داستان
داستان، تصویری عینی از چشم‌انداز و برداشت نویسنده از زندگی است.
چرا برخی از آیات و داستان‌های قرآن مانند داستان حضرت موسی‌غ بسیار تکرار شده است؟
الف تکرار یک آیه، از دو جهت می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. ابتدا آن‌که تکرار یک آیه در یک سوره چه حکمتی دارد و فایدة آن چیست; سپس اینکه چرا فلان آیه در یک سوره تکرار شده; ولی در سورة دیگر تکرار نشده‌است؟ تکرار یک آیه می‌تواند به جهت مبالغه و تأکید باشد. بعضی از مفسران بر این اعتقادند که یک آیه در هر بار تکرار، معنای ویژه‌ای را القأ می‌کند.( تفسیر نمونه، ج 25، ص 431. ) امّا اینکه چرا یک آیه در یک سوره تکرار شده و در سورة دیگر تکرار نشده‌است، به دو مطلب بر می‌گردد: اوّل اینکه مفاهیم یک سوره گاه اقتضای تأکید بیشتری دارد و گاه چنین اقتضایی ندارد; به عنوان مثال در مقام استفهام تقریری جای تأکید بیشتری است تا مقام اخبار; لذا در سورة الرحمن تأکید فراوان است و سورة مرسلات در مرحلة پایین‌تر و همین‌طور در مراحل و مراتب دیگر قرار دارد. احتمال دیگر لحاظ شأن نزول و شرایط و اوضاع زمانی و مکانی نزول آیات است که گاه با توجه به اوضاع و احوال مردم، هنگام نزول آیات و قرآن، وعده، وعید، مبالغه، تمثیل، تکرار و دیگر وجوه بلاغی لحاظ می‌شود; در نتیجه ممکن است تکرار آیات مورد سؤال بی‌ارتباط با مطلب مذکور نباشد. ب قرآن کریم کتاب راهنما و هدایت بشر است و انسان را از ذلت و مادی‌گرایی به سوی عزت و یکتاگرایی دعوت می‌کند. قرآن‌کریم با نقل جریان اقوام مختلف بر آن است که داستان‌های عبرت‌آمیز را تشریح و تحلیل کند و سرگذشت و عاقبت اقوام لجوج یا پندآموز را فرا روی انسان‌ها قرار دهد. علت تأکید و عنایت قرآن بر ماجرای حضرت موسی‌غ همین است. قوم یهود از اقوامی بودند که خداوند، پیامبران فراوانی میان آنان فرستاد و نعمت‌های زیادی در اختیار آنان گذاشت و حتی آنان را از سفره‌های بهشتی و آسمانی، بهره‌مند ساخت و به رسولان خود جهت اتمام حجت و هدایت این قوم، معجزات گوناگونی عطا کرد و چندبار آنها را از ظلم نجات داد. (مانند ماجرای طالوت و جالوت که در آیات 246251 از سوره بقره آمده است و ماجراهای حضرت موسی‌غ و...) امّا این قوم از سر لجاجت و جهالت، با نعمت هدایت خداوند، برخورد کردند و نه تنها هدایت را نپذیرفتند، بلکه در برخی موارد به پیامبران الهی اهانت کردند و آنها را به قتل رساندند و از دستورهای خداوند تخلف و سرپیچی نمودند. به این جهت، بیشترین عبرت‌ها و درس‌ها برای بشر و به خصوص امت اسلام، در سرگذشت قوم حضرت موسی‌غ می‌توان یافت. بنابراین، چون بنی‌اسرائیل سرپیچی‌های فراوانی داشتند و بیشترین عبرت و درس آموزی در سرنوشت این قوم است، خداوند در جای‌جای قرآن کریم به ماجرای این قوم پرداخته است.( ر.ک: تفسیر نمونه، آیت‌اللّه مکارم‌شیرازی، تفسیر آیات 75 تا 95 یونس، 9 تا 101 طه، 3 تا 43 و 81 قصص، غافر، 23 24 ; همان، ج 16، ص 159 و 173 ; تفسیر مجمع‌البیان، طبرسی;، ج 8، ص 520، کتاب‌فروشی اسلامیه ; قاموس قرآن، ج 5، ص 310 312. ) eporsesh.com
الف تکرار یک آیه، از دو جهت می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. ابتدا آن‌که تکرار یک آیه در یک سوره چه حکمتی دارد و فایدة آن چیست; سپس اینکه چرا فلان آیه در یک سوره تکرار شده; ولی در سورة دیگر تکرار نشده‌است؟ تکرار یک آیه می‌تواند به جهت مبالغه و تأکید باشد. بعضی از مفسران بر این اعتقادند که یک آیه در هر بار تکرار، معنای ویژه‌ای را القأ می‌کند.( تفسیر نمونه، ج 25، ص 431. ) امّا اینکه چرا یک آیه در یک سوره تکرار شده و در سورة دیگر تکرار نشده‌است، به دو مطلب بر می‌گردد: اوّل اینکه مفاهیم یک سوره گاه اقتضای تأکید بیشتری دارد و گاه چنین اقتضایی ندارد; به عنوان مثال در مقام استفهام تقریری جای تأکید بیشتری است تا مقام اخبار; لذا در سورة الرحمن تأکید فراوان است و سورة مرسلات در مرحلة پایین‌تر و همین‌طور در مراحل و مراتب دیگر قرار دارد. احتمال دیگر لحاظ شأن نزول و شرایط و اوضاع زمانی و مکانی نزول آیات است که گاه با توجه به اوضاع و احوال مردم، هنگام نزول آیات و قرآن، وعده، وعید، مبالغه، تمثیل، تکرار و دیگر وجوه بلاغی لحاظ می‌شود; در نتیجه ممکن است تکرار آیات مورد سؤال بی‌ارتباط با مطلب مذکور نباشد. ب قرآن کریم کتاب راهنما و هدایت بشر است و انسان را از ذلت و مادی‌گرایی به سوی عزت و یکتاگرایی دعوت می‌کند. قرآن‌کریم با نقل جریان اقوام مختلف بر آن است که داستان‌های عبرت‌آمیز را تشریح و تحلیل کند و سرگذشت و عاقبت اقوام لجوج یا پندآموز را فرا روی انسان‌ها قرار دهد. علت تأکید و عنایت قرآن بر ماجرای حضرت موسی‌غ همین است. قوم یهود از اقوامی بودند که خداوند، پیامبران فراوانی میان آنان فرستاد و نعمت‌های زیادی در اختیار آنان گذاشت و حتی آنان را از سفره‌های بهشتی و آسمانی، بهره‌مند ساخت و به رسولان خود جهت اتمام حجت و هدایت این قوم، معجزات گوناگونی عطا کرد و چندبار آنها را از ظلم نجات داد. (مانند ماجرای طالوت و جالوت که در آیات 246251 از سوره بقره آمده است و ماجراهای حضرت موسی‌غ و...) امّا این قوم از سر لجاجت و جهالت، با نعمت هدایت خداوند، برخورد کردند و نه تنها هدایت را نپذیرفتند، بلکه در برخی موارد به پیامبران الهی اهانت کردند و آنها را به قتل رساندند و از دستورهای خداوند تخلف و سرپیچی نمودند. به این جهت، بیشترین عبرت‌ها و درس‌ها برای بشر و به خصوص امت اسلام، در سرگذشت قوم حضرت موسی‌غ می‌توان یافت. بنابراین، چون بنی‌اسرائیل سرپیچی‌های فراوانی داشتند و بیشترین عبرت و درس آموزی در سرنوشت این قوم است، خداوند در جای‌جای قرآن کریم به ماجرای این قوم پرداخته است.( ر.ک: تفسیر نمونه، آیت‌اللّه مکارم‌شیرازی، تفسیر آیات 75 تا 95 یونس، 9 تا 101 طه، 3 تا 43 و 81 قصص، غافر، 23 24 ; همان، ج 16، ص 159 و 173 ; تفسیر مجمع‌البیان، طبرسی;، ج 8، ص 520، کتاب‌فروشی اسلامیه ; قاموس قرآن، ج 5، ص 310 312. ) eporsesh.com
پاسخ:
الف تکرار یک آیه، از دو جهت می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. ابتدا آن‌که تکرار یک آیه در یک سوره چه حکمتی دارد و فایدة آن چیست; سپس اینکه چرا فلان آیه در یک سوره تکرار شده; ولی در سورة دیگر تکرار نشده‌است؟
تکرار یک آیه می‌تواند به جهت مبالغه و تأکید باشد. بعضی از مفسران بر این اعتقادند که یک آیه در هر بار تکرار، معنای ویژه‌ای را القأ می‌کند.( تفسیر نمونه، ج 25، ص 431. )
امّا اینکه چرا یک آیه در یک سوره تکرار شده و در سورة دیگر تکرار نشده‌است، به دو مطلب بر می‌گردد: اوّل اینکه مفاهیم یک سوره گاه اقتضای تأکید بیشتری دارد و گاه چنین اقتضایی ندارد; به عنوان مثال در مقام استفهام تقریری جای تأکید بیشتری است تا مقام اخبار; لذا در سورة الرحمن تأکید فراوان است و سورة مرسلات در مرحلة پایین‌تر و همین‌طور در مراحل و مراتب دیگر قرار دارد.
احتمال دیگر لحاظ شأن نزول و شرایط و اوضاع زمانی و مکانی نزول آیات است که گاه با توجه به اوضاع و احوال مردم، هنگام نزول آیات و قرآن، وعده، وعید، مبالغه، تمثیل، تکرار و دیگر وجوه بلاغی لحاظ می‌شود; در نتیجه ممکن است تکرار آیات مورد سؤال بی‌ارتباط با مطلب مذکور نباشد.
ب قرآن کریم کتاب راهنما و هدایت بشر است و انسان را از ذلت و مادی‌گرایی به سوی عزت و یکتاگرایی دعوت می‌کند. قرآن‌کریم با نقل جریان اقوام مختلف بر آن است که داستان‌های عبرت‌آمیز را تشریح و تحلیل کند و سرگذشت و عاقبت اقوام لجوج یا پندآموز را فرا روی انسان‌ها قرار دهد. علت تأکید و عنایت قرآن بر ماجرای حضرت موسی‌غ همین است.
قوم یهود از اقوامی بودند که خداوند، پیامبران فراوانی میان آنان فرستاد و نعمت‌های زیادی در اختیار آنان گذاشت و حتی آنان را از سفره‌های بهشتی و آسمانی، بهره‌مند ساخت و به رسولان خود جهت اتمام حجت و هدایت این قوم، معجزات گوناگونی عطا کرد و چندبار آنها را از ظلم نجات داد. (مانند ماجرای طالوت و جالوت که در آیات 246251 از سوره بقره آمده است و ماجراهای حضرت موسی‌غ و...) امّا این قوم از سر لجاجت و جهالت، با نعمت هدایت خداوند، برخورد کردند و نه تنها هدایت را نپذیرفتند، بلکه در برخی موارد به پیامبران الهی اهانت کردند و آنها را به قتل رساندند و از دستورهای خداوند تخلف و سرپیچی نمودند. به این جهت، بیشترین عبرت‌ها و درس‌ها برای بشر و به خصوص امت اسلام، در سرگذشت قوم حضرت موسی‌غ می‌توان یافت. بنابراین، چون بنی‌اسرائیل سرپیچی‌های فراوانی داشتند و بیشترین عبرت و درس آموزی در سرنوشت این قوم است، خداوند در جای‌جای قرآن کریم به ماجرای این قوم پرداخته است.( ر.ک: تفسیر نمونه، آیت‌اللّه مکارم‌شیرازی، تفسیر آیات 75 تا 95 یونس، 9 تا 101 طه، 3 تا 43 و 81 قصص، غافر، 23 24 ; همان، ج 16، ص 159 و 173 ; تفسیر مجمع‌البیان، طبرسی;، ج 8، ص 520، کتاب‌فروشی اسلامیه ; قاموس قرآن، ج 5، ص 310 312. )
eporsesh.com
