تفسیر آیه «إِنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ أَکادُ أُخْفِیها» چیست؟
یکی از اسم‌های قیامت، (ساعة) است که در قرآن کریم 43 مرتبه از قیامت به نام (ساعة)، تعبیر و یاد شده است.[1] یکی از آن موارد؛ آیه شریفه (إِنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ أَکادُ أُخْفِیها لِتُجْزَی‌ کلُ‌ُّ نَفْسِ بِمَا تَسْعَی)[2] است که منظور از (ساعة)، قیامت است. بسیاری از علمای تفسیر به استناد روایتی از امام صادق(ع)[3] می‌گویند: جمله (اکاد اخفیها) یک نوع مبالغه است و مفهومش این است که: (تاریخ شروع رستاخیز آن قدر مخفی و پنهان است که حتی نزدیک است من از خودم نیز آن‌را پنهان دارم).[4] بنابراین معنای آیه این است: ای موسی! قیامت به طور حتم و قطع خواهد آمد، اما من آمدن آن را مخفی و پنهان می‌دارم و به احدی حتی پیامبران بزرگم نخواهم گفت، تا ببینم چه کسی به واقع شدن قیامت که از نظرش غائب و مخفی است ایمان و آمادگی خواهد داشت. و چه کسی به آمدن آن ایمان و آمادگی ندارد، و هر کدام را به جزای خودشان برسانم.[5] به دیگر سخن؛ علت پنهان داشتن قیامت، این است که؛ خداوند می‌خواهد مخلصین از غیر مخلصین جدا شده و شناخته شوند و هر کسی را به تلاش و کوشش‌هایش پاداش دهد.[6] از سوی دیگر چون وقت آن دقیقاً معلوم نیست و در هر زمانی محتمل است نتیجه‌اش حالت آماده باش دائمی و یا پذیرش سریع برنامه‌های تربیتی است.[7] پی نوشت: [1]. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، ج 12، ص 75، انتشارات فرهنگ اسلامی، قم، چاپ دوم، 1365ش. [2]. طه، 15: (به طور قطع رستاخیز خواهد آمد! می‌خواهم آن را پنهان کنم، تا هرکس در برابر سعی و کوشش خود، جزا داده شود). [3]. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 13، ص 89، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق. [4]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تحقیق: موسوی جزایری، سید طیب، ج 2، ص 60، دار الکتاب، قم، چاپ چهارم، 1367ش؛ طبرسی فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: بلاغی، محمد جواد، ج 7، ص 11، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372ش؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 13، ص 170، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374 ش؛ بانوی اصفهانی، سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، ج 8، ص 162 - 163، نهضت زنان مسلمان، تهران،1361ش. [5]. نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، ج 11، ص 283، انتشارات کتابفروشی اسلامیة، تهران، چاپ اول، 1398ق. [6]. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 14، ص 142، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1417ق. [7]. تفسیر نمونه، ج 13، ص 171. منبع: islamquest.net
عنوان سوال:

تفسیر آیه «إِنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ أَکادُ أُخْفِیها» چیست؟


پاسخ:

یکی از اسم‌های قیامت، (ساعة) است که در قرآن کریم 43 مرتبه از قیامت به نام (ساعة)، تعبیر و یاد شده است.[1] یکی از آن موارد؛ آیه شریفه (إِنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ أَکادُ أُخْفِیها لِتُجْزَی‌ کلُ‌ُّ نَفْسِ بِمَا تَسْعَی)[2] است که منظور از (ساعة)، قیامت است.
بسیاری از علمای تفسیر به استناد روایتی از امام صادق(ع)[3] می‌گویند: جمله (اکاد اخفیها) یک نوع مبالغه است و مفهومش این است که: (تاریخ شروع رستاخیز آن قدر مخفی و پنهان است که حتی نزدیک است من از خودم نیز آن‌را پنهان دارم).[4]
بنابراین معنای آیه این است: ای موسی! قیامت به طور حتم و قطع خواهد آمد، اما من آمدن آن را مخفی و پنهان می‌دارم و به احدی حتی پیامبران بزرگم نخواهم گفت، تا ببینم چه کسی به واقع شدن قیامت که از نظرش غائب و مخفی است ایمان و آمادگی خواهد داشت. و چه کسی به آمدن آن ایمان و آمادگی ندارد، و هر کدام را به جزای خودشان برسانم.[5]
به دیگر سخن؛ علت پنهان داشتن قیامت، این است که؛ خداوند می‌خواهد مخلصین از غیر مخلصین جدا شده و شناخته شوند و هر کسی را به تلاش و کوشش‌هایش پاداش دهد.[6]
از سوی دیگر چون وقت آن دقیقاً معلوم نیست و در هر زمانی محتمل است نتیجه‌اش حالت آماده باش دائمی و یا پذیرش سریع برنامه‌های تربیتی است.[7]
پی نوشت:
[1]. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، ج 12، ص 75، انتشارات فرهنگ اسلامی، قم، چاپ دوم، 1365ش.
[2]. طه، 15: (به طور قطع رستاخیز خواهد آمد! می‌خواهم آن را پنهان کنم، تا هرکس در برابر سعی و کوشش خود، جزا داده شود).
[3]. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 13، ص 89، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
[4]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تحقیق: موسوی جزایری، سید طیب، ج 2، ص 60، دار الکتاب، قم، چاپ چهارم، 1367ش؛ طبرسی فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: بلاغی، محمد جواد، ج 7، ص 11، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372ش؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 13، ص 170، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374 ش؛ بانوی اصفهانی، سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، ج 8، ص 162 - 163، نهضت زنان مسلمان، تهران،1361ش.
[5]. نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، ج 11، ص 283، انتشارات کتابفروشی اسلامیة، تهران، چاپ اول، 1398ق.
[6]. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 14، ص 142، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1417ق.
[7]. تفسیر نمونه، ج 13، ص 171.
منبع:
islamquest.net





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین