یکی از اسمهای قیامت، (ساعة) است که در قرآن کریم 43 مرتبه از قیامت به نام (ساعة)، تعبیر و یاد شده است.[1] یکی از آن موارد؛ آیه شریفه (إِنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ أَکادُ أُخْفِیها لِتُجْزَی‌ کلُ‌ُّ نَفْسِ بِمَا تَسْعَی)[2] است که منظور از (ساعة)، قیامت است. بسیاری از علمای تفسیر به استناد روایتی از امام صادق(ع)[3] میگویند: جمله (اکاد اخفیها) یک نوع مبالغه است و مفهومش این است که: (تاریخ شروع رستاخیز آن قدر مخفی و پنهان است که حتی نزدیک است من از خودم نیز آنرا پنهان دارم).[4] بنابراین معنای آیه این است: ای موسی! قیامت به طور حتم و قطع خواهد آمد، اما من آمدن آن را مخفی و پنهان میدارم و به احدی حتی پیامبران بزرگم نخواهم گفت، تا ببینم چه کسی به واقع شدن قیامت که از نظرش غائب و مخفی است ایمان و آمادگی خواهد داشت. و چه کسی به آمدن آن ایمان و آمادگی ندارد، و هر کدام را به جزای خودشان برسانم.[5] به دیگر سخن؛ علت پنهان داشتن قیامت، این است که؛ خداوند میخواهد مخلصین از غیر مخلصین جدا شده و شناخته شوند و هر کسی را به تلاش و کوششهایش پاداش دهد.[6] از سوی دیگر چون وقت آن دقیقاً معلوم نیست و در هر زمانی محتمل است نتیجهاش حالت آماده باش دائمی و یا پذیرش سریع برنامههای تربیتی است.[7] پی نوشتها: [1]. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، ج 12، ص 75، انتشارات فرهنگ اسلامی، قم، چاپ دوم، 1365ش. [2]. طه، 15: (به طور قطع رستاخیز خواهد آمد! میخواهم آن را پنهان کنم، تا هرکس در برابر سعی و کوشش خود، جزا داده شود). [3]. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 13، ص 89، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق. [4]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تحقیق: موسوی جزایری، سید طیب، ج 2، ص 60، دار الکتاب، قم، چاپ چهارم، 1367ش؛ طبرسی فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: بلاغی، محمد جواد، ج 7، ص 11، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372ش؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 13، ص 170، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374 ش؛ بانوی اصفهانی، سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، ج 8، ص 162 - 163، نهضت زنان مسلمان، تهران،1361ش. [5]. نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، ج 11، ص 283، انتشارات کتابفروشی اسلامیة، تهران، چاپ اول، 1398ق. [6]. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 14، ص 142، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1417ق. [7]. تفسیر نمونه، ج 13، ص 171. منبع: www.islamquest.net
تفسیر آیه «إِنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ أَکادُ أُخْفِیها» چیست؟
یکی از اسمهای قیامت، (ساعة) است که در قرآن کریم 43 مرتبه از قیامت به نام (ساعة)، تعبیر و یاد شده است.[1] یکی از آن موارد؛ آیه شریفه (إِنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ أَکادُ أُخْفِیها لِتُجْزَی کلُُّ نَفْسِ بِمَا تَسْعَی)[2] است که منظور از (ساعة)، قیامت است.
بسیاری از علمای تفسیر به استناد روایتی از امام صادق(ع)[3] میگویند: جمله (اکاد اخفیها) یک نوع مبالغه است و مفهومش این است که: (تاریخ شروع رستاخیز آن قدر مخفی و پنهان است که حتی نزدیک است من از خودم نیز آنرا پنهان دارم).[4]
بنابراین معنای آیه این است: ای موسی! قیامت به طور حتم و قطع خواهد آمد، اما من آمدن آن را مخفی و پنهان میدارم و به احدی حتی پیامبران بزرگم نخواهم گفت، تا ببینم چه کسی به واقع شدن قیامت که از نظرش غائب و مخفی است ایمان و آمادگی خواهد داشت. و چه کسی به آمدن آن ایمان و آمادگی ندارد، و هر کدام را به جزای خودشان برسانم.[5]
به دیگر سخن؛ علت پنهان داشتن قیامت، این است که؛ خداوند میخواهد مخلصین از غیر مخلصین جدا شده و شناخته شوند و هر کسی را به تلاش و کوششهایش پاداش دهد.[6]
از سوی دیگر چون وقت آن دقیقاً معلوم نیست و در هر زمانی محتمل است نتیجهاش حالت آماده باش دائمی و یا پذیرش سریع برنامههای تربیتی است.[7]
پی نوشتها:
[1]. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، ج 12، ص 75، انتشارات فرهنگ اسلامی، قم، چاپ دوم، 1365ش.
[2]. طه، 15: (به طور قطع رستاخیز خواهد آمد! میخواهم آن را پنهان کنم، تا هرکس در برابر سعی و کوشش خود، جزا داده شود).
[3]. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 13، ص 89، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
[4]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تحقیق: موسوی جزایری، سید طیب، ج 2، ص 60، دار الکتاب، قم، چاپ چهارم، 1367ش؛ طبرسی فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: بلاغی، محمد جواد، ج 7، ص 11، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372ش؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 13، ص 170، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374 ش؛ بانوی اصفهانی، سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، ج 8، ص 162 - 163، نهضت زنان مسلمان، تهران،1361ش.
[5]. نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، ج 11، ص 283، انتشارات کتابفروشی اسلامیة، تهران، چاپ اول، 1398ق.
[6]. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 14، ص 142، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1417ق.
[7]. تفسیر نمونه، ج 13، ص 171.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] تفسیر آیه «إِنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ أَکادُ أُخْفِیها» چیست؟
- [سایر] تفسیر آیه 26 سوره «صاد» چیست؟
- [سایر] تفسیر «لا تجعلوا دعاء الرسول»، «یتسللون منکم لواذا» و «فلیحذر الذین»، در آیه 63 سوره نور چیست؟
- [سایر] تفسیر و شأن نزول آیه 121 بقره چیست؟ منظور از «تلاوت شایسته قرآن» چیست؟
- [سایر] لطفاً تفسیر آیه: «یوم تبدل الارض غیر الارض» را بیان فرمایید.
- [سایر] ترجمه و تفسیر آیه «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فی کَبَدٍ» چیست؟
- [سایر] تفسیر آیه «ما یَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلاّ لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ» چیست؟
- [سایر] لطفاً تفسیر آیه: «یوم تبدل الارض غیر الارض» را بیان فرمایید.
- [سایر] تفسیر لفظ «کلمات» در آیه 109 سوره کهف چیست؟
- [سایر] شأن نزول و تفسیر آیه شریفه «وَ لا تَکُنْ لِلْخائِنینَ خَصیماً» از سوره نساء چیست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکة یس و الصافات و آیه الکرسی و آیه پنجاه و چهارم ازو سورة اعراف و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هر چه ازو قرآن ممکن بخوانند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سورههای مبارکه (یس) و (صافات) و (احزاب) و (آیة الکرسی) و دو آیه بعد آن تا (هُم فِیها خالِدون) و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه آیه آخر سوره بقره را بلکه هر چه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس، و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف یعنی آیه اِنَّ رَبَّکُمُ اللهُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ... و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله مظاهری] اگر آیه سجده را از کسی که قصد خواندن قرآن ندارد بشنود یا از رادیو و ضبط صوت و مانند اینها آیه سجده را بشنود، واجب است سجده کند.
- [آیت الله اردبیلی] جنب وقتی که دعای کمیل میخواند، نباید آیه (أفمن کان مؤمنا کمن کان فاسقا لا یستوون) را که آیه هجدهم سوره سجده میباشد، بخواند؛ ولی اگر آن را به قصد قرآن نخواند، اشکال ندارد، اگرچه نخواندن آن بهتر است.
- [امام خمینی] اگر آیه سجده را از کسی که قصد خواندن قرآن ندارد بشنود، یا از مثل گرامافون آیه سجده را بشنود، لازم نیست سجده نماید. ولی اگر از آلتی که صدای خود انسان را می رساند بشنود، واجب است سجده کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر دیوانه و یا کودک غیر بالغ آیه سجده را به قصد قرآن بخواند، چنانچه کسی به آن آیه گوش کند، باید سجده نماید؛ ولی اگر کسی آیه سجده را بدون آن که قصد خواندن قرآن داشته باشد، بخواند (مثل کسی که در خواب آن را میخواند)، با گوش دادن به آن، سجده واجب نمیشود؛ ولی اگر از چیزی مثل ضبط صوت و رادیو به آیه سجده گوش کند، احتیاطا لازم است سجده نماید و اگر از وسیلهای که صدای قاری را همزمان با قرائت او پخش میکند به آیه سجده گوش کند، واجب است سجده کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان از بچه غیر ممیز که خوب و بد را نمی فهمد یا از کسی که قصد خواندن قران ندارد یا مثلا از گرامافون یا نوار ضبط صوت ایه سجده را استماع کند سجده واجب نیست ولی اگر شخصی در ایستگاه رادیو ایه سجده را به قصد این که از قران است بخواند و انسان به وسیله رادیو گوش دهد سجده واجب است