در سوره نور، آیه 31 در مورد حجاب خداوند می‌فرماید: (و قل للمومنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن و لا یبدین زینتهن الا ماظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن...؛ و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را [از هر نامحرمی] فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که از آن پیداست و باید روسری خود را بر گردن خویش [فرو [اندازند...). (این آیه در چند بخش به وظیفه زنان در زمینه نگاه، پوشش و... پرداخته است). 1- آیه درباره احکام نگاه کردن بانوان به مردان است. 2- آیه: [ولا یبدین زینتهن الا ماظهر منها...] درباره احکام حفظ و رعایت حجاب شرعی در مقابل نامحرم است. واژه (ابداء) که در آیه شریفه آمده است به معنای اظهار و آشکار نمودن است و مراد از (زینت) در آیه شریفه مواضع و جایگاه‌های زینت است؛ مانند: محل زینت‌های گوناگون از بدن که ابداء و آشکار نمودن آنها جایز نیست مگر مواردی که استثناء شده است؛ مانند: محل انگشتری (که انگشتان دست و خود دست است) و محل سرمه کشیدن (که چشمان است). واژه (خُمُر) که در آیه شریفه وارد شده است لباس و جامه‌ای است که بانوان با آن سر خود را می‌پوشانند و بر سینه خود آویزان می‌نمایند و معنای این قسمت از آیه چنین است که با اطراف خمر و مقنعه خود سرها و موها و شانه و سینه خود را بپوشانند. برای آگاهی بیشتر ر.ک: المیزان، ج 15، ص 111 و 112. دانشمندان و فقیهان نیز در بحث از آیه شریفه، روایات وارده را متذکر شده و مورد بحث قرار داده‌اند؛ از جمله مرحوم آیت‌اللّه‌حکیم در ج 14 کتاب فقهی مشهور (مستمسک العروة‌الوثقی)، ص 27 می‌گوید: در روایت صحیحه فضیل از امام صادق(ع) می‌گوید: (از حضرت درباره نگاه به ساق دست زنان پرسیدم که آیا از جمله زینتی است که خدای سبحان در قرآن می‌فرماید: (ولا یبدین زینتهن الا لبعولتهن)؟ حضرت فرمود: (آری آنچه به زیر خمار و مقنعه است زینت است و آنچه زیر دستبند است زینت است). (به نقل از وسائل‌الشیعه، کتاب نکاح، ابواب مقدمات نکاح، باب 109، ح 1) مقصود این است که صورت و دو کف جزء زینتی که باید پوشیده شود نیست و سر و گردن و ساق جزو زینتی است که باید پوشیده شود (خلاصه فرمایش آقای حکیم) در روایت موثقه زرارة از امام صادق(ع) در آیه شریفه که فرمود: (الا ما ظهر منها) می‌فرماید: (زینت ظاهر و آشکار سرمه و انگشتری است) (به نقل از همان منبع حدیث 3) و این دو در صورت و در کف می‌باشند (و هم‌چنین به حدیث 4 و 5 باب نیز که مضمون مشابه دارند استدلال نموده است) نتیجه: بیشتر فقها از این بخش آیه استفاده کرده‌اند که پوشش برای زن به جز صورت و کفین در صورتی که باز بودن منشأ فساد و انحراف نشود در مقابل نامحرم واجب است. 3- ولا یبدین زینتهن الا لبعولتهن... حکم مواردی را که زنان می‌توانند در آنجا حجاب خود را برگیرند و زینت پنهان خود را آشکار سازند بیان کرده است. 4- ولایضربن بارجلهن... برای حفظ عفت عمومی و دور نگه‌داشتن افراد جامعه از عوامل شهوت‌زا، به زنان دستور داده شده است حتی از رساندن صدای خلخالی را که در پای دارند به گوش مردان بیگانه خودداری کنند. می‌دانید که تصریح به خلخال پا، تخصیص را نمی‌رساند بلکه هر چیزی را که سبب شعله‌ور شدن آتش شهوت است شامل می‌شود. پس آنچه در قرآن و روایات به آن پرداخته شده اصل پوشش است و تصریحی به چادر یا مانتو نشده. هر پوششی که موجب جلب نظر نامحرم و مفسده نباشد از نظر اسلام پذیرفته است و معلوم است که پوشش های جائز همه در یک سطح نیستند و بعضی بهتر می باشند و آنها که چادر را معرفی می کنند از جهت بهتر بودن آن نسبت به بقیه پوشش ها است. برای آگاهی بیشتر ر.ک: 1- المیزان، ج 16، ص 339 2- تفسیر نمونه، ج 14، ص 434 - 454 3- مسأله حجاب، شهید مطهری eporsesh.com
در سوره نور، آیه 31 در مورد حجاب خداوند میفرماید: (و قل للمومنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن و لا یبدین زینتهن الا ماظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن...؛ و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را [از هر نامحرمی] فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که از آن پیداست و باید روسری خود را بر گردن خویش [فرو [اندازند...). (این آیه در چند بخش به وظیفه زنان در زمینه نگاه، پوشش و... پرداخته است).
