واژه (کل شیء) در آیه مورد پرسش، هر چند به معنای (هر چیز) است؛ اما دلیلی نداریم که معنای گسترده ای داشته باشد و شامل ملائکه شده و آنها هم دارای زوجین (دو جنس نر و ماده [1] و یا دو صنف [2] ) به علاوه دلایلی بر خلاف آن داریم؛ مانند این که: 1. چون ملائکه از عالم مجرّدات هستند، [3] نر و مادّه نداشته و تولید و تناسل در آنها نیست. [4] 2. امام صادق (ع) می فرماید: (ملائکه‌ آب و طعام نمی‌خورند، و ازدواج‌ ندارند، و تنها با نسیم عرش، زنده‌اند). [5] 3. در (کل شیء )، معنای گسترده ای نهفته نیست، که شامل هر چیزی بدون استثنا بشود، بلکه از باب حمل حکم اکثریّت بر کلّ می ‌باشد. [6] 4. ( کل شیء )؛ یعنی (من کل شی‌ء من الحیوان)‌؛ [7] به این بیان که، خداوند از هر حیوان (چه انسان که حیوان ناطق بوده و چه حیوانات دیگر) نر و مادّه آفرید. پس، با توجه به دلایل ذکر شده، یک نوع تناسبی در (کل شی ء) لحاظ شده است و نمی توان گفت زندگی ملائکه نیز مانند انسان ها و حیوانات بوده، و با هم ازدواج می کنند. پی نوشتها: [1] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 22، ص 376، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374 ش. [2] . طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، با مقدمه بلاغی، محمد جواد، ج 9، ص 242، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372ش. [3] . islamquest.net/fa/archive/question/1654 . [4] . طیب، سید عبد الحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج 10، ص 7، انتشارات اسلام، تهران، چاپ دوم، 1378ش. [5] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 56، ص 174، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404ق؛ قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج 2، ص 206، مؤسسه دار الکتاب، قم، 1404ق. [6] . گنابادی، سلطان محمد، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة، ج 4، ص 115، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ دوم، 1408ق. [7] . زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج 4، ص 404، دار الکتاب العربی، بیروت، چاپ سوم، 1407ق. منبع: www.islamquest.net
آیا آیه «وَمِن کُلِّ شَیْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَیْنِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ»، شامل همه مخلوقات، حتّی ملائکه نیز می شود؟
واژه (کل شیء) در آیه مورد پرسش، هر چند به معنای (هر چیز) است؛ اما دلیلی نداریم که معنای گسترده ای داشته باشد و شامل ملائکه شده و آنها هم دارای زوجین (دو جنس نر و ماده [1] و یا دو صنف [2] ) به علاوه دلایلی بر خلاف آن داریم؛ مانند این که:
1. چون ملائکه از عالم مجرّدات هستند، [3] نر و مادّه نداشته و تولید و تناسل در آنها نیست. [4]
2. امام صادق (ع) می فرماید: (ملائکه آب و طعام نمیخورند، و ازدواج ندارند، و تنها با نسیم عرش، زندهاند). [5]
3. در (کل شیء )، معنای گسترده ای نهفته نیست، که شامل هر چیزی بدون استثنا بشود، بلکه از باب حمل حکم اکثریّت بر کلّ می باشد. [6]
4. ( کل شیء )؛ یعنی (من کل شیء من الحیوان)؛ [7] به این بیان که، خداوند از هر حیوان (چه انسان که حیوان ناطق بوده و چه حیوانات دیگر) نر و مادّه آفرید.
پس، با توجه به دلایل ذکر شده، یک نوع تناسبی در (کل شی ء) لحاظ شده است و نمی توان گفت زندگی ملائکه نیز مانند انسان ها و حیوانات بوده، و با هم ازدواج می کنند.
پی نوشتها:
[1] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 22، ص 376، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374 ش.
[2] . طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، با مقدمه بلاغی، محمد جواد، ج 9، ص 242، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372ش.
[3] . islamquest.net/fa/archive/question/1654 .
[4] . طیب، سید عبد الحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج 10، ص 7، انتشارات اسلام، تهران، چاپ دوم، 1378ش.
[5] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 56، ص 174، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404ق؛ قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج 2، ص 206، مؤسسه دار الکتاب، قم، 1404ق.
[6] . گنابادی، سلطان محمد، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة، ج 4، ص 115، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ دوم، 1408ق.
[7] . زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج 4، ص 404، دار الکتاب العربی، بیروت، چاپ سوم، 1407ق.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] آیا آیه (وَمِن کُلِّ شَیْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَیْنِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ)، شامل همه مخلوقات، حتّی ملائکه نیز می شود؟
- [سایر] ترجمه و تفسیر آیه «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فی کَبَدٍ» چیست؟
- [سایر] در آیه «وَمَنْْ یُشْرِکْ بِاللّهِ فَکَاَ نَّما خَرّ مِنَ الَّسّماءِ...» چه تشبیهاتی وجود دارد؟
- [سایر] شما می گوئید روح انسان مجرّد است و فانی نمی شود، پس چگونه با آیه «کُلُّ شَیء هالِک اِلاّ وَجْهَهُ » (قصص/88) سازش پیدا می کند؟
- [سایر] صفت و ویژگی «قوی» برای خدا چه تفاوتی با همین ویژگی در مخلوقات دارد؟
- [سایر] مراد از «وحی» و «امر آسمانها» در آیه 12 سوره فصلت چیست؟
- [سایر] مراد از «وحی» و «امر آسمانها» در آیه 12 سوره فصلت چیست؟
- [سایر] در سوره «الرحمن» چرا آیه «فبایّ الاء ربکما تکذبان» تکرار شده است؟
- [سایر] آیا منظور از «یُطَهِّرَکُمْ» در آیه تطهیر،«اذهاب رجس» است؟
- [سایر] چرا در آیۀ 3 از سورۀ تحریم، صیغۀ «نبّأها» مقدم بر «أنبأک» آمده و سپس کلمۀ «نبّأنی» تکرار شده است؟