تفاوت پیامبر با امام در چه مواردی می‌باشد؟

(شأن نبی) آن است که راه را بر مردم آشکار کند امّا بر امام است که مردم را به پیمودن راه وادارد. براین اساس مقام امامت از نبوت بالاتر است و به همین دلیل، ابراهیم خلیل، مدت‌ها پس از آن‌که به پیامبری رسید و پس از پیروزی در امتحان‌های متعدد، به مقام امامت نایل آمد.(1)
باید توجه داشت که برتر بودن مقام امامت از مقام نبوت، به معنای آن نیست که شخص (امام)، از شخص (نبی) برتر و بالاتر است زیرا بسیاری از پیامبران- از جمله پیامبر اسلام- علاوه بر مقام (نبوت)، دارای مقام (امامت) نیز بوده‌اند.
(امام) کسی است که از وجودی برتر، در عصر خود برخوردار بوده، در نقطه اوج و قله هرم هستی قراردارد. به همین جهت باطن امام، همانند باطن پیامبر، با نور ولایت حق روشن بوده، با عالم حقایق و معانی غیبی ارتباط دارد. امام، همانند پیامبر، واسطه فیض میان خلق و حق، عامل ارتباط خلق با حق و حافظ حریم وحی و شریعت است. امّا پیامبر نیست یعنی، مقام و شأن و مسؤولیت نبوّت و رسالت را به او نداده‌اند و به آن صورت که بر پیامبران وحی می‌شده است به آنان آموزه‌های غیب ابلاغ نشده‌است. براساس روایات، امامان دست‌آموز (الهام غیبی) اند. آنان صدای غیب را می‌شنوند، اما فرشته را نمی‌بینند به خلاف پیامبر که سخن فرشته را می‌شنود و گاه خود ملک را می‌بیند، نه این که تنها صدا را بشنود.(2)
پی‌نوشت‌
(1) نگا: بقره (2)، آیه 124.
(2) نگا: اصول کافی، روایات شماره 507، 607، 435.