احادیث بسیاری در منابع اهل سنت در مورد قیام امام زمان (عج) آمده است که ما در اینجا به ذکر چند مورد بسنده میکنیم: 1 (احمد حنبل) از ائمّه چهارگانه اهل سنّت در کتاب (مسند) خود از (ابوسعید خدری) نقل می‌کند که پیامبر اکرم (ص) فرمود: (لاتَقُوم السّاعَةُ حَتّی تَمْتلاٌ الاَرْضَ ظُلْماً وَ عُدْواناً، قال ثُمَّ یخْرُجُ رَجُل مِنْ عِتْرَتی اَوْ مِنْ اَهلِ بَیتی یمْلاُها قسْطاً وَعَدْلاً کما مُلِئَتْ ظُلماً وَ عُدواناً(1)؛ قیامت بر پا نمی‌شود تا آن زمانی که زمین پر از ظلم و ستم گردد، سپس مردی از عترت یا اهل بیت من قیام می‌کند و زمین را پر از قسط و عدل می‌سازد آن گونه که ظلم و ستم ان را پر کرده بود.) 2 ترمذی محدّت معروف به سند صحیح (طبق تصریح منصور علی ناصف در التّاج) از عبدالله از پیامبر اکرم (ص) نقل می‌کند که حضرت فرمود: (لَوْ لَمْ یبْقَ مِنَ الدُّنْیا اِلاّ یوْمٌ لَطَوَّلَ اللهُ ذلِکَ الْیوْمَ حَتّی یبْعَثَ رَجُلاً منّی اَوْ مِنْ اَهْلِ بَیتی یواطِیءُ اِسْمُهُ اِسْمی وَ اِسْمُ اَبِیهِ اِسْمَ اَبی یمْلاُ الاَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً(2)؛ اگر باقی نماند از عمر دنیا مگر یک روز، خداوند آن یک روز را چنان طولانی می‌کند که مبعوث کند مردی را از من یا از اهل بیت من (تردید از راوی روایت است و مفهوم و محتوا یکی است) که اسم او اسم من، و اسم پدرش، اسم پدر من است زمین را پر از عدل و داد می‌کند آن گونه که از ظلم و ستم پر شده است.) 3 حاکم نیشابوری در مستدرک، حدیث مشروحتری در این زمینه از ابوسعید خدری از پیامبر اکرم (ص) نقل می‌کند که حضرت فرمود: (ینْزِلُ بِاُمَّتی فی آخِرِ الزّمانِ بَلاءُ شَدید مِنْ سُلْطانِهِمْ ، لَمْ یسْمَعُ بَلاءُ اَشَدُّ مِنْهُ ، حَتّی تَضیقَ عَنْهُمُ الاَرْضُ الرَّحْبَهُ ، وَ حَتّی یمْلاُ الاَرْضَ جَوْراً وَ ظُلْماً ، لایجِدُ الْمُؤْمِنُ مَلْجَاً یلْتَجِاُ اِلَیه مِنَ الظُّلْمِ فَیبْعَثُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ رَجُلاً مِنْ عِتْرَتی، فَیمْلَأ الاَرْضَ قِسْطاً وَعَدْلاً کَما مُلِئِتْ ظُلْماً وَ جَوْراً ، یرْضی عَنْهُ ساکِنُ السَّماءِ و ساکن الاَرض، لاتدخَّر، الارض من بذرها شیئاً الا اَخْرجتَهُ، وَ لا السَّماءٌ مِنْ قَطْرِها شَیئاً اِلاّ صَبَّهُ اللهُ عَلَیهِمْ مِدْراراً(3)؛ در آخرالزمان بلای شدیدی بر امّت من از سوی سلطان آنها وارد می‌شود، بلایی که شدیدتر از آن شنیده نشده ! تا آنجا که زمین وسیع و گسترده بر آنها تنگ می‌شود، و تا آنجا که زمین پر از جور و ظلم می‌گردد، و مؤمن پناهگاهی برای پناه جستن به آن از ظلم نمی‌یابد در این هنگام خداوند متعال مردی از عترتم را مبعوث می‌کند که زمین را پر از عدل و داد کند، آن گونه که از ظلم و ستم پر شده بود، ساکنان آسمان (فرشتگان) از او خشنود می‌شوند، و همچنین ساکنان زمین، زمین تمام بذرهای خود را بیرون می‌فرستد و بارور می‌شود، و آسمان تمام دانه‌های باران را بر آنها فرو می‌بارد. (و همه جا را سیراب و پر برکت می‌کند.)) حاکم نیشابوری بعد از ذکر حدیث می‌گوید این حدیث صحیح است هر چند (بخاری) و (مسلم) آن را در کتاب خود نیاورده‌اند. و این گونه احادیث از راویان مختلف، در منابع مشهور اهل سنت، فراوان است و نشان می‌دهد که سرانجام حکومت جهانی به دست با کفایت حضرت مهدی (عج) برپا می‌شود، و همه جا پر از عدل و داد می‌گردد و مضمون آیه (...انَّ الاَرّضَ یرِثُها عِبادِی الصّالِحُونَ(4)؛ ... به درستی که زمین را بندگان صالح من به میراث میبرند.) تحقق می‌یابد. پینوشتها: 1. مستدرک احمد، 3/36. 2. التّاج، 5/343. 3. المستدرک علی الصحیحین، 4/465. 4. سوره انبیاء، آیه 105.
احادیث بسیاری در منابع اهل سنت در مورد قیام امام زمان (عج) آمده است که ما در اینجا به ذکر چند مورد بسنده میکنیم:
1 (احمد حنبل) از ائمّه چهارگانه اهل سنّت در کتاب (مسند) خود از (ابوسعید خدری) نقل میکند که پیامبر اکرم (ص) فرمود:
(لاتَقُوم السّاعَةُ حَتّی تَمْتلاٌ الاَرْضَ ظُلْماً وَ عُدْواناً، قال ثُمَّ یخْرُجُ رَجُل مِنْ عِتْرَتی اَوْ مِنْ اَهلِ بَیتی یمْلاُها قسْطاً وَعَدْلاً کما مُلِئَتْ ظُلماً وَ عُدواناً(1)؛
قیامت بر پا نمیشود تا آن زمانی که زمین پر از ظلم و ستم گردد، سپس مردی از عترت یا اهل بیت من قیام میکند و زمین را پر از قسط و عدل میسازد آن گونه که ظلم و ستم ان را پر کرده بود.)
2 ترمذی محدّت معروف به سند صحیح (طبق تصریح منصور علی ناصف در التّاج) از عبدالله از پیامبر اکرم (ص) نقل میکند که حضرت فرمود:
(لَوْ لَمْ یبْقَ مِنَ الدُّنْیا اِلاّ یوْمٌ لَطَوَّلَ اللهُ ذلِکَ الْیوْمَ حَتّی یبْعَثَ رَجُلاً منّی اَوْ مِنْ اَهْلِ بَیتی یواطِیءُ اِسْمُهُ اِسْمی وَ اِسْمُ اَبِیهِ اِسْمَ اَبی یمْلاُ الاَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً(2)؛
اگر باقی نماند از عمر دنیا مگر یک روز، خداوند آن یک روز را چنان طولانی میکند که مبعوث کند مردی را از من یا از اهل بیت من (تردید از راوی روایت است و مفهوم و محتوا یکی است) که اسم او اسم من، و اسم پدرش، اسم پدر من است زمین را پر از عدل و داد میکند آن گونه که از ظلم و ستم پر شده است.)
3 حاکم نیشابوری در مستدرک، حدیث مشروحتری در این زمینه از ابوسعید خدری از پیامبر اکرم (ص) نقل میکند که حضرت فرمود:
(ینْزِلُ بِاُمَّتی فی آخِرِ الزّمانِ بَلاءُ شَدید مِنْ سُلْطانِهِمْ ، لَمْ یسْمَعُ بَلاءُ اَشَدُّ مِنْهُ ، حَتّی تَضیقَ عَنْهُمُ الاَرْضُ الرَّحْبَهُ ، وَ حَتّی یمْلاُ الاَرْضَ جَوْراً وَ ظُلْماً ، لایجِدُ الْمُؤْمِنُ مَلْجَاً یلْتَجِاُ اِلَیه مِنَ الظُّلْمِ فَیبْعَثُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ رَجُلاً مِنْ عِتْرَتی، فَیمْلَأ الاَرْضَ قِسْطاً وَعَدْلاً کَما مُلِئِتْ ظُلْماً وَ جَوْراً ، یرْضی عَنْهُ ساکِنُ السَّماءِ و ساکن الاَرض، لاتدخَّر، الارض من بذرها شیئاً الا اَخْرجتَهُ، وَ لا السَّماءٌ مِنْ قَطْرِها شَیئاً اِلاّ صَبَّهُ اللهُ عَلَیهِمْ مِدْراراً(3)؛
در آخرالزمان بلای شدیدی بر امّت من از سوی سلطان آنها وارد میشود، بلایی که شدیدتر از آن شنیده نشده ! تا آنجا که زمین وسیع و گسترده بر آنها تنگ میشود، و تا آنجا که زمین پر از جور و ظلم میگردد، و مؤمن پناهگاهی برای پناه جستن به آن از ظلم نمییابد در این هنگام خداوند متعال مردی از عترتم را مبعوث میکند که زمین را پر از عدل و داد کند، آن گونه که از ظلم و ستم پر شده بود، ساکنان آسمان (فرشتگان) از او خشنود میشوند، و همچنین ساکنان زمین، زمین تمام بذرهای خود را بیرون میفرستد و بارور میشود، و آسمان تمام دانههای باران را بر آنها فرو میبارد. (و همه جا را سیراب و پر برکت میکند.))
حاکم نیشابوری بعد از ذکر حدیث میگوید این حدیث صحیح است هر چند (بخاری) و (مسلم) آن را در کتاب خود نیاوردهاند.
و این گونه احادیث از راویان مختلف، در منابع مشهور اهل سنت، فراوان است و نشان میدهد که سرانجام حکومت جهانی به دست با کفایت حضرت مهدی (عج) برپا میشود، و همه جا پر از عدل و داد میگردد و مضمون آیه (...انَّ الاَرّضَ یرِثُها عِبادِی الصّالِحُونَ(4)؛ ... به درستی که زمین را بندگان صالح من به میراث میبرند.) تحقق مییابد.
پینوشتها:
1. مستدرک احمد، 3/36.
2. التّاج، 5/343.
3. المستدرک علی الصحیحین، 4/465.
4. سوره انبیاء، آیه 105.
- [سایر] چند نمونه از روایات اهل سنت درباره اثبات وجود حضرت مهدی (عج) را ذکر کنید.
- [سایر] حضرت مهدی (عج) موقع ظهور چه سنی خواهند داشت؟
- [سایر] حضرت مهدی (عج) موقع ظهور چه سنی خواهند داشت؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] از دیدگاه اهل سنّت، امام مهدی (عج) چه اوصافی دارد؟
- [سایر] آیا اهل سنّت به امام مهدی (عج) اعتقاد دارند؟
- [سایر] معروفترین روایات اهل سنت که در مورد قیام حضرت مهدی (عج) آمده است چیست؟
- [سایر] اختلاف بین شیعه و اهل سنت در مورد ولادت حضرت مهدی (عج) به چه علت است؟
- [سایر] آیا علمای اهل سنت، طول عمر امام زمان (عج) را بعید میدانند؟!
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله مظاهری] مرد شیعه میتواند با زن سنّی ازدواج کند و همچنین زن شیعه میتواند به عقد سنّی درآید ولی سزاوار نیست که این کار عملی شود.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله سیستانی] از نظر اهل سنّت، زن از همه تَرَکه شوهر اعمّ از منقول و غیرمنقول مانند زمین و غیره، ارث میبرد. حال آنکه از نظر مذهب امامیه، زن از اصل زمین یا قیمت آن ارث نمیبرد و تنها از قیمت بنا و درختان ارث میبرد، نه اصل آنها. بنابراین اگر مذهب اهل سنّت بر شیعه نافذ باشد به گونهای که زن سنّی مذهب از زمین و اصل بنا و درختان ارث ببرد، در صورتی که دیگر ورثه امامی مذهب باشند، زن امامی مذهب نیز میتواند میراثی را که از زمین و اصل بنا و درختان به او میرسد، بگیرد که سایر ورثه اهل سنت باشند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه یکی از اولاد از نظر سنّی بزرگتر و دیگری از جهت بلوغ بزرگتر باشد قضاء نماز بر اولّی واجب است.
- [آیت الله سیستانی] نظر اهل سنّت آن است که مازاد سهمالارث میراث بر آن، به عَصَبه میت مانند برادر او داده میشود. لکن نظر مذهب امامیه خلاف آن است، مثلاً اگر مردی بمیرد و تنها دختری و برادری داشته باشد، از نظر امامیه باید نیمی از ارث را به دختر به عنوان سهمالارث و نیم دیگر را به عنوان ردّ به او بپردازند و به برادر میت سهمی تعلّق نمیگیرد. لکن نظر اهل سنّت آن است که در این فرض نیمی از ارث میت به برادر پرداخت میشود، چون که از عصبه میت به شمار میرود. حال اگر مذهب اهل سنّت بر وارث امامی مذهب نافذ باشد و مازاد سهمالارث به او پرداخت نشود، عصبه میت اگر امامی مذهب باشند، میتوانند از باب قاعده مقاصّه نوعی، مازاد سهمالارث وارثِ سنّی مذهب را بگیرند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحبّ است در شوهر دادن دختری که بالغه است (یعنی مکلّف شده) و به سنی رسیده که حیض دیدن وی متعارف است، عجله کنند، از حضرت صادق علیهالسلام روایت شده که یکی از سعادتهای مرد آن است که دخترش در خانه او حیض نبیند.