- [سایر] آیا در قرآن به جز داستان پیامبران و اصحاب کهف، داستان‌های دیگری نیز آمده است؟
- [سایر] چرا در قرآن داستان پیامبران تکرار شده است، خصوصاً داستان حضرت موسی(علیه السلام)؟
- [سایر] علت تکرار داستان موسی در قرآن چیست؟
- [سایر] چرا در قرآن داستان بنی‌اسرائیل بسیار تکرار شده است؟
- [سایر] در قرآن چند داستان از پیامبران و چند داستان از مردان و زنان خدا که خیلی مقیّد بودند، آمده است؟
- [سایر] حرف همزه چند بار در قرآن کریم تکرار شده است؟
- [سایر] چرا قرآن کریم بیشتر به داستان‌های حضرت موسی(ع) پرداخته است؟
- [سایر] داستان دو فرزند حضرت آدم(ع) در چه سوره و چه آیهای آمده است؟
- [سایر] آیا داستان اصحاب کهف در قرآن کریم به صورت کامل و دقیق آمده است؟
- [سایر] چرا بعضی آیات و کلمات در قرآن تکرار شده است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] جواب سلام را باید به قصد جواب بگوید، نه به قصد قرائت بعضی از آیات قرآن و مانند آن.
- [آیت الله اردبیلی] قرض دادن از کارهای مستحبی است که در آیات قرآن و روایات درباره آن زیاد سفارش شده است. از پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم روایت شده است که: (هر کس به برادر مسلمان خود قرض بدهد مال او زیاد می‌شود و ملائکه بر او رحمت میفرستند و اگر با بدهکار خود مدارا کند، بدون حساب و به سرعت از صراط میگذرد و کسی که برادر مسلمانش از او قرض بخواهد و ندهد، بهشت بر او حرام می‌شود.)(1)
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . تعزیه و شبیه خوانی اگر مشتمل بر آلات لهو از قبیل طبل و شیپور و صنج نباشد و اشعار دروغ و غنا نخوانند و مرد لباس زن نپوشد و اجتماع مرد و زن در یک جا نباشد، اشکال ندارد. ولی سزاوار است که به تعزیه خوانی تنها اکتفا نکنند و مجالس روضه که در آنها علاوه بر ذکر مصائب حضرت خامس آل عبا علیه السلام ، معارف و عقاید اسلامی و تفسیر آیات و احادیث و احکام شرعیه بیان می شود نیز تشکیل دهند.
- [آیت الله سبحانی] هر یک از رکوع های نماز آیات رکن است که اگر عمداً یا اشتباهاً کم یا زیاد شود نماز باطل است. احکام نماز جمعه: نماز جمعه عبادتی است که در شرایط خاصی انجام می گیرد ودارای فضیلت زیادی می باشد و در قرآن مجید می فرماید:(مؤمنان هر موقع صدای مؤذن را شنیدند کارهای دیگر را ترک کنندو به سوی نمازجمعه حرکت کنند.(1)
- [آیت الله اردبیلی] دادن قرآن به دست کفار و اهل کتاب به امید هدایت آنان و به منظور مطالعه و بررسی و درک آیات آن، در صورتی که در معرض نجس شدن و هتک و اهانت نباشد و واقعا بخواهند از آن استفاده کنند، مانعی ندارد.
- [آیت الله سیستانی] آنچه بر حائض واجب است بر نفساء هم واجب می باشد . و بنابر احتیاط واجب توقف در مسجد و دخول آن بدون عبور ، و عبور از مسجدین (مسجد الحرام و مسجد پیغمبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم) و خواندن آیات سجده واجب ، و تماس با خط قرآن و نام خدا ، بر نفساء حرام است .
- [آیت الله شبیری زنجانی] پنج چیز بر جنب حرام است: اول: رساندن جایی از بدن خود به خط قرآن و بنا بر احتیاط به اسم خدا و صفات خاصه او به هر لغت که باشد، مگر پولی که بر آن نام خدا نوشته شده باشد که دست زدن به آن اشکال ندارد و احتیاط مستحب آن است که جایی از بدن خود را به اسم پیغمبران و امامان و حضرت زهرا علیهمالسلام نیز نرساند. دوم: رفتن یا ماندن در مسجد الحرام و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله و حرم امامان علیهمالسلام اگر چه از یک در داخل و از در دیگر خارج شود و مراد از حرم امامان علیهمالسلام : محوّطهایست که ضریح مقدّس و قبر مطهّر در آن قرار دارد، نه تمام رواقها یا صحنها. سوم: داخل شدن یا ماندن در مساجد دیگر، مگر آن‌که از یک در داخل و از در دیگر خارج شود. چهارم: گذاشتن چیزی در مسجد. پنجم: خواندن هر یک از آیات سجده واجب و آن آیات در چهار سوره است. اول: سوره سی و دوم قرآن (الم تنزیل (=سجده) )، آیه پانزدهم؛ دوم: سوره چهل و یکم (حم سجده (=فُصّلت) )، آیه سی و هفتم؛ سوم: سوره پنجاه و سوم (النجم)، آیه آخر؛ چهارم: سوره نود و ششم (اقرء (=العلق) )، آیه آخر. بلکه بنا بر احتیاط خواندن آیات دیگر یا قسمتی از یک آیه از سوره‌های سجده نیز جایز نیست. چیزهایی که بر جنب مکروهست
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بر جایی از بدن ایه قران یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد چنانچه بخواهد غسل ترتیبی به جا اورد باید اب را طوری به بدن برساند که مس ان نوشته نشود و همچنین است اگر بخواهد وضوی ترتیبی بگیرد و بر بعض اعضای وضو ایه قران باشد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر اسم خداوند متعال باشد و در غسل و وضو مراعات احتیاط نسبت به اسماء انبیا و ایمه و حضرت زهرا علیهم السلام مستحب است
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بر جایی از بدن ایه قران یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد چنانچه بخواهد غسل ترتیبی به جا اورد باید اب را طوری به بدن برساند که مس ان نوشته نشود و همچنین است اگر بخواهد وضوی ترتیبی بگیرد و بر بعض اعضای وضو ایه قران باشد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر اسم خداوند متعال باشد و در غسل و وضو مراعات احتیاط نسبت به اسماء انبیا و ایمه و حضرت زهرا علیهم السلام مستحب است
- [آیت الله مظاهری] یکی از گناهان در اسلام ارضای غریزه جنسی مرد از غیر زن خود، یا زن از غیر شوهر خود می‌باشد و قرآن شریف چنین شخصی را متجاوز و ظالم میداند: (فَمَنِ ابْتَغی وَراءَ ذلِکَ فَاولئِکَ هُمُ الْعادُون)[1] (پس هر که به دنبال فراتر از این (راههای حلال) رود، او از ظالمان است.) و آن اقسامی دارد: الف) زنا دادن یا زنا کردن که عقوبت و کیفر آن بسیار بزرگ است. ب) لواط که در روایات آمده است عرش خدای متعال از آن به لرزه درمیآید. ج) خود ارضایی (استمناء) که علاوه بر اینکه حرام است، مفسده روحی و جسمی بسیاری دارد. د) نگاه شهوتانگیز یا دیدن عکسها و فیلمهای شهوتانگیز و نوشتن یا خواندن داستان‌های شهوتانگیز، و گفتن و یا شنیدن و یا خواندن آهنگها و یا اشعار شهوتانگیز به طور غنا و یا به طور عادی و هر چیزی که موجب تحریک او شود، حتّی خیالهای شهوتانگیز.