مرگ طبیعی و ارادی را بیان فرمایید؟

مرگ به دو نوع طبیعی و ارادی تقسیم می‌شود. (مرگ طبیعی) همان تحوّل از نقصان به خروج، توجّه هر سافل به عالی و رجوع هر چیزی به اصل خودش است.
بر اساس این تقسیم و این تعریف از مرگ طبیعی، مرگ برای تمام موجودات حتی ملائکه نیز رخ خواهد داد؛ چرا که همه موجودات، نشانه‌های خداوند متعال بوده و همه آنها بر اساس عمومیت و کلیت اصل بازگشت به سوی خدا، در حال سیر و حرکت به سوی او هستندو از این رو، با مرگ سرفصلی از این مسیر را طی می‌کنند:
آیه ذیل به خوبی به این نوع مرگ اشاره دارد:
(کُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ثم إِلَیْنَا تُرْجَعُونَ) آل عمران (2)، آیه 185، انبیاء (21)، آیه 35؛ عنبکوت (29)، آیه 57.
(هر نفسی چشنده مرگ است، آن گاه به سوی ما باز گردانیده خواهد شد)،
(مرگ ارادی)، تنها و فقط مخصوص انسان بوده و مقصود از آن، عروج روح به باطن و بواطن عوالم برتر، در همین دنیا است. کسانی که از اوصاف، اخلاق، عقاید و افکار پلید رهیده؛ از رنگ‌ها، هیئت‌ها و تعلّقات مادی و دانی، خود را تطهیر کرده؛ از مخلوق به خالق رو نموده؛ فانی وجه حضرت حق گشته و به این حقیقت لطیف و عمیق رسیده‌اند که چیزی در دنیا جز ذات اقدس اله حقیقت ندارد، در همین دنیا از برزخ و برزخ‌ها گذشته و هم اکنون به جهت برخورداری از حیات، علم و اراده بالاتر، عالم برزخ اهل برزخ و حالات آنان را شاهداند؛ بلکه با مجاهداتی که دارند و با عشق و انجذابی که به لقای وجه کریم حضرت حق دارند، از همه عوالم گذشته و همه حجاب‌ها را کنار زده‌اند و به عز قدس رسیده و فانی در حق شده‌اند.
و بعد از فنا، باقی به بقای حق می‌شوند و به آنچه اندر وهم نیاید، نایل می‌شوند. در واقع مراتب و مراحلی که برای عامه مردم با مرگ طبیعی پیش می‌آید، برای اینان قبل از مرگ طبیعی با مرگ ارادی - که مرگ قبل از مرگ می‌باشد - پیش آمده است. آیات ذیل به خوبی بیانگر مرگ ارادی و اختیاری است:
(أَلْهکُمْ التَّکَاثُرُ، حَتَّی زُرْتُمْ الْمَقَابِرَ، کَلاَّ سَوْفَ تَعْلَمُونَ، ثُمَّ کَلاَّ سَوْفَ تَعْلَمُونَ، کَلاَّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْیَقِینِ، لَتَرَونَّ الْجَحِیمَ، ثُمَّ لَتَرَونَّهَا عَیْنَ الْیَقِینِ، ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنْ النَّعِیمِ) تکاثر (102)، آیات 8 - 1. (تفاخر به بیشتر داشتن،شما را غافل داشت تا کارتان و [ پایتان‌] به گورستان رسید. نه چنین است، زودا که بدانید. باز هم نه چنین است، زودا که بدانید هرگز چنین نیست، اگر علم‌الیقین داشتید! به یقین دوزخ را می‌بینید سپس آن را قطعاً به عین‌الیقین در می‌یابید، سپس در همان روز است که از نعمت [ روی زمین ]پرسیده خواهید شد).
از آیه 6 و 7 این سوره، به روشنی استنباط می‌شود که انسان در زندگی دنیایی می‌تواند حجاب‌ها را کنار زده و از آنها گذر کند و حقایق اخروی را بیابد. این دریافت همان شهود، احاطه خاص و علم و ادراک برتر و همان (علم‌الیقین) است که قبل از مشاهده عینی برزخ (عین‌الیقین)، برای انسان‌هایِ کامل، رخ خواهد داد.
www.eporsesh.com