خداوند در سوره توبه می فرماید : ( انّ الله اشتری من المؤمنین انفسهم و اموالهم بانّ لهم الجنّه یقاتلون فی سبیل الله فیقتلون و یُقتلون وعداً علیه حقا فی التوراه و الانجیل و القرآن و مَن اوفی بعهده مِن الله فاستبشروا ببیعکم الذّی بایعتم به و ذلک هو الفوز العظیم )(1) : خداوند از مؤمنان جان ها و اموالشان را خریداری می کند که در برابر بهشت برای آنان باشد به این گونه که در راه خدا پیکار می کنند، می کشند و کشته می شوند. این وعده حقی است بر او که در تورات و انجیل و قرآن ( سه کتاب بزرگ آسمانی ) آمده، و چه کسی نسبت به عهدش از خدا وفادارتر است، حال که چنین است بشارت باد بر شما به خاطر معامله ای که با خدا کردید و این پیروزی بزرگی است، به راستی که تجارت بی نظیر و بی مانند است : خریدار خداوند، فروشندگان، مؤمنان مجاهد، متاعی که خریداری می شود جانها و اموالی است که خداوند خودش به آنها بخشیده، بهایی که برای آن پرداخته می شود، بهشت جاویدان، و سند این معامله سه کتاب بزرگ آسمانی است و به دنبال همه اینها تبریکی است که این خریدار به این فروشندگان می گوید. در روایتی آمده است : وقتی که این آیه نازل شد پیامبر اکرم (ص) در مسجد بودند و آیه را با صدای بلند تلاوت فرمودند و مردم تکبیر گفتند، مردی از انصار خدمت پیامبر (ص) آمد و پرسید راستی همین آیه نازل شد؟ پیامبر (ص) فرمودند : آری، مرد انصاری گفت : ( بیع ربیح لا نقیل و لا نستقیل ) : معامله ای است بسیار پر سود، نه تقاضای فسخ آن را خواهیم کرد و نه فسخ آن را می پذیریم. از آیه فوق استفاده می شود که نه تنها شهیدان راه خدا، بلکه پیروزمندان در جهاد نیز مشمول چنین معامله ای با خدا هستند و همین قدر که جان خود را در طبق اخلاص نهاده اند و به میدان جهاد می روند، مصداق معامله با خداست. و هدف اصلی در هم کوبیدن دشمن است نه شهادت، چرا که در آیه ( یقتلون ) ( دشمن را می کشند ) مقدم بر ( یُقتلون ) ( خود آنها شهید می شوند ) شده است ! لذا شهادت مقام والایی است که در این مسیر عائد گروهی از سعادتمندان می شود و به عبارت دیگر شهادت هدف نیست بلکه گذرگاهی است در راه هدف و این چنین، جهاد و شهادت هر دو از اسباب مهم ورود به بهشت برین می باشد. پی نوشت: 1- توبه / 111. منبع: تصویر بهشت و بهشتیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی، انتشارات جامعه القرآن الکریم
خداوند در سوره توبه می فرماید : ( انّ الله اشتری من المؤمنین انفسهم و اموالهم بانّ لهم الجنّه یقاتلون فی سبیل الله فیقتلون و یُقتلون وعداً علیه حقا فی التوراه و الانجیل و القرآن و مَن اوفی بعهده مِن الله فاستبشروا ببیعکم الذّی بایعتم به و ذلک هو الفوز العظیم )(1) : خداوند از مؤمنان جان ها و اموالشان را خریداری می کند که در برابر بهشت برای آنان باشد به این گونه که در راه خدا پیکار می کنند، می کشند و کشته می شوند. این وعده حقی است بر او که در تورات و انجیل و قرآن ( سه کتاب بزرگ آسمانی ) آمده، و چه کسی نسبت به عهدش از خدا وفادارتر است، حال که چنین است بشارت باد بر شما به خاطر معامله ای که با خدا کردید و این پیروزی بزرگی است، به راستی که تجارت بی نظیر و بی مانند است : خریدار خداوند، فروشندگان، مؤمنان مجاهد، متاعی که خریداری می شود جانها و اموالی است که خداوند خودش به آنها بخشیده، بهایی که برای آن پرداخته می شود، بهشت جاویدان، و سند این معامله سه کتاب بزرگ آسمانی است و به دنبال همه اینها تبریکی است که این خریدار به این فروشندگان می گوید.
در روایتی آمده است : وقتی که این آیه نازل شد پیامبر اکرم (ص) در مسجد بودند و آیه را با صدای بلند تلاوت فرمودند و مردم تکبیر گفتند، مردی از انصار خدمت پیامبر (ص) آمد و پرسید راستی همین آیه نازل شد؟ پیامبر (ص) فرمودند : آری، مرد انصاری گفت : ( بیع ربیح لا نقیل و لا نستقیل ) : معامله ای است بسیار پر سود، نه تقاضای فسخ آن را خواهیم کرد و نه فسخ آن را می پذیریم.
از آیه فوق استفاده می شود که نه تنها شهیدان راه خدا، بلکه پیروزمندان در جهاد نیز مشمول چنین معامله ای با خدا هستند و همین قدر که جان خود را در طبق اخلاص نهاده اند و به میدان جهاد می روند، مصداق معامله با خداست. و هدف اصلی در هم کوبیدن دشمن است نه شهادت، چرا که در آیه ( یقتلون ) ( دشمن را می کشند ) مقدم بر ( یُقتلون ) ( خود آنها شهید می شوند ) شده است ! لذا شهادت مقام والایی است که در این مسیر عائد گروهی از سعادتمندان می شود و به عبارت دیگر شهادت هدف نیست بلکه گذرگاهی است در راه هدف و این چنین، جهاد و شهادت هر دو از اسباب مهم ورود به بهشت برین می باشد.
پی نوشت:
1- توبه / 111.
منبع: تصویر بهشت و بهشتیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی، انتشارات جامعه القرآن الکریم
- [سایر] احسان و نیکوکاری به چه نحو سبب ورود به بهشت است؟
- [سایر] چگونه ایمان و عمل صالح سبب ورود به بهشت می شود؟
- [سایر] سلام؛ کسانی که در راه جبهه و جهاد به شهادت برسند و یا در راه زیارت امامان شهید شوند، اما نماز خوان نباشند، به بهشت میروند؟ و یا به خاطر نماز نخواندن جهنمی هستند؟
- [سایر] قرآن کریم مقام شهیدان و بهرة آنان از جهاد و شهادت را چگونه تصویر کرده است؟
- [سایر] عوامل و اسباب ورود به بهشت کدامند؟
- [سایر] جهاد و شهادت در نگاه رسول خدا - صلی الله علیه و آله و سلم - چگونه بود؟
- [سایر] خلق بهشت در زمانی که شرایط ورود به آن میسور نمی باشد چه ضرورتی دارد؟
- [سایر] تعداد و نامهای درهای بهشت و دوزخ را ذکر کنید. (از اذن ورود)
- [سایر] بهشت را کاملا توصیف کنید و راههای ورود به آن را بنویسید؟
- [سایر] تأثیر پذیری حرکت انتفاضه و جهاد اسلامی از انقلاب اسلامی و فرهنگ ایثار و شهادت چگونه است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر پدر و مادر، فرزند خود را از شرکت در جهاد ابتدایی یا دفاعی نهی نمایند، در صورتی که جهاد بر او واجب عینی باشد، نهی آنان تأثیری ندارد و باید در جهاد شرکت کند؛ ولی اگر جهاد بر او واجب کفایی باشد و نیروی کافی در جبهه حضور داشته باشد، چنانچه شرکت در جهاد موجب اذیت و آزار پدر و مادر باشد، مخالفت با آنان جایز نیست.
- [آیت الله بهجت] اول ماه به تلگراف ثابت نمیشود، مگر اینکه انسان بداند تلگراف از راهی بوده که شرعاً معتبر است، مثلاً دو نفر شاهد عادل شهادت دادهاند یا آنکه سبب اطمینان شود، اگرچه با ضمیمه نشانهها و امارات دیگر باشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر بداند حجّ او سبب ترک واجب مهمتر میشود نظیر ترک نماز یا جهاد، یا آنکه حجّش متوقف بر فعل حرامی است که اجتناب از آن مهمتر از حجّ باشد نظیر سلطه اجانب بر او یا ابتلای به زنا و مانند آنها، حجّ بر او واجب نیست.
- [آیت الله اردبیلی] گریختن از صحنه جهاد جایز نیست، مگر این که ترک صحنه =============================================================================== 1 وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، کتاب الجهاد، باب 1 از (أبواب جهاد العدوّ و ما یناسبه)،ح13،ج15،ص14. جهاد به منظور جا به جایی از جبههای به جبهه دیگر یا برای تدارک نیروی بیشتر باشد.
- [آیت الله مظاهری] کسانی که به دستور پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم یا امام معصومعلیه السلام یا نایب خاص یا عام او در میدانهای جهاد شرکت نموده و به شهادت میرسند، غسل و کفن و حنوط آنها واجب نیست بلکه باید با همان لباسهایشان بعد از خواندن نماز، دفن شوند.
- [آیت الله اردبیلی] شرکت در جهاد ابتدایی یا دفاعی واجب کفایی است؛ پس اگر افراد به اندازه کافی شرکت نکنند، بر همه کسانی که شرایط آن را داشته باشند، واجب است که به جهاد بروند.
- [آیت الله اردبیلی] جهاد بر دو نوع است: (ابتدایی) و (دفاعی). (جهاد ابتدایی) آن است که مسلمانان به منظور دعوت کفّار و مشرکین به اسلام و عدالت و یا جلوگیری از نقض پیمان اهل ذمّه یا طغیان باغیان (شورشیان مسلح) بر امام واجبالطّاعه مسلمین، نیروی نظامی به مناطق آنان گسیل دارند. در حقیقت هدف از جهاد ابتدایی کشور گشایی نیست، بلکه دفاع از حقوق فطری انسانهایی است که توسّط قدرتهای کفر و شرک و طغیان از خدا پرستی و توحید، عدالت و شنیدن و پذیرش آزادانه احکام خداوند محروم شدهاند. (جهاد دفاعی) زمانی است که دشمن به مرز و بوم مسلمانان هجوم آورد و قصد تسلّط سیاسی یا فرهنگی و اقتصادی نسبت به آنان داشته باشد و ممکن است جهاد در برابر باغیان در زمانی که به حمله مسلحانه دست زدهاند نیز جهاد دفاعی محسوب گردد.
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان یقین یا اطمینان پیدا کند که چیزی که نجس بوده پاک شده است ، یا دو نفر عادل بر پاک شدن آن شهادت دهند ، و مورد شهادت آنان سبب پاک شدن باشد ، آن چیز پاک است ، مثلاً شهادت دهند به اینکه لباس آلوده به بول دو مرتبه شسته شده ، و همچنین است اگر کسی که چیز نجس در اختیار اوست بگوید آن چیز پاک شده ، و مورد اتهام هم نباشد ، یا مسلمانی چیز نجسی را به منظور پاک شدن آب کشیده باشد ، اگر چه معلوم نباشد درست آب کشیده یا نه .
- [آیت الله مظاهری] شهادت پنج دسته پذیرفته نمیشود گرچه دارای شرایط بیّنه باشند: 1 - شهادت شریک برای شریک در مالی که شریک هستند. 2 - شهادت وصی در چیزهایی که در اختیار اوست. 3 - شهادت خویشان مانند پدر و فرزند. 4 - شهادت دشمن علیه دشمن خود. 5 - شهادت مدّعی برای ادعای خود نظیر قذف (شهادت کسی که به دیگری نسبت زنا بدهد در مورد زنا).
- [آیت الله مظاهری] تحمّل شهادت و ادای شهادت هر دو واجب است بنابر این اگر کسی را برای شهادت خواستند باید برود همانگونه که اگر او را برای شهادت دادن نزد قاضی خواستند باید حاضر شود مگر اینکه افراد دیگری برای تحمّل شهادت یا ادای آن، باشند.