برخی از دلائلی که باعث تکذیب مشرکان است، عبارتند از:
1. پیروی از اوهام: "اِن یَتَّبِعون‌َ اِلآ الظَّن‌َّ واِن هُم اِلاّ یَخرُصون; (یونس،66)، آنها فقط از پندارهای بی‌اساس پیروی می‌کنند و آنها فقط دروغ می‌گویند."
2. به چیزی جز محسوسات نمی‌توانند ایمان آورند: "وقال‌َ الَّذین‌َ لا یَرجون‌َ لِقأَنا لَولاَ اُنزِل‌َ عَلَینَا المَلغ‌کَة‌ُ اَو نَری‌َ رَبَّنا لَقَدِ استَکبَروا فی اَنفُسِهِم وعَتَو عُتُوًّا کَبیرا;(فرقان،21)، و آنها که امیدی به لقای ما ندارند ]و رستاخیز را انکار می‌کنند[ می‌گویند: چرا فرشتگان بر ما نازل نمی‌شوند؟ و یا پروردگارمان را با چشم خود نمی‌بینیم؟ آنها دربارة خود تکبر ورزیدند و طغیان بزرگی کردند!".
3. پرورش در محیط بت‌پرستی، احترام به نیاکان و پدران و تلقین پذیری‌های دوران طفولیت: "بَل قالوا اِنّا وجَدنا ءابأَنا عَلی‌َ اُمَّة‌ٍ واِنّا عَلی‌َ ءاثَرِهِم مُهتَدون;(زخرف،2223)، بلکه آنها گفتند: ما نیاکان خود را بر مذهبی یافتیم و ما به آثار آنها هدایت شده‌ایم... .
4. حجاب هوی پرستی: "ومِنهُم مَن یَستَمِع‌ُ اِلَیکَ حَتّی‌َ اِذا خَرَجوا مِن عِندِکَ قالوا لِلَّذین‌َ اوتُوا العِلم‌َ ماذا قال‌َ ءانِفًا اُولغ‌کَ الَّذین‌َ طَبَع‌َ اللّه‌ُ عَلی‌َ قُلوبِهِم واتَّبَعوا اَهوأَهُم;(محمد،16)، گروهی از آنان به سخنانت گوش فرا می‌دهند، اما هنگامی که از نزد تو خارج می‌شوند، به کسانی که خداوند به آنها علم و دانش بخشیده ]از روی استهزأ[ می‌گویند: این مرد ]پیامبر[ الان چه گفت؟! آنها کسانی هستند که خداوند بر قلب‌هایشان مهر نهاده و از هوای نفسشان پیروی کرده‌اند."
5. زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح دادند: "ذَلِکَ بِاَنَّهُم‌ُ استَحَبُّوا الحَیوَة‌َ الدُّنیا عَلَی الأَخِرَة‌ِ...; (نحل،107108)، آن به خاطر آن است که زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح دادند...".
6. حجاب کبر و غرور مستی قدرت: "اَلَّذین‌َ یُجَدِلون‌َ فی ءایَت‌ِ اللّه‌ِ بِغَیرِ سُلطَن‌ٍ اَتغ‌هُم کَبُرَ مَقتًا عِندَ اللّه‌ِ وعِندَ الَّذین‌َ ءامَنوا کَذَلِکَ یَطبَع‌ُ اللّه‌ُ عَلی‌َ کُل‌ِّ قَلب‌ِ مُتَکَبِّرٍ جَبّار;(غافر،35)، آنها که در آیات الهی به مجادله برمی‌خیزند، بی‌آن که دلیلی بر آنها آمده باشد، این جدال بی‌اساس، خشم عظیمی نزد خدا و نزد کسانی که ایمان آورده‌اند، برانگیزد، این گونه خداوند، بر هر قلب متکبر جباری مهر می‌نهد."
7. حجاب تعصب و لجاجت: "واِذا قَرَأت‌َ القُرءان‌َ جَعَلنا بَینَکَ وبَین‌َ الَّذین‌َ لا یُؤمِنون‌َ بِالأَخِرَة‌ِ حِجابًا مَستورا...;(اسرأ45،46)، و هنگامی که قرآن را می‌خوانی، میان تو و آنها که ایمان به آخرت ندارند، حجاب ناپیدایی قرار می‌دهیم و بر دل‌های آنها پوشش‌هایی، تا آن را نفهمند و در گوش‌هایشان سنگینی، و هنگامی که پروردگارت را در قرآن به یگانگی یاد می‌کنی، پشت می‌کنند و از تو روی برمی‌گردانند."
8. حجاب نفاق: "فِی قُلُوبِهِم مَّرَض‌ٌ فَزَادَهُم‌ُ اللَّه‌ُ مَرَضًا وَ لَهُم‌ْ عَذَاب‌ٌ أَلِیم‌ُ بِمَا کَانُواْ یَکْذِبُون;(بقره،10)، در دل‌های آنها یکنوع بیماری است، خداوند بر بیماری آنها می‌افزاید و عذاب دردناک به خاطر دروغ‌هایی که می‌گویند در انتظار آنهاست." و...(ر.ک: پیام قرآن، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران، ج 1، ص 298359، ج 3، ص255، دارالکتب الاسلامیة.)
eporsesh.com
