چرا قرآن را قرآن می‌گویند؟

قرآن کریم‌، نام‌های متعددی دارد، یکی از نام‌های مشهور آن‌، کلمة "قرآن‌" است‌. از این نام در قرآن کریم‌، پنجاه و هشت مورد یاد شده است‌. مانند: "إِنَّه‌ُو لَقُرْءَان‌ٌ کَرِیم‌ٌ ;(واقعه‌،77) "فَإِذَا قَرَأْت‌َ الْقُرْءَان‌َ فَاسْتَعِذْ بِاللَّه‌ِ مِن‌َ الشَّیْطََن‌ِ الرَّجِیم‌ِ ;(نحل‌،98)
دربارة معنای قرآن و مبدأ اشتقاق آن میان دانشمندان ،اختلاف وجود دارد:
1. "قرآن‌" از هیچ مبدئی مشتق نشده است‌، بلکه ارتجالاً و ابتدأً برای کلام الهی وضع شده است‌. بنابراین مشتق از "قرء" نخواهد بود وگرنه باید بتوانیم بر هر چیزی که قرائت می‌شود لفظ قرآن را اطلاق نماییم‌.
2. "قرآن‌" مشتق از "قرء" به معنای جمع و گردآوری است و چون قرآن‌، جامع ثمرات کتاب‌های پیشین آسمانی است‌، آن را قرآن نامیده‌اند.
3. "قرآن‌" مشتق از "قرء" به معنای قرائت‌، پیرو هم آوردن و خواندن می‌باشد; چون قاری قرآن به هنگام تلاوت آن‌، حروف و کلمات آن را به دنبال هم می‌آورد، قرآنش نامیده‌اند، بنابراین‌، "قرآن‌" مصدر به معنای مفعول است‌; یعنی تلاوت شده‌.(قرآن = مقروء)
4. "قرآن‌" از ریشة "قرن‌" به معنای ضمیمه کردن و پیوستن و یا نزدیک ساختن چیزی به چیز دیگر است‌، و چون حروف و کلمات و آیات و سوره‌های قرآن‌، مقرون به هم هستند و با کیفیتی خاص با هم ارتباط و پیوستگی دارند آن را قرآن نامیده‌اند.
5. "قرآن‌" مشتق از قرائن است و قرائن نیز جمع قرینه می‌باشد. از این جهت که هر یک از آیات قرآنی‌، قرینه و مؤید آیات دیگر می‌باشند آن را قرآن گویند.
آن‌چه گفته شد دربارة لفظ "قرآن‌" است‌، ولی حقیقت قرآن فراتر از آن است که در قالب الفاظ بگنجد و محتوای آن بسی عالی‌تر و والاتر از آن است که واژه‌ها و الفاظ یارای بیان آن را داشته باشد.( ر.ک‌: پژوهشی در تاریخ قرآن کریم‌، سید محمد باقر حجتی‌، دفتر نشر فرهنگ اسلامی‌، ص 2324 / تاریخ قرآن‌، محمود رامیار، موسسة انتشارات امیر کبیر، ص 2223. )
eporsesh.com