حیات
حیات مقابل ممات است. از آن به مناسبت در بسیاری از ابواب فقه نظیر طهارت، حج، وصیت، نکاح، استیلاد، اطعمه و اشربه، ارث و دیات سخن رفته است.
از نظر قرآن حیات انسان دارای چند مقطع است؟
قرآن کریم حیات انسان را دارای سه مقطع می داند: حیات دنیا، حیات برزخ و حیات پایدار قیامت. انسان وقتی زندگانی دنیا را رها کرد وارد مرحله آخرت می شود و جهان آخرت دو مقطع دارد: یکی برزخ و دیگری قیامت کبرا. گرچه در برخی آیات چنین به نظر می رسد که برزخ به حساب دنیا آمده است؛ نظیر: (قال کَم لَبِثْتُم فی الأرض عدد سنین) مؤمنون/112؛ [چند سال در زمین درنگ کردید.] این سؤالی است که در قیامت از کسی که برزخ را رها کرد و وارد صحنه معاد اکبر شد می شود. اما از برخی آیات بر می آید که حیات سه دوره دارد؛ مانند آیه ای که خدای سبحان در پاسخ منکران معاد فرموده است: (قُل الله یُحییکم ثُمّ یُمیتکم ثُمّ یَجمعکُم إلی یوم القیمة لا ریب فیه) جاثیه/26؛ [خداوند شما را نخست در حیات دنیا زنده کرده آن گاه از حیات دنیوی می میراند و وارد حیات برزخی می کند و سرانجام در قیامت شما را بدون شک گرد می‌آورد.] eporsesh.com
قرآن کریم حیات انسان را دارای سه مقطع می داند: حیات دنیا، حیات برزخ و حیات پایدار قیامت. انسان وقتی زندگانی دنیا را رها کرد وارد مرحله آخرت می شود و جهان آخرت دو مقطع دارد: یکی برزخ و دیگری قیامت کبرا. گرچه در برخی آیات چنین به نظر می رسد که برزخ به حساب دنیا آمده است؛ نظیر: (قال کَم لَبِثْتُم فی الأرض عدد سنین) مؤمنون/112؛ [چند سال در زمین درنگ کردید.] این سؤالی است که در قیامت از کسی که برزخ را رها کرد و وارد صحنه معاد اکبر شد می شود. اما از برخی آیات بر می آید که حیات سه دوره دارد؛ مانند آیه ای که خدای سبحان در پاسخ منکران معاد فرموده است: (قُل الله یُحییکم ثُمّ یُمیتکم ثُمّ یَجمعکُم إلی یوم القیمة لا ریب فیه) جاثیه/26؛ [خداوند شما را نخست در حیات دنیا زنده کرده آن گاه از حیات دنیوی می میراند و وارد حیات برزخی می کند و سرانجام در قیامت شما را بدون شک گرد می‌آورد.] eporsesh.com
پاسخ:
قرآن کریم حیات انسان را دارای سه مقطع می داند: حیات دنیا، حیات برزخ و حیات پایدار قیامت. انسان وقتی زندگانی دنیا را رها کرد وارد مرحله آخرت می شود و جهان آخرت دو مقطع دارد: یکی برزخ و دیگری قیامت کبرا. گرچه در برخی آیات چنین به نظر می رسد که برزخ به حساب دنیا آمده است؛ نظیر:
(قال کَم لَبِثْتُم فی الأرض عدد سنین) مؤمنون/112؛ [چند سال در زمین درنگ کردید.] این سؤالی است که در قیامت از کسی که برزخ را رها کرد و وارد صحنه معاد اکبر شد می شود. اما از برخی آیات بر می آید که حیات سه دوره دارد؛ مانند آیه ای که خدای سبحان در پاسخ منکران معاد فرموده است:
(قُل الله یُحییکم ثُمّ یُمیتکم ثُمّ یَجمعکُم إلی یوم القیمة لا ریب فیه) جاثیه/26؛ [خداوند شما را نخست در حیات دنیا زنده کرده آن گاه از حیات دنیوی می میراند و وارد حیات برزخی می کند و سرانجام در قیامت شما را بدون شک گرد می‌آورد.]
eporsesh.com
- [سایر] از دیدگاه قرآن انسان دارای چند حیات و چند مرگ است؟
- [سایر] حیات انسان دارای چه مراحلی است؟
- [سایر] آیا از نظر قرآن زن دارای عظمت اجتماعی است؟
- [سایر] چرا خداوند صفت حی(زنده) را برای خود ذکر نموده، در حالیکه حیات در مورد موجوداتی؛ مانند انسان و گیاه که دارای سیر تکاملی است به کار میرود؟
- [سایر] دین جامع و کامل از نظر قرآن کریم، دارای چه ویژگیهایی است؟
- [آیت الله خامنه ای] . پیوند اعضای حیوان به بدن انسان مانع ندارد ولی نماز خواندن با آن اشکال دارد مگر اینکه از قبیل چیزهایی باشد که دارای حیات است که با پیوند آن به بدن انسان حیات پیدا کند و جزو بدن انسان گردد و یا از حیوان حلال گوشت مذکی استفاده شده باشد.
- [سایر] ویژگیهای انسان از نظر قرآن چیست؟
- [سایر] جایگاه انسان از نظر قرآن کجاست؟
- [سایر] مفهوم حجاب چیست و از نظر قرآن و حدیث، حجاب و پوشش اسلامی دارای چه ابعاد و اقسامی است؟
- [سایر] در قرآن کریم آمده "کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ" که بر اساس آن انسان ها فانی هستند، ولی در جای دیگر داریم که یک بعد از وجود انسان روح است که بعد از مرگ به حیات ادامه می دهد. حال آیا انسان فانی است و روزی نابود می شود یا جاودان است و همیشه حیات دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر جزئی از حیوان نجس العین را به بدن انسان زنده وصل کنند در صورتی که بیمار مضطر به چنین عملی باشد مانعی ندارد و بعد از حلول حیات در آن، جزء بدن انسان محسوب می شود و طاهر است.
- [آیت الله بهجت] فقها حیات را شرط می دانند؛ یعنی می گویند برای ابتدای تقلید باید از مجتهد زنده تقلید کرد . اما اگر مرجع تقلید انسان از دنیا رفت ، در این که آیا می تواند بر تقلید او باقی بماند یا باید به مجتهد زنده مراجعه نماید، اختلاف است ؛ پس اگر کسی دراین مسأله مجتهد بود، طبق نظر خودش عمل می کند ؛ و گرنه طبق نظر مجتهد زنده اَعلَم عمل می نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر جزئی از اجزاء میته به ظاهر بدن انسان زنده وصل شود چنان چه حیات در آن حلول کند، جزء بدن او محسوب است، و قبل از حلول حیات چون مضطر است در حمل آن، در حال نماز احکام ضرورت بر آن جاری است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان وصیّت کند که چیزی به کسی بدهند، در صورتی آن کس مالک آن چیز می‌شود که آن را قبول کند، اگرچه قبول در حالِ حیات وصیّت کننده باشد.
- [آیت الله مظاهری] انسان میتواند عضوی از اعضای خود، نظیر کلیه یا چشم و مانند اینها را در حال حیات بفروشد، چنانکه میتواند پول بگیرد و اجازه قطع عضوی از اعضای خود را پس از مرگ بدهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] چیزی که از میّت جدا می‌شود، اگرچه مو وناخن ودندانش باشد، باید با او دفن شود ودفن ناخن ودندانی که در حال حیات از انسان جدا می‌شود مستحبّ است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . چیزی که از میت جدا می شود اگر چه مو و ناخن و دندانش باشد بنابر احتیاط باید با او دفن شود و دفن ناخن و دندانی که در حال حیات از انسان جدا می شود، مستحب است.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است انسان کفن خود را تهیه کند و هرگاه به ان نظر کند ماجور است
- [آیت الله فاضل لنکرانی] باید از دادن قرآن به کافر خودداری کنند، و اگر قرآن در دست اوست در صورت امکان از او بگیرند ولی چنانچه مقصود از دادن قرآن و یا داشتن قرآن تحقیق و مطالعه در دین باشد و نیز انسان بداند که کافری که محکوم به نجاست است با دست تر قرآن را لمس نمی کند اشکالی ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] (نذر) آن است که انسان ملتزم شود کار خیری را برای خدا بجا آورد یا کاری را که انجام ندادن آن بهتر است، برای خدا ترک نماید و بنابر این متعلّق نذر باید دارای (رجحان) باشد، یعنی فعل یا ترک فعلی که نذر شده، شرعا دارای مزیّت باشد.