فلسفه بعثت پیامبران با استناد به روایات چیست؟
در روایات اسلامی تعبیرات مختلفی از فلسفه بعثت پیامبران بیان شده که هر یک ناظر به یکی از اهداف یا چند قسمت از اهداف بعثت است که به نمونه هایی از این روایات اشاره می کنیم: 1. در حدیثی می‌خوانیم: هنگامی که رسول خدا (ص) دعوتش را آشکار کرد، سران قریش نزد ابوطالب آمدند و گفتند: ای ابوطالب فرزند برادرت ما را سبک‌مغز می‌خواند، و به بت‌های ما ناسزا می‌گوید، جوانان ما را فاسد نموده!و در جمعیت ما تفرقه‌افکنده، اگر این کارها به خاطر کمبود مالی است آن قدر برای او مال جمع‌آوری می‌کنیم که ثروتمندترین مرد قریش شود، حتی حاضریم او را به عنوان رئیس خود برگزینیم! ابوطالب این پیام را به پیامبر اکرم(ص) عرض کرد، پیامبر(ص) فرمود: (اگر آنها خورشید را در دست راست من، و ماه را در دست چپم بگذارند، من آن را نمی‌خواهم، ولی (به جای این همه وعده‌ها) یک جمله با من موافقت نمایند که در سایه آن حکومت بر تمام عرب پیدا کنند، و غیر عرب نیز به آیین آنها درآیند، و آنها سلاطین بهشت خواهند بود). ابوطالب این پیام را به آنها رساند، آنها گفتند: یک کلمه که سهل است حاضریم در این راه با ده کلمه موافقت کنیم، پیامبر(ص) فرمود: (گواهی دهید معبودی جز الله نیست و من رسول خدایم...)(1) این حدیث به خوبی نشان می‌دهد که پذیرش دعوت انبیاء باعث پیروزی در دنیا و آخرت و سربلندی و آزادگی و حیات رضایت‌بخش است. 2. در حدیث دیگری از هشام بن حکم از امام صادق(ع) می‌خوانیم که در پاسخ سؤال یکی از کفّار و زنادقه در مورد فلسفه بعثت انبیاء فرمود: (هنگامی که ما ثابت کردیم خالق و آفریدگاری داریم که از ما و تمام مخلوقات برتر است، و آن آفریدگار حکیم و متعالی، هرگز با چشم دیده نمی‌شود و قابل لمس نیست تا بندگانش با او تماس مستقیم داشته باشند، ثابت می‌شود که او سفیرانی در میان بندگانش دارد، که دستورات او را به آنها می‌رساند و آنها را به آنچه مصالح و منافع آنها در آن است و مایه بقای آنها، و ترک آن مایه فنای آنها می‌شود رهنمون می‌شوند)(2) 3. امیر مؤمنان علی(ع)در نهج البلاغه در فلسفه بعثت پیامبران بیان بسیار جالبی دارد، می‌فرماید: (خداوند رسولانش را در میان انسان‌ها مبعوث ساخت، و پیامبرانش را پی در پی به سوی آنها فرستاد تا وفای به پیمان فطرت را از آنها بخواهند و نعمت‌های فراموش شده او را یادآوری کنند، و با تبلیغ فرمان خدا، حجت را بر آنها تمام نمایند و گنجینه‌های عقول را آشکار سازند).(3) 4. در حدیث دیگری از پیامبر اکرم (ع)آمده است که فرمود: (من برای این مبعوث شدم که اخلاق صالح را تکمیل کنم).(4) همین مضمون به تعبیر دیگری از آن حضرت نقل شده که فرمود: (من برای این مبعوث شدم که مکارم اخلاق را کامل کنم)(5) 5. در کتاب فروع کافی از امیرالمؤمنین علی(ع) آمده است که روزی خطبه‌ای خواند و در ضمن خطبه چنین فرمود: (خداوند تبارک تعالی محمد را به حق مبعوث کرد تا بندگانش را از عبادت بندگان به عبادت خدا فراخواند، و از پیمان بندگان به پیمان خودش دعوت کند، و از اطاعت فرمان بندگان به اطاعت فرمانش، و از ولایت (و قیمومت) بندگان به ولایت خودش، او بشارت دهنده و بیم‌دهنده بود، و به اذن خداوند به سوی او دعوت می‌کرد، چراغ پرفروغی بود).(6) پی نوشتها: 1. نور الثقلین، ج 4، ص 442، ح7؛ تفسیر علی ابن ابراهیم، ج 2، ص 228 2.کافی، ج 1، ص 168، کتاب الحجه، باب الاضطرار الی حجه، ح 1 3. نهج البلاغه، خطبه 1 4. طبقات الکبری، ج 1، ص 192(چاپ بیروت) 5. کنز العمال، ج 11، ص 420، ح 31969 6. فروع کافی، ج 8، ص 386، ح 586 منبع:سایت انوار طاها
عنوان سوال:

فلسفه بعثت پیامبران با استناد به روایات چیست؟


پاسخ:

در روایات اسلامی تعبیرات مختلفی از فلسفه بعثت پیامبران بیان شده که هر یک ناظر به یکی از اهداف یا چند قسمت از اهداف بعثت است که به نمونه هایی از این روایات اشاره می کنیم:
1. در حدیثی می‌خوانیم: هنگامی که رسول خدا (ص) دعوتش را آشکار کرد، سران قریش نزد ابوطالب آمدند و گفتند: ای ابوطالب فرزند برادرت ما را سبک‌مغز می‌خواند، و به بت‌های ما ناسزا می‌گوید، جوانان ما را فاسد نموده!و در جمعیت ما تفرقه‌افکنده، اگر این کارها به خاطر کمبود مالی است آن قدر برای او مال جمع‌آوری می‌کنیم که ثروتمندترین مرد قریش شود، حتی حاضریم او را به عنوان رئیس خود برگزینیم! ابوطالب این پیام را به پیامبر اکرم(ص) عرض کرد، پیامبر(ص) فرمود: (اگر آنها خورشید را در دست راست من، و ماه را در دست چپم بگذارند، من آن را نمی‌خواهم، ولی (به جای این همه وعده‌ها) یک جمله با من موافقت نمایند که در سایه آن حکومت بر تمام عرب پیدا کنند، و غیر عرب نیز به آیین آنها درآیند، و آنها سلاطین بهشت خواهند بود). ابوطالب این پیام را به آنها رساند، آنها گفتند: یک کلمه که سهل است حاضریم در این راه با ده کلمه موافقت کنیم، پیامبر(ص) فرمود: (گواهی دهید معبودی جز الله نیست و من رسول خدایم...)(1)
این حدیث به خوبی نشان می‌دهد که پذیرش دعوت انبیاء باعث پیروزی در دنیا و آخرت و سربلندی و آزادگی و حیات رضایت‌بخش است.
2. در حدیث دیگری از هشام بن حکم از امام صادق(ع) می‌خوانیم که در پاسخ سؤال یکی از کفّار و زنادقه در مورد فلسفه بعثت انبیاء فرمود: (هنگامی که ما ثابت کردیم خالق و آفریدگاری داریم که از ما و تمام مخلوقات برتر است، و آن آفریدگار حکیم و متعالی، هرگز با چشم دیده نمی‌شود و قابل لمس نیست تا بندگانش با او تماس مستقیم داشته باشند، ثابت می‌شود که او سفیرانی در میان بندگانش دارد، که دستورات او را به آنها می‌رساند و آنها را به آنچه مصالح و منافع آنها در آن است و مایه بقای آنها، و ترک آن مایه فنای آنها می‌شود رهنمون می‌شوند)(2)
3. امیر مؤمنان علی(ع)در نهج البلاغه در فلسفه بعثت پیامبران بیان بسیار جالبی دارد، می‌فرماید: (خداوند رسولانش را در میان انسان‌ها مبعوث ساخت، و پیامبرانش را پی در پی به سوی آنها فرستاد تا وفای به پیمان فطرت را از آنها بخواهند و نعمت‌های فراموش شده او را یادآوری کنند، و با تبلیغ فرمان خدا، حجت را بر آنها تمام نمایند و گنجینه‌های عقول را آشکار سازند).(3)
4. در حدیث دیگری از پیامبر اکرم (ع)آمده است که فرمود: (من برای این مبعوث شدم که اخلاق صالح را تکمیل کنم).(4)
همین مضمون به تعبیر دیگری از آن حضرت نقل شده که فرمود: (من برای این مبعوث شدم که مکارم اخلاق را کامل کنم)(5)
5. در کتاب فروع کافی از امیرالمؤمنین علی(ع) آمده است که روزی خطبه‌ای خواند و در ضمن خطبه چنین فرمود: (خداوند تبارک تعالی محمد را به حق مبعوث کرد تا بندگانش را از عبادت بندگان به عبادت خدا فراخواند، و از پیمان بندگان به پیمان خودش دعوت کند، و از اطاعت فرمان بندگان به اطاعت فرمانش، و از ولایت (و قیمومت) بندگان به ولایت خودش، او بشارت دهنده و بیم‌دهنده بود، و به اذن خداوند به سوی او دعوت می‌کرد، چراغ پرفروغی بود).(6)

پی نوشتها:
1. نور الثقلین، ج 4، ص 442، ح7؛ تفسیر علی ابن ابراهیم، ج 2، ص 228
2.کافی، ج 1، ص 168، کتاب الحجه، باب الاضطرار الی حجه، ح 1
3. نهج البلاغه، خطبه 1
4. طبقات الکبری، ج 1، ص 192(چاپ بیروت)
5. کنز العمال، ج 11، ص 420، ح 31969
6. فروع کافی، ج 8، ص 386، ح 586
منبع:سایت انوار طاها





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین