اجل معلّق و اجل مسمّی چه فرقی با هم دارند؟

در تعالیم اسلامی دو دسته مرگ مورد شناسایی قرار گرفته است که از آن به اجل مسمی و اجل معلق یاد می شود. اجل مسمی شاید تا اندازه ای شباهت به همان مرگ طبیعی داشته باشد هرچند که تفاوت هایی نیز میان آن دو می توان قائل شد. اجل معلق نیز شباهت هایی با مرگ ناگهانی دارد. البته بهتر است که از اجل معلق به مرگ زودهنگام یاد شود.
مرگی که تأخیر بردار نیست،(اجل مسمّی)نامیده می شود. و مرگی که در اثر بعضی از کارهای خیر، مانند: صدقه دادن، صله رحم، دعای پدر و مادر، به تعویق می افتد ، (اجل معلّق)نام گذاری شده است، بعبارت دیگر ( اجل معلق)(مشروط) سر رسیدی است که قابل تغییر و دگرگونی است، و بر اثر اعمال نادرست انسان ممکن است بسیار جلو بیفتد که عذابهای الهی یکی از آنها است و به عکس بر اثر تقوا و نیکو کاری و تدبیر ممکن است بسیار عقب بیفتد.
ولی اجل و سررسید نهایی و ( اجل حتمی) (مطلق) قسم اول به هیچوجه قابل دگرگونی نیست.(1)
اجل مسمی و معلق در قرآن
اجل مسمی که از آن به اجل حتمی نیز یاد می شود تنها مختص انسان نیست بلکه همه آفریده های الهی را در برمی گیرد. از این رو خداوند در آیاتی چون 38 و 39 سوره رعد و 103 و 104 سوره هود و 29سوره لقمان و 13 سوره فاطر و 5سوره زمر از اجل مسمای حرکت خورشید و ماه و برپایی قیامت و رستاخیز سخن می گوید و در آیه 2سوره رعد، کرات آسمانی را دارای اجل تغییر ناپذیر می داند. آیه34 سوره اعراف و نیز 49سوره یونس و آیاتی دیگر، از اجل مسمی و تغییرناپذیر امت ها و جوامع بشری سخن به میان آورده است.
انسان ها افزون بر اجل مسمی و تغییر ناپذیر دارای یک اجل معلق نیز هستند که تغییرپذیر است. چنانکه خداوند در سوره انعام آیه2 بدان اشاره کرده است. هم چنین از کلمه (یوخرکم الی اجل مسمی) در آیه9 و 10 سوره ابراهیم استفاده می شود که در مقابل (اجل مسمی) اجل دیگری نیز هست که قابل تغییر است که از این اجل دوم به اجل معلق یاد می شود.

پی نوشت:
1.تفسیر نمونه، ج‌18،ص210
منبع:سایت انوار طاها