1- آیه درباره احکام نگاه کردن بانوان به مردان است.
2- آیه: [ولا یبدین زینتهن الا ماظهر منها...] درباره احکام حفظ و رعایت حجاب شرعی در مقابل نامحرم است.
واژه (ابداء) که در آیه شریفه آمده است به معنای اظهار و آشکار نمودن است و مراد از (زینت) در آیه شریفه مواضع و جایگاههای زینت است؛ مانند: محل زینتهای گوناگون از بدن که ابداء و آشکار نمودن آنها جایز نیست مگر مواردی که استثناء شده است؛ مانند: محل انگشتری (که انگشتان دست و خود دست است) و محل سرمه کشیدن (که چشمان است).
واژه (خُمُر) که در آیه شریفه وارد شده است لباس و جامهای است که بانوان با آن سر خود را میپوشانند و بر سینه خود آویزان مینمایند و معنای این قسمت از آیه چنین است که با اطراف خمر و مقنعه خود سرها و موها و شانه و سینه خود را بپوشانند.
برای آگاهی بیشتر ر.ک: المیزان، ج 15، ص 111 و 112.
دانشمندان و فقیهان نیز در بحث از آیه شریفه، روایات وارده را متذکر شده و مورد بحث قرار دادهاند؛ از جمله مرحوم آیتاللّهحکیم در ج 14 کتاب فقهی مشهور (مستمسک العروةالوثقی)، ص 27 میگوید: در روایت صحیحه فضیل از امام صادق(ع) میگوید: (از حضرت درباره نگاه به ساق دست زنان پرسیدم که آیا از جمله زینتی است که خدای سبحان در قرآن میفرماید: (ولا یبدین زینتهن الا لبعولتهن)؟ حضرت فرمود: (آری آنچه به زیر خمار و مقنعه است زینت است و آنچه زیر دستبند است زینت است). (به نقل از وسائلالشیعه، کتاب نکاح، ابواب مقدمات نکاح، باب 109، ح 1) مقصود این است که صورت و دو کف جزء زینتی که باید پوشیده شود نیست و سر و گردن و ساق جزو زینتی است که باید پوشیده شود (خلاصه فرمایش آقای حکیم) در روایت موثقه زرارة از امام صادق(ع) در آیه شریفه که فرمود: (الا ما ظهر منها) میفرماید: (زینت ظاهر و آشکار سرمه و انگشتری است) (به نقل از همان منبع حدیث 3) و این دو در صورت و در کف میباشند (و همچنین به حدیث 4 و 5 باب نیز که مضمون مشابه دارند استدلال نموده است)
نتیجه:
بیشتر فقها از این بخش آیه استفاده کردهاند که پوشش برای زن به جز صورت و کفین در صورتی که باز بودن منشأ فساد و انحراف نشود در مقابل نامحرم واجب است.
3- ولا یبدین زینتهن الا لبعولتهن... حکم مواردی را که زنان میتوانند در آنجا حجاب خود را برگیرند و زینت پنهان خود را آشکار سازند بیان کرده است.
4- ولایضربن بارجلهن... برای حفظ عفت عمومی و دور نگهداشتن افراد جامعه از عوامل شهوتزا، به زنان دستور داده شده است حتی از رساندن صدای خلخالی را که در پای دارند به گوش مردان بیگانه خودداری کنند. میدانید که تصریح به خلخال پا، تخصیص را نمیرساند بلکه هر چیزی را که سبب شعلهور شدن آتش شهوت است شامل میشود. پس آنچه در قرآن و روایات به آن پرداخته شده اصل پوشش است و تصریحی به چادر یا مانتو نشده. هر پوششی که موجب جلب نظر نامحرم و مفسده نباشد از نظر اسلام پذیرفته است و معلوم است که پوشش های جائز همه در یک سطح نیستند و بعضی بهتر می باشند و آنها که چادر را معرفی می کنند از جهت بهتر بودن آن نسبت به بقیه پوشش ها است.
برای آگاهی بیشتر ر.ک:
1- المیزان، ج 16، ص 339
2- تفسیر نمونه، ج 14، ص 434 - 454
3- مسأله حجاب، شهید مطهری
eporsesh.com
- [سایر] آیا در قران به صورت مستقیم به چادر به عنوان حجاب اشاره شده است؟
- [سایر] آیا آیاتی در قرآن هست که اشاره مستقیم به امام زمان(عج) دارد؟
- [سایر] آیا آیاتی در قرآن هست که اشاره مستقیم به امام زمان علیه السلام دارد؟
- [سایر] چرا به حضرت علی(ع) در قرآن غیر مستقیم اشاره شده است؟
- [سایر] آیا آیاتی در قرآن هست که اشاره مستقیم به امام زمان(عج) دارد؟
- [سایر] آیا در قرآن یا حدیث از چادر به عنوان حجاب برتر نام برده شده است؟ آیا مانتو و روسری نمی تواند پوشش کامل باشد؟
- [سایر] سلام آیه ای از قرآن که دلالت بر چادر به عنوان حجاب برتر دارد را بیان کنید؟
- [سایر] قرآن کریم در چه آیاتی به طور مستقیم به نخوردن و نیاشامیدن در حال روزه اشاره کرده است؟
- [سایر] سلام آیه ای از قرآن که دلالت بر چادر به عنوان حجاب برتر دارد را بیان کنید؟
- [سایر] آیا درست است که آیهای در قرآن مجید در مورد حجاب (اسلامی) به صورت چادر بیان نشده است؟ چرا؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] طبقه سوم که همگی یک صنف هستند عمو و عمّه و دایی و خاله (مستقیم یا غیر مستقیم) و فرزندان (مستقیم یا غیر مستقیم) ایشان میباشند که اگر از طبقه اوّل و دوم کسی نباشد اینها ارث میبرند.
- [آیت الله مظاهری] چادر یک حجاب مذهبی و ملّی است و اگر زنها آن را از دست بدهند و یا- العیاذ باللَّه- در جامعه به صورت ضدِّ ارزش درآید، خسارت فراوانی دارد، و زن ایرانی که همیشه حتّی قبل از اسلام شهرت به عفّت داشته، نباید این حجاب مذهبی و ملّی را از دست بدهد، و باید زنهای با عفّت و مردهای با غیرت بدانند که از دست دادن آن، مقدّمه برای بدحجابی و بیحجابی است، و اگر چنین شد-- العیاذ باللَّه- گناه آن دامنگیر کسی میشود که آن مقدّمه را فراهم نموده است، علاوه بر اینها، از مسائل قبل معلوم شد که در بسیاری از موارد، زن باید صورت و دستهای خود را از نامحرم بپوشاند و پوشانیدن صورت، احتیاج به چادر دارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .کسی که نمیتواند بنشیند, باید ایستاده نیّت سجده نماید و با اشاره سر و اگر ممکن نبود, با اشاره چشمها و اگر ممکن نبود, به نیت قلبی اکتفا نماید و احتیاط لازم, اشاره کردن با دست و مانند آن است.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که نمی تواند حرف بزند ، اگر با اشاره حرف بزند ، اگر با اشاره حرف بزند ، اگر با اشاره بفهماند که ملک را اجاره داده ، یا اجاره کرده ، صحیح است .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که هیچ نمی تواند سجده نماید باید برای سجده با سر اشاره کند و اگر نتواند؛ باید با چشمها اشاره نماید و اگر با چشمها هم نمی تواند اشاره کند بنا بر احتیاط مستحب با دست و مانند آن برای سجده اشاره کند و در قلب نیز نیت سجده نماید.
- [آیت الله خوئی] کسی که هیچ نمیتواند سجده نماید باید برای سجده با سر اشاره کند و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید، اگر با چشمها هم نمیتواند اشاره کند بنابر احتیاط مستحب با دست و مانند آن برای سجده اشاره کند و در قلب نیز نیت سجده نماید.
- [آیت الله سیستانی] کسی که هیچ نمیتواند سجده نماید ، و مقداری که میتواند خم شود بر آن سجده صدق نمیکند ، باید برای سجده با سر اشاره کند ، و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید ، و اگر با چشمها هم نمیتواند اشاره کند باید در قلب نیت سجده کند و بنابر احتیاط لازم با دست و مانند آن برای سجده اشاره کند ، و ذکر واجب را بگوید .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که هیچ نمی تواند خم شود باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید، و در هردو صورت احتیاط آن است که اگر می تواند مهر را بلند کند و بر پیشانی بگذارد، و اگر با سر یا چشمها هم نمی تواند اشاره کند باید در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که هیچ نمیتواند خم شود، باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند، باید با چشمها اشاره نماید و در هر دو صورت احتیاط واجب آن است که اگر میتواند قدری مهر را بلند کند و پیشانی را بر آن بگذارد و اگر با سر یا چشمها نیز نمیتواند اشاره کند، باید در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن، برای سجده اشاره نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که هیچ نمیتواند خم شود، باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند، باید با چشمها اشاره نماید و در هر صورت احیتاط واجب آن است که اگر میتواند مهر را بلند و به پیشانی بگذارد و اگر با سر یا چشمها هم نمیتواند اشاره کند، باید در قلب نیّت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست ومانند آن برای سجده اشاره نماید.