوستی، سبب انس و الفت، و مثل مهمان کردن است؛ یعنی خوشرویی ثواب مهمانی دادن را دارد.[3] صفت دیگری که در آموزه های دینی به آن سفارش شده است؛ این است که مؤمن اندوه و مصائب خود را در دل نگه دارد و از دیگران مخفی کند. رعایت این امر آثار فراوانی دارد؛ از جمله: امام باقر (ع)می فرماید: چهار چیز از گنج های گران بها است: پنهان داشتن حاجت و نیاز، پنهان داشتن صدقه، پنهان داشتن بیماری، پنهان داشتن مصیبت و گرفتاری.[4] گفتنی است طرح این موضوع، یعنی مطلع ساختن همسر از حزن و اندوه درونی، بستگی به نوع ارتباط و علاقه آنان به یکدیگر دارد، زن و شوهر هر اندازه از نظر اعتقادی و اخلاقی به هم نزدیک تر باشند، به همان میزان اطلاع داشتن از مشکلات هم مفیدتر است؛ زیرا از آن جا که آنان شریک زندگی هم هستند می توانند به کمک هم، کاستی های زندگی را بر طرف کنند و زندگیشان شیرین تر شود. مطلع کردن همسر متعهد و آشنا به وظایف اسلامی از مشکلات زندگی، سبب استحکام خانواده و ثمره آن رضایت پروردگار و دخول در بهشت است. در این زمینه به این روایت توجه نمایید: مردی به محضر پیغمبر (ص) آمد و گفت: یا رسول اللَّه! همسری دارم که چون به خانه می روم به پیشوازم می‌آید و وقتی بیرون می روم بدرقه‌ام می‌نماید، و اگر مرا غصه‌دار بیند؛ می‌گوید: غم مخور، اگر غم روزی می‌خوری؛ خداوند آن را به عهده گرفته، و اگر برای آخرت غم داری و فکر می کنی، خداوند بر فکر و غم تو بیفزاید، پیغمبر (ص)، فرمود: او را بشارت بهشت ده، و به وی بگو که تو یکی از کارگزاران خداوند هستی و در هر روز پاداش هفتاد شهید برای تو خواهد بود.[5] پی نوشتها: [1]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 67، ص 371، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ه ق. [2]. همان، ج 64، ص 305. [3]. آمدی، عبد الواحد، غرر الحکم، ج 1، ص 434، انتشارات دفتر تبلیغات، قم، 1366 ه ش. [4]. بحار الانوار، ج 75، ص 175. [5]. طبرسی، حسن بن الفضل، مکارم الاخلاق، ج 1، ص 200، انتشارات شریف رضی، قم، 1412 ه ق. منبع: www.islamquest.net
عنوان سوال:

در روایت آمده است: مؤمنان در ارتباط با هم با چهره باز و خندان روبرو می شوند، آیا این مسئله در زندگی زن و شوهر نیز جاری است؟


پاسخ:

شرح پرسش:
با در نظر گرفتن این مطلب که فرد مؤمنی کسی است که چهره ای بشاش دارد، اما مادامی که وی غم و اندوه خویش را درون قلبش پنهان می کند، آیا بهتر آن است که این غم و اندوه را از همسر خود مخفی نموده و تنها با خدای خویش در میان بگذارد، یا آن که همسر خود را در چنین احساساتی که حاوی غم و اندوه و حزن است سهیم نماید؟ به نظر شما کدامیک رجحان و برتری دارد؟

پاسخ اجمالی:
یک از صفاتی که برای مؤمن در روایات ذکر شده است، این است که هنگام برخورد با دیگران با چهره باز و خندان روبرو شود و اندوه خود را از آنان پنهان دارد و این صفت سبب گرایش و جذب و دوستی می شود. گفتنی است، این مطلب در زندگی مشترک و خانوادگی به گونه دیگر است، از آن جا که زن و شوهر شریک غم و شادی هم هستند، هر مقدار وابستگی عاطفی و محبت بین آنها شدیدتر باشد از مشکلات یکدیگر بیشتر آگاه خواهند بود، و دلیلی برای مخفی نگه داشتن مصیبت ها وجود ندارد؛ زیرا هدف از گشاده رویی و کتمان غصه ها ایجاد انس و محبت بیشتر در میان افراد است که این امر در بین آنها حاصل است و آگاهی از اسرار بین آنان سبب می شود که با کمک هم دیگر در رفع مشکلات کوشا باشند.
البته این مسئله در باره همسرانی است که متعهد به رعایت اصول اخلاقی و شرعی در زندگی مشترک هستد و اگر خدای ناخواسته زن و شوهر تفاهم اخلاقی و دینی با یک دیگر نداشته باشند، همان بهتر که چنین ارتباطی بین آنها برقرار نباشد.

