آیا امام می تواند ولایت تکوینی داشته باشد؟
ولایت تکوینی امام معصوم همچون امام زمان علیه السلام را با چند مقدمه می توان به اثبات رساند: الف : قرآن درباره آصف بن برخیا می گوید:قال الذی عنده علم من الکتاب انا آتیک به قبل ان یرتد الیک طرفک فلما رءآه مستقرا عنده قال هذا من فضل ربی ...(1) ؛((کسی که دانشی از کتاب [آسمانی ] داشت گفت : پیش از آنکه چشم بر هم زنی ، آن را نزد تو خواهم آورد. و هنگامی که [سلیمان ] آن [تخت ] را نزد خود ثابت و پابرجا دید گفت : این از فضل پروردگار من است .)) ب : از برخی آیات دیگر استفاده می شود که خداوند و گروهی دیگر که عالم به کل کتابند بین پیامبر و مردم گواه می باشند. خداوند متعال می فرماید:قل کفی بالله شهیدا بینی و بینکم و من عنده علم الکتاب(2) ؛((بگو: کافی است که خداوند و کسی که علم کتاب نزد اوست میان من و شما گواه باشند.)) ج : و نیز در قرآن آمده است که تنها مطهرون هستند که حقیقت معارف قرآنی را مس کرده و به آن راه می یابند.لا یمسه الا المطهرون(3) ؛((و جز پاکان نمی توانند به آن دست یابند.)) د: قرآن کریم((مطهرون))را خود مشخص کرده و مصداق آن را اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله که شامل خود حضرت نیز هست معرفی کرده است ، آنجا که می فرماید:انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا(4) ؛((همانا خدا چنین می خواهد که هر رجس و پلیدی را از شما خاندان نبوت دور سازد و شما را از هر عیبی پاک و منزه گرداند.)) ه : در تشخیص مصداق اهل بیت در این آیه باید به روایات مراجعه کرد ، زیرا قرآن می فرماید:و انزلنا الیک الذکر لتبین للناس ما نزل الیهم(5)((و بر تو قرآن را فرستادیم تا بر امت آنچه فرستاده شد بیان کنی .)) و: با مراجعه به روایات فریقین از شیعه و سنی پی می بریم که مقصود از اهل بیت در آیه تطهیر ، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ، علی ، فاطمه ، حسن و حسین علیهم السلام می باشند. (6) اگر چه حصر در آیه ، اضافی است در مقابل همسران پیامبر صلی الله علیه و آله و سایر صحابه ، تا آنها از شمول آیه خارج گردند. در نتیجه آیه تطهیر شامل بقیه اهل بیت علیه السلام از دوازده امام نیز می شود. نتیجه اینکه : اهل بیت عصمت و طهارت از ولایت تکوینی برخوردارند. بریده بن معاویه می گوید: از امام باقر علیه السلام درباره آیهقل کفی بالله شهیدا بینی و بینکم و من عنده علم الکتابسؤ ال کردم ؟ حضرت فرمود:ایانا عنی ، و علی اولنا و افضلنا و خیرنا بعد النبی صلی الله علیه و آله(7) ؛((تنها ما را قصد کرده است و علی علیه السلام اول و افضل و بهترین ما بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله است .)) پی نوشتها: 1- سوره نمل ، آیه 40. 2- سوره رعد ، آیه 43 3- سوره واقعه ، آیه 79. 4- سوره احزاب ، آیه 33. 5- سوره نحل ، آیه 44. 6- صحیح مسلم ، ج 7 ، ص 130؛ صحیح ترمذی ، ج 5 ، ص 656 ، کتاب المناقب . 7- کافی ، ج 1 ، ص 229 ، ح 6. منبع : موعود شناسی وپاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی ، انتشارات مسجد مقدس جمکران
عنوان سوال:

آیا امام می تواند ولایت تکوینی داشته باشد؟


پاسخ:

ولایت تکوینی امام معصوم همچون امام زمان علیه السلام را با چند مقدمه می توان به اثبات رساند:
الف : قرآن درباره آصف بن برخیا می گوید:قال الذی عنده علم من الکتاب انا آتیک به قبل ان یرتد الیک طرفک فلما رءآه مستقرا عنده قال هذا من فضل ربی ...(1) ؛((کسی که دانشی از کتاب [آسمانی ] داشت گفت : پیش از آنکه چشم بر هم زنی ، آن را نزد تو خواهم آورد. و هنگامی که [سلیمان ] آن [تخت ] را نزد خود ثابت و پابرجا دید گفت : این از فضل پروردگار من است .))
ب : از برخی آیات دیگر استفاده می شود که خداوند و گروهی دیگر که عالم به کل کتابند بین پیامبر و مردم گواه می باشند.
خداوند متعال می فرماید:قل کفی بالله شهیدا بینی و بینکم و من عنده علم الکتاب(2) ؛((بگو: کافی است که خداوند و کسی که علم کتاب نزد اوست میان من و شما گواه باشند.))
ج : و نیز در قرآن آمده است که تنها مطهرون هستند که حقیقت معارف قرآنی را مس کرده و به آن راه می یابند.لا یمسه الا المطهرون(3) ؛((و جز پاکان نمی توانند به آن دست یابند.))
د: قرآن کریم((مطهرون))را خود مشخص کرده و مصداق آن را اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله که شامل خود حضرت نیز هست معرفی کرده است ، آنجا که می فرماید:انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا(4) ؛((همانا خدا چنین می خواهد که هر رجس و پلیدی را از شما خاندان نبوت دور سازد و شما را از هر عیبی پاک و منزه گرداند.))
ه : در تشخیص مصداق اهل بیت در این آیه باید به روایات مراجعه کرد ، زیرا قرآن می فرماید:و انزلنا الیک الذکر لتبین للناس ما نزل الیهم(5)((و بر تو قرآن را فرستادیم تا بر امت آنچه فرستاده شد بیان کنی .))
و: با مراجعه به روایات فریقین از شیعه و سنی پی می بریم که مقصود از اهل بیت در آیه تطهیر ، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ، علی ، فاطمه ، حسن و حسین علیهم السلام می باشند. (6)
اگر چه حصر در آیه ، اضافی است در مقابل همسران پیامبر صلی الله علیه و آله و سایر صحابه ، تا آنها از شمول آیه خارج گردند. در نتیجه آیه تطهیر شامل بقیه اهل بیت علیه السلام از دوازده امام نیز می شود.
نتیجه اینکه : اهل بیت عصمت و طهارت از ولایت تکوینی برخوردارند.
بریده بن معاویه می گوید: از امام باقر علیه السلام درباره آیهقل کفی بالله شهیدا بینی و بینکم و من عنده علم الکتابسؤ ال کردم ؟ حضرت فرمود:ایانا عنی ، و علی اولنا و افضلنا و خیرنا بعد النبی صلی الله علیه و آله(7) ؛((تنها ما را قصد کرده است و علی علیه السلام اول و افضل و بهترین ما بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله است .))
پی نوشتها:
1- سوره نمل ، آیه 40.
2- سوره رعد ، آیه 43
3- سوره واقعه ، آیه 79.
4- سوره احزاب ، آیه 33.
5- سوره نحل ، آیه 44.
6- صحیح مسلم ، ج 7 ، ص 130؛ صحیح ترمذی ، ج 5 ، ص 656 ، کتاب المناقب .
7- کافی ، ج 1 ، ص 229 ، ح 6.
منبع : موعود شناسی وپاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی ، انتشارات مسجد مقدس جمکران





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین