درباره اینکه شیطان از فرشته بوده است یا جن دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. منشأ این اختلاف، جریان خلقت حضرت آدم(ع) بود که با فرمان الهی، فرشتگان بر آدم(ع) سجده کردند ولی شیطان سجده نکرد.
عده‌ای که می‌گویند شیطان (ابلیس) از فرشتگان بود، استدلالشان این است که: چون در آیه شریفه، ابلیس از بین ملائکه استثنا شده (همه ملائکه سجده کردند الاّ ابلیس) پس ابلیس باید از جنس ملائکه باشد.
جواب: استثنا شدن ابلیس از بین ملائکه نشان دهنده هم‌جنس بودن او با ملائکه نیست؛ بلکه نهایتاً می‌رساند که ابلیس (به واسطه عبادت چند ساله‌اش) میان ملائکه و در صف آنها بوده است؛ ولی بعدها به دلیل استکبار و نافرمانی و عناد در پیشگاه خداوند سبحان، از بهشت رانده می‌شود.
تأیید بر این مدّعا چند مطلب است:
1. خداوند در سوره کهف می‌فرماید: «شیطان (ابلیس) از جنس جنیّان است».
2. خداوند، معصیت را به طور عام از ملائکه سلب نموده است. پس ملائکه موجوداتی معصوم هستند و هرگز مرتکب گناه، عناد، تفاخر، استکبار و... نمی‌شوند.
3. در برخی آیات قرآن، سخن از آباء و اجداد شیطان به میان آمده. و این مطلب می‌رساند که توالد و تناسل در مورد شیطان و به طور عام در میان جنیّان راه دارد و حال آن‌که ملائکه موجوداتی روحانی هستند که این قبیل مسائل یا حتی خوردن و آشامیدن و... در مورد آنها راه ندارد.
4. خداوند در برخی آیات قرآن فرموده است که ملائکه را رسولانی قرار داده است. رسول؛ یعنی فرستاده خدا و کسی که عنوان رسول، برازنده وی می‌گردد، احتمال هر گونه کفر و خطا و معصیت در او از بین می‌رود. پس چگونه ممکن است شیطان با این معصیت بزرگی که مرتکب شد، جزو ملائکه باشد؟!
علاوه بر این؛ اجماع علما و اخبار متواتری از ائمه معصومین(ع) به ما رسیده و حاکی از این است که: شیطان جزو ملائکه نبوده است. و همان‌گونه که می‌دانیم تواتر یکی از مهمترین ابزار کاشفیت در صدق حدیث می‌باشد.
