مطابق آیات قرآن، قطعا مقام امامت، از مقام پیامبری، برتر است. چون حضرت ابراهیم (ع) دارای مقام پیامبری بودند و بعد از طی مراحلی از آزمایش های الهی ، لایق مقام امامت شدند:
(وَ إِذِ ابْتَلی إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتی قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمینَ[بقره/124] (به خاطر آورید) هنگامی که خداوند، ابراهیم را با وسایل گوناگونی آزمود. و او به خوبی از عهده این آزمایشها برآمد. خداوند به او فرمود: (من تو را امام و پیشوای مردم قرار دادم!) ابراهیم عرض کرد: (از دودمان من (نیز امامانی قرار بده!)) خداوند فرمود: (پیمان من، به ستمکاران نمی رسد! (و تنها آن دسته از فرزندان تو که پاک و معصوم باشند، شایسته این مقامند))
دلیل تاخیر مقام امامت از پیامبری حضرت ابراهیم (ع) این است که ایشان در زمان دریافت این مقام، دارای ذریه بوده اند و از آن سخن می گویند. در حالی که زمان پیامبریشان حتی توقع داشتن ذریه را نیز نداشتند و هنگام بشارت ملائکه به فرزند دار شدن، باورش نمی کنند و کاملا از داشتن ذریه ناامید بوده اند
(قالَ أَ بَشَّرْتُمُونی عَلی أَنْ مَسَّنِیَ الْکِبَرُ فَبِمَ تُبَشِّرُونَ[حجر/54] گفت: (آیا به من (چنین) بشارت می دهید با اینکه پیر شده ام؟! به چه چیز بشارت می دهید؟!)[1]
البته باید توجه داشت که پیامبران دیگری نیز مانند حضرت ابراهیم (ع) دارای مقام امامت نیز بوده اند. بنابراین بالاتر بودن مقام امامت از پیامبری، به معنای بالاتر بودن مقام ائمه دوازده گانه، از مقام رسول خدا (ص) نیست.
با توجه به این مطلب مسلم، هرگز اعتقاد به رفعت مقام امامت، به معنای پیامبر بودن هر امامی نیست. و چنین ادعایی در مثال مانند این است که بگوییم: چون رئیس جمهور، مقامی بالاتر از یک قاضی دارد، پس باید قضاوت نیز انجام دهد!
رفعت مقام، قابلیت دریافت ماموریت های ویژه الهی را ایجاد می کند. اما صرف قابلیت، ماموریت را در پی نمی آورد. بلکه باید نیازی به آن ماموریت نیز وجود داشته باشد. بعد از پیامبر اکرم (ص) رسالت ختم شده و دیگری نیازی به رسول وجود ندارد تا خدای متعال از بندگان لایق خود کسی را برای این ماموریت انتخاب کند.
اما امامت که برای هدایت تکوینی افراد جامعه است، یک نیاز همیشگی بوده و هیچ زمانی از امام خالی نیست. به همین دلیل در حدیث مشهور بین همه مسلمانان، پیامبر (ص) فرموده اند: هر کس بمیرد و امام زمان خویش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است. (مرحوم علامه امینی در الغدیر ج 10 ص 358 تا 360 مصادر این روایت را جمع آوری کرده اند از جمله مسند احمد ج 4 صفحه 96، تاریخ کبیر بخاری ج 6 ص 445/ 2943، تفسیر ابن کثیر ج 1 ص 517، مسند ابی داوود ص 259 و ...)
[1]. رک: ترجمه المیزان، ج1، ص: 404.
