معنی اهانت به قرآن چیست و آیا قائل شدن به تحریف قرآن، اهانت است؟ چرا بعضی از علمای شیعه قائل به تحریفند؟

به عقیده شیعه، احترام و تعظیم قرآن کریم هم از جهت عمل و هم گفتار واجب است. پس هر آنچه موجب بی احترامی به این کتاب مقدس باشد، اهانت محسوب می‌وشد؛ کارهایی همچون لمس کلمات قرآن بدون طهارت، سوزاندن، نجس کردن، پاره کردن قرآن، قرار دادن در مکان پست و یا پرت بودن و با پا زدن، و هر کاری که در عرف توهین شمرده شود. اگر کسی عمداً قرآن را مورد تحقیر و توهین قرار دهد، از جمله منکران دین اسلام است و محکوم به خروج از دین و کافر به خداوند رب العالمین است.{1}
تحریف در اصطلاح به هفت معنی آمده است که در این جا به دو مورد آن که با پرسش مرتبط است اشاره می‌کنیم.
الف) افزون کلمه یا جمله‌ای به آیات قرآن؛ همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی اتفاق نظر دارند که چنین تحریفی واقع نشده است.
ب) حذف شدن حرف، کلمه، جمله و یا سوره‌ای از قرآن کریم، قائل شدن به تحریف قرآن به هر معنایی که باشد، اهانت شدید به قرآن است. اما درباره قسمت آخر پرسش که (چرا بعضی از علمای شیعه قائل به تحریفند؟) باید توجه نمود که اگر به کتاب‌های فقهی و اعتقادی شیعه و گفتار بزرگان درباره تحریف رجوع کنید، به روشنی در می‌یابید که هیچ یک از بزرگان شیعه تحریف قرآن را قبول نداشته و ندارند؛ بلکه به عکس، در برابر این توهین عکس العمل نشان داده‌اند و قول به تحریف را با اقامه دلیل و برهان رد کرده‌اند.
منشأ قول به تحریف که از سوی برخی از علمای شیعه و سنی ادعا شده، روایاتِ مردودی است که در بعضی از کتاب‌های حدیثی فریقین آمده است و افرادی که بضاعت علمی کافی نداشته‌اند و اطلاعاتشان در زمینه قرآن، ناقص بوده است این روایات را به عنوان دلیل بر تحریف قرآن نقل کرده‌اند. اما علما و محققان فریقین همواره در صدد چاره‌جویی این گونه روایات بوده‌اند. در میان اهل سنت، گروهی صرفاً به جمع‌آوری احادیث می‌پرداختند و به محتوای آن کمتر اهمیت می‌دادند. این گروه در گذشته (حشویه) نامیده می‌شدند و امروزه به نام (سلفیون) معروفند؛ و تمام روایات تحریف به دست این گروه جمع‌آوری و تدوین شده است، که البته نباید کار آنان را به حساب محققان و اهل نظر گذاشت.{2}
در میان شیعه نیز دو نفر از اخباری‌ها به روایاتی که ظاهراً دلالت بر تحریف دارند استدلال نموده‌اند.{3} اما مدعای آن، از سوی علمای امامیه شدیداً محکوم و رد شده است.
دانشمندان و محققان شیعه از صدر اسلام تاکنون بر این عقیده‌اند که قرآن از تحریف مصون و محفوظ مانده است و قرآن که امروزه در دست اقشار مختلف در بلاد اسلامی است، همان قرآنی است که بر پیامبر(ص)نازل شده و حتی کلمه یا حرفی از آن کم یا زیاد نگردیده است، و اگر در آینده کسی از روی بی‌اطلاعی و یا غرض ورزی قائل به تحریف شود، گفتار او مردود است.
علما و محققان اهل‌سنت نیز بر همین عقیده‌اند و از همین رو، با قول به تحریف از سوی برخی از اهل‌سنت شدیداً برخورد کرده‌اند. برای مثال، نویسنده مصری محمد محمد عبدالطیف معروف به ابن الخطیب از علمای مشهور مصر، کتابی با عنوان فرقان نوشت و در آن بر باورهای نادرست مبنی بر تحریف قرآن صحه گذاشت. اما این کتاب در مصر غوغایی بر پا کرد و مردم و علما علیه آن شورش کردند.
به هر حال، در طول تاریخ، افراد مغرض برای ایجاد تفرقه میان شیعه و سنی، اعتقاد به تحریف را به شیعه نسبت داده‌اند. دلیل بر بطلان مدعای این تفرقه افکنان، کتاب‌های بسیار ارزشمند و مستدل دانشمندان شیعه است که درباره مصونیت قرآن مجید از تحریف نگاشته شده است. بررسی تاریخ نشان می‌دهد که عامل پیدایش قسمتی از این سؤ تفاهم‌ها، دشمنانی بوده‌اند که به این گونه مسائل دامن می‌زدند و سعی داشتند که هرگز میان صفوف مسلمانان وحدت برقرار نشود. در مقابل این افراد، افراد منصفی از اهل‌سنت وجود داشته‌اند که با ژرف اندیشی و حقیقت گویی، بزرگان شیعه را از این افتراآت مبرّا دانسته‌اند.
پی نوشتها:
[1].عقاید الامامیه، ج 2، ص 301؛ اصول کافی، کلینی، ج 4، ص 200، ج 1، بیروت دارالاضوأ، 1413 ه.
[2].برای نمونه برخی از این روایات را می‌توانید در صحیح بخاری، ج 8، ص 211 - 208 و صحیح مسلم، ج 4، ص 167 و ج 5، ص 116 ملاحظه نمایید.
[3].ر.ک: رساله منبع الحیاط، جزایری، ص 68، چاپ بغداد.
eporsesh.com