در روایات اسلامی تعبیرات مختلفی از فلسفه بعثت پیامبران بیان شده که هر یک ناظر به یکی از اهداف یا چند قسمت از اهداف بعثت است که به نمونه هایی از این روایات اشاره می کنیم: 1. در حدیثی میخوانیم: هنگامی که رسول خدا (ص) دعوتش را آشکار کرد، سران قریش نزد ابوطالب آمدند و گفتند: ای ابوطالب فرزند برادرت ما را سبکمغز میخواند، و به بتهای ما ناسزا میگوید، جوانان ما را فاسد نموده!و در جمعیت ما تفرقهافکنده، اگر این کارها به خاطر کمبود مالی است آن قدر برای او مال جمعآوری میکنیم که ثروتمندترین مرد قریش شود، حتی حاضریم او را به عنوان رئیس خود برگزینیم! ابوطالب این پیام را به پیامبر اکرم(ص) عرض کرد، پیامبر(ص) فرمود: (اگر آنها خورشید را در دست راست من، و ماه را در دست چپم بگذارند، من آن را نمیخواهم، ولی (به جای این همه وعدهها) یک جمله با من موافقت نمایند که در سایه آن حکومت بر تمام عرب پیدا کنند، و غیر عرب نیز به آیین آنها درآیند، و آنها سلاطین بهشت خواهند بود). ابوطالب این پیام را به آنها رساند، آنها گفتند: یک کلمه که سهل است حاضریم در این راه با ده کلمه موافقت کنیم، پیامبر(ص) فرمود: (گواهی دهید معبودی جز الله نیست و من رسول خدایم...)(1) این حدیث به خوبی نشان میدهد که پذیرش دعوت انبیاء باعث پیروزی در دنیا و آخرت و سربلندی و آزادگی و حیات رضایتبخش است. 2. در حدیث دیگری از هشام بن حکم از امام صادق(ع) میخوانیم که در پاسخ سؤال یکی از کفّار و زنادقه در مورد فلسفه بعثت انبیاء فرمود: (هنگامی که ما ثابت کردیم خالق و آفریدگاری داریم که از ما و تمام مخلوقات برتر است، و آن آفریدگار حکیم و متعالی، هرگز با چشم دیده نمیشود و قابل لمس نیست تا بندگانش با او تماس مستقیم داشته باشند، ثابت میشود که او سفیرانی در میان بندگانش دارد، که دستورات او را به آنها میرساند و آنها را به آنچه مصالح و منافع آنها در آن است و مایه بقای آنها، و ترک آن مایه فنای آنها میشود رهنمون میشوند)(2) 3. امیر مؤمنان علی(ع)در نهج البلاغه در فلسفه بعثت پیامبران بیان بسیار جالبی دارد، میفرماید: (خداوند رسولانش را در میان انسانها مبعوث ساخت، و پیامبرانش را پی در پی به سوی آنها فرستاد تا وفای به پیمان فطرت را از آنها بخواهند و نعمتهای فراموش شده او را یادآوری کنند، و با تبلیغ فرمان خدا، حجت را بر آنها تمام نمایند و گنجینههای عقول را آشکار سازند).(3) 4. در حدیث دیگری از پیامبر اکرم (ع)آمده است که فرمود: (من برای این مبعوث شدم که اخلاق صالح را تکمیل کنم).(4) همین مضمون به تعبیر دیگری از آن حضرت نقل شده که فرمود: (من برای این مبعوث شدم که مکارم اخلاق را کامل کنم)(5) 5. در کتاب فروع کافی از امیرالمؤمنین علی(ع) آمده است که روزی خطبهای خواند و در ضمن خطبه چنین فرمود: (خداوند تبارک تعالی محمد را به حق مبعوث کرد تا بندگانش را از عبادت بندگان به عبادت خدا فراخواند، و از پیمان بندگان به پیمان خودش دعوت کند، و از اطاعت فرمان بندگان به اطاعت فرمانش، و از ولایت (و قیمومت) بندگان به ولایت خودش، او بشارت دهنده و بیمدهنده بود، و به اذن خداوند به سوی او دعوت میکرد، چراغ پرفروغی بود).(6) پی نوشتها: 1. نور الثقلین، ج 4، ص 442، ح7؛ تفسیر علی ابن ابراهیم، ج 2، ص 228 2.کافی، ج 1، ص 168، کتاب الحجه، باب الاضطرار الی حجه، ح 1 3. نهج البلاغه، خطبه 1 4. طبقات الکبری، ج 1، ص 192(چاپ بیروت) 5. کنز العمال، ج 11، ص 420، ح 31969 6. فروع کافی، ج 8، ص 386، ح 586 منبع:سایت انوار طاها
در روایات اسلامی تعبیرات مختلفی از فلسفه بعثت پیامبران بیان شده که هر یک ناظر به یکی از اهداف یا چند قسمت از اهداف بعثت است که به نمونه هایی از این روایات اشاره می کنیم:
1. در حدیثی میخوانیم: هنگامی که رسول خدا (ص) دعوتش را آشکار کرد، سران قریش نزد ابوطالب آمدند و گفتند: ای ابوطالب فرزند برادرت ما را سبکمغز میخواند، و به بتهای ما ناسزا میگوید، جوانان ما را فاسد نموده!و در جمعیت ما تفرقهافکنده، اگر این کارها به خاطر کمبود مالی است آن قدر برای او مال جمعآوری میکنیم که ثروتمندترین مرد قریش شود، حتی حاضریم او را به عنوان رئیس خود برگزینیم! ابوطالب این پیام را به پیامبر اکرم(ص) عرض کرد، پیامبر(ص) فرمود: (اگر آنها خورشید را در دست راست من، و ماه را در دست چپم بگذارند، من آن را نمیخواهم، ولی (به جای این همه وعدهها) یک جمله با من موافقت نمایند که در سایه آن حکومت بر تمام عرب پیدا کنند، و غیر عرب نیز به آیین آنها درآیند، و آنها سلاطین بهشت خواهند بود). ابوطالب این پیام را به آنها رساند، آنها گفتند: یک کلمه که سهل است حاضریم در این راه با ده کلمه موافقت کنیم، پیامبر(ص) فرمود: (گواهی دهید معبودی جز الله نیست و من رسول خدایم...)(1)
این حدیث به خوبی نشان میدهد که پذیرش دعوت انبیاء باعث پیروزی در دنیا و آخرت و سربلندی و آزادگی و حیات رضایتبخش است.
2. در حدیث دیگری از هشام بن حکم از امام صادق(ع) میخوانیم که در پاسخ سؤال یکی از کفّار و زنادقه در مورد فلسفه بعثت انبیاء فرمود: (هنگامی که ما ثابت کردیم خالق و آفریدگاری داریم که از ما و تمام مخلوقات برتر است، و آن آفریدگار حکیم و متعالی، هرگز با چشم دیده نمیشود و قابل لمس نیست تا بندگانش با او تماس مستقیم داشته باشند، ثابت میشود که او سفیرانی در میان بندگانش دارد، که دستورات او را به آنها میرساند و آنها را به آنچه مصالح و منافع آنها در آن است و مایه بقای آنها، و ترک آن مایه فنای آنها میشود رهنمون میشوند)(2)
3. امیر مؤمنان علی(ع)در نهج البلاغه در فلسفه بعثت پیامبران بیان بسیار جالبی دارد، میفرماید: (خداوند رسولانش را در میان انسانها مبعوث ساخت، و پیامبرانش را پی در پی به سوی آنها فرستاد تا وفای به پیمان فطرت را از آنها بخواهند و نعمتهای فراموش شده او را یادآوری کنند، و با تبلیغ فرمان خدا، حجت را بر آنها تمام نمایند و گنجینههای عقول را آشکار سازند).(3)
4. در حدیث دیگری از پیامبر اکرم (ع)آمده است که فرمود: (من برای این مبعوث شدم که اخلاق صالح را تکمیل کنم).(4)
همین مضمون به تعبیر دیگری از آن حضرت نقل شده که فرمود: (من برای این مبعوث شدم که مکارم اخلاق را کامل کنم)(5)
5. در کتاب فروع کافی از امیرالمؤمنین علی(ع) آمده است که روزی خطبهای خواند و در ضمن خطبه چنین فرمود: (خداوند تبارک تعالی محمد را به حق مبعوث کرد تا بندگانش را از عبادت بندگان به عبادت خدا فراخواند، و از پیمان بندگان به پیمان خودش دعوت کند، و از اطاعت فرمان بندگان به اطاعت فرمانش، و از ولایت (و قیمومت) بندگان به ولایت خودش، او بشارت دهنده و بیمدهنده بود، و به اذن خداوند به سوی او دعوت میکرد، چراغ پرفروغی بود).(6)
پی نوشتها:
1. نور الثقلین، ج 4، ص 442، ح7؛ تفسیر علی ابن ابراهیم، ج 2، ص 228
2.کافی، ج 1، ص 168، کتاب الحجه، باب الاضطرار الی حجه، ح 1
3. نهج البلاغه، خطبه 1
4. طبقات الکبری، ج 1، ص 192(چاپ بیروت)
5. کنز العمال، ج 11، ص 420، ح 31969
6. فروع کافی، ج 8، ص 386، ح 586
منبع:سایت انوار طاها
- [سایر] فلسفه بعثت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) چه بوده است؟
- [سایر] فلسفه عقیده به خدا و پیامبران و امامان چیست؟
- [سایر] قرآن و احادیث چگونه لزوم بعثت پیامبران را از جهت «تثبیت و تکمیل توحید» اثبات میکنند؟
- [سایر] فواید بعثت پیامبران چیست؟
- [سایر] فلسفه امامت را از دیدگاه قرآن و حدیث بررسی کنید؟
- [سایر] آیا فلسفه احکام در متون دینی بررسی شده است و آیا علت¬های بیان شده در کتاب علل الشرایع علمی است یا با استناد به سنت است و بدون دلایل علمی؟ اصولاً، روش¬های مطمین بررسی فلسفه احکام چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] نظر شما با استناد به متون دینی اسلام (قرآن و احادیث) در مورد ساخت نیم تنه و یا پیکره کامل پیامبران و امامان چیست؟
- [سایر] لطفاً فلسفه خواندن نماز میت را شرح دهید، با استدلال از قرآن کریم و روایات.
- [سایر] چرا محل بعثت همه پیامبران الهی شرق خاورمیانه بوده است؟
- [آیت الله بهجت] فلسفه ی تشریع زکات و اهداف آن را با توجه به آیات و روایات، بیان فرمایید؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . هیچ کس حق ندارد در مقدار قضاوت به استناد قانونی، غیر از قانون اسلام خواه از امور جزایی باشد یا حقوقی، کسی را محکوم یا حاکم سازد.
- [آیت الله مظاهری] زن باید تمام بدن خود را از نامحرم بپوشاند، ولی نپوشانیدن صورت و کف دستها و روی آنها تا نرسیده به مچ، اگر شهوتانگیز یا فتنهانگیز و یا جالب نباشد، جائز است، گرچه پوشانیدن آنها برای یک زن با عفّت بسیار خوب است و بهخوبی از قرآن و روایات اهلبیت(سلاماللهعلیهم) و سیره آن بزرگواران استفاده میشود که روگرفتن زن، یک شعار اسلامی است و باید همه ما به شعارهای اسلامی و مذهبی اهمیّت خاصّی بدهیم.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کافر ذمّی زمینی را از مسلمان خرید و سپس فهمید یک پنجم آن را باید به عنوان خمس بپردازد، در این صورت , نمیتواند به استناد تبعّض صفقه یعنی این مال کم شده است معامله را فسخ کند.
- [آیت الله مظاهری] اقلیتهای مذهبی در طرح دعوی باید به قاضی اسلامی مراجعه نمایند و قاضی نیز باید طبق موازین اسلامی حکم نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر ماندن در بلاد کفر موجب وهن مملکت اسلامی شود حرام است، گرچه موجب مفسده دینی و اخلاقی نشود، بلکه اگر مملکت اسلامی احتیاج به او داشته باشد، ماندن در آنجا حرام است، گرچه موجب وهن برای مملکت اسلامی نباشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ماهی مردهای که معلوم نیست آن را زنده از آب گرفتهاند یا مرده، چنانچه از ممالک غیر اسلامی آورده باشند حرام است و اگر از بازار مسلمانان یا سرزمین اسلامی تهیّه شده یا از این جاها به ممالک غیر اسلامی منتقل شده باشد اشکال ندارد، چنانچه در مسأله 95 و 96 گذشت، ولی اگر انسان بداند که ماهی از ممالک غیر اسلامی بدون تحقیق وارد بازار مسلمانان یا سرزمین اسلامی شده، حرام میباشد.
- [آیت الله مظاهری] معادن گرچه در ملک شخصی کسی پیدا شود ملک حکومت اسلامی است و در صورت ممانعت حکومت اسلامی، کسی حقّ تصرّف در آنها را ندارد.
- [آیت الله مظاهری] کار (زراعت، صنعت، تجارت و مانند آن) برای تأمین احتیاجات جامعه اسلامی واجب کفایی است، و هر کسی در فراخور حالش باید احتیاجات جامعه اسلامی را تأمین کند.
- [آیت الله سبحانی] رباخواری حرام است و آن بر دو گونه است: نخست :ربای در قرض که در بحث قرض خواهد آمد. دوم: ربای در معامله است و آن این است که مقداری از جنسی را که با وزن یا پیمانه می فروشند به زیادتر از همان جنس بفروشد، مثلاً یک من گندم را به یک من و نیم بفروشد، در روایات اسلامی مذمّت از ربا بسیار شده است و از گناهان بسیار بزرگ محسوب می شود. احکام ربای معاوضی:
- [آیت الله مظاهری] ربا گرفتن از بانکهای کشورهای غیر اسلامی اشکال ندارد.