زن
زن مقابل مرد است.
آیا از نظر قرآن زن دارای عظمت اجتماعی است؟
قرآن درباره عظمت اجتماعی زن می‌فرماید: ) یا أیّها الّذین آمنوا لا یحلّ لکم أن ترثوا النساء کرهاً ولا تعضلوهُنّ لتذهبوا ببعض ما آتیتموهنّ الّا أن یأتین ‌بفاحشة مبیّنة وعاشروهنّ بالمعروف فانْ کرهتموهنّ فعسی أن تکرهوا شیئاً ویجعل اللَّه فیه خیراً کثیراً)(1).‌ در بخش مسائل اجتماعی، قرآن ما را متوجه کرده و می‌فرماید: با زنها معاشرت نیک داشته باشید و زن ‌را چون مرد در مجامعتان راه دهید و اگر خوش‌آیندتان نیست که آنها در مجامعتان شرکت کنند، این کار ‌ناخوشایند را بکنید چراکه ممکن است خیر فراوانی در این کار باشد و شما ندانید (وعاشروهنّ بالمعروف) ‌این معاشرت، اختصاصی به مسائل خانوادگی ندارد. گاهی تعصب جاهلی یا رواج فرهنگ ناصواب یا تعصّب ‌خام و مانند آن، به مرد این چنین تلقین می‌کند که تو نمی‌توانی با زن در یک مؤسسه همکاری کنی یا زن در ‌جامعه نمی‌تواند حضور فعال داشته باشد.‌ قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید: این گونه از تعصّبات و رسومات جاهلی را که فرهنگ باطل است ‌بزدایید (وعاشروهنّ بالمعروف واِن کرهتموهنّ) اگر خوشتان نمی‌آید که آنها مانند شما سمتی داشته باشند ‌و در جامعه و صحنه سیاست و صحنه درمان و پزشکی و صحنه فرهنگ و تدریس حضور داشته باشند، این امر ‌را تحمّل کنید شاید خیر فراوانی در این کار باشد و شما نمی‌دانید. چیزی را که عقل به رسمیّت می‌شناسد و پیش وحی و صاحب شریعت به رسمیّت شناخته شده، ‌معروف است، و چیزی را که عقل و دین به رسمیّت نمی‌شناسد، منکر و ناشناخته است، قرآن می‌فرماید: با ‌صنف زن طوری رفتار کنید که عقل و شرع آن را به رسمیّت می‌شناسد. این قشر عظیم را منزوی نکرده و با ‌آنها بدرفتاری نکنید. سپس می‌فرماید: (واِن کرهتموهنّ) اگر نمی‌پسندید که زنها از حیات اجتماعی صحیح وسالمی ‌برخوردار باشند بدانید که این کراهتتان نارواست، در آیه: (فعسی أن تکرهوا شیئاً ویجعل اللَّه فیه خیراً کثیراً) ‌جمله (ویجعل اللَّه فیه خیراً کثیراً) از تعبیری که در آیه جهاد آمده مهم‌تر است، چون جهاد و دفاع امری ‌موقتی است، و لذا می‌فرماید: (وعسی أن تکرهوا شیئاً وهو خیر لکم وعسی أن تحبّوا شیئاً وهو شرٌّ لکم) ‌اما حضور زن در صحنه، هر روز و همیشگی است و همین حیات اجتماعی زن است که می‌تواند در مسأله ‌جهاد و دفاع سهم مؤثری را ایفا کند.‌ ‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 394 395.)‌ ‌(1)سوره نساء، آیه 19.‌
قرآن درباره عظمت اجتماعی زن می‌فرماید: ) یا أیّها الّذین آمنوا لا یحلّ لکم أن ترثوا النساء کرهاً ولا تعضلوهُنّ لتذهبوا ببعض ما آتیتموهنّ الّا أن یأتین ‌بفاحشة مبیّنة وعاشروهنّ بالمعروف فانْ کرهتموهنّ فعسی أن تکرهوا شیئاً ویجعل اللَّه فیه خیراً کثیراً)(1).‌ در بخش مسائل اجتماعی، قرآن ما را متوجه کرده و می‌فرماید: با زنها معاشرت نیک داشته باشید و زن ‌را چون مرد در مجامعتان راه دهید و اگر خوش‌آیندتان نیست که آنها در مجامعتان شرکت کنند، این کار ‌ناخوشایند را بکنید چراکه ممکن است خیر فراوانی در این کار باشد و شما ندانید (وعاشروهنّ بالمعروف) ‌این معاشرت، اختصاصی به مسائل خانوادگی ندارد. گاهی تعصب جاهلی یا رواج فرهنگ ناصواب یا تعصّب ‌خام و مانند آن، به مرد این چنین تلقین می‌کند که تو نمی‌توانی با زن در یک مؤسسه همکاری کنی یا زن در ‌جامعه نمی‌تواند حضور فعال داشته باشد.‌ قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید: این گونه از تعصّبات و رسومات جاهلی را که فرهنگ باطل است ‌بزدایید (وعاشروهنّ بالمعروف واِن کرهتموهنّ) اگر خوشتان نمی‌آید که آنها مانند شما سمتی داشته باشند ‌و در جامعه و صحنه سیاست و صحنه درمان و پزشکی و صحنه فرهنگ و تدریس حضور داشته باشند، این امر ‌را تحمّل کنید شاید خیر فراوانی در این کار باشد و شما نمی‌دانید. چیزی را که عقل به رسمیّت می‌شناسد و پیش وحی و صاحب شریعت به رسمیّت شناخته شده، ‌معروف است، و چیزی را که عقل و دین به رسمیّت نمی‌شناسد، منکر و ناشناخته است، قرآن می‌فرماید: با ‌صنف زن طوری رفتار کنید که عقل و شرع آن را به رسمیّت می‌شناسد. این قشر عظیم را منزوی نکرده و با ‌آنها بدرفتاری نکنید. سپس می‌فرماید: (واِن کرهتموهنّ) اگر نمی‌پسندید که زنها از حیات اجتماعی صحیح وسالمی ‌برخوردار باشند بدانید که این کراهتتان نارواست، در آیه: (فعسی أن تکرهوا شیئاً ویجعل اللَّه فیه خیراً کثیراً) ‌جمله (ویجعل اللَّه فیه خیراً کثیراً) از تعبیری که در آیه جهاد آمده مهم‌تر است، چون جهاد و دفاع امری ‌موقتی است، و لذا می‌فرماید: (وعسی أن تکرهوا شیئاً وهو خیر لکم وعسی أن تحبّوا شیئاً وهو شرٌّ لکم) ‌اما حضور زن در صحنه، هر روز و همیشگی است و همین حیات اجتماعی زن است که می‌تواند در مسأله ‌جهاد و دفاع سهم مؤثری را ایفا کند.‌ ‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 394 395.)‌ ‌(1)سوره نساء، آیه 19.‌
پاسخ:
قرآن درباره عظمت اجتماعی زن می‌فرماید:
) یا أیّها الّذین آمنوا لا یحلّ لکم أن ترثوا النساء کرهاً ولا تعضلوهُنّ لتذهبوا ببعض ما آتیتموهنّ الّا أن یأتین بفاحشة مبیّنة وعاشروهنّ بالمعروف فانْ کرهتموهنّ فعسی أن تکرهوا شیئاً ویجعل اللَّه فیه خیراً کثیراً)(1).
در بخش مسائل اجتماعی، قرآن ما را متوجه کرده و می‌فرماید: با زنها معاشرت نیک داشته باشید و زن را چون مرد در مجامعتان راه دهید و اگر خوش‌آیندتان نیست که آنها در مجامعتان شرکت کنند، این کار ناخوشایند را بکنید چراکه ممکن است خیر فراوانی در این کار باشد و شما ندانید (وعاشروهنّ بالمعروف) این معاشرت، اختصاصی به مسائل خانوادگی ندارد. گاهی تعصب جاهلی یا رواج فرهنگ ناصواب یا تعصّب خام و مانند آن، به مرد این چنین تلقین می‌کند که تو نمی‌توانی با زن در یک مؤسسه همکاری کنی یا زن در جامعه نمی‌تواند حضور فعال داشته باشد.
قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید: این گونه از تعصّبات و رسومات جاهلی را که فرهنگ باطل است بزدایید (وعاشروهنّ بالمعروف واِن کرهتموهنّ) اگر خوشتان نمی‌آید که آنها مانند شما سمتی داشته باشند و در جامعه و صحنه سیاست و صحنه درمان و پزشکی و صحنه فرهنگ و تدریس حضور داشته باشند، این امر را تحمّل کنید شاید خیر فراوانی در این کار باشد و شما نمی‌دانید.
چیزی را که عقل به رسمیّت می‌شناسد و پیش وحی و صاحب شریعت به رسمیّت شناخته شده، معروف است، و چیزی را که عقل و دین به رسمیّت نمی‌شناسد، منکر و ناشناخته است، قرآن می‌فرماید: با صنف زن طوری رفتار کنید که عقل و شرع آن را به رسمیّت می‌شناسد. این قشر عظیم را منزوی نکرده و با آنها بدرفتاری نکنید.
سپس می‌فرماید: (واِن کرهتموهنّ) اگر نمی‌پسندید که زنها از حیات اجتماعی صحیح وسالمی برخوردار باشند بدانید که این کراهتتان نارواست، در آیه: (فعسی أن تکرهوا شیئاً ویجعل اللَّه فیه خیراً کثیراً) جمله (ویجعل اللَّه فیه خیراً کثیراً) از تعبیری که در آیه جهاد آمده مهم‌تر است، چون جهاد و دفاع امری موقتی است، و لذا می‌فرماید: (وعسی أن تکرهوا شیئاً وهو خیر لکم وعسی أن تحبّوا شیئاً وهو شرٌّ لکم) اما حضور زن در صحنه، هر روز و همیشگی است و همین حیات اجتماعی زن است که می‌تواند در مسأله جهاد و دفاع سهم مؤثری را ایفا کند.
( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 394 395.)
(1)سوره نساء، آیه 19.
- [سایر] اعجاز قرآن از نظر بیان عظمت قدرت خدا چگونه است؟
- [سایر] از نظر قرآن حیات انسان دارای چند مقطع است؟
- [سایر] بهترین معرفی از قرآن و عظمت آن چیست؟
- [سایر] دانشمندان غربی درباره عظمت قرآن ما مسلمانان چه نظری دارند؟ لطفاً چند نظریه بیان کنید.
- [سایر] خداوند از عظمت پیامبر(ص) در قرآن چگونه یاد کرده است؟
- [سایر] خداوند از عظمت پیامبراکرم(ص) در قرآن چگونه یاد کرده است؟
- [سایر] دین جامع و کامل از نظر قرآن کریم، دارای چه ویژگیهایی است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر زنی دارای عادت ماهانه حیض باشد، آیا قرآن خواندن برای آن زن جایز است؟
- [سایر] نظر قرآن درباره استقلال اقتصادی زن چیست؟
- [سایر] مفهوم حجاب چیست و از نظر قرآن و حدیث، حجاب و پوشش اسلامی دارای چه ابعاد و اقسامی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] 9 برای جلوگیری از انعقاد نطفه هر وسیله مشروعی که بی ضرر باشد و باعث نقص مرد یا زن نشود یعنی مرد یا زن برای همیشه از قابلیت تولید مثل ساقط نگردند، ذاتاً مجاز است; ولی اگر مستلزم نظر و لمس نامشروع می باشد، تنها در صورت ضرورت فردی یا اجتماعی جایز است.
- [آیت الله اردبیلی] یادگرفتن و یاددادن علوم و صنایعی که مورد نیاز مردم است و موجب عظمت و قدرت مسلمانان در برابر کفّار می‌باشد، بر همه افراد واجب کفایی است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . دانش آموزان و دانشجوها در هر رشته ای از علوم مباحه اگر غرضشان از تحصیل، خدمت به جامعه و ازدیاد عظمت اسلام و رفع حاجت مسلمانان از بیگانگان باشد، اجر و ثواب بسیار دارند.
- [آیت الله اردبیلی] کفن زن بر عهده شوهر است، اگرچه خود زن دارای اموال باشد و همچنین اگر زن را به شرحی که در کتاب طلاق گفته می‌شود طلاق رجعی بدهند و پیش از تمام شدن عدّه بمیرد، بنابر احتیاط واجب شوهر باید کفن او را بدهد، و چنانچه شوهر بالغ نباشد یا دیوانه باشد، ولیّ شوهر باید از مال او کفن زن را بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] تقلّب در امتحانات و نیز در استخدام جایز نیست. همچنین کسی که به نظر خودش صلاحیّت مسئولیّت و شغلی را ندارد، نباید آن را تقبّل نماید، هر چند دیگران او را دارای صلاحیت و شرایط لازم بدانند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] 44 شخصیتهای حقیقی و حقوقی هر دو مالک می شوند و می توانند طرف معامله واقع گردند، بنابراین هر مؤسسه خیریه یا انتفاعی که تأسیس گردد و دارای شخصیت حقوقی شود، با اشخاص حقیقی از این نظر تفاوت نمی کند.
- [آیت الله اردبیلی] ظاهر کردن هر آنچه در نظر عرف زینت و آرایش برای زن محسوب می‌شود، در برابر مرد نامحرم جایز نیست.
- [آیت الله سیستانی] صحت طلاق، از نظر فقه امامیه، شرایطی دارد که از نظر دیگر مذاهب اسلامی، هیچیک یا برخی از آنها در صحت طلاق معتبر نیست، لذا اگر شخص غیر امامی زن خود را به گونه‌ای طلاق دهد که از نظر مذهبش صحیح و از نظر مذهب ما فاسد است، برای پیرو مذهب امامیه بنا به الزام طرف طبق احکام مذهبش جایز است که پس از انقضای عدّه آن زن در صورتی که از کسانی باشد که طبق مذهبشان عدّه دارد با او ازدواج کند. همچنین در صورتی که زن مطلقه از امامیه باشد، می‌تواند با دیگری، ازدواج نماید. برخی شرایط صحت طلاق از نظر امامیه، که از نظر دیگر مذاهب هیچیک، یا برخی از آنها معتبر نیست، عبارتند از: 1 طلاق در پاکی زن که در آن نزدیکی صورت نگرفته باشد. 2 طلاق قطعی باشد و بر چیزی معلّق نباشد. 3 طلاق با گفتار باشد، نه نوشتار. 4 طلاق از سر اختیار باشد، نه اجباری. 5 طلاق، با حضور دو شاهد عادل باشد.
- [آیت الله مظاهری] خوابیدن دو مرد یا دو زن در یک رختخواب، اگر شهوتانگیز یا مفسده انگیز و یا دارای احتمال مفسده باشد حرام است، و اگر چنین نباشد، سزاوار نیست مخصوصاً دو جوان در یک بستر استراحت کنند.
- [آیت الله مظاهری] اختلاط زن و مرد اگر شهوتانگیز و یا موجب مفسده و یا دارای احتمال مفسده باشد حرام است، و اگر چنین نباشد، گرچه حرام نیست، ولی جدابودن از یکدیگر در همه جا بسیار شایسته است.