نسخ به معنای ازاله و از بین بردن است و در اصطلاح علم تفسیر, نسخِ حکم آن است که مصلحت حکم محدود به زمان باشد و با سر آمدن زمان , مصلحت از بین رفته و منسوخ می گردد. در کتاب 138آیه شمره که نسخ شده است و به عقیدهء بعضی محققان، در قرآن مجید آیهء منسوخی نیست و بعضی، آیهء دوازده سورهء مجاله را به آیهء سیزده همان سوره (أأشفقتم أن تقدّموا بین یدی نجواکم صدقات فاذلم تفعلوا وتاب اللّه علیکم ...) منسوخ می دانند. مضمون آیهء 12این است: ای مؤمنان ! هنگامی که می خواهید باپیامبر نجوا کنید, قبلاً صدقه بدهید و بعد با آن حضرت نجوا (سخن خصوصی ) داشته باشید. در آیهء 13ی فرماید: آیا ترسیدید پیش از نجوا کردن صدقه بدهید؟ حال که صدقه نداده اید و خدا توبهء شما را پذیرفته است , نماز بگزارید.... آیت الله خویی (ره ) در 36آیه نقل کرده و نسخ همه را به جز آیهء نجوا نفی کرده است .(1) پی نوشت: 1. سید علی اکبر قرشی , قاموس قرآن , ج 7 ص 53 eporsesh.com
نسخ به معنای ازاله و از بین بردن است و در اصطلاح علم تفسیر, نسخِ حکم آن است که مصلحت حکم محدود به زمان باشد و با سر آمدن زمان , مصلحت از بین رفته و منسوخ می گردد. در کتاب 138آیه شمره که نسخ شده است و به عقیدهء بعضی محققان، در قرآن مجید آیهء منسوخی نیست و بعضی، آیهء دوازده سورهء مجاله را به آیهء سیزده همان سوره (أأشفقتم أن تقدّموا بین یدی نجواکم صدقات فاذلم تفعلوا وتاب اللّه علیکم ...) منسوخ می دانند. مضمون آیهء 12این است: ای مؤمنان ! هنگامی که می خواهید باپیامبر نجوا کنید, قبلاً صدقه بدهید و بعد با آن حضرت نجوا (سخن خصوصی ) داشته باشید. در آیهء 13ی فرماید: آیا ترسیدید پیش از نجوا کردن صدقه بدهید؟ حال که صدقه نداده اید و خدا توبهء شما را پذیرفته است , نماز بگزارید....
آیت الله خویی (ره ) در 36آیه نقل کرده و نسخ همه را به جز آیهء نجوا نفی کرده است .(1)
پی نوشت:
1. سید علی اکبر قرشی , قاموس قرآن , ج 7 ص 53
eporsesh.com
- [سایر] نظر حضرت آیت الله خویی(ره) را درباره تعداد آیات ناسخ و منسوخ مرقوم فرمایید.
- [سایر] نسخ و فلسفه آن چیست؟
- [سایر] در مورد نسخ توضیح دهید؟
- [سایر] چگونه ممکن است حکمی از احکام الهی نسخ شود (علت نسخ)؟
- [سایر] فرق بین تحویل، تبدیل و نسخ آیه چیست؟
- [سایر] چرا خداوند کتابهای آسمانی دیگر را منسوخ کرد؟
- [سایر] آیا حکم ازدواج موقت نسخ شده است؟
- [سایر] آیا نسخ قرآن به سنّت جایز است؟
- [سایر] آیا نسخ قرآن به سنّت جایز است؟
- [سایر] در کدام آیات نسخ واقع شده است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] گفته شد شرح دهند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] (تبعیت) آن است که چیزی به تبع چیز دیگری پاک شود که شرح آن در مسائل آینده خواهد آمد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] شکهایی که نباید به آنها اعتنا کرد به شرح زیر است: 1 شک بعد از محل 2 شک بعد از سلام 3 شک بعد از گذشتن وقت نماز 4 شک کثیرالشک یعنی کسی که زیاد شک می کند. 5 شک امام و ماموم 6 شک در نمازهای مستحبی و شرح هر یک از اینها در مسائل آینده می آید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چهارم: نجس کردن مسجد حرام است و پاک کردن آن واجب است و شرح این مسأله در بحث احکام مسجد در مکان نمازگزار به خواست خدا خواهد آمد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] پنجم: بدن و لباس نمازگزار و محل سجده او باید پاک باشد، شرح این مسائل نیز در بحث لباس و مکان نمازگزار خواهد آمد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] روزه آن است که انسان برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب از چیزهائی که روزه را باطل می کند و شرح آن بعداً گفته می شود خودداری نماید. نیّت
- [امام خمینی] تعریف روزه - روزه آن است که انسان برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب از چیزهایی که روزه را باطل می کند و شرح آنها بعدا گفته می شود، خودداری نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ازدواج با زنانی که با انسان محرم هستند حرام است، مانند مادر، دختر، خواهر، عمه، خاله، دختر برادر، دختر خواهر، زن پدر، دختر زن و مادر زن (و شرح آن در مسائل آینده خواهد آمد).
- [آیت الله مکارم شیرازی] روزه آن است که انسان برای اطاعت فرمان خدا، از اذان صبح تا مغرب، از چیزهایی که روزه را باطل می کند و شرح آن در مسائل بعد می آید خودداری کند.
- [امام خمینی] شیر دادنی که علت محرم شدن است به دو چیز ثابت می شود: اول: خبر دادن عده ای که انسان از گفته آنان یقین پیدا کند. دوم: شهادت دو مرد عادل یا چهار زن که عادل باشند ولی باید شرایط شیر دادن را هم بگویند مثلا بگویند ما دیده ایم که فلان بچه بیست و چهار ساعت از پستان فلان زن شیر خورده و چیزی هم در بین نخورده و همچنین سایر شرطها را که در مساله گفته شد شرح دهند ولی اگر معلوم باشد که شرایط را می دانند و در عقیده با هم مخالف نیستند و با مرد و زن هم در عقیده مخالفت ندارند لازم نیست شرایط را شرح دهند.