موجود مادی چیزی است که به نحوی قابل لمس و احساس باشد و جایی را پر کند؛ مانند خورشید، درخت، هوا، نور و... . خدا مادی نیست؛ چون ماده محدود است و هر چه بزرگ باشد، باز هم پایان پذیر است. وسعت عظیم ترین کهکشان ها، سرانجام انتهایی دارد و بزرگ تر از آن را هم می توان تصور کرد. اما خداوند محدود نیست؛ بلکه کمال مطلق و بی نهایت است؛ و گرنه در او نقص و احتیاج راه پیدا می کند.
همچنین ماده مرکب است؛ یعنی، از ذرات، اجزا، عناصر و اتم هایی ترکیب شده است و این اجزا قابل تفکیک و تقسیم است و هر مرکب به اجزای آن و به این ترکیب نیازمند می باشد و هر جزئی، از دیگر اجزاء بر کنار است. اما در خداوند این نیازمندی و غفلت راه ندارد؛ چون وی احاطه، علم و حضور مطلق است.
همچنین ماده قابل تغییر است؛ زیرا همه گیاهان، جانوران، حتی خورشید، دریاها و کوه ها دائما در حال دگرگونی اند. جانوران و گیاهان، دوران رشد و فرسودگی و پژمردگی دارند. خورشید همیشه در اثر احتراق ها و انفجارهای عظیم، از وزنش کاسته می شود. کوه ها تحت تأثیر عوامل جوّی و فیزیکی تابش آفتاب، سیل، زلزلزله، سرما و ... قرار دارند. اما در خداوند سبحان دگرگونی راه ندارد؛ چون نه خدا کمبودی دارد تا رو به رشد رود و نه گذشت روزگار و آمدن حوادث، در او تأثیر می گذارد تا خدا را ضعیف و فرسوده کند. اصولاً عوامل بیرون از ذات که همه یکسره مخلوق خدا هستند در او تأثیر ندارند. در غیر این صورت او محکوم و متأثر از غیر خود بود و این با حاکمیت مطلق پروردگار سازگار نیست.1
پی نوشت:
1. نگا: محمدجواد باهنر، معارف اسلامی، صص 16 18.
منبع: www.porseman.org
