به یقین او از فرشتگان نبود، چرا که قرآن با صراحت می گوید: (کانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ اَمْرِ رَبِّهِ); (او از جن بود، سپس نافرمانی پروردگارش را کرد).(1) ولی از آن جا که پیش از آن در مقام اطاعت و بندگی بسیار کوشا بود در صف فرشتگان جای گرفت و به همین دلیل جزء مجموعه آنها محسوب می شد و اگر در پاره ای از تعبیرات مانند خطبه قاصعه (خطبه 192) به عنوان ملک از او یاد شده به همین دلیل است; به علاوه خودش با صراحت می گوید: (خَلَقْتَنی مِنْ نار); (مرا از آتش آفریدی)(2) و می دانیم آفرینش جن از آتش است نه فرشتگان، همان گونه که در آیه 15 سوره الرحمن آمده: (وَ خَلَقَ الْجانَّ مِنْ مارِج مِنْ نار). در روایات اهل بیت(علیهم السلام) نیز به این معنا اشاره شده است.(3) اضافه بر اینها قرآن برای ابلیس، فرزندان و ذرّیّه بیان کرده(4) در حالی که فرشتگان دارای زاد و ولد نیستند. پی نوشتها: (1). سوره کهف، آیه 50. (2). سوره ص، آیه 76. (3). مجمع البیان، ج 1، ص 82، ذیل آیه 34 سوره بقره. (4). سوره کهف، آیه 50. منبع:پیام قران،آیت الله مکارم شیرازی جلد 1، ص 189.
به یقین او از فرشتگان نبود، چرا که قرآن با صراحت می گوید: (کانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ اَمْرِ رَبِّهِ); (او از جن بود، سپس نافرمانی پروردگارش را کرد).(1) ولی از آن جا که پیش از آن در مقام اطاعت و بندگی بسیار کوشا بود در صف فرشتگان جای گرفت و به همین دلیل جزء مجموعه آنها محسوب می شد و اگر در پاره ای از تعبیرات مانند خطبه قاصعه (خطبه 192) به عنوان ملک از او یاد شده به همین دلیل است; به علاوه خودش با صراحت می گوید: (خَلَقْتَنی مِنْ نار); (مرا از آتش آفریدی)(2) و می دانیم آفرینش جن از آتش است نه فرشتگان، همان گونه که در آیه 15 سوره الرحمن آمده: (وَ خَلَقَ الْجانَّ مِنْ مارِج مِنْ نار). در روایات اهل بیت(علیهم السلام) نیز به این معنا اشاره شده است.(3) اضافه بر اینها قرآن برای ابلیس، فرزندان و ذرّیّه بیان کرده(4) در حالی که فرشتگان دارای زاد و ولد نیستند.
پی نوشتها:
(1). سوره کهف، آیه 50.
(2). سوره ص، آیه 76.
(3). مجمع البیان، ج 1، ص 82، ذیل آیه 34 سوره بقره.
(4). سوره کهف، آیه 50.
منبع:پیام قران،آیت الله مکارم شیرازی جلد 1، ص 189.
- [سایر] آیا شیطان (ابلیس) از فرشتگان بود یا جن؟
- [سایر] اینکه گفته میشود ابلیس از جن بوده است اشتباه است بلکه از فرشتگان بوده است «اذقال الملائکه اسجدوا» پس ملائکه نیز تکلیف دارند؟
- [سایر] شیطان جنّ بود یا فرشته؟ اگر جن بود چگونه در جریان سجده ملائکه بر آدم حاضر بود.
- [سایر] انگیزه و مخالفت ابلیس برای سجده بر آدم چه بود مگر او از فرشتگان مطیع نبود ؟
- [سایر] انگیزه و مخالفت ابلیس برای سجده بر آدم چه بود مگر او از فرشتگان مطیع نبود ؟
- [سایر] خداوند قبل از آفرینش انسان، فرشته ها و جنیان چه می کرده است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] تصاویر فرشته و جنّ به صورت مجسّمه و به صورت منقوش چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا جهان فرشتگان غیر از جهان انس و جنّ است؟ و آیا مانند ایمان به آخرت باید به فرشتگان هم ایمان داشت؟
- [سایر] مدتی است که سؤالی ذهن مرا درگیر خود کرده و جوابی قانع کننده برای آن نیافتم. با مطالعه قرآن کریم، در مییابیم که خداوند پس از خلقت آدم(ع)، فرشتگان را دستور داد تا به او سجده نمایند که در این بین ابلیس که از جنیان بود سر باز زد و کافر شد. حال سؤال این است که طبق آیات، خداوند فرشتگان را خطاب به سجده نمود، نه موجودات دیگر را. پس در این صورت شیطان که از جنیان بود و فرشته نبود؛ چرا ملزم به سجده شد؟ شاید در پاسخ بگویید که او به خاطر عبادت زیاد در این جایگاه(در میان فرشتگان) قرار گرفته بود، در این صورت سؤال این است که آیا فرشته بودن مقامی است که موجودات دیگر (از نژادهایی غیر از آدم-چون برتر از همه است) میتوانند به آن دست یابند؟ و ممکن است در میان فرشتگان موجودانی از نژادهای مختلف باشند که برای ما قابل شناسایی نیستند و علت اشاره خداوند به جن بودن ابلیس هم به گونه ای تذکر همین موضوع باشد؟ با تشکر از شما بزرگواران بی صبرانه منتظر پاسخ شما هستم در پناه حق، موفق و سربلند باشید
- [سایر] با توجه به اینکه ابلیس از فرشتگان مقرب خدا بود و از خود اختیاری نداشت، چگونه از فرمان الهی امتناع ورزید؟
- [آیت الله اردبیلی] (هبه) آن است که انسان چیزی را که ملک خود اوست به رایگان ملک دیگری کند و به او ببخشد.
- [آیت الله نوری همدانی] تیمم در فضای غصبی باطل نیست ، پس اگر در ملک خود ، دستها را به زمین بزند و بی اجازه داخل ملک داخل ملک دیگری شود و دستها را به پیشانی بکشد ، تیمم او باطل نمی شود .
- [آیت الله بروجردی] کسی که در محلی ملک دارد، اگر موقعی که آن ملک را دارد شش ماه در آن جا بماند، تا وقتی که آن ملک مال او است، هر وقت در مسافرت به آن جا برسد باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که ملکی را اجاره کرده و سرقفلی نپرداخته هنگامی که مدت اجاره به سر رسید حق ندارد بدون اذن صاحب ملک در آنجا اقامت کند و اگر آن را تخلیه نکند غاصب و ضامن ملک و ضامن مثل مال الاجاره است، خواه اجاره اول کوتاه باشد یا طولانی و خواه در مدت اجاره ارزش ملک بالا رفته باشد یا نه و اگر کسی ملک را از چنین شخصی اجاره کند اجاره اش صحیح نیست، مگر این که صاحب ملک رضایت دهد.
- [آیت الله مظاهری] معادن گرچه در ملک شخصی کسی پیدا شود ملک حکومت اسلامی است و در صورت ممانعت حکومت اسلامی، کسی حقّ تصرّف در آنها را ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر ملک وقفی خراب شود، از وقف بودن بیرون نمیرود.
- [آیت الله بروجردی] اگر ملک وقف خراب شود، از وقف بودن بیرون نمیرود.
- [امام خمینی] اگر ملک وقف خراب شود، از وقف بودن بیرون نمیرود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خرید و فروش ملکی که آن را به دیگری اجاره داده اند اشکال ندارد، ولی استفاده آن ملک در مدت اجاره، مال مستأجر است و خریدار حق ندارد مستأجر را از ملک بیرون کند و اگر خریدار نداند که آن ملک را اجاره داده اند، یا به گمان این که مدت اجاره کم است ملک را خریده باشد، پس از اطلاع می تواند معامله خودش را بهم بزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر معدنی را که در ملک دیگری است بدون اذن صاحب آن استخراج کنند آنچه از آن بدست می آید مال صاحب ملک است و چون صاحب ملک برای بیرون آوردن آن خرجی نکرده، باید خمس تمام آنچه را که از معدن بیرون آمده بدهد.