امام زمان
امام مهدی به دوازدهمین امام معصوم شیعیان اطلاق می‌شود. از آن بزرگوار به مناسبت در بابهای خمس و حج یاد شده است.
دلیل شیعه بر تولد امام زمان (عج) چیست؟
روایات درباره‌ی حضرت مهدی علیه السّلام متواتر و مستفیض است، احادیث پرشماری که از مسلمات بین امامیه و غیر امامیه شمرده می شود، از جمله، احادیث عامی که هرچند نام حضرت مهدی نیامده است، اما دلالت صریح بر ولادت حضرت دارند. دلیل اول: احادیث عام 1 حدیث ثقلین که بین امامیه و اهل سنت متواتر است حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: انّی تارکٌ فیکم الثقلین کتاب الله و اهل بیتی و انهما لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض. [1] "من بین شما دو چیز گرانبها می گذارم یکی کتاب خدا و دیگری اهل بیتم و این دو از هم جدا نمی شوند تا در حوض کوثر بر من وارد شوند." جمله "لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض" بر استمرار همراهی اهل بیت علیهم السّلام با قرآن کریم دلالت دارد و این پیوستگی و همراهی، جز با فرض تولد یافتن حضرت مهدی علیه السّلام و پنهان بودن ایشان از دیدگان امکان ندارد زیرا اگر حضرت در آینده تولد یابد می بایست در این زمان، قرآن از اهل بیت جدا باشد و حال آنکه پیامبر صلی الله علیه و آله فرموده است: این دو از هم جدا ناشدنی هستند. 2 حدیث دوازده خلیفه که از مسلّمات میان امامیه و اهل سنت است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: انّ هذا لاینقضی حتی یمضی فیهم اثنا عشر خلیفة کلّهم من قریش. [2] کار دنیا پایان نمی پذیرد تا اینکه دوازده خلیفه که همگی از قریش هستند روی کار آیند. این روایت بر ولادت حضرت مهدی علیه السّلام دلالت التزامی دارد؛ زیرا اگر فرض کنیم از حضرت عسکری علیه السّلام فرزندی به نام مهدی علیه السّلام متولد نشده باشد خلفای حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله یازده تن خواهند بود و این با کلام پیامبر صلی الله علیه و آله که معصوم از خطا و اشتباه است تناقض پیدا خواهد کرد. 3 حدیث: من مات و لا یعرف امامه مات میتة جاهلیة. [3] که از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده است طبق این حدیث اگر حضرت مهدی علیه السّلام هنوز بدنیا نیامده باشد پس ما معرفتی از امام زمان نداریم و گرفتار مرگ جاهلی شده ایم، زیرا بنا بر این حدیث در هر زمان امامی وجود دارد و لازم است معرفت به او وجود داشته باشد و در صورت متولد نشدن امام مهدی علیه السّلام چنین شناختی حاصل نمی شود. دلیل دوم: احادیث خاص اما احادیث خاص که از پیامبر و ائمه اطهار از تولد فرزندی برای امام حسن عسکری علیه السّلام خبر می دهند که بعد از بدنیا آمدن، از دیدگان پنهان می شود و زمین را پر از قسط و عدل خواهد کرد و ایمان به ایشان برای هر مؤمنی ضروری است. شیخ صدوق در کمال الدین بیش از 135 حدیث آورده است و مجموع روایات در این زمینه در کتاب کافی، الغیبة و کمال الدین و دیگر کتب بیش از هزار حدیث است. دلیل سوم: مشاهده کردن عده ای از شیعیان آن حضرت را در کودکی دلیل سوم بر متولد شدن حضرت صاحب الزمان علیه السّلام مشاهده کردن عده ای از شیعیان، در هنگام کودکی آن حضرت است. احمد بن اسحاق قمی، یکی از یاران خاص و گرانقدر امام حسن عسکری علیه السّلام می گوید: به حضور امام حسن عسکری علیه السّلام رسیدم، می خواستم درباره‌ی امام بعد از او بپرسم، حضرت پیش از سؤال من فرمود: ای احمد بن اسحاق، خداوند، از زمانی که آدم را آفرید تا روز رستاخیز، هرگز زمین را از حجت خالی نگذاشته و نمی گذارد. خداوند از برکت وجود حجت خود در زمین، بلا را از مردم جهان دفع می کند و باران می فرستد و برکات نهفته در دل زمین را آشکار می سازد. عرض کردم: پیشوا و امام بعد از شما کیست؟ حضرت به سرعت برخاست و به اتاق دیگر رفت و طولی نکشید که برگشت، در حالی که پسر بچه ای را که حدود سه سال داشت و رخسارش همچون ماه شب چهارده می درخشید، به دوش گرفته بود. فرمود: ای احمد بن اسحاق! اگر پیش خدا و امامان محترم نبودی، این پسرم را به تو نشان نمی دادم، او هم نام و هم کنیه‌ی رسول خدا است، زمین را پر از عدل و داد می کند، چنان که از ظلم و جور پر شده باشد... [4] دلیل چهارم: سُفرا، و توقیعات در تاریخ شیعه، قضیه‌ی چهار سفیر و نائب امام (عج) و صدور توقیعات از جانب آنان و واسطه بودن ایشان مابین شیعیان و حضرت مهدی علیه السّلام بسیار روشن و بدیهی است و تا به حال کسی در این قضیه شک و تردید به خود راه نداده است. دلیل پنجم: نظارت، مراقبت و واکنش دستگاه خلافت در کتابهای تاریخی امامیه و غیر امامیه، آمده است که آن هنگام که معتمد عباسی شنید که برای امام حسن عسکری علیه السّلام فرزندی متولد شده است مأمورانش را به خانه‌ی امام فرستاد و خانه‌ی امام را مورد بازرسی قرار داد. این نظارت و مراقبت و واکنش دستگاه خلافت، دلیل روشنی بر متولد شدن حضرت مهدی علیه السّلام [5] است. دلیل ششم: روشن بودن ولادت حضرت مهدی علیه السّلام نزد شیعه تفکر و اندیشه‌ی مهدویت و غائب بودن ایشان از دیدگان از همان اوائل اسلام متداول و یک امر بدیهی بوده است. از همین رو است که فرقه‌ی ناووسیه مدعی بودند که امام صادق علیه السّلام همان امام پنهان است ولی پس از وفات امام صادق علیه السّلام بطلان این عقیده روشن شد و نیز فرقه‌ی واقفیه ادعا می کردند که موسی بن جعفر علیه السّلام همان امام مهدی علیه السّلام است. پس تفکر مهدویت با ولادت داشتن آن روشن می باشد. لذا به دلایلی که ذکر شد و دلایل فراوان دیگر و همچنین تصریح علمای شیعه و همچنین تصریح علمای اهل سنت فرزندی به نام مهدی علیه السّلام برای امام حسن عسکری علیه السّلام متولد شده است و اکنون در غیبت کبری به سر می برد. دلیل هفتم: اعتراف تاریخ نگاران و تبارشناسان غیر شیعی ابن هجر هیثمی می گوید: امام حسن عسکری علیه السّلام غیر از ابی القاسم، محمد الحجة فرزندی به جا نگذاشت و آن هنگام که پدر بزرگوارش وفات یافت او پنج سال داشت. [6] ذهبی می گوید: شیعیان معتقدند که پسر امام حسن عسکری علیه السّلام یعنی محمد بن الحسن، قائم و جانشین و حجت است. ایشان در سال دویست و پنجاه هشتم و بنا به قولی در سال دویست و پنجاه شش متولد شده است. دلیل هشتم: اتفاق شیعه از زمان کلینی و پدر شیخ صدوق تا الآن تمام آحاد شیعیان بر ولادت و پنهان بودن حضرت وحدت نظر دارند. این ایده از اصول مذهب شیعه است و در تمام اعصار شیعه هیچ کس را نیافته ایم که در ولادت یافتن و غیبت حضرت، شک و تردید داشته باشد. پی‌نوشت‌ها: [1] . مستدرک حاکم، جزء3، ص148. تاریخ بغداد، ج 8، ص 442. [2] . کمال الدین، ص 272، غیبت طوسی، ص 128، صحیح بخاری، ج 9، ص 729. [3] . اصول کافی، ج 2، کتاب الحجة، ص 208. [4] . سیره‌ی پیشوایان، مهدی پیشوایی، ص651، به نقل از کمال الدین، صدوق، ج2، ص384. [5] . فصلنامه‌ی انتظار، سال دوم، پائیز81، شماره‌ی5، ص89، مقاله‌ی آیت الله محمد باقر ایروانی، ترجمه‌ی بهروز محمدی. [6] . الصواعق، ص 255 و 314.
روایات درباره‌ی حضرت مهدی علیه السّلام متواتر و مستفیض است، احادیث پرشماری که از مسلمات بین امامیه و غیر امامیه شمرده می شود، از جمله، احادیث عامی که هرچند نام حضرت مهدی نیامده است، اما دلالت صریح بر ولادت حضرت دارند. دلیل اول: احادیث عام 1 حدیث ثقلین که بین امامیه و اهل سنت متواتر است حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: انّی تارکٌ فیکم الثقلین کتاب الله و اهل بیتی و انهما لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض. [1] "من بین شما دو چیز گرانبها می گذارم یکی کتاب خدا و دیگری اهل بیتم و این دو از هم جدا نمی شوند تا در حوض کوثر بر من وارد شوند." جمله "لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض" بر استمرار همراهی اهل بیت علیهم السّلام با قرآن کریم دلالت دارد و این پیوستگی و همراهی، جز با فرض تولد یافتن حضرت مهدی علیه السّلام و پنهان بودن ایشان از دیدگان امکان ندارد زیرا اگر حضرت در آینده تولد یابد می بایست در این زمان، قرآن از اهل بیت جدا باشد و حال آنکه پیامبر صلی الله علیه و آله فرموده است: این دو از هم جدا ناشدنی هستند. 2 حدیث دوازده خلیفه که از مسلّمات میان امامیه و اهل سنت است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: انّ هذا لاینقضی حتی یمضی فیهم اثنا عشر خلیفة کلّهم من قریش. [2] کار دنیا پایان نمی پذیرد تا اینکه دوازده خلیفه که همگی از قریش هستند روی کار آیند. این روایت بر ولادت حضرت مهدی علیه السّلام دلالت التزامی دارد؛ زیرا اگر فرض کنیم از حضرت عسکری علیه السّلام فرزندی به نام مهدی علیه السّلام متولد نشده باشد خلفای حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله یازده تن خواهند بود و این با کلام پیامبر صلی الله علیه و آله که معصوم از خطا و اشتباه است تناقض پیدا خواهد کرد. 3 حدیث: من مات و لا یعرف امامه مات میتة جاهلیة. [3] که از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده است طبق این حدیث اگر حضرت مهدی علیه السّلام هنوز بدنیا نیامده باشد پس ما معرفتی از امام زمان نداریم و گرفتار مرگ جاهلی شده ایم، زیرا بنا بر این حدیث در هر زمان امامی وجود دارد و لازم است معرفت به او وجود داشته باشد و در صورت متولد نشدن امام مهدی علیه السّلام چنین شناختی حاصل نمی شود. دلیل دوم: احادیث خاص اما احادیث خاص که از پیامبر و ائمه اطهار از تولد فرزندی برای امام حسن عسکری علیه السّلام خبر می دهند که بعد از بدنیا آمدن، از دیدگان پنهان می شود و زمین را پر از قسط و عدل خواهد کرد و ایمان به ایشان برای هر مؤمنی ضروری است. شیخ صدوق در کمال الدین بیش از 135 حدیث آورده است و مجموع روایات در این زمینه در کتاب کافی، الغیبة و کمال الدین و دیگر کتب بیش از هزار حدیث است. دلیل سوم: مشاهده کردن عده ای از شیعیان آن حضرت را در کودکی دلیل سوم بر متولد شدن حضرت صاحب الزمان علیه السّلام مشاهده کردن عده ای از شیعیان، در هنگام کودکی آن حضرت است. احمد بن اسحاق قمی، یکی از یاران خاص و گرانقدر امام حسن عسکری علیه السّلام می گوید: به حضور امام حسن عسکری علیه السّلام رسیدم، می خواستم درباره‌ی امام بعد از او بپرسم، حضرت پیش از سؤال من فرمود: ای احمد بن اسحاق، خداوند، از زمانی که آدم را آفرید تا روز رستاخیز، هرگز زمین را از حجت خالی نگذاشته و نمی گذارد. خداوند از برکت وجود حجت خود در زمین، بلا را از مردم جهان دفع می کند و باران می فرستد و برکات نهفته در دل زمین را آشکار می سازد. عرض کردم: پیشوا و امام بعد از شما کیست؟ حضرت به سرعت برخاست و به اتاق دیگر رفت و طولی نکشید که برگشت، در حالی که پسر بچه ای را که حدود سه سال داشت و رخسارش همچون ماه شب چهارده می درخشید، به دوش گرفته بود. فرمود: ای احمد بن اسحاق! اگر پیش خدا و امامان محترم نبودی، این پسرم را به تو نشان نمی دادم، او هم نام و هم کنیه‌ی رسول خدا است، زمین را پر از عدل و داد می کند، چنان که از ظلم و جور پر شده باشد... [4] دلیل چهارم: سُفرا، و توقیعات در تاریخ شیعه، قضیه‌ی چهار سفیر و نائب امام (عج) و صدور توقیعات از جانب آنان و واسطه بودن ایشان مابین شیعیان و حضرت مهدی علیه السّلام بسیار روشن و بدیهی است و تا به حال کسی در این قضیه شک و تردید به خود راه نداده است. دلیل پنجم: نظارت، مراقبت و واکنش دستگاه خلافت در کتابهای تاریخی امامیه و غیر امامیه، آمده است که آن هنگام که معتمد عباسی شنید که برای امام حسن عسکری علیه السّلام فرزندی متولد شده است مأمورانش را به خانه‌ی امام فرستاد و خانه‌ی امام را مورد بازرسی قرار داد. این نظارت و مراقبت و واکنش دستگاه خلافت، دلیل روشنی بر متولد شدن حضرت مهدی علیه السّلام [5] است. دلیل ششم: روشن بودن ولادت حضرت مهدی علیه السّلام نزد شیعه تفکر و اندیشه‌ی مهدویت و غائب بودن ایشان از دیدگان از همان اوائل اسلام متداول و یک امر بدیهی بوده است. از همین رو است که فرقه‌ی ناووسیه مدعی بودند که امام صادق علیه السّلام همان امام پنهان است ولی پس از وفات امام صادق علیه السّلام بطلان این عقیده روشن شد و نیز فرقه‌ی واقفیه ادعا می کردند که موسی بن جعفر علیه السّلام همان امام مهدی علیه السّلام است. پس تفکر مهدویت با ولادت داشتن آن روشن می باشد. لذا به دلایلی که ذکر شد و دلایل فراوان دیگر و همچنین تصریح علمای شیعه و همچنین تصریح علمای اهل سنت فرزندی به نام مهدی علیه السّلام برای امام حسن عسکری علیه السّلام متولد شده است و اکنون در غیبت کبری به سر می برد. دلیل هفتم: اعتراف تاریخ نگاران و تبارشناسان غیر شیعی ابن هجر هیثمی می گوید: امام حسن عسکری علیه السّلام غیر از ابی القاسم، محمد الحجة فرزندی به جا نگذاشت و آن هنگام که پدر بزرگوارش وفات یافت او پنج سال داشت. [6] ذهبی می گوید: شیعیان معتقدند که پسر امام حسن عسکری علیه السّلام یعنی محمد بن الحسن، قائم و جانشین و حجت است. ایشان در سال دویست و پنجاه هشتم و بنا به قولی در سال دویست و پنجاه شش متولد شده است. دلیل هشتم: اتفاق شیعه از زمان کلینی و پدر شیخ صدوق تا الآن تمام آحاد شیعیان بر ولادت و پنهان بودن حضرت وحدت نظر دارند. این ایده از اصول مذهب شیعه است و در تمام اعصار شیعه هیچ کس را نیافته ایم که در ولادت یافتن و غیبت حضرت، شک و تردید داشته باشد. پی‌نوشت‌ها: [1] . مستدرک حاکم، جزء3، ص148. تاریخ بغداد، ج 8، ص 442. [2] . کمال الدین، ص 272، غیبت طوسی، ص 128، صحیح بخاری، ج 9، ص 729. [3] . اصول کافی، ج 2، کتاب الحجة، ص 208. [4] . سیره‌ی پیشوایان، مهدی پیشوایی، ص651، به نقل از کمال الدین، صدوق، ج2، ص384. [5] . فصلنامه‌ی انتظار، سال دوم، پائیز81، شماره‌ی5، ص89، مقاله‌ی آیت الله محمد باقر ایروانی، ترجمه‌ی بهروز محمدی. [6] . الصواعق، ص 255 و 314.
پاسخ:
روایات درباره‌ی حضرت مهدی علیه السّلام متواتر و مستفیض است، احادیث پرشماری که از مسلمات بین امامیه و غیر امامیه شمرده می شود، از جمله، احادیث عامی که هرچند نام حضرت مهدی نیامده است، اما دلالت صریح بر ولادت حضرت دارند.
دلیل اول: احادیث عام
1 حدیث ثقلین که بین امامیه و اهل سنت متواتر است حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: انّی تارکٌ فیکم الثقلین کتاب الله و اهل بیتی و انهما لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض. [1] "من بین شما دو چیز گرانبها می گذارم یکی کتاب خدا و دیگری اهل بیتم و این دو از هم جدا نمی شوند تا در حوض کوثر بر من وارد شوند." جمله "لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض" بر استمرار همراهی اهل بیت علیهم السّلام با قرآن کریم دلالت دارد و این پیوستگی و همراهی، جز با فرض تولد یافتن حضرت مهدی علیه السّلام و پنهان بودن ایشان از دیدگان امکان ندارد زیرا اگر حضرت در آینده تولد یابد می بایست در این زمان، قرآن از اهل بیت جدا باشد و حال آنکه پیامبر صلی الله علیه و آله فرموده است: این دو از هم جدا ناشدنی هستند.
2 حدیث دوازده خلیفه که از مسلّمات میان امامیه و اهل سنت است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: انّ هذا لاینقضی حتی یمضی فیهم اثنا عشر خلیفة کلّهم من قریش. [2] کار دنیا پایان نمی پذیرد تا اینکه دوازده خلیفه که همگی از قریش هستند روی کار آیند. این روایت بر ولادت حضرت مهدی علیه السّلام دلالت التزامی دارد؛ زیرا اگر فرض کنیم از حضرت عسکری علیه السّلام فرزندی به نام مهدی علیه السّلام متولد نشده باشد خلفای حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله یازده تن خواهند بود و این با کلام پیامبر صلی الله علیه و آله که معصوم از خطا و اشتباه است تناقض پیدا خواهد کرد.
3 حدیث: من مات و لا یعرف امامه مات میتة جاهلیة. [3] که از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده است طبق این حدیث اگر حضرت مهدی علیه السّلام هنوز بدنیا نیامده باشد پس ما معرفتی از امام زمان نداریم و گرفتار مرگ جاهلی شده ایم، زیرا بنا بر این حدیث در هر زمان امامی وجود دارد و لازم است معرفت به او وجود داشته باشد و در صورت متولد نشدن امام مهدی علیه السّلام چنین شناختی حاصل نمی شود.
دلیل دوم: احادیث خاص
اما احادیث خاص که از پیامبر و ائمه اطهار از تولد فرزندی برای امام حسن عسکری علیه السّلام خبر می دهند که بعد از بدنیا آمدن، از دیدگان پنهان می شود و زمین را پر از قسط و عدل خواهد کرد و ایمان به ایشان برای هر مؤمنی ضروری است. شیخ صدوق در کمال الدین بیش از 135 حدیث آورده است و مجموع روایات در این زمینه در کتاب کافی، الغیبة و کمال الدین و دیگر کتب بیش از هزار حدیث است.
دلیل سوم: مشاهده کردن عده ای از شیعیان آن حضرت را در کودکی
دلیل سوم بر متولد شدن حضرت صاحب الزمان علیه السّلام مشاهده کردن عده ای از شیعیان، در هنگام کودکی آن حضرت است. احمد بن اسحاق قمی، یکی از یاران خاص و گرانقدر امام حسن عسکری علیه السّلام می گوید: به حضور امام حسن عسکری علیه السّلام رسیدم، می خواستم درباره‌ی امام بعد از او بپرسم، حضرت پیش از سؤال من فرمود: ای احمد بن اسحاق، خداوند، از زمانی که آدم را آفرید تا روز رستاخیز، هرگز زمین را از حجت خالی نگذاشته و نمی گذارد. خداوند از برکت وجود حجت خود در زمین، بلا را از مردم جهان دفع می کند و باران می فرستد و برکات نهفته در دل زمین را آشکار می سازد. عرض کردم: پیشوا و امام بعد از شما کیست؟ حضرت به سرعت برخاست و به اتاق دیگر رفت و طولی نکشید که برگشت، در حالی که پسر بچه ای را که حدود سه سال داشت و رخسارش همچون ماه شب چهارده می درخشید، به دوش گرفته بود. فرمود: ای احمد بن اسحاق! اگر پیش خدا و امامان محترم نبودی، این پسرم را به تو نشان نمی دادم، او هم نام و هم کنیه‌ی رسول خدا است، زمین را پر از عدل و داد می کند، چنان که از ظلم و جور پر شده باشد... [4]
دلیل چهارم: سُفرا، و توقیعات
در تاریخ شیعه، قضیه‌ی چهار سفیر و نائب امام (عج) و صدور توقیعات از جانب آنان و واسطه بودن ایشان مابین شیعیان و حضرت مهدی علیه السّلام بسیار روشن و بدیهی است و تا به حال کسی در این قضیه شک و تردید به خود راه نداده است.
دلیل پنجم: نظارت، مراقبت و واکنش دستگاه خلافت
در کتابهای تاریخی امامیه و غیر امامیه، آمده است که آن هنگام که معتمد عباسی شنید که برای امام حسن عسکری علیه السّلام فرزندی متولد شده است مأمورانش را به خانه‌ی امام فرستاد و خانه‌ی امام را مورد بازرسی قرار داد. این نظارت و مراقبت و واکنش دستگاه خلافت، دلیل روشنی بر متولد شدن حضرت مهدی علیه السّلام [5] است.
دلیل ششم: روشن بودن ولادت حضرت مهدی علیه السّلام نزد شیعه
تفکر و اندیشه‌ی مهدویت و غائب بودن ایشان از دیدگان از همان اوائل اسلام متداول و یک امر بدیهی بوده است. از همین رو است که فرقه‌ی ناووسیه مدعی بودند که امام صادق علیه السّلام همان امام پنهان است ولی پس از وفات امام صادق علیه السّلام بطلان این عقیده روشن شد و نیز فرقه‌ی واقفیه ادعا می کردند که موسی بن جعفر علیه السّلام همان امام مهدی علیه السّلام است. پس تفکر مهدویت با ولادت داشتن آن روشن می باشد.
لذا به دلایلی که ذکر شد و دلایل فراوان دیگر و همچنین تصریح علمای شیعه و همچنین تصریح علمای اهل سنت فرزندی به نام مهدی علیه السّلام برای امام حسن عسکری علیه السّلام متولد شده است و اکنون در غیبت کبری به سر می برد.
دلیل هفتم: اعتراف تاریخ نگاران و تبارشناسان غیر شیعی
ابن هجر هیثمی می گوید: امام حسن عسکری علیه السّلام غیر از ابی القاسم، محمد الحجة فرزندی به جا نگذاشت و آن هنگام که پدر بزرگوارش وفات یافت او پنج سال داشت. [6]
ذهبی می گوید: شیعیان معتقدند که پسر امام حسن عسکری علیه السّلام یعنی محمد بن الحسن، قائم و جانشین و حجت است. ایشان در سال دویست و پنجاه هشتم و بنا به قولی در سال دویست و پنجاه شش متولد شده است.
دلیل هشتم: اتفاق شیعه
از زمان کلینی و پدر شیخ صدوق تا الآن تمام آحاد شیعیان بر ولادت و پنهان بودن حضرت وحدت نظر دارند. این ایده از اصول مذهب شیعه است و در تمام اعصار شیعه هیچ کس را نیافته ایم که در ولادت یافتن و غیبت حضرت، شک و تردید داشته باشد.
پی‌نوشت‌ها:
[1] . مستدرک حاکم، جزء3، ص148. تاریخ بغداد، ج 8، ص 442.
[2] . کمال الدین، ص 272، غیبت طوسی، ص 128، صحیح بخاری، ج 9، ص 729.
[3] . اصول کافی، ج 2، کتاب الحجة، ص 208.
[4] . سیره‌ی پیشوایان، مهدی پیشوایی، ص651، به نقل از کمال الدین، صدوق، ج2، ص384.
[5] . فصلنامه‌ی انتظار، سال دوم، پائیز81، شماره‌ی5، ص89، مقاله‌ی آیت الله محمد باقر ایروانی، ترجمه‌ی بهروز محمدی.
[6] . الصواعق، ص 255 و 314.
- [سایر] وضعیت فرهنگی و سیاسی شیعیان در آستانة تولد امام زمان (عج) چگونه بود؟
- [سایر] آیا یاران خاص امام زمان (عج) همه شیعه هستند؟
- [سایر] آیا امام زمان (عج) به شیعیان فقیر کمک می کنند؟
- [سایر] آیا امام زمان (عج) به شیعیان فقیر کمک می کند ؟
- [سایر] آیهای که حضرت مهدی(عج) پس از تولد تلاوت نمودن کدام است؟
- [سایر] امام زمان بهائیت کیست؟ و چه رابطه ای با امام زمان شیعه دارد؟
- [سایر] وظیفه یک شیعه منتظر ظهور امام زمان (عج) در شب یلدا چیست؟
- [سایر] آیا اعتقاد به ظهور امام مهدی (عج)، باور داشتی شیعی است؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمه‌ی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله نوری همدانی] اشهدً انّ علیاً ولیً اللهِ جزء اذان و اقامه نیست ولی خوب است بعد از اشهدً انّ محمداً رسولُ اللهِ ، به قصد قربت گفته شود . و چون در امثال زمان ما ، شعا ر تشیع محسوب می شود در هر جا که اظهار این شعار مستحسن و لازم باشد ، گفتن آن هم مستحسن و لازم است . ترجمه اذان و اقامه اللهَ اکبرً یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند اشهدً ان لا الهَ الاّ اللهً یعنی شهادت می دهم که غیر خدائی که یکتا و بی همتا است خدای دیگر سزاوار پرستش نیست . اشَهدً انّ محمداً رسولُ اللهِ یعنی شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی علیه و آله و سلم پیغمبر و فرستادة خداست . اشهدً ان علیاً امیر المؤمنینَ ولیّ الله یعنی شهادت می دهم که حضرت علی (علیه الصلاهَ و السلام ) امیر المؤمنین ولی خدا بر همة خلق است حیّ علیَ الصلاهِ یعنی بشتاب برای نماز . حیّ علی الفلاحِ یعنی بشتاب برای رستگاری . حیّ علی خیرِ العملِ یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است . قَد قامتِ الصلاهُ یعنی بتحقیق نماز بر پا شد . لا الهَ الاّ اللهُ یعنی خدائی سزاوار پرستش نیست مگر خدائی که یکتا و بی همتا است .
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .