توسل از نظر لغت به این معناست که فرد برای نزدیک شدن به یک هدف ، دنبال وسیله ای برود و با استمداد و کمک گرفتن از آن وسیله به هدف خود نزدیک شود. از نظر اصطلاح، انسان برای نزدیکی به خداوند تبارک و تعالی و برطرف کردن نیازها و حاجات خود به دنبال وسیله ای بوده که بهترین و کارآمد ترین وسیله در این امر استمداد از انسان های کامل ، انبیاء و اولیاء میباشد. در اینجا منظور از انتخاب وسیله این نیست که خداوند نیازمند به وسیله است بلکه معنای دقیق آن این است که ما نیازمند به وسیله هستیم یعنی خداوند تبارک و تعالی قادر علی الاطلاق ، عالم علی الاطلاق ، هیچ قیدی در علم او و هیچ قیدی در قدرت او نیست و هر امر ممکنی به اراده، علم و قدرت او تعلق می گیرد . از جانب خداوند هیچ حدی و محدودیتی وجود ندارد به جز آنچه که محال است اما انسان است که محدود و نیازمند به وسیله میباشد . فرض کنید اگر فردی قصد دارد از یک مسیری عبور کند ، از نقطه ای به نقطهای دیگر منتقل شود ، نیازمند به ماشین و وسیله نقلیه است پس آن را به کار می گیرد و به هدف خود می رسد. این نیاز ما است نه اینکه خداوند یا کسی که نیاز ما را برطرف می کند نیازمند به این وسیله است .
توسل از نظر لغت به این معناست که فرد برای نزدیک شدن به یک هدف ، دنبال وسیله ای برود و با استمداد و کمک گرفتن از آن وسیله به هدف خود نزدیک شود. از نظر اصطلاح، انسان برای نزدیکی به خداوند تبارک و تعالی و برطرف کردن نیازها و حاجات خود به دنبال وسیله ای بوده که بهترین و کارآمد ترین وسیله در این امر استمداد از انسان های کامل ، انبیاء و اولیاء میباشد. در اینجا منظور از انتخاب وسیله این نیست که خداوند نیازمند به وسیله است بلکه معنای دقیق آن این است که ما نیازمند به وسیله هستیم یعنی خداوند تبارک و تعالی قادر علی الاطلاق ، عالم علی الاطلاق ، هیچ قیدی در علم او و هیچ قیدی در قدرت او نیست و هر امر ممکنی به اراده، علم و قدرت او تعلق می گیرد . از جانب خداوند هیچ حدی و محدودیتی وجود ندارد به جز آنچه که محال است اما انسان است که محدود و نیازمند به وسیله میباشد . فرض کنید اگر فردی قصد دارد از یک مسیری عبور کند ، از نقطه ای به نقطهای دیگر منتقل شود ، نیازمند به ماشین و وسیله نقلیه است پس آن را به کار می گیرد و به هدف خود می رسد. این نیاز ما است نه اینکه خداوند یا کسی که نیاز ما را برطرف می کند نیازمند به این وسیله است .
- [سایر] در حال حاضر در جامعه بحث توسل به شکلی جا افتاده که امامان را مهربانتر از خدا میدانند . آیا این نوع توسل مورد تأیید اهل بیت است؟
- [سایر] آیا توسل شرک نیست؟
- [سایر] توسل به چه معناست؟
- [سایر] معنای حقیقی توسل چیست؟
- [سایر] حقیقت توسل چیست؟
- [سایر] آیا توسل شرک است؟
- [سایر] تفاوت توسل و شرک چیست؟
- [سایر] حقیقت توسل به ائمه(ع) چیست؟
- [سایر] کدام آیات قرآن دلالت بر توسل دارد؟
- [سایر] وهابیت در مورد توسل چه دیدگاهی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] معامله جنس های مختلفی که از یک ریشه گرفته شده است با تفاوت، اشکال دارد، مثل این که ده کیلو روغن را به بیست کیلو پنیر بفروشند، یا به پنجاه کیلو شیر، یا پانزده کیلو کره.
- [آیت الله مکارم شیرازی] معامله جنسهای مختلفی که از یک ریشه گرفته شده است با تفاوت اشکال دارد، مثل این که ده کیلو روغن را به بیست کیلو پنیر بفروشند، یا به پنجاه کیلو شیر، یا پانزده کیلو کره.
- [آیت الله نوری همدانی] مرتبة سوّم توّسل به زور وجبر است ، پس اگر بداند یا اطمینان داشته باشد که ترک منکر نمی کند یا واجب را بجا نمی آورد مگر با اعمال زور وجبر ، واجب است لکن باید تجاوز از قدر لازم نکند .
- [امام خمینی] مرتبه سوم توسل به زور و جبر است، پس اگر بداند یا اطمینان داشته باشد که ترک منکر نمیکند یا واجب را به جا نمیآورد مگر با اعمال زور و جبر، واجب است لکن باید تجاوز از قدر لازم نکند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر حکومت صالح و شرعی احیانا مصلحت جامعه را در مهار جمعیّت و تنظیم خانواده تشخیص دهد، تشویق جامعه نسبت به آن با راهنمایی راههای حلال و منع از راههای حرام از قبیل سقط کردن جنین مانعی ندارد، ولی الزام افراد به محدود نمودن نسل جایز نیست.
- [آیت الله بهجت] افراد تمام مذاهب مختلفی که محکوم به اسلام هستند، همه از یکدیگر ارث میبرند، چه حق باشند چه باطل، مگر غُلاة و خوارج و نواصب و منکرین ضروری دین، که محکوم به کفرند و از مسلمان ارث نمیبرند، ولی مسلمان از آنها ارث میبرد چنانکه از کافر ارث میبرد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر از یک زمین که ظاهراً دارای یک معدن است , مواد معدنی مختلفی استخراج شود؛ مثلاً از یک معدن هم طلا , هم نقره استخراج شود، در این صورت, نصاب هرکدام جداگانه محاسبه نمیشود; چنانچه مجموع آنها به مقدار نصاب رسید, خمس دارد.
- [آیت الله اردبیلی] یاد گرفتن سحر و عمل به آن حرام است، مگر این که به وسیله افراد متعهد و لایقی برای باطل کردن سحر و یا روشن کردن اذهان مردم نسبت به کسی که با توسّل به سحر، ادّعای نبوّت یا امامت و امثال آن را دارد، باشد که در حدّ ضرورت اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مرتبه سوم توسل به زور و جبر است، پس اگر بداند یا اطمینان داشته باشد که ترک منکر نمی کند یا واجب را بجا نمی آورد مگر با اعمال زور و جبر، واجب است لکن باید تجاوز از قدر لازم نکند.
- [آیت الله جوادی آملی] :اگرچه امامان (ع) ،انفال را برای شیعیان حلال کرده اند؛ ولی تصرف در آن باید به اذن ولیّ مسلمین باشد . ولیّ مسلمین گاهی مجانی اذن می دهد و گاهی برای رعایت حال محرومان جامعه، با دریافت عوض , اجازه میدهد.