پاسخ تفصیلی:
یکی از اموری که در تعالی و رشد ما تأثیر بسزائی دارد، خوش اخلاقی است تا آن جا که در بین تمام امور نیکویی که می توانست علت بعثت پیامبر (ص) باشد، این مطلب سر لوحه قرار گرفته است. حضرت رسول (ص) می فرماید: "من مبعوث شدم تا خصلت های پسندیده اخلاقی را تکمیل کنم".‌[1] در این جا پیامبر از میان تمام خصلت های نیک به این امر اشاره می کنند، که یکی از نمونه های خوش اخلاق بودن گشاده رو بودن و با چهره بشاش با مردم برخورد کردن است، و در روایات به تعبیرات زیر از آن نام برده شده است:
خصلت مؤمن،[2] خصلت آزادگان و کریمان، اول نیکوئی، خاموش کننده آتش دشمنی، رشته دوستی، سبب انس و الفت، و مثل مهمان کردن است؛ یعنی خوشرویی ثواب مهمانی دادن را دارد.[3]
صفت دیگری که در آموزه های دینی به آن سفارش شده است؛ این است که مؤمن اندوه و مصائب خود را در دل نگه دارد و از دیگران مخفی کند. رعایت این امر آثار فراوانی دارد؛ از جمله: امام باقر (ع)می فرماید: چهار چیز از گنج های گران بها است: پنهان داشتن حاجت و نیاز، پنهان داشتن صدقه، پنهان داشتن بیماری، پنهان داشتن مصیبت و گرفتاری.[4]
گفتنی است طرح این موضوع، یعنی مطلع ساختن همسر از حزن و اندوه درونی، بستگی به نوع ارتباط و علاقه آنان به یکدیگر دارد، زن و شوهر هر اندازه از نظر اعتقادی و اخلاقی به هم نزدیک تر باشند، به همان میزان اطلاع داشتن از مشکلات هم مفیدتر است؛ زیرا از آن جا که آنان شریک زندگی هم هستند می توانند به کمک هم، کاستی های زندگی را بر طرف کنند و زندگیشان شیرین تر شود.
مطلع کردن همسر متعهد و آشنا به وظایف اسلامی از مشکلات زندگی، سبب استحکام خانواده و ثمره آن رضایت پروردگار و دخول در بهشت است. در این زمینه به این روایت توجه نمایید: مردی به محضر پیغمبر (ص) آمد و گفت: یا رسول اللَّه! همسری دارم که چون به خانه می روم به پیشوازم می‌آید و وقتی بیرون می روم بدرقه‌ام می‌نماید، و اگر مرا غصه‌دار بیند؛ می‌گوید: غم مخور، اگر غم روزی می‌خوری؛ خداوند آن را به عهده گرفته، و اگر برای آخرت غم داری و فکر می کنی، خداوند بر فکر و غم تو بیفزاید، پیغمبر (ص)، فرمود: او را بشارت بهشت ده، و به وی بگو که تو یکی از کارگزاران خداوند هستی و در هر روز پاداش هفتاد شهید برای تو خواهد بود.[5]

پی نوشتها:
[1]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 67، ص 371، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ه ق.
[2]. همان، ج 64، ص 305.
[3]. آمدی، عبد الواحد، غرر الحکم، ج 1، ص 434، انتشارات دفتر تبلیغات، قم، 1366 ه ش.
[4]. بحار الانوار، ج 75، ص 175.
[5]. طبرسی، حسن بن الفضل، مکارم الاخلاق، ج 1، ص 200، انتشارات شریف رضی، قم، 1412 ه ق.
منبع: www.islamquest.net





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین