چرا خداوند برخی را ناقص الخلقه و معلول آفریده است؟
خداوند نمی خواهد هیچ نوزادی ناقص‌ الخلقه به دنیا بیاید، این گونه نوزادان در اثر اشتباهات والدین (به صورت عمدی یا سهوی) به دنیا آمده‌ اند که از نظر پزشکی نیز بسیاری از این عوامل شناخته شده است. اگر سؤال شود که چرا خداوند اشتباهات آنان را جبران نمی کند؟ در پاسخ می گوییم: خداوند آفرینش را بر اساس حکمت و علل و اسباب آفریده و اگر بخواهد با قدرت خود اشتباهات ما را در طبیعت اصلاح کند، باید نظام آفرینش را به هم بزند. مثلاً؛ جاذبه برای زمین یک حکمت و ارزش است. این جاذبه است که سبب بارش باران می شود. حال اگر بگوییم به خاطر سقوط کودکی یا انسانی یا هواپیمایی، جاذبه را از زمین بگیریم، علاوه بر از هم پاشیدن نظام خلقت، چه برکاتی را باید از دست بدهیم. مانند این است که دانش‌ آموزی در امتحان جغرافی، مکان کوه هیمالیا یا اقیانوس اطلس را اشتباه نوشته باشد، آیا خداوند باید جای کوه و اقیانوس را عوض کند؟!اگر ظالمی سنگی را به صورت مظلومی پرتاب کرد، آیا خداوند باید قبل از رسیدن سنگ به صورت او، سنگ را پنبه کند یا صورت او را ضربه ناپذیر کند؟!اگر کسی را در زمستان به داخل استخر آب سردی هُل دادیم، خداوند باید آب استخر را گرم کند؟اگر مسافری راه شهری را به اشتباه رفت، آیا خداوند باید شهر را جابجا کند؟!کسانی که توقّع دارند خداوند از قدرت خودش خلاف‌های عمدی و سهوی انسان‌ها را جبران کند، اگر کمی فکر کنند، خواهند فهمید که نتیجه‌ ی این توقّع آن است که هیچ چیز در جای خود نباشد و یک نظام هرج و مرجی به وجود آید و همه چیز در هر لحظه در حال تغییر و تحوّل باشد و قدرت تدبیر و برنامه‌ ریزی از عقلا گرفته شود. البته آیات قرآن نیز به این مطلب اشاره دارند چنانکه خداوند در قرآن کریم می فرماید: (... لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ ما آتاها ...) (1) ...خدا هیچ کس را تکلیف نمی‌کند مگر به مقدار قدرتی که به او داده ... . (لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها لَها ما کَسَبَتْ وَ عَلَیْها مَا اکْتَسَبَت ...) (2) خدا هیچ کس را تکلیف نکند مگر به قدر توانایی او (و روز جزا) نیکی‌های هر شخصی به سود خود او و بدیهایش نیز به زیان خود او است... . با توجه به این آیات روشن است که نه از کسی بیش از آن چه به او داده شده است سؤالی می‌شود و نه از کسی بیش از آن چه وسع و قدرتش است چیزی مطالبه می‌گردد. نه در دنیا و نه در آخرت. لذا نه تنها مولود ناقص‌الخلقه، بلکه کودکی که قبل از سن تکلیف از دنیا رفته است و یا کسی که سالم به دنیا آمده، اما بعد دیوانه شده است و ...، تکلیفی ندارد و مورد سؤال و جواب نیز قرار نمی‌گیرد. چنان چه از کسی که تمکن مالی نداشته، سؤال نمی‌کنند که چرا حج به جای نیاوردی و چرا انفاق نکردی؟ یا از کسی که بیمار بوده، نمی‌پرسند که چرا روزه نگرفتی؟ یا از کسی که امکانی برای انجام فعلی نداشته، سؤال نمی‌کنند که چرا انجام ندادی؟! پس، فقط به اندازه‌ی داده‌ها و نیز وسع (امکان) سؤال می‌شود. و این سؤال فقط در آخرت نیست، بلکه هر انسانی در همین دنیا به نسبت نعمات و امکاناتش مسئول بهره‌وری بهینه است و در دنیا و آخرت، نتیجه‌ی چگونگی بهره‌وری خود را می‌بیند. البته اینگونه نیست که خداوند متعال در مقابل این مصیبت پاداشی را در نظر نگرفته باشد بلکه برعکس پاداشی بس عظیم در این امر نهفته است چنانکه در روایات متعددی آمده :( در روز قیامت کسانی که در دنیا با صحّت و عافیت به سر بردند، دوست دارند که گوشت بدن آن ها را با قیچی در دنیا چیده بودند برای ثواب هایی که می‌بینند به اهل بلا می ‌دهند. )(3) پی نوشتها: 1. سوره طلاق، آیه 7 2. سوره بقره،آیه 286 3. إرشاد القلوب إلی الصواب‌، ج 1، ص 42. منبع:سایت انوار طاها
عنوان سوال:

چرا خداوند برخی را ناقص الخلقه و معلول آفریده است؟


پاسخ:

خداوند نمی خواهد هیچ نوزادی ناقص‌ الخلقه به دنیا بیاید، این گونه نوزادان در اثر اشتباهات والدین (به صورت عمدی یا سهوی) به دنیا آمده‌ اند که از نظر پزشکی نیز بسیاری از این عوامل شناخته شده است.
اگر سؤال شود که چرا خداوند اشتباهات آنان را جبران نمی کند؟ در پاسخ می گوییم: خداوند آفرینش را بر اساس حکمت و علل و اسباب آفریده و اگر بخواهد با قدرت خود اشتباهات ما را در طبیعت اصلاح کند، باید نظام آفرینش را به هم بزند.
مثلاً؛ جاذبه برای زمین یک حکمت و ارزش است. این جاذبه است که سبب بارش باران می شود. حال اگر بگوییم به خاطر سقوط کودکی یا انسانی یا هواپیمایی، جاذبه را از زمین بگیریم، علاوه بر از هم پاشیدن نظام خلقت، چه برکاتی را باید از دست بدهیم. مانند این است که دانش‌ آموزی در امتحان جغرافی، مکان کوه هیمالیا یا اقیانوس اطلس را اشتباه نوشته باشد، آیا خداوند باید جای کوه و اقیانوس را عوض کند؟!اگر ظالمی سنگی را به صورت مظلومی پرتاب کرد، آیا خداوند باید قبل از رسیدن سنگ به صورت او، سنگ را پنبه کند یا صورت او را ضربه ناپذیر کند؟!اگر کسی را در زمستان به داخل استخر آب سردی هُل دادیم، خداوند باید آب استخر را گرم کند؟اگر مسافری راه شهری را به اشتباه رفت، آیا خداوند باید شهر را جابجا کند؟!کسانی که توقّع دارند خداوند از قدرت خودش خلاف‌های عمدی و سهوی انسان‌ها را جبران کند، اگر کمی فکر کنند، خواهند فهمید که نتیجه‌ ی این توقّع آن است که هیچ چیز در جای خود نباشد و یک نظام هرج و مرجی به وجود آید و همه چیز در هر لحظه در حال تغییر و تحوّل باشد و قدرت تدبیر و برنامه‌ ریزی از عقلا گرفته شود.
البته آیات قرآن نیز به این مطلب اشاره دارند چنانکه خداوند در قرآن کریم می فرماید:
(... لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ ما آتاها ...) (1)
...خدا هیچ کس را تکلیف نمی‌کند مگر به مقدار قدرتی که به او داده ... .
(لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها لَها ما کَسَبَتْ وَ عَلَیْها مَا اکْتَسَبَت ...) (2)
خدا هیچ کس را تکلیف نکند مگر به قدر توانایی او (و روز جزا) نیکی‌های هر شخصی به سود خود او و بدیهایش نیز به زیان خود او است... .
با توجه به این آیات روشن است که نه از کسی بیش از آن چه به او داده شده است سؤالی می‌شود و نه از کسی بیش از آن چه وسع و قدرتش است چیزی مطالبه می‌گردد. نه در دنیا و نه در آخرت. لذا نه تنها مولود ناقص‌الخلقه، بلکه کودکی که قبل از سن تکلیف از دنیا رفته است و یا کسی که سالم به دنیا آمده، اما بعد دیوانه شده است و ...، تکلیفی ندارد و مورد سؤال و جواب نیز قرار نمی‌گیرد. چنان چه از کسی که تمکن مالی نداشته، سؤال نمی‌کنند که چرا حج به جای نیاوردی و چرا انفاق نکردی؟ یا از کسی که بیمار بوده، نمی‌پرسند که چرا روزه نگرفتی؟ یا از کسی که امکانی برای انجام فعلی نداشته، سؤال نمی‌کنند که چرا انجام ندادی؟! پس، فقط به اندازه‌ی داده‌ها و نیز وسع (امکان) سؤال می‌شود. و این سؤال فقط در آخرت نیست، بلکه هر انسانی در همین دنیا به نسبت نعمات و امکاناتش مسئول بهره‌وری بهینه است و در دنیا و آخرت، نتیجه‌ی چگونگی بهره‌وری خود را می‌بیند.
البته اینگونه نیست که خداوند متعال در مقابل این مصیبت پاداشی را در نظر نگرفته باشد بلکه برعکس پاداشی بس عظیم در این امر نهفته است چنانکه در روایات متعددی آمده :( در روز قیامت کسانی که در دنیا با صحّت و عافیت به سر بردند، دوست دارند که گوشت بدن آن ها را با قیچی در دنیا چیده بودند برای ثواب هایی که می‌بینند به اهل بلا می ‌دهند. )(3)

پی نوشتها:
1. سوره طلاق، آیه 7
2. سوره بقره،آیه 286
3. إرشاد القلوب إلی الصواب‌، ج 1، ص 42.
منبع:سایت انوار طاها





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین