تدبر در آیات قرآن و یا احادیث، دارای مراحل مختلفی است. مرحله نخست آن دقت پیرامون معنای ارائه شده وجایگاه آن است. برای این مرحله بایستی در آغاز به معنای دقیق کلمات از نظر لغوی و تعریف آنها پی برد. سپس ترکیب‌ها را شناخت تا به محتوای ابتدایی آیه دست یافت. پس از آن، باید ارتباط آیه را با آیات قبل و بعد از خود سنجید و نسبت‌ها را استخراج کرد. در مرحله دیگر بایستی مضامین مشابه را در آیه‌های دیگر قرآن دریافت و در مقام مقایسه، نکات زیبای آن را دریافت کرد. البته این گونه تدبر - که نقطه‌های آغازین محسوب می‌شود - نیازمند آگاهی از ادبیات عرب، لغت، علوم قرآنی ورشته‌های مورد نیاز دیگر است. شناخت شأن نزول آیات، بررسی موقعیت تاریخی مسأله و... از دیگر شرایط آن است. خلاصه آن که باید هنگام تلاوت قرآن، در معانی و مفاهیم ارائه شده این آیات و نیز جایگاه خود بسیار تأمل نمود و باید دقت کرد که از هر آیه،در موضوعات مختلف فردی، اجتماعی و... چه پیامی می‌توان دریافت کرد و عینیت آن در حال حاضرچیست؟ مثلاً در آیه پنج (سوره غافر) خداوند فرموده است: (هر امتی همت می‌گماشت تا پیامبر خود را دستگیر کند (هلاک و یا محدود سازد) و با جدل و گفتار باطل برهان حق را پایمال سازد). حال باید نگریست که در زمان حاضر این موضوع، چگونه تکرار می‌شود و کدام جدال و سخن باطل است که حق را مورد هجوم قرار می‌دهد تا آن را محو سازد. خلاصه آن که باید با سؤال در زمینه‌های مختلف، به سراغ قرآن رفت وپاسخ خود را از آن به دست آورد. برای مطالعه بیشتر ر.ک: شناخت قرآن , شهید مطهری پژوهشی پیرامون تدبر در قرآن , تقی‌پور کلیدهای فهم قرآن , کلانتری eporsesh.com
تدبر در آیات قرآن و یا احادیث، دارای مراحل مختلفی است. مرحله نخست آن دقت پیرامون معنای ارائه شده وجایگاه آن است. برای این مرحله بایستی در آغاز به معنای دقیق کلمات از نظر لغوی و تعریف آنها پی برد. سپس ترکیبها را شناخت تا به محتوای ابتدایی آیه دست یافت.
پس از آن، باید ارتباط آیه را با آیات قبل و بعد از خود سنجید و نسبتها را استخراج کرد. در مرحله دیگر بایستی مضامین مشابه را در آیههای دیگر قرآن دریافت و در مقام مقایسه، نکات زیبای آن را دریافت کرد.
البته این گونه تدبر - که نقطههای آغازین محسوب میشود - نیازمند آگاهی از ادبیات عرب، لغت، علوم قرآنی ورشتههای مورد نیاز دیگر است.
شناخت شأن نزول آیات، بررسی موقعیت تاریخی مسأله و... از دیگر شرایط آن است. خلاصه آن که باید هنگام تلاوت قرآن، در معانی و مفاهیم ارائه شده این آیات و نیز جایگاه خود بسیار تأمل نمود و باید دقت کرد که از هر آیه،در موضوعات مختلف فردی، اجتماعی و... چه پیامی میتوان دریافت کرد و عینیت آن در حال حاضرچیست؟
مثلاً در آیه پنج (سوره غافر) خداوند فرموده است: (هر امتی همت میگماشت تا پیامبر خود را دستگیر کند (هلاک و یا محدود سازد) و با جدل و گفتار باطل برهان حق را پایمال سازد).
حال باید نگریست که در زمان حاضر این موضوع، چگونه تکرار میشود و کدام جدال و سخن باطل است که حق را مورد هجوم قرار میدهد تا آن را محو سازد. خلاصه آن که باید با سؤال در زمینههای مختلف، به سراغ قرآن رفت وپاسخ خود را از آن به دست آورد.
برای مطالعه بیشتر ر.ک:
شناخت قرآن , شهید مطهری
پژوهشی پیرامون تدبر در قرآن , تقیپور
کلیدهای فهم قرآن , کلانتری
eporsesh.com
- [سایر] تدبر و تفکر در آیات چگونه است و یعنی چه؟ در صورتی که بعضی ها به طور کلی، معلوماتی نسبت به آیات ندارند تا در آن تدبّر و اندیشه نمایند؟
- [سایر] اگر فهم قرآن منحصراً در اختیار اهل بیت علیهمالسلام است چرا قرآن همگان را به تدبر در آیات دعوت میکند؟
- [سایر] با سلام برای آشنایی بیشتر با قرآن و اعجاز آن و روش های تدبر در آن شما چه کتاب یا سایتهایی پیشنهاد می کنید التماس دعا
- [سایر] تدبّر در قرآن چه اهمیتی دارد؟ و به واسطه تدبر، قرآن به چه زبانی با مردم سخن میگوید؟
- [سایر] با سلام وعرض ادب لطفاً جهت آموزش مفاهیم قرآن کریم وروش تدبر در آیات شریف آن کتاب ،سی دی ویا کلاس و.... معرفی فرمائید. با تشکر
- [سایر] تفاوت تفسیر و تدبر چیست؟
- [سایر] آیا تفسیر و تدبر در قرآن مختص به ائمه است؟
- [سایر] از نظر امام خمینی تفاوت بین حوزه تفسیر قرآن با حوزه تدبّر در قرآن چیست؟
- [سایر] تفکّر و تدبّر در قرآن، چه میزان اهمیت دارد؟
- [سایر] آیا آراء و اندیشه های مفسر در تفسیر قرآن نقش دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] جواب سلام را باید به قصد جواب بگوید، نه به قصد قرائت بعضی از آیات قرآن و مانند آن.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر از چیزهائی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکیاتّفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثلاً اگر خورشید بگیرد وزلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر از چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها، یک نماز آیات بخواند؛ مثلاً اگر خورشید بگیرد و زلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر از چیزهائی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد؛ انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند؛ مثلا اگر خورشید بگیرد و زلزله هم بشود؛ باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله سیستانی] اگر از چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثلاً اگر خورشید بگیرد، و زلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله بروجردی] اگر از چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتّفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثلاً اگر خورشید بگیرد و زلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله بهجت] اگر از چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثلاً اگر خورشید بگیرد و زلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در بین نماز یومیه بفهمد که وقت نماز آیات تنگ است یا نماز آیات فوری بر عهده اوست، چنانچه وقت نماز یومیه تنگ باشد، باید آن را تمام کند، بعد نماز آیات را بخواند؛ و الّا باید آن را بشکند و اول نماز آیات، بعد نماز یومیه را به جا آورد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه اموری که نماز آیات برای آنها واجب است مکرر اتفاق بیفتد واجب است برای هریک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثل این که چند بار زلزله شود، یا گرفتن خورشید با زلزله همراه گردد، اما اگر در بین نماز آیات این امور واقع شود همان یک نماز آیات کافی است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر از چیزهائی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد ، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند ، مثلاً اگر خورشید بگیرد و زلزله هم بشود ، بایددو نمناز آیات بخواند .