در آیه43 سوره نور می خوانیم (اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللهَ یُزْجی سَحاباً ثُمَّ یُؤَلِفُ بَیْنَهُ ثُمَّ یَجْعَلْهُ رُکاماً فَتَری الْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلالِهِ وَیُنَزِّلِ مِنَ السَّماءِ مِنْ جِبالٍ فیها مِنْ بَرَدٍ فَیُصیبُ بِهِ مَنْ یَشاءُ وَیَصْرِفُهُ عَمَّنْ یَشاءُ یَکادُ سَنا بَرْقِهِ یذهب بِالْاَبْصارِ) [آیا ندیدی که خداوند ابرهایی را به آرامی می راند، سپس میان آنها پیوندی می دهد و بعد آن را متراکم می سازد در این حال دانه های باران را می بینی که از لابلای آن خارج می شود و از آسمان از کوههایی که در آن است دانه های تگرگ نازل می کند، و هر کس را بخواهد به وسیله آن زیان می رساند و از هر کس بخواهد زیان را دفع می کند، نزدیک است پرتو برق آن (ابرها) چشمها را ببرد.]
در این آیه تعبیرات مختلفی است که در گذشته، دقیقاً معلوم نبوده است.
(یُزْجی) از ماده (اِزْجاء) در اصل به معنی هل دادن یا راندن ملایم و آرام است، و راغب در مفردات می گوید (تَزْجِیَه) به معنی راندن برای مرتب و ردیف ساختن است، و قرآن مجید در مورد حرکت کشتیها به وسیله بادها در دریا این واژه را به کار برده است. (اسراء/66)
(رُکام) (بر وزن غلام) به معنی اشیایی است که روی هم متراکم شده است.
(وَدْق) (بر وزن شرق) به عقیده جمعی از مفسران به معنی دانه های باران و به عقیده بعضی دیگر، به معنی برق است.
(بَرَد) (بر وزن سبد) تگرگ و دانه های یخ بسته باران است و در اصل از ماده بَرْد (بر وزن سرد) به معنی سردی و برودت است، و چون دانه های تگرگ هم خودش سرد است و هم مایه برودت و سردی زمین می شود، این واژه بر آن اطلاق شده است.
(جِبال) جمع جَبَل، به گفته (معجم مقاییس اللّغة) به معنی تجمع شیء توأم با ارتفاع است، همین معنی در (التحقیق) نیز آمده است. بنابراین جبل، تنها به معنی کوههای سنگ و شن نیست، بلکه هر توده عظیم به هم انباشته مرتفع را در زبان عرب، جبل می گویند.
با توجه به آنچه گفته شد به آیه باز می گردیم، آیه فوق می گوید خداوند از کوههایی که در آسمان است دانه های تگرگ نازل می کند.
هیچکس در آن عصر و زمان به دقت نمی دانست که ابرها در آسمان به صورت کوههایی است، با ارتفاعات متفاوت که ما قاعده آن را می بینیم، زیرا، تمام ابرها را به صورت یک صفحه گسترده در آسمان مشاهده می کنیم، اما هنگامی که با هواپیما، به فراز ابرها برویم، ابرها را به صورت کوهها و درّه ها و پستیها و بلندیهایی مانند آنچه در سطح زمین مشاهده می نماییم و به تعبیر دیگر سطح بالای ابرها هرگز صاف نیست و همانند سطح زمین دارای ناهمواریهای فراوان، و در بسیاری از موارد به صورت کوه روی هم انباشته شده است.
این نکته دقیق را که بر اثر پیشرفت علوم به اثبات رسیده نیز می توان بر این معنی افزود تا مفهوم جبال (کوهها) در آیه روشنتر شود.از اینجا روشن می شود که به وجود آمدن تگرگهای درشت و سنگین در صورتی امکان پذیر است که کوههای ابر بر فراز آن، متراکم گردند تا هنگامی که بادهای شدید دانه یخ زده تگرگ را به میان آن پرتاب می کنند مقدار بیشتری آب به خود جذب کند و سنگین شود. به این ترتیب کوههای ابر، منبع قابل ملاحظه ای برای تکوّن تگرگهای درشت که در آیه به آن اشاره شده محسوب می شود.
و اگر این کوهها همان توده های ذرات یخ بوده باشد مسأله روشنتر می گردد.
تنها سؤالی که در اینجا باقی می ماند این است که چرا قرآن مجید روی سخن را در اینجا به پیامبر (ص) کرده و می گوید (اَلَمْ تَرَ) (آیا ندیدی؟) در حالی که می دانیم این مطلب در آن زمان هرگز قابل رؤیت نبوده، و تنها در عصر ما از طریق پرواز با هواپیما قابل رؤیت است.
پاسخ این سؤال روشن است زیرا (اَلَمْ تَرَ) و جمله هایی شبیه به آن، به معنی (اَلَمْ تَعْلَمْ) (آیا نمی دانی؟) می باشد، و لذا با اینکه پیامبر (ص) در عام الفیل (سال هجوم لشگر ابرهه به مکه) متولد شد و در آن صحنه حضور نداشت، قرآن می گوید (اَلَمْ تَرَ کَیْفَ فَعَلَ رَبُّکَ بِاَصْحابِ الْفیلِ) فیل/ 1 [آیا ندیدی پروردگار تو با اصحاب فیل چه کرد؟]
در آیه سوره نور می خوانیم (اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللهَ یُزْجی سَحاباً ثُمَّ یُؤَلِفُ بَیْنَهُ ثُمَّ یَجْعَلْهُ رُکاماً فَتَری الْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلالِهِ وَیُنَزِّلِ مِنَ السَّماءِ مِنْ جِبالٍ فیها مِنْ بَرَدٍ فَیُصیبُ بِهِ مَنْ یَشاءُ وَیَصْرِفُهُ عَمَّنْ یَشاءُ یَکادُ سَنا بَرْقِهِ یذهب بِالْاَبْصارِ) [آیا ندیدی که خداوند ابرهایی را به آرامی می راند، سپس میان آنها پیوندی می دهد و بعد آن را متراکم می سازد در این حال دانه های باران را می بینی که از لابلای آن خارج می شود و از آسمان از کوههایی که در آن است دانه های تگرگ نازل می کند، و هر کس را بخواهد به وسیله آن زیان می رساند و از هر کس بخواهد زیان را دفع می کند، نزدیک است پرتو برق آن (ابرها) چشمها را ببرد.]
در این آیه تعبیرات مختلفی است که در گذشته، دقیقاً معلوم نبوده است.
(یُزْجی) از ماده (اِزْجاء) در اصل به معنی هل دادن یا راندن ملایم و آرام است، و راغب در مفردات می گوید (تَزْجِیَه) به معنی راندن برای مرتب و ردیف ساختن است، و قرآن مجید در مورد حرکت کشتیها به وسیله بادها در دریا این واژه را به کار برده است. (اسراء)
(رُکام) (بر وزن غلام) به معنی اشیایی است که روی هم متراکم شده است.
(وَدْق) (بر وزن شرق) به عقیده جمعی از مفسران به معنی دانه های باران و به عقیده بعضی دیگر، به معنی برق است.
(بَرَد) (بر وزن سبد) تگرگ و دانه های یخ بسته باران است و در اصل از ماده بَرْد (بر وزن سرد) به معنی سردی و برودت است، و چون دانه های تگرگ هم خودش سرد است و هم مایه برودت و سردی زمین می شود، این واژه بر آن اطلاق شده است.
(جِبال) جمع جَبَل، به گفته (معجم مقاییس اللّغة) به معنی تجمع شیء توأم با ارتفاع است، همین معنی در (التحقیق) نیز آمده است. بنابراین جبل، تنها به معنی کوههای سنگ و شن نیست، بلکه هر توده عظیم به هم انباشته مرتفع را در زبان عرب، جبل می گویند.
با توجه به آنچه گفته شد به آیه باز می گردیم، آیه فوق می گوید خداوند از کوههایی که در آسمان است دانه های تگرگ نازل می کند.
هیچ کس در آن عصر و زمان به دقت نمی دانست که ابرها در آسمان به صورت کوههایی است، با ارتفاعات متفاوت که ما قاعده آن را می بینیم، زیرا، تمام ابرها را به صورت یک صفحه گسترده در آسمان مشاهده می کنیم، اما هنگامی که با هواپیما، به فراز ابرها برویم، ابرها را به صورت کوهها و درّه ها و پستیها و بلندیهایی مانند آنچه در سطح زمین مشاهده می نماییم و به تعبیر دیگر سطح بالای ابرها هرگز صاف نیست و همانند سطح زمین دارای ناهمواریهای فراوان، و در بسیاری از موارد به صورت کوه روی هم انباشته شده است.
این نکته دقیق را که بر اثر پیشرفت علوم به اثبات رسیده نیز می توان بر این معنی افزود تا مفهوم جبال (کوهها) در آیه روشنتر شود.از اینجا روشن می شود که به وجود آمدن تگرگهای درشت و سنگین در صورتی امکان پذیر است که کوههای ابر بر فراز آن، متراکم گردند تا هنگامی که بادهای شدید دانه یخ زده تگرگ را به میان آن پرتاب می کنند مقدار بیشتری آب به خود جذب کند و سنگین شود. به این ترتیب کوههای ابر، منبع قابل ملاحظه ای برای تکوّن تگرگهای درشت که در آیه به آن اشاره شده محسوب می شود.
و اگر این کوهها همان توده های ذرات یخ بوده باشد مسأله روشنتر می گردد.
تنها سؤالی که در اینجا باقی می ماند این است که چرا قرآن مجید روی سخن را در اینجا به پیامبر (ص) کرده و می گوید (اَلَمْ تَرَ) (آیا ندیدی؟) در حالی که می دانیم این مطلب در آن زمان هرگز قابل رؤیت نبوده، و تنها در عصر ما از طریق پرواز با هواپیما قابل رؤیت است.
پاسخ این سؤال روشن است زیرا (اَلَمْ تَرَ) و جمله هایی شبیه به آن، به معنی (اَلَمْ تَعْلَمْ) (آیا نمی دانی؟) می باشد، و لذا با اینکه پیامبر (ص) در عام الفیل (سال هجوم لشگر ابرهه به مکه) متولد شد و در آن صحنه حضور نداشت، قرآن می گوید (اَلَمْ تَرَ کَیْفَ فَعَلَ رَبُّکَ بِاَصْحابِ الْفیلِ) فیل/ [آیا ندیدی پروردگار تو با اصحاب فیل چه کرد؟]
eporsesh.com
