قبر حضرت فاطمه
قبر حضرت فاطمه(علیها السلام) بنا به شواهدی در بقیع و بنا به شواهدی دیگر در خانه خود حضرت می‌باشد.
آیا مخفی بودن قبر حضرت فاطمه س با معلوم نبودن ظهور آقا امام زمان (عج) با هم ارتباطی دارد؟ توضیح دهید.
بین مخفی بودن قبر حضرت فاطمه سلام الله علیها با معلوم و معین نبودن وقت ظهور امام عصر (عج) ارتباطی وجود ندارد زیرا عللی که برای معلوم نبودن وقت ظهور امام ذکر کرده اند غیر از ادله ای است که برای مخفی ماندن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها ذکر کرده اند. عامه و خاصه دربارة شبانه دفن شدن و مخفی بودن قبر حضرت فاطمه سلام الله علیها می نویسند: آنچه مسلم است حضرت زهرا سلام الله علیها به امام علی علیه السلام وصیت کردند که شبانه غسلم بده و کفن کن و نماز بخوان و در تاریکی شب به خاکم سپار و هیچ کس را در این امور، خبر نکن.[1] حال چرا آن حضرت چنین وصیت کرد؟ حضرت فاطمه سلام الله علیها از امت اسلامی انتظار داشتند پس از رحلت پیامبر عظیم الشأن اسلام به وصیت آن حضرت در مورد اهل بیتش به خصوص یگانه دخترش نهایت احترام را گذاشته و حقی از او پایمال نشود، اما نه تنها او را احترام نکردند بلکه حاکمان زمان از هیچ ستمی در حق او کوتاهی نکردند، چند ساعت بعد از رحلت جانگذاز پیامبر صلی الله علیه و آله در خانة حضرت زهرا سلام الله علیها را آتش زدند، محسنش را سقط کردند، فدک را غصب نمودند و صدها جنایت دیگر را علیه او مرتکب شدند که روح هر آزاده ای را می رنجاند از اینرو حضرت زهرا سلام الله علیها در سن جوانی می نالید و مدام گریه راه نفسش را می گرفت و چون به زیارت مزار پدر می رفت و خاک قبرش را می بویید و با آه جانسوز می گفت: چه باکی است بر کسی که خاک قبر احمد را بوییده و پس از آن در تمام زندگانی عطر دیگری را نبوید آن قدر مصیبت بر سر من ریخته شد که اگر به روزها وارد می شد همة روزها شب تار می گردید.[2] این وصیت حضرت فاطمه سلام الله علیها و مخفی بودن قبر مطهرش تا اندازه ای پردة ابهام را از روی دردهای دل او برداشت او با چنین وصیتی مظلومیت، غربت تنها یادگار رسالت را برای شیفتگان حقیقت به یادگار گذاشت. اگر این قبر از دیده ها پنهان نمی شد، و امروز همگان محل آرامگاه و حرم او را می دیدند از کجا به دردهای کشنده ای که آن حضرت در کانون سینه مبارکش در زیر پرده های صبر، مخفی نموده و سرانجام غروب آن شمس خاندان رسالت شد، می رسیدیم؟ از چه راهی می توانستیم ثابت کنیم که حضرت از دستگاه آن زمان ناراضی بود و از کجا بر ما مسلم می شد که حق آن حضرت را غصب نمودند؟ از کجا ظلم و ستم آنها نسبت به پارة جگر رسول خدا صلی الله علیه و آله بر ما واضح می شد؟ از کجا به طور مسلم از نقشه ها و کارها و دسیسه بازی ها و حقه و نیرنگ های این خلفا اطلاع حاصل می کردیم؟ بنابراین معلوم نبودن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها سندی محکم برای رفتار ظالمانه، حاکمان غاصب زمان نسبت به حضرت زهرا سلام الله علیها است و در پرتو همین وصیت حکیمانه بی لیاقت بودن جانشین های دروغین حضرت رسول صلی الله علیه و آله نیز روشن می شود در حالی که برای معین نبودن وقت ظهور حضرت ولی عصر (عج) علل دیگری گفته اند که به بخشی از آنها اشاره می کنیم: سرّی از اسرار است: در پاسخ گویی به این سؤال همانند بسیاری از سؤالات دیگر که از فکر بشر پنهان است، تنها می توان از کلام کسانی بهره جست که با نگاه نافذ خود آن سوی پردة غیب را نیز می بینند. از اینرو دربارة معین نبودن زمان ظهور می توان گفت همان طور که پنهان زیستی آخرین ذخیرة الهی به طور قطع از اسرار و رموزی است که طبق حکمت الهی تحقق یافته است و گفتار معصومین علیه السلام صریح در این حقیقت است، مشخص نبودن زمان ظهور نیز سری از اسرار الهی است و احادیث معصومین علیهم السلام صریح در این مدعی است.[3] 2. اگر وقت ظهور معین می شد بیشتر مردم از اسلام بر می گشتند: کلینی از امام کاظم علیه السلام ذکر کرده است که آن حضرت فرمود: (ای علی بن یقطین) تا کنون دویست سال است که شیعه با امیدها و آرزوها پرورش داده شده است (یقطین پدر علی از موالی بنی عباس بود. ایشان به پسرش گفت چرا آنچه به ما گفته شد (خلافت بنی عباس) واقع شد ولی آنچه به شما گفته شد، صورت نگرفت؟ علی به او پاسخ داد آنچه به ما و شما گفته شد هر دو از یک جا بیرون آمده است این که زمان کار شما فرا رسید، بنابراین فوراً به شما داده شد و همانطور که گفته شده بود انجام پذیرفت ولی زمان کار ما فرا نرسیده است. بنابراین ما را به امید و آرزوها سرگرم نموده اند، زیرا اگر به ما گفته می شد، امر ظهور دویست یا سیصد سال دیگر اتفاق خواهد افتاد حتماً دل ها سخت می شد و بیشتر مردم از ایمان به اسلام بر می گشتند ولی گفتند چه قدر سریع و نزدیک است برای آن که دل های مردم به ایمان نزدیک شود و فرج را نزدیک بنمایاند.[4] 3. معین نکردند تا سوء استفاده نشود: اگر وقت ظهور را معین می کردند علاوه بر آن که از نظر تربیتی به سود منتظران نبود و آثار تربیتی نداشت (راه سوء استفاده باز می ماند[5]) و مهدی های دروغین پیدا می شد و تشویش اذهان را سبب می شد. 4. زمان ظهور را معین نکردند چون وقت ظهور امام زمان (عج) از امور بدائیه است که امکان پیش و پس افتادنش هست و شاید جلو افتادن امر فرج به جدیّت و اهتمام اهل ایمان در دعا کردن برای تعجیل فرج آن حضرت مشروط باشد و دلیل بر آن روایتی از امام صادق علیه السلام است که فرمود: (.... وقتی عذاب و سختی بر بنی اسرائیل طول کشید، به درگاه خداوند چهل روز گریه و ناله کردند پس خداوند به موسی و هارون وحی فرستاد که بنی اسرائیل را خلاص کنند، و از صد و هفتاد سال صرف نظر کرد. امام صادق علیه السلام افزود: شما نیز همین طور اگر این کار را بکنید خداوند از ما فرج می کند ولی اگر چنین نباشد این امر تا آخرین حد خواهد رسید.[6] 5. نظام هستی بر مبنای علت و معلول پایه گذاری شده است، و ظهور حضرت مهدی (عج) از این قاعده کلی خارج نمی باشد یعنی یک سری علل و عوامل باید دست به دست هم دهند تا قضیه ظهور حضرت اتفاق بیفتد و از جمله عللی که نقش به سزایی در جلو افتادن امر فرج یا تأخیر آن دارد عملکرد منتظران و تودة بندگان خداست و چون انسانها در انجام دادن وظایف و یا ترک وظایف خود مختار هستند هرگز نمی توان تاریخ دقیقی را برای پیدایش همة عوامل و به تبع آن تاریخی را برای امر ظهور معین کرد از اینرو می توان گف فقط خدای بزرگ از تاریخ امر ظهور خبر دارد و بعد از او کسانی که به علم غیب راهی دارند و خداوند آنان را با خبر از علوم غیب می کند. بنابر آنچه گفته شد هیچ گونه ملازمه ای بین معین نبودن وقت ظهور و معلوم نبودن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها وجود ندارد و هر چند هر دو معصومند اما معلوم نبودن قضیه ظهور و مخفی بودن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها دو مسأله غیر مرتبط می باشند. برای مطالعة بیشتر: 1. چشم به راه مهدی، جمعی از نویسندگان، روزگارهایی، کامل سلیمان، ترجمه علی اکبر مهدی پور. 2. قبر گمشده، داود الهامی، آتش به خانة وحی، سید محمد حسین بحار. حدیث: امام مهدی (عج): من امان اهل زمینم همانطور که ستارگان امان اهل آسمان ها هستند.[7] -------------------------------------------------- [1] . طبرسی، ذخائر العقبی، قاهره، 1356،ص 53، و بلاذری، انسباب الاشراف، قاهره، دارالمعارف، چاپ سوم، ج1،ص 405، بحارالانوار، بیروت الوفاء، چاپ دوم، ج43، ص 192. [2] . شبلنجی، نورالابصار، بیروت، دارالجیل، 1409، ص 97. [3] . با کاروان مهدی (عج)، علی کیالها، ص 121، انتشارات اسلام، چاپ الهادی، اول تابستان 81، منتخب الاثر، ص 30، و الغیبه شیخ طوسی به نقل از خلاصة از مطالب دینی اسلام در احوالات امام زمان (عج)، سید محمد باقر نجفی یزدی، ص 262 مؤسسه انتشارات عصر ظهور، چاپ اول. [4] . کافی، ج1، ص 369، ح6، نعمانی، الغیبه،ص 198، ح14. [5] . امینی، دادگستر جهان، انتشارات شفق، چاپ قدس، نوبت چاپ 25، ص 218. [6] . سید محمد تقی موسوی اصفهانی،مکیال المکارم، ج اول،ترجمه مهدی حائری قزوینی، چاپ نگین، ص 410، بحارالانوار، ج52، ص 131. [7] . کمال الدین، ج 2، ص 239. ( اندیشه قم )
بین مخفی بودن قبر حضرت فاطمه سلام الله علیها با معلوم و معین نبودن وقت ظهور امام عصر (عج) ارتباطی وجود ندارد زیرا عللی که برای معلوم نبودن وقت ظهور امام ذکر کرده اند غیر از ادله ای است که برای مخفی ماندن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها ذکر کرده اند. عامه و خاصه دربارة شبانه دفن شدن و مخفی بودن قبر حضرت فاطمه سلام الله علیها می نویسند: آنچه مسلم است حضرت زهرا سلام الله علیها به امام علی علیه السلام وصیت کردند که شبانه غسلم بده و کفن کن و نماز بخوان و در تاریکی شب به خاکم سپار و هیچ کس را در این امور، خبر نکن.[1] حال چرا آن حضرت چنین وصیت کرد؟ حضرت فاطمه سلام الله علیها از امت اسلامی انتظار داشتند پس از رحلت پیامبر عظیم الشأن اسلام به وصیت آن حضرت در مورد اهل بیتش به خصوص یگانه دخترش نهایت احترام را گذاشته و حقی از او پایمال نشود، اما نه تنها او را احترام نکردند بلکه حاکمان زمان از هیچ ستمی در حق او کوتاهی نکردند، چند ساعت بعد از رحلت جانگذاز پیامبر صلی الله علیه و آله در خانة حضرت زهرا سلام الله علیها را آتش زدند، محسنش را سقط کردند، فدک را غصب نمودند و صدها جنایت دیگر را علیه او مرتکب شدند که روح هر آزاده ای را می رنجاند از اینرو حضرت زهرا سلام الله علیها در سن جوانی می نالید و مدام گریه راه نفسش را می گرفت و چون به زیارت مزار پدر می رفت و خاک قبرش را می بویید و با آه جانسوز می گفت: چه باکی است بر کسی که خاک قبر احمد را بوییده و پس از آن در تمام زندگانی عطر دیگری را نبوید آن قدر مصیبت بر سر من ریخته شد که اگر به روزها وارد می شد همة روزها شب تار می گردید.[2] این وصیت حضرت فاطمه سلام الله علیها و مخفی بودن قبر مطهرش تا اندازه ای پردة ابهام را از روی دردهای دل او برداشت او با چنین وصیتی مظلومیت، غربت تنها یادگار رسالت را برای شیفتگان حقیقت به یادگار گذاشت. اگر این قبر از دیده ها پنهان نمی شد، و امروز همگان محل آرامگاه و حرم او را می دیدند از کجا به دردهای کشنده ای که آن حضرت در کانون سینه مبارکش در زیر پرده های صبر، مخفی نموده و سرانجام غروب آن شمس خاندان رسالت شد، می رسیدیم؟ از چه راهی می توانستیم ثابت کنیم که حضرت از دستگاه آن زمان ناراضی بود و از کجا بر ما مسلم می شد که حق آن حضرت را غصب نمودند؟ از کجا ظلم و ستم آنها نسبت به پارة جگر رسول خدا صلی الله علیه و آله بر ما واضح می شد؟ از کجا به طور مسلم از نقشه ها و کارها و دسیسه بازی ها و حقه و نیرنگ های این خلفا اطلاع حاصل می کردیم؟ بنابراین معلوم نبودن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها سندی محکم برای رفتار ظالمانه، حاکمان غاصب زمان نسبت به حضرت زهرا سلام الله علیها است و در پرتو همین وصیت حکیمانه بی لیاقت بودن جانشین های دروغین حضرت رسول صلی الله علیه و آله نیز روشن می شود در حالی که برای معین نبودن وقت ظهور حضرت ولی عصر (عج) علل دیگری گفته اند که به بخشی از آنها اشاره می کنیم: سرّی از اسرار است: در پاسخ گویی به این سؤال همانند بسیاری از سؤالات دیگر که از فکر بشر پنهان است، تنها می توان از کلام کسانی بهره جست که با نگاه نافذ خود آن سوی پردة غیب را نیز می بینند. از اینرو دربارة معین نبودن زمان ظهور می توان گفت همان طور که پنهان زیستی آخرین ذخیرة الهی به طور قطع از اسرار و رموزی است که طبق حکمت الهی تحقق یافته است و گفتار معصومین علیه السلام صریح در این حقیقت است، مشخص نبودن زمان ظهور نیز سری از اسرار الهی است و احادیث معصومین علیهم السلام صریح در این مدعی است.[3] 2. اگر وقت ظهور معین می شد بیشتر مردم از اسلام بر می گشتند: کلینی از امام کاظم علیه السلام ذکر کرده است که آن حضرت فرمود: (ای علی بن یقطین) تا کنون دویست سال است که شیعه با امیدها و آرزوها پرورش داده شده است (یقطین پدر علی از موالی بنی عباس بود. ایشان به پسرش گفت چرا آنچه به ما گفته شد (خلافت بنی عباس) واقع شد ولی آنچه به شما گفته شد، صورت نگرفت؟ علی به او پاسخ داد آنچه به ما و شما گفته شد هر دو از یک جا بیرون آمده است این که زمان کار شما فرا رسید، بنابراین فوراً به شما داده شد و همانطور که گفته شده بود انجام پذیرفت ولی زمان کار ما فرا نرسیده است. بنابراین ما را به امید و آرزوها سرگرم نموده اند، زیرا اگر به ما گفته می شد، امر ظهور دویست یا سیصد سال دیگر اتفاق خواهد افتاد حتماً دل ها سخت می شد و بیشتر مردم از ایمان به اسلام بر می گشتند ولی گفتند چه قدر سریع و نزدیک است برای آن که دل های مردم به ایمان نزدیک شود و فرج را نزدیک بنمایاند.[4] 3. معین نکردند تا سوء استفاده نشود: اگر وقت ظهور را معین می کردند علاوه بر آن که از نظر تربیتی به سود منتظران نبود و آثار تربیتی نداشت (راه سوء استفاده باز می ماند[5]) و مهدی های دروغین پیدا می شد و تشویش اذهان را سبب می شد. 4. زمان ظهور را معین نکردند چون وقت ظهور امام زمان (عج) از امور بدائیه است که امکان پیش و پس افتادنش هست و شاید جلو افتادن امر فرج به جدیّت و اهتمام اهل ایمان در دعا کردن برای تعجیل فرج آن حضرت مشروط باشد و دلیل بر آن روایتی از امام صادق علیه السلام است که فرمود: (.... وقتی عذاب و سختی بر بنی اسرائیل طول کشید، به درگاه خداوند چهل روز گریه و ناله کردند پس خداوند به موسی و هارون وحی فرستاد که بنی اسرائیل را خلاص کنند، و از صد و هفتاد سال صرف نظر کرد. امام صادق علیه السلام افزود: شما نیز همین طور اگر این کار را بکنید خداوند از ما فرج می کند ولی اگر چنین نباشد این امر تا آخرین حد خواهد رسید.[6] 5. نظام هستی بر مبنای علت و معلول پایه گذاری شده است، و ظهور حضرت مهدی (عج) از این قاعده کلی خارج نمی باشد یعنی یک سری علل و عوامل باید دست به دست هم دهند تا قضیه ظهور حضرت اتفاق بیفتد و از جمله عللی که نقش به سزایی در جلو افتادن امر فرج یا تأخیر آن دارد عملکرد منتظران و تودة بندگان خداست و چون انسانها در انجام دادن وظایف و یا ترک وظایف خود مختار هستند هرگز نمی توان تاریخ دقیقی را برای پیدایش همة عوامل و به تبع آن تاریخی را برای امر ظهور معین کرد از اینرو می توان گف فقط خدای بزرگ از تاریخ امر ظهور خبر دارد و بعد از او کسانی که به علم غیب راهی دارند و خداوند آنان را با خبر از علوم غیب می کند. بنابر آنچه گفته شد هیچ گونه ملازمه ای بین معین نبودن وقت ظهور و معلوم نبودن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها وجود ندارد و هر چند هر دو معصومند اما معلوم نبودن قضیه ظهور و مخفی بودن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها دو مسأله غیر مرتبط می باشند. برای مطالعة بیشتر: 1. چشم به راه مهدی، جمعی از نویسندگان، روزگارهایی، کامل سلیمان، ترجمه علی اکبر مهدی پور. 2. قبر گمشده، داود الهامی، آتش به خانة وحی، سید محمد حسین بحار. حدیث: امام مهدی (عج): من امان اهل زمینم همانطور که ستارگان امان اهل آسمان ها هستند.[7] -------------------------------------------------- [1] . طبرسی، ذخائر العقبی، قاهره، 1356،ص 53، و بلاذری، انسباب الاشراف، قاهره، دارالمعارف، چاپ سوم، ج1،ص 405، بحارالانوار، بیروت الوفاء، چاپ دوم، ج43، ص 192. [2] . شبلنجی، نورالابصار، بیروت، دارالجیل، 1409، ص 97. [3] . با کاروان مهدی (عج)، علی کیالها، ص 121، انتشارات اسلام، چاپ الهادی، اول تابستان 81، منتخب الاثر، ص 30، و الغیبه شیخ طوسی به نقل از خلاصة از مطالب دینی اسلام در احوالات امام زمان (عج)، سید محمد باقر نجفی یزدی، ص 262 مؤسسه انتشارات عصر ظهور، چاپ اول. [4] . کافی، ج1، ص 369، ح6، نعمانی، الغیبه،ص 198، ح14. [5] . امینی، دادگستر جهان، انتشارات شفق، چاپ قدس، نوبت چاپ 25، ص 218. [6] . سید محمد تقی موسوی اصفهانی،مکیال المکارم، ج اول،ترجمه مهدی حائری قزوینی، چاپ نگین، ص 410، بحارالانوار، ج52، ص 131. [7] . کمال الدین، ج 2، ص 239. ( اندیشه قم )
عنوان سوال:
آیا مخفی بودن قبر حضرت فاطمه س با معلوم نبودن ظهور آقا امام زمان (عج) با هم ارتباطی دارد؟ توضیح دهید.
پاسخ:
بین مخفی بودن قبر حضرت فاطمه سلام الله علیها با معلوم و معین نبودن وقت ظهور امام عصر (عج) ارتباطی وجود ندارد زیرا عللی که برای معلوم نبودن وقت ظهور امام ذکر کرده اند غیر از ادله ای است که برای مخفی ماندن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها ذکر کرده اند.
عامه و خاصه دربارة شبانه دفن شدن و مخفی بودن قبر حضرت فاطمه سلام الله علیها می نویسند: آنچه مسلم است حضرت زهرا سلام الله علیها به امام علی علیه السلام وصیت کردند که شبانه غسلم بده و کفن کن و نماز بخوان و در تاریکی شب به خاکم سپار و هیچ کس را در این امور، خبر نکن.[1]
حال چرا آن حضرت چنین وصیت کرد؟ حضرت فاطمه سلام الله علیها از امت اسلامی انتظار داشتند پس از رحلت پیامبر عظیم الشأن اسلام به وصیت آن حضرت در مورد اهل بیتش به خصوص یگانه دخترش نهایت احترام را گذاشته و حقی از او پایمال نشود، اما نه تنها او را احترام نکردند بلکه حاکمان زمان از هیچ ستمی در حق او کوتاهی نکردند، چند ساعت بعد از رحلت جانگذاز پیامبر صلی الله علیه و آله در خانة حضرت زهرا سلام الله علیها را آتش زدند، محسنش را سقط کردند، فدک را غصب نمودند و صدها جنایت دیگر را علیه او مرتکب شدند که روح هر آزاده ای را می رنجاند از اینرو حضرت زهرا سلام الله علیها در سن جوانی می نالید و مدام گریه راه نفسش را می گرفت و چون به زیارت مزار پدر می رفت و خاک قبرش را می بویید و با آه جانسوز می گفت: چه باکی است بر کسی که خاک قبر احمد را بوییده و پس از آن در تمام زندگانی عطر دیگری را نبوید آن قدر مصیبت بر سر من ریخته شد که اگر به روزها وارد می شد همة روزها شب تار می گردید.[2]
این وصیت حضرت فاطمه سلام الله علیها و مخفی بودن قبر مطهرش تا اندازه ای پردة ابهام را از روی دردهای دل او برداشت او با چنین وصیتی مظلومیت، غربت تنها یادگار رسالت را برای شیفتگان حقیقت به یادگار گذاشت.
اگر این قبر از دیده ها پنهان نمی شد، و امروز همگان محل آرامگاه و حرم او را می دیدند از کجا به دردهای کشنده ای که آن حضرت در کانون سینه مبارکش در زیر پرده های صبر، مخفی نموده و سرانجام غروب آن شمس خاندان رسالت شد، می رسیدیم؟ از چه راهی می توانستیم ثابت کنیم که حضرت از دستگاه آن زمان ناراضی بود و از کجا بر ما مسلم می شد که حق آن حضرت را غصب نمودند؟ از کجا ظلم و ستم آنها نسبت به پارة جگر رسول خدا صلی الله علیه و آله بر ما واضح می شد؟ از کجا به طور مسلم از نقشه ها و کارها و دسیسه بازی ها و حقه و نیرنگ های این خلفا اطلاع حاصل می کردیم؟
بنابراین معلوم نبودن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها سندی محکم برای رفتار ظالمانه، حاکمان غاصب زمان نسبت به حضرت زهرا سلام الله علیها است و در پرتو همین وصیت حکیمانه بی لیاقت بودن جانشین های دروغین حضرت رسول صلی الله علیه و آله نیز روشن می شود در حالی که برای معین نبودن وقت ظهور حضرت ولی عصر (عج) علل دیگری گفته اند که به بخشی از آنها اشاره می کنیم:
سرّی از اسرار است: در پاسخ گویی به این سؤال همانند بسیاری از سؤالات دیگر که از فکر بشر پنهان است، تنها می توان از کلام کسانی بهره جست که با نگاه نافذ خود آن سوی پردة غیب را نیز می بینند. از اینرو دربارة معین نبودن زمان ظهور می توان گفت همان طور که پنهان زیستی آخرین ذخیرة الهی به طور قطع از اسرار و رموزی است که طبق حکمت الهی تحقق یافته است و گفتار معصومین علیه السلام صریح در این حقیقت است، مشخص نبودن زمان ظهور نیز سری از اسرار الهی است و احادیث معصومین علیهم السلام صریح در این مدعی است.[3]
2. اگر وقت ظهور معین می شد بیشتر مردم از اسلام بر می گشتند:
کلینی از امام کاظم علیه السلام ذکر کرده است که آن حضرت فرمود: (ای علی بن یقطین) تا کنون دویست سال است که شیعه با امیدها و آرزوها پرورش داده شده است (یقطین پدر علی از موالی بنی عباس بود. ایشان به پسرش گفت چرا آنچه به ما گفته شد (خلافت بنی عباس) واقع شد ولی آنچه به شما گفته شد، صورت نگرفت؟ علی به او پاسخ داد آنچه به ما و شما گفته شد هر دو از یک جا بیرون آمده است این که زمان کار شما فرا رسید، بنابراین فوراً به شما داده شد و همانطور که گفته شده بود انجام پذیرفت ولی زمان کار ما فرا نرسیده است. بنابراین ما را به امید و آرزوها سرگرم نموده اند، زیرا اگر به ما گفته می شد، امر ظهور دویست یا سیصد سال دیگر اتفاق خواهد افتاد حتماً دل ها سخت می شد و بیشتر مردم از ایمان به اسلام بر می گشتند ولی گفتند چه قدر سریع و نزدیک است برای آن که دل های مردم به ایمان نزدیک شود و فرج را نزدیک بنمایاند.[4]
3. معین نکردند تا سوء استفاده نشود: اگر وقت ظهور را معین می کردند علاوه بر آن که از نظر تربیتی به سود منتظران نبود و آثار تربیتی نداشت (راه سوء استفاده باز می ماند[5]) و مهدی های دروغین پیدا می شد و تشویش اذهان را سبب می شد.
4. زمان ظهور را معین نکردند چون وقت ظهور امام زمان (عج) از امور بدائیه است که امکان پیش و پس افتادنش هست و شاید جلو افتادن امر فرج به جدیّت و اهتمام اهل ایمان در دعا کردن برای تعجیل فرج آن حضرت مشروط باشد و دلیل بر آن روایتی از امام صادق علیه السلام است که فرمود: (.... وقتی عذاب و سختی بر بنی اسرائیل طول کشید، به درگاه خداوند چهل روز گریه و ناله کردند پس خداوند به موسی و هارون وحی فرستاد که بنی اسرائیل را خلاص کنند، و از صد و هفتاد سال صرف نظر کرد. امام صادق علیه السلام افزود: شما نیز همین طور اگر این کار را بکنید خداوند از ما فرج می کند ولی اگر چنین نباشد این امر تا آخرین حد خواهد رسید.[6]
5. نظام هستی بر مبنای علت و معلول پایه گذاری شده است، و ظهور حضرت مهدی (عج) از این قاعده کلی خارج نمی باشد یعنی یک سری علل و عوامل باید دست به دست هم دهند تا قضیه ظهور حضرت اتفاق بیفتد و از جمله عللی که نقش به سزایی در جلو افتادن امر فرج یا تأخیر آن دارد عملکرد منتظران و تودة بندگان خداست و چون انسانها در انجام دادن وظایف و یا ترک وظایف خود مختار هستند هرگز نمی توان تاریخ دقیقی را برای پیدایش همة عوامل و به تبع آن تاریخی را برای امر ظهور معین کرد از اینرو می توان گف فقط خدای بزرگ از تاریخ امر ظهور خبر دارد و بعد از او کسانی که به علم غیب راهی دارند و خداوند آنان را با خبر از علوم غیب می کند.
بنابر آنچه گفته شد هیچ گونه ملازمه ای بین معین نبودن وقت ظهور و معلوم نبودن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها وجود ندارد و هر چند هر دو معصومند اما معلوم نبودن قضیه ظهور و مخفی بودن قبر حضرت زهرا سلام الله علیها دو مسأله غیر مرتبط می باشند.
برای مطالعة بیشتر:
1. چشم به راه مهدی، جمعی از نویسندگان، روزگارهایی، کامل سلیمان، ترجمه علی اکبر مهدی پور.
2. قبر گمشده، داود الهامی، آتش به خانة وحی، سید محمد حسین بحار.
حدیث: امام مهدی (عج): من امان اهل زمینم همانطور که ستارگان امان اهل آسمان ها هستند.[7]
--------------------------------------------------
[1] . طبرسی، ذخائر العقبی، قاهره، 1356،ص 53، و بلاذری، انسباب الاشراف، قاهره، دارالمعارف، چاپ سوم، ج1،ص 405، بحارالانوار، بیروت الوفاء، چاپ دوم، ج43، ص 192.
[2] . شبلنجی، نورالابصار، بیروت، دارالجیل، 1409، ص 97.
[3] . با کاروان مهدی (عج)، علی کیالها، ص 121، انتشارات اسلام، چاپ الهادی، اول تابستان 81، منتخب الاثر، ص 30، و الغیبه شیخ طوسی به نقل از خلاصة از مطالب دینی اسلام در احوالات امام زمان (عج)، سید محمد باقر نجفی یزدی، ص 262 مؤسسه انتشارات عصر ظهور، چاپ اول.
[4] . کافی، ج1، ص 369، ح6، نعمانی، الغیبه،ص 198، ح14.
[5] . امینی، دادگستر جهان، انتشارات شفق، چاپ قدس، نوبت چاپ 25، ص 218.
[6] . سید محمد تقی موسوی اصفهانی،مکیال المکارم، ج اول،ترجمه مهدی حائری قزوینی، چاپ نگین، ص 410، بحارالانوار، ج52، ص 131.
[7] . کمال الدین، ج 2، ص 239.
( اندیشه قم )
- [سایر] شباهتهای حضرت زهرا (س) و امام زمان (عج) چیست؟
- [سایر] اینکه حضرت زهرا (س) الگوی حضرت مهدی (عج) است یعنی چه؟
- [سایر] اینکه حضرت زهرا (س) الگوی حضرت مهدی (عج) است یعنی چه؟
- [سایر] چرا قبر مطهر حضرت زهرا(س) مخفی است؟ چرا حضرت زهرا(س) وصیت کردند که ایشان را شبانه دفن کنند؟
- [سایر] چگونه حضرت فاطمه علیها السلام، الگوی امام زمان علیه السلام است؟
- [سایر] به چه دلیل قبر فاطمه(س) مخفی است؟
- [سایر] چرا قبر مطهر حضرت زهرا (س) مخفی است ؟
- [سایر] چرا قبر حضرت زهرا (س) مخفی است؟
- [سایر] مصحف حضرت فاطمه علیها السلام چیست و آیا هم اکنون در دست امام زمان علیه السلام است؟
- [سایر] دیدگاه وهابیت در مورد اهل بیت به خصوص امیرمونان و حضرت زهرا و امام زمان(علیهم السلام) چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر شوهر بخواهد خود صیغه طلاق را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد، میگوید: (زَوْجَتِی فاطِمَةُ خالَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ، هِیَ طالِقٌ) یعنی: (زنم فاطمه را در مقابل آنچه بخشید طلاق خلع دادم، او رهاست).
- [آیت الله بهجت] اگر شوهر بخواهد صیغه طلاق خُلع را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد میگوید: (زَوْجَتِی فاطِمَةُ خالَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ هِی طالِق)؛ یعنی: (زنم فاطمه را طلاق خُلع دادم، او رهاست).
- [آیت الله بروجردی] اگر شوهر بخواهد صیغهی طلاق را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد، میگوید:(زَوجَتی فاطِمَةَ خالَعْتُها علی ما بَذَلَتْ هی طالِقٌ). (یعنی زنم فاطمه را طلاق خلع دادم او رها است. )
- [امام خمینی] اگر شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند، چنانچه اسم زن مثلا فاطمه باشد می گوید: "زوجتی فاطمة خالعتها علی ما بذلت هی طالق" یعنی زنم فاطمه را طلاق خلع دادم او رها است.
- [آیت الله بهجت] اگر شوهر بخواهد صیغه مبارات را بخواند، چنانچه مثلاً اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید: (بارَأتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی مَهرِها فَهِی طالِق)، یعنی: (مبارات کردم زنم فاطمه را در مقابل مهر او، پس او رهاست)، و اگر دیگری را وکیل کند، وکیل باید بگوید: (بارَأْتُ زَوْجَةَ مُوَکِّلی فاطِمَةَ عَلی مَهرِها فَهِی طالِق).
- [آیت الله سبحانی] اگر شوهر بخواهد صیغه مبارات را بخواند چنانچه مثلاً اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید: بارَأْتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها فَهِیَ طالِق. یعنی از زنم فاطمه در مقابل مهر او جدا شدم پس او رهاست، و اگر دیگری را وکیل کند وکیل باید بگوید: بارَأْتُ زَوْجَةُ مُوَکِّلِی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها فَهِیَ طالِق. و در هر دو صورت اگر به جای کلمه (علی مهرها) (لمهرها) بگوید، اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر شوهر بخواهد صیغه مبارات را بخواند، چنانچه مثلاً اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید: بارَأْتُ زَوْجَتِی فَاطِمَةَ عَلی مَا بَذَلَتْ مَهْرِها فَهِیَ طالِقَ ) مبارات کردم زنم فاطمه را در مقابل آنچه بذل کرده او، پس او رهاست. و اگر دیگری را وکیل کند، وکیل باید بگوید: بارَأْتُ زَوْجَةَ مُوَکِّلِی فَاطِمَةَ عَلی مَا بَذَلَتْ فَهِیَ طالِق و در هر دو صورت اگر به جای کلمه (عَلی مَا بَذَلَتْ بمَا بَذَلَتْ) بگوید، اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر شوهر بخواهد صیغه مبارات را بخواند؛ چنانچه مثلا اسم زن فاطمه باشد؛ باید بگوید بارات زوجتی فاطمه علی ما بذلت فهی طالق یعنی من و زنم فاطمه در مقابل بذل کرده او از هم جدا شدیم پس او رها است. و اگر دیگری را وکیل کند؛ وکیل باید بگوید: عن قبل موکلی بارات زوجته فاطمه علی ما بذلت فهی طالق و در هر دو صورت اگر به جای کلمه (علی ما بذلت) ، (بما بذلت) بگوید اشکال ندارد.
- [آیت الله بروجردی] اگر شوهر بخواهد صیغهی مبارات را بخواند، چنانچه مثلاً اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید:(بارَأْتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها فَهِی طالِقٌ)؛ یعنی مبارات کردم زنم فاطمه را در مقابل مهر او پس او رهاست و اگر دیگری را وکیل کند، وکیل باید بگوید:(بارَأْتُ زَوْجَةَ مُوَکِّلی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها فَهِی طالِقٌ) و در هر دو صورت اگر به جای کلمة (عَلی مَهْرِها) (بمَهْرها) بگوید اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] اگر شوهر بخواهد صیغ مبارات را بخواند، چنانچه مثلًا اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید: (بارأُتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی ما بَذَلْتْ فَهِیَ طالِق) یعنی من و زنم فاطمه در مقابل بذل کردة او از هم جدا شدیم پس او رها است، و اگر دیگری را وکیل کند، وکیل باید بگوید: (عَنْ قِبَلِ مُوَکِّلِی بارَأُتُ زَوْجَتَهُ فاطِمَة عَلی ما بَذَلَتْ فَهِیَ طالِق) ودر هر دو صورت اگر بهجای کلم (علی ما بذلت) (بما بذلت) بگوید اشکال ندارد.