آیا توسل شرک است؟
در زمینه توسل به ارواح طیّبه و طلب دعا از آنان به درگاه الهی نیز مشابه مسئله شفاعت وهابیون معتقد به شرک و بدعت می باشند. پاسخ: اولا- خداوند در قرآن کریم در جواز توسل به اولیاء خودش می فرماید: * "و لو انّهم اذ ظلموا انفسهم جاءوک ناستغفرواللّه واستغفر لهم الرسول لوجدوا اللّه توان رحیماً"، (سوره شریفه نساء- آیه 64) * مرویست عثمان بن ضیف از پیامبر (ص) که به مرد نابینا که طلب دعا از ایشان نموده بود فرمود: وضو گرفته دو رکعت نماز بخوان و سپس بگو: "اللهم انی اسالک واتوجه الیک بنبیک نبی الرحمة. یا محمد انی اتوجه بک الی ربی فی حاجتی للتغنی... این حدیث که در سنن ابن ماجه، صحیح ترمذی، مسنداحمد، مستدرک حاکم و مسانید دیگر ذکر گردیده است، نشان می دهد که وقتی ما از پیامبر سؤالی می کنیم به خاطر نزدیک تر بودن او به خداوند است و همچنین دیده می شود که مستقیماً می توان خطاب به پیامبر نیز از او طلب دعا نمود. ثانیاً- مشروعیت توسل نه تنها در نزد علمای شیعه، بلکه در نظر علمای اهل سنت نیز معتبر می باشد. * قاضی عیاض روایت کرده که ابوجعفرمنصور در مسجد پیامبر (ص) با مالک بن انس روبرو شد و از او پرسید آیا رو به قبله نموده و دعا کنیم یا رو به سوی پیامبر گردانم مالک جواب داد: چرا رخسار خود را از پیامبر برمی گردانی در حالی که او وسیله تو و پدرت آدم تا روز قیامت است، رو به جانب قبر نموده و او را شفیع خود قرار ده تا نزد خداوند شفاعتت کند. (الغدیر 5/135) * این اشعار منسوب است به محمّدبن ادریس شافعی: آل النبی ذریعتی***و هم الیه وسیلتی ارجوا بهم اعطی غداً***بیهدی الیمنی صحیفتی (کشف الارتیاب 318) * عمر به عباس عموی پیامبر متوسل می شد تا او را استسقاء نماید. (الغدیر 5/144) ثالثاً- سیره عملی علمای اهل سنّت نیز مطلب فوق را تأکید می کند: * خطیب بغدادی در تاریخ خود می گوید: در سمت غرب بالای شهر، مقابر قریش است که در آن موسی بن جعفر (ع) و جمعی دیگر مدفون می باشند. پس با واسطه از ابوعلی خلال شیخ حنابله نقل می کند: "ما همّنی امر فقصدت قبر موسی بن جعفر فتوسلت به الّا نهل اله تعالی لی ما احب" (تاریخ بغداد 1/120) ملاحظه می شود که شیخ حنابله از قبر امام هفتم شیعیان تقاضا کرده و به ایشان متوسل می شده است.‌ ‌* همچنین خطیب در تاریخ خود از شافعی نقل می کند: "من به مزار ابوضیفه تبرّک جسته و همه روزه آن را زیارت می کنم و چون مرا حاجتی رسد دو رکعت نماز گزارده و در کنار قبر او آمده و از خداوند حاجتم را می خواهم که هنوز دور نشده روا می شود. (تاریخ بغداد 1/123)
عنوان سوال:

آیا توسل شرک است؟


پاسخ:

در زمینه توسل به ارواح طیّبه و طلب دعا از آنان به درگاه الهی نیز مشابه مسئله شفاعت وهابیون معتقد به شرک و بدعت می باشند.

پاسخ:
اولا- خداوند در قرآن کریم در جواز توسل به اولیاء خودش می فرماید:
* "و لو انّهم اذ ظلموا انفسهم جاءوک ناستغفرواللّه واستغفر لهم الرسول لوجدوا اللّه توان رحیماً"،
(سوره شریفه نساء- آیه 64)
* مرویست عثمان بن ضیف از پیامبر (ص) که به مرد نابینا که طلب دعا از ایشان نموده بود فرمود:
وضو گرفته دو رکعت نماز بخوان و سپس بگو: "اللهم انی اسالک واتوجه الیک بنبیک نبی الرحمة. یا محمد انی اتوجه بک الی ربی فی حاجتی للتغنی...
این حدیث که در سنن ابن ماجه، صحیح ترمذی، مسنداحمد، مستدرک حاکم و مسانید دیگر ذکر گردیده است، نشان می دهد که وقتی ما از پیامبر سؤالی می کنیم به خاطر نزدیک تر بودن او به خداوند است و همچنین دیده می شود که مستقیماً می توان خطاب به پیامبر نیز از او طلب دعا نمود.
ثانیاً- مشروعیت توسل نه تنها در نزد علمای شیعه، بلکه در نظر علمای اهل سنت نیز معتبر می باشد.
* قاضی عیاض روایت کرده که ابوجعفرمنصور در مسجد پیامبر (ص) با مالک بن انس روبرو شد و از او پرسید آیا رو به قبله نموده و دعا کنیم یا رو به سوی پیامبر گردانم مالک جواب داد: چرا رخسار خود را از پیامبر برمی گردانی در حالی که او وسیله تو و پدرت آدم تا روز قیامت است، رو به جانب قبر نموده و او را شفیع خود قرار ده تا نزد خداوند شفاعتت کند. (الغدیر 5/135)
* این اشعار منسوب است به محمّدبن ادریس شافعی:
آل النبی ذریعتی***و هم الیه وسیلتی
ارجوا بهم اعطی غداً***بیهدی الیمنی صحیفتی
(کشف الارتیاب 318)
* عمر به عباس عموی پیامبر متوسل می شد تا او را استسقاء نماید. (الغدیر 5/144)
ثالثاً- سیره عملی علمای اهل سنّت نیز مطلب فوق را تأکید می کند:
* خطیب بغدادی در تاریخ خود می گوید: در سمت غرب بالای شهر، مقابر قریش است که در آن موسی بن جعفر (ع) و جمعی دیگر مدفون می باشند. پس با واسطه از ابوعلی خلال شیخ حنابله نقل می کند:
"ما همّنی امر فقصدت قبر موسی بن جعفر فتوسلت به الّا نهل اله تعالی لی ما احب" (تاریخ بغداد 1/120)
ملاحظه می شود که شیخ حنابله از قبر امام هفتم شیعیان تقاضا کرده و به ایشان متوسل می شده است.‌
‌* همچنین خطیب در تاریخ خود از شافعی نقل می کند: "من به مزار ابوضیفه تبرّک جسته و همه روزه آن را زیارت می کنم و چون مرا حاجتی رسد دو رکعت نماز گزارده و در کنار قبر او آمده و از خداوند حاجتم را می خواهم که هنوز دور نشده روا می شود. (تاریخ بغداد 1/123)





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین