هر گاه اصل یک باور یا حکمی از راه عقلی و نقلی ثابت و مسلم شد، پایبندی بر آن لازم و حتمی است، هر چند اندیشه ی محدود انسانی به زوایای ژرف آن پی نبرد و یا وحی به بیان حکمت و چراهای آن نپردازد و این ابهام، در اصل عقیده، تزلزلی ایجاد نمی کند؛ چون تا امروز هیچ انسانی ادعا نکرده که به تمام رمز و رازهای عقاید و احکام الهی رسیده است و نیز شرع مقدس تضمینی نداده است که تمام اهداف و حکمت های عقاید و احکام را بیان کند.
البته برخی از اهداف و حکمت های یک حکم بعد از اجرا و ظهور آن مشخص می شود؛ نظیر غیبت حضرت مهدی (عج) که هر چند حکمت های بالغه ی آن روشن و تبیین شده، اما برخی از روایات می گویند: غرض و هدف نهایی بعد از ظهور حضرت معلوم خواهد شد.[1]
به هر حال، به گوشه ای از اهداف رجعت اشاره می شود:
الف) مؤمنان و اولیایی بوده اند که عمری را زیر فشار طاغوت ها و یارانشان سپری کرده، با تحمل ناراحتی ها و دلی پرخون از دنیا رخت بربسته اند، شکنجه و عذاب ظالمین در مقابل چشم مظلومین در همین دنیا، یک نوع تسلیت خاطر و تشفی دل های مجروح است.
یرجع المؤمن لزیادة الفرح و السرور و الکافر لزیادة أنعم و الهم؛[2]؛ مؤمن رجعت می کند تا شادی و خوشحالی اش بیشتر شود و کافر رجعت می کند تا غم و اندوهش بیش تر گردد.
ب) رجعت باوری، اثر سازنده در تربیت انسان ها دارد؛ یکی از آرزوهای هر مسلمانی، هم نشینی و هم یاری و همراهی با معصومان و شخصیت های الهی است. اندیشه ی رجعت می گوید: مؤمن محض و خالص، لیاقت درک عصر امام زمان (عج) را (که اهل سنت و تشیع بر ظهور او اتفاق نظر دارند) پیدا می کند.
در مقابل برای تبهکاران هشداری است که غرق در فساد و تباهی نشوند، وگرنه دست انتقام در همین دنیا آنان را به سزای اعمالشان خواهد رساند.[3]
ج) انسان های تربیت یافته ی بسیاری، همواره آرزوی دیدار انبیا و اولیای الهی را دارند؛ اندوه شان این است که چرا از فیض و نعمت دیدار اولیای الهی و شرکت در فعالیت های انسانی الهی آنها محروم مانده اند؛ عدالت و حکمت الهی این اشتیاق و عطش را بی پاسخ نمی گذارد؛ چنین مؤمنانی توفیق شرف یابی را در ایام رجعت می یابند. سید مرتضی می فرماید:
در هنگامه ی ظهور مهدی امت، گروهی از شیعه ها زنده می شوند تا به ثواب نصرت و هم یاری او برسند و دولتش را مشاهده کنند.[4]
پی نوشتها:
[1]. رجعت از نظر شیعه، ص 102.
[2]. همان، ص 103.
[3]. همان، ص 103؛ و سید محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج 2، ص 106.
[4]. محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج 53، ص 193 و شیخ حر عاملی، الایقاظ من الهجمة، الباب الثانی، ص 58.
منبع: آخرین سفر، رحیم لطیفی، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1385)
